Η επίσκεψη Αιζενχάουερ στη Θεσσαλονίκη και η “επίθεση” των Τούρκων στην Ελλάδα

06:05 23/7/2022 - Πηγή: militaire

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

Ο Ντουάιτ Αϊζενχάουερ ήταν ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος που επισκέφθηκε επίσημα την Ελλάδα, το 1959.

Όμως δεν είναι πολλοί αυτοί που γνωρίζουν, ότι ο «Αικ», είχε ξανάρθει  μερικά χρόνια νωρίτερα, φορώντας ακόμη την στολή του στρατηγού και όχι το κοστούμι του πρόεδρου.

Λίγο μετά το τέλος του εμφυλίου και ενώ του ψυχροπολεμικό κλίμα αρχίζει να απλώνεται στην Ευρώπη, πραγματοποίησε εντυπωσιακή επίσκεψη στην Θεσσαλονίκη

ως αρχηγός του ΝΑΤΟ και ξάφνιασε τους πάντες αφού χρησιμοποίησε… ελικόπτερο από το αεροδρόμιο μέχρι την ταράτσα του αμερικανικού προξενείου- στο κέντρο της πόλης- όπου κατέλυσε κάτω από δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.

Είδε μόνο συγκεκριμένους ανώτατους αξιωματικούς, έδωσε οδηγίες και κατευθύνσεις και αναχώρησε … με τον ίδιο τρόπο!

ΔΕΝ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ

Ο υποπρόξενος των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη εκείνη την περίοδο,  Albert B. Miller, θυμάται να τον ρωτάει αν θα κατέβαινε υποψήφιος για την προεδρία αλλά ο Αϊζενχάουερ άλλαξε θέμα.
Αρχή δεκαετίας 50.

Όλα έδειχναν ότι με την παγίωση της διαχωριστικής γραμμής μεταξύ Δύσης και Ανατολής και την έναρξη αυτού που ονομάστηκε Ψυχρός Πόλεμος τη δεκαετία του 1950, ο ρόλος της Ελλάδας και της Τουρκίας αποκτούσε ιδιαίτερη σημασία στον γεωστρατηγικό χάρτη της Ευρώπης

Ελλάδα και Τουρκία, επιθυμούν να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ατλαντική συμμαχία, στο θέατρο της ανατολικής Μεσογείου.

Ωστόσο, η τουρκική επιφυλακτικότης δεν έπαψε να εκδηλούται με κάθε αφορμή. 

Τον Αύγουστο του 1952, όταν άρχισε να συζητείται το θέμα της έδρας του Αρχηγείου των Δυνάμεων της ΝΑ Ευρώπης, ο τουρκικός Τύπος εκθέτοντας τα πλεονεκτήματα της Σμύρνης έναντι της Θεσσαλονίκης και της Κύπρου θα είναι πολύ σκληρός με την κατά τα άλλα «σύμμαχο» Ελλάδα.

 Η «Γενή Σταμπούλ» μεταξύ άλλων έθετε και «ζήτημα αξιοπρεπείας» (ενν. της Ελλάδας) που ζητούσε για έδρα τη Θεσσαλονίκη, 85 μόλις χιλιόμετρα από τη Βουλγαρία (φύλλο 6 Αυγ. 1952), ενώ η «Χουριέτ» την ίδια ημέρα επαναλαμβάνοντας το ίδιο επιχείρημα έγραφε ότι επιλέγοντας τη Θεσσαλονίκη ήταν σαν να έβαζε το ΝΑΤΟ την επιγραφή «Καλώς ορίσατε» στους εχθρούς του, την δε Κύπρο παρουσίαζε ως (φωλεά κομμουνιστών).

ΤΑ ΨΕΜΑΤΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ

Όταν ο Αϊζενχάουερ επισκέφτηκε την Ελλάδα, διερχόμενος από Θεσσαλονίκη, στις 5 Μαρτίου του 1952, η «Χουριέτ» θα γράψει σχολιάζοντας τις δηλώσεις του αμερικανού στρατηγού σχετικά με την εντύπωση που του προξένησε ο Ελληνικός Στρατός:

 «Ως γνωστόν, εκτός από όπλα, ο στρατιώτης απαιτείται να έχη και καρδιά. Το ότι αι καρδίαι που υπάρχουν εις τας μεραρχίας είναι καρδίαι Θεσσαλονίκης, καρδίαι Ισραηλιτών (τουρκική έκφραση που αποδίδεται σε δειλούς) είναι καταφανές από το γεγονός ότι όταν η Ελλάς έβραζε μέσα στον κομμουνισμό και έδρων οι κομμουνισταί, αι μεραρχίαι έμεναν κρυφαί, αλλά πώς ημπορούσε να το ξεύρη αυτό ο ταλαίπωρος Αϊζενχάουερ που επίσπευσεν εις την ψευδολογίαν των Ελλήνων. 

Καλέ, τι μας λέτε; Εάν είχον αυτοί φάρμακον (αλοιφή) θα την ήλειφαν πρώτα εις την ιδικήν των κασίδα».

Για την ιστορία  της επίσκεψης αντιγράφουμε τον τύπο της εποχής.

«Ο Ανώτατος Διοικητής των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην ΕΥΡΩΠΗ Στρατηγός ΝΤΟΥΑΪΤ ΑΪΖΕΝΧΑΟΥΕΡ φθάνει με τη σύζυγό του στο στρατιωτικό αεροδρόμιο ΣΕΔΕΣ της ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, όπου τους υποδέχονται ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Αντιστράτηγος ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΣ, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟΣ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ και άλλοι επιτελείς .

 Ο Στρατηγός ΑΪΖΕΝΧΑΟΥΕΡ χαιρετάει τους αξιωματικούς των ξένων στρατιωτικών αποστολών και ποζάρει στο φακό μαζί με τους Έλληνες επιτελείς.

 Στη συνέχεια, επιθεωρεί τιμητικά αγήματα των τριών όπλων  και μιλάει σε μικρόφωνο του ραδιοφωνικού σταθμού της ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ.

 Στην παραλιακή λεωφόρο της ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ο Στρατηγός ΑΪΖΕΝΧΑΟΥΕΡ επιθεωρεί μηχανοκίνητους σχηματισμούς και άρματα μάχης και συνομιλεί με Έλληνα αξιωματικό που επιβαίνει σε άρμα μάχης.

 Ακολουθεί παρέλαση τμημάτων του πυροβολικού, τεθωρακισμένων και ανδρών του πεζικού, την οποία παρακολουθεί πλήθος κόσμου.»

ΕΠΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

Για δυο ημέρες στις 14 και 15 Δεκεμβρίου του 1959 Ο Αϊζενχάουερ βρέθηκε στη χώρα μας,-ως πρόεδρος πλέον- σταθμός στην περιοδεία «ειρήνης και καλής θέλησης», που περιλάμβανε επισκέψεις σε 11 κράτη.

 Ήταν η εποχή του Ψυχρού Πολέμου με την αντιπαράθεση ΗΠΑ – Σοβιετικής Ένωσης και των συμμάχων τους, να συνυπάρχει με «θερμές» συγκρούσεις, όπως αυτή μεταξύ Πακιστάν-Ινδίας.

 Η συνειδητοποίηση για την τρομακτική απειλή του πυρηνικού πολέμου είχε οδηγήσει τις πολιτικές ηγεσίες σε κινήσεις για αποκλιμάκωση και συνεννόηση. 

Το ταξίδι του Αϊζενχάουερ εντάσσονταν σε αυτή την προσπάθεια.

Στην Αθήνα, έτυχε ενθουσιώδους λαϊκής υποδοχής, (δημοσιεύματα της εποχής κάνουν λόγω για ένα εκατομμύριο ανθρώπους) και εξαιρετικών εκδηλώσεων φιλοξενίας εκ μέρους των αρχών.

Στις συνομιλίες του Αμερικανού Προέδρου με το βασιλικό ζεύγος, Παύλο και Φρειδερίκη, με τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή (αρχηγό τότε της ΕΡΕ), και μέλη της κυβέρνησης του, καθώς και με την ηγεσία του Ελληνικού Στρατεύματος τονίστηκε ιδιαιτέρως η στενή σχέση των δύο χωρών που αναπτύχθηκε με τη συμπαράταξη τους στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, κυρίως όμως, με την τεράστια στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου και την οικονομική αρωγή, μετά τη λήξη του. 

Στην νέα εποχή, τονίστηκε, ότι ιδιαίτερο βάρος είχε ο κοινός αγώνας για την υπεράσπιση των αξιών του Δυτικού Κόσμου μέσω και τις στρατιωτικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ.

 Τα δύο μέρη εξέτασαν την κατάσταση στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο και εξέφρασαν την αισιοδοξία τους για την προοπτική ανεξαρτησίας τη Κύπρου.

 Επίσης αντάλλαξαν απόψεις για τις δυνατότητες βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου του Ελληνικού Λαού.

Για την αναχώρηση του Αϊζενχάουερ συγκεντρώθηκε εκ νέου πλήθος κόσμου. Ενδεικτικό του κλίματος της εποχής είναι το γεγονός ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος αναχώρησε για την συνέχεια της περιοδείας του με το καταδρομικό «Des Moines» από το Φάληρο, στο οποίο είχε καταπλεύσει από τις 13 Δεκεμβρίου ο Έκτος Στόλος των ΗΠΑ με ναυαρχίδα το αεροπλανοφόρο “Essex”.

Πηγες

Το Βήμα

THE TOC

The post Η επίσκεψη Αιζενχάουερ στη Θεσσαλονίκη και η “επίθεση” των Τούρκων στην Ελλάδα appeared first on Militaire.gr.