Είναι ο Ερντογάν και ο εθνικιστής σύμμαχός του έτοιμοι να έρθουν σε ρήξη για τους Κούρδους;

05:20 16/11/2024 - Πηγή: militaire

Εδώ και εβδομάδες διάφοροι Τούρκοι αξιωματούχοι διαρρέουν ισχυρισμούς ότι πράγματι υπάρχει “φως” μεταξύ του προέδρου και του συμμάχου του, ενός είδους που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε διάλυση της εννεαετούς συνεργασίας τους που βοήθησε να διατηρηθεί το ΑΚΡ στην εξουσία.Ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ηγέτης του ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) και πολιτικός σύμμαχος του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επανέλαβε τη δέσμευσή του σε αυτό που περιγράφεται ως ένα νέο κουρδικό άνοιγμα με στόχο τον τερματισμό της 40ετούς ένοπλης εξέγερσης του εκτός νόμου Εργατικού

Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) κατά του τουρκικού κράτους. «Στεκόμαστε πίσω από όλα όσα λέμε και κάνουμε. Αγκαλιάζουμε τους Κούρδους αδελφούς μας», δήλωσε ο Μπαχτσελί στην εβδομαδιαία ομιλία του προς τους νομοθέτες του MHP.Ο Μπαχτσελί αναφερόταν στην έκκληση-βόμβα που απηύθυνε στις 22 Οκτωβρίου προς τον φυλακισμένο ηγέτη του PKK Αμπντουλάχ Οτσαλάν να έρθει στο κοινοβούλιο και να διατάξει τους άνδρες του να τερματίσουν άνευ όρων την ένοπλη εκστρατεία τους. Ο Οτσαλάν θα μπορούσε ακόμη και να επωφεληθεί από μια αμνηστία, υπαινίχθηκε ο Μπαχτσελί, επιβεβαιώνοντας προηγούμενες αναφορές ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια νέα πρωτοβουλία του Ερντογάν και του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) για την επίτευξη κάποιου είδους συμφωνίας με τους Κούρδους. Αλλά ένας καταιγισμός φαινομενικά αντιφατικών κινήσεων από τις αρχές, συμπεριλαμβανομένης της εκδίωξης τεσσάρων δημοκρατικά εκλεγμένων Κούρδων δημάρχων λόγω υποτιθέμενων δεσμών με την τρομοκρατία, έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με τις πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης και ακόμη πιο ενδιαφέροντα για την κατάσταση των σχέσεων μεταξύ Μπαχτσελί και Ερντογάν. 

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Όταν η βετεράνος Τουρκάλα δημοσιογράφος Χιλάλ Κοϊλού ρώτησε τον Μπαχτσελί αν υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ του ιδίου και του Ερντογάν σχετικά με το άνοιγμα των Κούρδων, δέχθηκε μια σκληρή επίπληξη. «Αδελφέ μου από τα μέσα ενημέρωσης, σταμάτα να συμμετέχεις σε ενέργειες που προκαλούν την Τουρκία, που προωθούν την παραπληροφόρηση και τη διαίρεση. Και αν δεν μπορείς, τότε παραιτήσου από το επάγγελμα», είπε ο Μπαχτσελί, προκαλώντας θύελλα διαμαρτυριών από το σώμα του τουρκικού Τύπου και τους ηγέτες της αντιπολίτευσης. Η ερώτηση της Κοϊλού ήταν απολύτως εύστοχη. Εδώ και μερικές εβδομάδες, διάφοροι Τούρκοι αξιωματούχοι διαρρέουν ισχυρισμούς ότι πράγματι υπάρχει “φως” μεταξύ του προέδρου και του συμμάχου του, κάτι που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε διάλυση της εννιάχρονης συνεργασίας τους που βοήθησε να διατηρηθεί το ΑΚΡ στην εξουσία. Σύμφωνα με μια εκδοχή των γεγονότων, ο Ερντογάν δεν είχε ιδέα ότι ο Μπαχτσελί επρόκειτο να απευθύνει μια τέτοια πρόσκληση στον Οτσαλάν, ακόμη και όταν προσέφερε υποστήριξη στον εθνικιστή ηγέτη, χωρίς ωστόσο να αναφέρει ονομαστικά τον Οτσαλάν ή τους Κούρδους. Ο Μπαχτσελί είχε δείξει «τι είναι ο πραγματικός εθνικισμός», σημείωσε ο Ερντογάν. «Σκοπεύουμε να επισφραγίσουμε τα 40 χρόνια μας στην πολιτική αφαιρώντας αυτό το ζήτημα από την ατζέντα της χώρας», είπε. Ιδιαιτέρως, είπε στη συνοδεία του ότι είχε αιφνιδιαστεί. Ο Μπαχτσελί προκάλεσε περαιτέρω σύγχυση όταν υποστήριξε τις απολύσεις των δημάρχων, αλλά ταυτόχρονα υπερασπίστηκε έναν από τους αποπεμφθέντες δημάρχους, τον Αχμέτ Τουρκ, έναν Κούρδο πολιτικό που εδώ και καιρό κάνει εκστρατεία υπέρ της ειρήνης. Ο Τουρκ, δήμαρχος της γενέτειράς του Μάρντιν, είχε εκδιωχθεί δύο φορές σε παρόμοιες κυβερνητικές καταστολές εναντίον αδελφών κομμάτων του φιλοκουρδικού κόμματος DEM στο πλειοψηφικό κουρδικό νοτιοανατολικό τμήμα. Ο Μπαχτσελί κατηγόρησε το κύριο αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) για την «πονηριά» που εμπλέκεται στην «κακοποίηση» του «αξιότιμου Αχμέτ Τουρκ», ο οποίος ήταν «ένας Κούρδος αγά από μια καταξιωμένη κουρδική οικογένεια» και είχε «σοβαρά προβλήματα υγείας». Πολλοί πίστεψαν ότι ο Μπαχτσελί στόχευε τον εταίρο του συνασπισμού του, το ΑΚΡ, το οποίο ήταν υπεύθυνο για την απόλυσή του. 

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Ακολούθησαν αναφορές ότι οι αρχές σχεδίαζαν να απολύσουν άλλους 37 δημάρχους του κόμματος DEM με κατηγορίες για τρομοκρατία και να τους αντικαταστήσουν επίσης με κυβερνητικούς διαχειριστές. «Περαιτέρω απολύσεις δημάρχων θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τις εντάσεις μεταξύ Ερντογάν και Μπαχτσελί», προέβλεψε ο Ραγκίπ Σοϊλού, Τούρκος δημοσιογράφος με έδρα την Άγκυρα και πρόσβαση σε κυβερνητικές πηγές. Ο Σοϊλού ανέφερε προηγουμένως ότι ένα ανώτερο μέλος του AKP του είχε πει ότι ο Μπαχτσελί ήταν αυτός που «έφερνε στο προσκήνιο αυτή την ιδέα του αφοπλισμού του PKK». Ένας άλλος Τούρκος αξιωματούχος είπε στον Σοϊλού: «Αυτό δεν είναι κρατική πολιτική, ούτε ο πρόεδρος είναι μέρος του σχεδίου του παιχνιδιού». Αυτή η αντιστροφή των ρόλων, όπου ο Μπαχτσελί - ο οποίος έχτισε την καριέρα του στην ποινικοποίηση των Κούρδων - είναι το περιστέρι και ο Ερντογάν - ο οποίος έγινε ο πρώτος Τούρκος ηγέτης που ενέκρινε απευθείας ειρηνευτικές συνομιλίες με το αφεντικό των ανταρτών το 2013 - είναι το λιγότερο ενθουσιώδες μέρος, προκαλεί περαιτέρω σύγχυση. Ο Αρζού Γιλμάζ, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κουρδιστάν Hewler στο ιρακινό Κουρδιστάν, ο οποίος παρακολουθεί στενά το κουρδικό ζήτημα, πιστεύει ότι οι πρόσφατες κινήσεις του Μπαχτσελί αποσκοπούν, αν μη τι άλλο, στο να θέσουν αυστηρά όρια στο πόσο μακριά μπορούν να επεκταθούν τα ειρηνευτικά ανοίγματα της κυβέρνησης. Οι βασικές κινητήριες δυνάμεις της πρωτοβουλίας αυτής είναι η ανάγκη του Ερντογάν να εξασφαλίσει την υποστήριξη των Κούρδων για συνταγματικές αλλαγές που θα του επιτρέψουν να είναι υποψήφιος για τρίτη φορά όταν λήξει η θητεία του το 2028. Ταυτόχρονα, και σε μια εποχή μεγάλων ανακατατάξεων στη Μέση Ανατολή, η συνεργασία με τους Κούρδους αντί να τους πολεμήσει θα επέτρεπε στην Άγκυρα να προλάβει τυχόν δυνητικά απειλητικές εξελίξεις, ειδικά τώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ θα είναι ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ. Ως εκ τούτου, η τουρκική κυβέρνηση είχε “επικοινωνήσει” τα αισθήματά της προς τον Οτσαλάν και τους άνδρες του πολύ πριν ο Μπαχτσελί κάνει την πρώτη του κίνηση την 1η Οκτωβρίου, όταν πλησίασε τους νομοθέτες της DEM στο κοινοβούλιο και τους έσφιξε το χέρι. «Σύμφωνα με τον οδικό χάρτη, ο οποίος φαίνεται να έχει συμφωνηθεί μεταξύ του ΑΚΡ και του Οτσαλάν, ως πρώτο βήμα προβλεπόταν η κατάπαυση του πυρός. Αυτό επρόκειτο να ακολουθηθεί από αμοιβαία βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης στο πλαίσιο συνταγματικών αλλαγών και να καταλήξει τελικά σε μια ανακοίνωση από το PKK ότι ο ένοπλος αγώνας του κατά της Τουρκίας είχε τερματιστεί», δήλωσε ο Γιλμάζ στο Al-Monitor. Παρεμβαίνοντας ο ίδιος στη συζήτηση, «ο Μπαχτσελί θόλωσε τα νερά». Όταν ο Ερντογάν είπε ότι αιφνιδιάστηκε από τις αρχικές παρατηρήσεις του Μπαχτσελί στο κοινοβούλιο, μπορεί κάλλιστα να αναφερόταν στην απαίτησή του να πει ο Οτσαλάν στους άνδρες του να παραδοθούν και όχι στο ότι κάλεσε τον ηγέτη του PKK στο κοινοβούλιο για να το κάνει αυτό. Αν ο Ερντογάν δεν εννοούσε σοβαρά το νέο άνοιγμα, θα επέτρεπε στον Οτσαλάν να συναντηθεί με τον ανιψιό του μετά από 43 μήνες απομόνωσης στις 23 Οκτωβρίου, την ίδια ημέρα που το PKK επιτέθηκε σε στρατιωτικό συγκρότημα στην Άγκυρα;Η φόρμουλα του Μπαχτσελί για τον τερματισμό της σύγκρουσης στηρίζεται στην πλήρη συνθηκολόγηση του PKK, χωρίς κανένα προφανές αντάλλαγμα, εκτός από την πιθανή χαλάρωση των όρων εγκλεισμού του Οτσαλάν, όπως ήδη υπαινίχθηκε. Στην ομιλία του, ο Μπαχτσελί διατύπωσε τη θέση του. «Ο τερματισμός της τρομοκρατίας είναι ένα εθνικό ιδεώδες. Το τέλος της αυτονομιστικής τρομοκρατικής οργάνωσης PKK πλησιάζει», είπε. «Κάνοντας τη διάλυση του ΡΚΚ το πρώτο βήμα ή και πρωταρχική προϋπόθεση, ο Μπαχτσελί, όπως μπορεί να παρατηρηθεί, έχει ουσιαστικά ωθήσει τη διαδικασία σε κάτι σαν αδιέξοδο», δήλωσε ο Γιλμάζ. Η ηγεσία του PKK στο ιρακινό Κουρδιστάν έχει, εν τω μεταξύ, πετάξει το μπαλάκι στο γήπεδο του Οτσαλάν, δηλώνοντας σε διαδοχικές δηλώσεις ότι ο Οτσαλάν έχει την πλήρη υποστήριξή τους και τον εμπιστεύονται να ηγηθεί της διαδικασίας εκ μέρους του κουρδικού κινήματος. Άλλοι υποστηρίζουν ότι υπάρχει περισσότερο διαμοιρασμός ρόλων παρά αντιστροφή μεταξύ του Τούρκου προέδρου και του εταίρου του. Ο Σεφίκ Τσίρκιν, πρώην βουλευτής του MHP που εξελέγη με το αντίπαλο εθνικιστικό κόμμα Iyi το 2023, γνωρίζει καλά τον Μπαχτσελί. Είναι αδιανόητο, δήλωσε ο Τσίρκιν στο Al-Monitor, ο Μπαχτσελί να διακινδυνεύσει να διαλύσει τη συμμαχία του με τον Ερνοτγάν, καθώς από αυτό εξαρτάται η δική του πολιτική επιβίωση. «Πρέπει να πιστέψουμε ότι ο Μπαχτσελί πρόκειται να τερματίσει τη συνεργασία επειδή ο Οτσαλάν δεν του παραχωρείται αυτό ή εκείνο; Δεν έχει κανένα απολύτως νόημα», δήλωσε ο Τσίρκιν. Οι κόκκινες γραμμές που χάραξε δημοσίως ο Μπαχτσελί μπορεί να είναι υπολογισμένες για να δώσουν στους άνδρες του Ερντογάν μεγαλύτερη δύναμη στις διαπραγματεύσεις τους με τον Οτσαλάν και όχι για να αποδυναμώσουν τα χέρια τους. Όπως και να έχει, είναι πολύ νωρίς για να κηρύξουμε την πρωτοβουλία “νεκρή”. Μια από τις κεντρικές αρχές των προσπαθειών κινητοποίησης του ΡΚΚ τα τελευταία χρόνια ήταν να απαιτήσει την ελευθερία του Οτσαλάν, με τους Κούρδους της διασποράς να διοργανώνουν συλλαλητήρια σε όλο τον κόσμο σε τακτική βάση για να προβάλλουν τέτοιες εκκλήσεις. Είναι τέτοια η λατρευτική υπόσταση του ηγέτη του PKK που η τοποθέτησή του σε κατ' οίκον περιορισμό και η δυνατότητα επικοινωνίας του με τον έξω κόσμο μετά από ένα τέταρτο του αιώνα απομόνωσης μπορεί να βοηθήσει να σιγήσουν τα όπλα του PKK. Ενώ μια διαρκής ειρήνη που θα αντιμετώπιζε τον αγώνα των Κούρδων για ισότητα και ελευθερία είναι σαφές ότι δεν είναι στα χαρτιά, «η παραχώρηση σχετικής ελευθερίας στον Οτσαλάν και το καθεστώς ενός ισότιμου συνομιλητή είναι, υπό τις παρούσες συνθήκες, η μόνη βάση πάνω στην οποία μπορούν να συγκληθούν ο Μπαχτσελί, ο Ερντογάν και οι Κούρδοι», δήλωσε ο Γιλμάζ.Πηγή: Al Monitor

The post Είναι ο Ερντογάν και ο εθνικιστής σύμμαχός του έτοιμοι να έρθουν σε ρήξη για τους Κούρδους; appeared first on Militaire.gr.