Γιατί η ελίτ και πολλοί Αμερικανοί επικροτούν τους δασμούς

05:20 20/4/2025 - Πηγή: militaire

Γράφει ο Δημήτρης Ελέας

Ο Ντόναλντ Τραμπ επαναφέρει τη ρητορική προστατευτισμού, χρησιμοποιώντας τους δασμούς ως εργαλείο επαναβιομηχάνισης, πολιτικής πίεσης και αναδιανομής του πλούτου, ενώ η αμερικανική ελίτ συνεχίζει να τον υποστηρίζει, παρά τις δυνητικά καταστροφικές επιπτώσεις για την παγκόσμια οικονομία.

Στρέφει ο Τραμπ με τους δασμούς εναντίον των ΗΠΑ τους ιστορικούς της συμμάχους; Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ευφυΐα για να το διαπιστώσει. Την ίδια ώρα, η ντόπια ελίτ στέκεται στο πλευρό του Τραμπ, τον βλέπει

ως σωτήρα, ακόμη κι όταν πέφτουν οι χρηματιστηριακοί δείκτες στη Wall Street, ή μειώνεται η ανταγωνιστικότητα των αμερικανικών επιχειρήσεων.

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Γιατί η Αμερική αναγκάστηκε να καταφύγει στους δασμούς (φόρους επί των εισαγωγών); Ο λόγος είναι απλός: Οι ΗΠΑ χρωστούν τεράστια ποσά. Πολλές χώρες κερδίζουν σημαντικά ποσά από το εμπόριο με τις ΗΠΑ και, στη συνέχεια, χρησιμοποιούν αυτά τα έσοδα για να αγοράσουν μέρος του αμερικανικού χρέους (βλέπε: Κίνα). Το συνολικό χρέος ανέρχεται σε 36 τρισεκατομμύρια δολάρια και απαιτεί πάνω από ένα τρισεκατομμύριο δολάρια τον χρόνο για την εξυπηρέτησή του! Παράλληλα, οι ΗΠΑ δαπανούν κατά 35% περισσότερα από τα κρατικά τους έσοδα ετησίως, γεγονός που γιγαντώνει το έλλειμμα του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού και προσθέτει νέο χρέος κάθε χρόνο. Τα ποσά είναι ασύλληπτα… την ώρα που οι Αμερικανοί αποταμιεύουν ελάχιστα.

Ως γνωστόν, ο τρόπος που επιβάλλονται οι δασμοί προκαλεί αναστάτωση και χάος, καθώς πρόκειται κυρίως για ανταποδοτικά μέτρα. Είναι μια κάποια λύση που “γυρίζει την Αμερική” στον 19ο αιώνα; Ίσως. Τότε όμως είχαμε υψηλούς δασμούς και χαμηλή φορολογία.

Πώς βλέπει ο μέσος Αμερικανός τους δασμούς που επιβάλλει ο αμετροεπής Πρόεδρος; Οι Αμερικανοί εξέλεξαν τον Τραμπ για πολλούς λόγους. Έλεγε εξαρχής τι θα κάνει, οπότε όσα συμβαίνουν δεν αποτελούν έκπληξη. Ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας στις ΗΠΑ πιστεύει ότι οδηγεί τη χώρα στον σωστό δρόμο. Θεωρούν ότι οι κινήσεις του, τόσο σε εσωτερικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, θα αποδώσουν μακροπρόθεσμα. Πολλοί εκτιμούν ότι, κάποια στιγμή, θα επωφεληθούν από αυτές τις υπερβολικές κινήσεις.

Ο Τραμπ έχει πολλά “όπλα” στη φαρέτρα του. Είναι ευφυής, και ξέρει να χειρίζεται τη γλώσσα. Όταν μιλάει για «Ημέρα Απελευθέρωσης», πολλοί Αμερικανοί – αν και δεν έχουν δει ακόμη μεγάλες αλλαγές στο πορτοφόλι τους – νιώθουν ότι κάποιος παλεύει για εκείνους. Παρά το γεγονός ότι τα προϊόντα στο σουπερμάρκετ παραμένουν ακριβά, θεωρούν πως όταν επιβάλλονται δασμοί 34% στην Κίνα, 20% στην ΕΕ, 24% στην Ιαπωνία και 27% στην Ινδία, τότε “κάτι γίνεται”.

Έτσι, οι Αμερικανοί θα αναγκαστούν να παράγουν αγαθά και να καταναλώνουν αμερικανικά προϊόντα, εφόσον – σε ένα ιδανικό σενάριο – αυτά θα είναι φθηνότερα, ποιοτικότερα και θα παράγονται από αμερικανικά χέρια.

Πώς και γιατί χρησιμοποιεί τους δασμούς ο Τράμπ; Μακάρι να το ήξερε ο ίδιος. Τον έχουν πείσει ότι η επιβολή τους θα ωφελήσει, μακροπρόθεσμα, την οικονομία και θα οδηγήσει στην επαναβιομηχάνιση της Αμερικής. Δηλαδή, θα αντιστραφεί η μαζική μεταφορά βιομηχανιών στην Ασία – κυρίως στην Κίνα – που ξεκίνησε επί Ρήγκαν, με τη στήριξη των Ρεπουμπλικάνων, τη δεκαετία του ’80. Τότε, το ίδιο κόμμα που προώθησε την παγκοσμιοποίηση, σήμερα προσπαθεί να την ανατρέψει – και μάλιστα θορυβωδώς…

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Εδώ, ας σημειωθεί ότι οι κινήσεις του αμερικανικού “βαθέος κράτους” εκείνη την εποχή στόχευαν στην εκμετάλλευση της Κίνας. Οι Κινέζοι όμως άρπαξαν την ευκαιρία και ξεκίνησαν σταθερά και μεθοδικά το “θαύμα” που συμβολίζει σήμερα η οικονομική τους άνοδος.

Έτσι όμως, ο Τραμπ με τους δασμούς στρέφει εναντίον των ΗΠΑ ιστορικούς συμμάχους της. Θεωρεί όμως, ότι του δίδουν οι δασμοί μεγάλη διαπραγματευτική ισχύ. Προσπαθεί δηλαδή με το να επιβάλλει δασμούς, να τους ανακαλεί, αν από την χώρα στην οποία επέβαλε τους δασμούς, εξασφάλισε ότι επιδίωξε. Είναι σαν να παίζει σκάκι με τους δασμούς για διάφορα γεωπολιτικά oφέλη (ενέργεια, σπάνιες γαίες και άλλα).

Αν δούνε οι σύμβουλοί του πώς πρόκειται να ξεκινήσει ένα νέο 1929, τότε θα τους πάρει αμέσως πίσω. Ή, ίσως να είναι και πολύ αργά, γιατί θα έχει ξεκινήσει μια νέα παγκόσμια ύφεση. Ίσως, τότε, να είναι αργά. Αλλά και πάλι, “το παιγνίδι με τους δασμούς” είναι ένα εργαλείο για την αναδιαμόρφωση της αμερικανικής ηγεμονίας στον κόσμο. Και σίγουρα είναι και ένα μέσο αναδιανομής του πλούτου, ιδίως, αν επιτευχθεί η “δύσκολη επαναβιομηχάνηση”.

Εν καταλήξει, οι δασμοί είναι η “ψυχολογική στάχτη” στα μάτια των φίλων και των εχθρών της χώρας και μια προσωρινή ψυχολογική λύση για τους Αμερικανούς. Θα αντιδράσουν άραγε κάποια στιγμή; Ίσως, μετά από έναν χρόνο, αρχίσουν έντονες αντιδράσεις με όσα πράττει, όταν θα έχουν πληγεί κυρίως οι φτωχοί, οι συνταξιούχοι και τα κατώτερα στρώματα με τις αυξήσεις στα καταναλωτικά αγαθά… Όσοι δηλαδή τον βοήθησαν για να εκλεγεί!

Μέχρι τότε, η ελίτ και οι Αμερικανοί θα διασκεδάζουν, αγαπώντας τον Αυτοκράτορά τους…

O Δημήτρης Ελέας (Dimitris Eleas) είναι πολιτικός επιστήμονας, συγγραφέας και ερευνητής που ζει στη Νέα Υόρκη. Το e-mail του είναι: [e-mail]. 

The post Γιατί η ελίτ και πολλοί Αμερικανοί επικροτούν τους δασμούς appeared first on Militaire.gr.