ΗΠΑ, Ευρώπη και Ελλάς-Νικήτας Χιωτίνης

05:20 9/11/2024 - Πηγή: militaire

Γράφει ο

Νικήτας Χιωτίνης

Πριν τέσσερα χρόνια, είχα διατυπώσει μίαν  ευχή: ότι η Ευρώπη θα οδηγείτο  στη χειραφέτησή της, γιατί οι Τραμπ και Ερντογαν  επίσπευσαν ιστορικές εξελίξεις. Δυστυχώς δεν συνέβη αυτό, παρότι πράγματι  οι Τραμπ και Ερντογαν  άλλαξαν και θα εξακολουθούν να αλλάζουν την παγκόσμια εικόνα ή εν πάση περιπτώσει  να συμμετέχουν σε αυτό. Η Τουρκία, με  δικές της στρατηγικές, επιδιώκει να καταστεί περιφερειακή υπερδύναμη,  οι ΗΠΑ,  ως εκούσες άκουσες  λόγω της

ανάδυσης νέων και εντόνως ανταγωνιστικών υπερδυνάμεων, άρχισε να βλέπει διαφορετικά την παγκόσμια παρουσία της.

O Τραμπ επανεξελέγη Πρόεδρος των ΗΠΑ, για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, έχοντας υπό τον έλεγχό του και τη Γερουσία. Αυτό σημαίνει πως η «επίσπευση» που προετοίμαζε, ως ρεαλιστής πολιτικός,  από την οποίαν δεν δείχνει να έχει μεταστραφεί,  θα οδηγήσει σε νέα παγκόσμια πολιτικοοικονομικά και στρατιωτικά σχήματα. Με συνέπειες και για την Ευρώπη και για τη χώρα μας.

Αλλά ας δούμε πρώτα την κύρια, κατά τη γνώμη μας, πολιτική Τραμπ, που θα έχει παγκόσμιες επιπτώσεις. Ως κύρια λοιπόν στοιχεία της πολιτικής του, τόσο της περασμένης όσο και της υπεσχημένης μελλοντικής, είναι η εφαρμογή του συνθήματος «πρώτα η Αμερική» και η μη θεώρηση της πολεμικής βιομηχανίας ως βασικού αναπτυξιακού μοχλού της χώρας του. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα -και μελλοντικώς εντονότερα - την υιοθέτηση μέτρων προστατευτισμού της εγχώριας παραγωγής των ΗΠΑ, επιδίωξη οικονομικών συμφωνιών με άλλα κράτη, ακόμα και   πρώην εχθρικών. Επίσης  την αποφυγή, έως απόλυτη απουσία,  πολέμων με στήριξη ή συμμετοχή των ΗΠΑ και την υποχώρηση των φιλοδοξιών της να άρχει στρατιωτικώς όλου του κόσμου.    Ο Τραμπ απαίτησε ακόμα οι σύμμαχοι, στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες, απειλώντας μάλιστα ότι οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν από  αυτό. Ίσως θεωρώντας πως το ΝΑΤΟ, στο οποίο κυριαρχούν οι ΗΠΑ, δεν θα είχε πλέον φιλοδοξίες παγκόσμιας κυριαρχίας, εξ’ ου και η δήλωσή του πως με αυτόν στην Προεδρία των ΗΠΑ, δεν θα γινόταν πόλεμος Ουκρανίας - Ρωσίας.

Επί πρώτης προεδρίας Τραμπ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες μάλλον έκαναν πως δεν το καταλάβαιναν, ίσως και να εξυπηρετούντο με την παλιά αντίληψη πως οι ΗΠΑ είχαν αναλάβει την άμυνά των κρατών τους και την γενικότερη κηδεμονία τους. Όμως, μετά τη νέα εκλογική επικράτηση του Τραμπ, δείχνουν να συνειδητοποίησαν πως θα πρέπει   οι χώρες τους   να αναλάβουν τις τύχες τους, όσο και τις τύχες της ίδιας της ηπείρου τους.  Έτσι,  πριν λίγες ημέρες, στη σύσκεψη των Ευρωπαίων ηγετών στη Βουδαπέστη, διακήρυξαν την ανάγκη η Ευρώπη να χειραφετηθεί, παρότι στις δηλώσεις τους διακρίναμε, ως υπόβαθρο, ένα κάτι σαν….σύνδρομο της Στοκχόλμης. Ο Κος Μητσοτάκης  δήλωσε, ως ανανήψας,    πως « Πιστεύω ότι ήρθε η ώρα να ξυπνήσουμε από τη γεωπολιτική μας αφέλεια και να συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να εξασφαλίσουμε πρόσθετους πόρους για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις μεγάλες προκλήσεις, είτε πρόκειται για ζητήματα ανταγωνιστικότητας είτε για ζητήματα ευρωπαϊκής άμυνας. Ελπίζω ότι έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου θα κάνουμε αυτή τη συζήτηση με τη σοβαρότητα και τον επείγοντα χαρακτήρα που απαιτούν αυτοί οι καιροί» (με άλλα λόγια παραδέχτηκε την μέχρι τώρα αφέλεια  των Ευρωπαίων ηγετών).

Το ζήτημα όμως είναι με ποιόν τρόπο η Ευρώπη θα συμπεριφερθεί ως ενιαία οντότητα, στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Πρέπει να είναι κανείς περισσότερο «γεωπολιτικά αφελής»,         για να πιστεύει πως υπό το σημερινό καθεστώς των ανταγωνιστικών μεταξύ τους κρατιδίων μπορεί να επιτευχθεί κοινή Ευρωπαϊκή οικονομική και στρατιωτική πολιτική. (τα ονομάζουμε κρατίδια, γιατί περί κρατιδίων πρόκειται,  εντός της παγκόσμιας εικόνας: όλα τα κράτη μαζί έχουν το 1/3 του πληθυσμού της Κίνας. Τα αργηγικά της Ευρώπης κράτη    Γαλλία και Γερμανία έχουν,  μαζί, πληθυσμό το ήμισυ της Ινδονησίας, που το 2030 θα είναι η 5η σε οικονομική ισχύ χώρα, με την Γαλλία στην 11η θέση και τη Γερμανία στην 7η και θα βαίνουν υποβαθμιζόμενες  μέχρι το 2050. Πέραν του ότι ο ευρωπαϊκός πληθυσμός  δεν   είναι και δεν θα είναι αμιγώς ευρωπαϊκός, δηλαδή «δυτικός» και θα συνεχίζει να αλλοιώνεται. Μάλιστα, με εκ των έσω συμβολή,  αλλοιώνεται και η πολιτισμική   ταυτότητα   της Ευρώπης.     (επισημαίνουμε πως ο πολιτισμός αποτελεί τον κεντρικό παράγοντα της πολιτικής και της Ιστορίας).   

Εδώ και πολλές δεκαετίες,  πολλοί πολιτικοί και διανοητές,  εμμένουν στην ανάγκη ομοσπονδοποίησης  της Ευρώπης. Επί πλέον, με την εμπεριστατωμένη βιβλιογραφία τους, ο Β. Μαρκεζίνης και πολλοί άλλοι, επιχειρηματολόγησαν , υποστήριξαν και εξακολουθούν να υποστηρίζουν,  την ανάγκη   η Ρωσία να αποτελέσει μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.  Άλλωστε η Ρωσία,  κατά το μεγαλύτερο μέρος της,  γεωγραφικώς και πληθυσμιακώς αποτελεί μέρος της Ευρώπης.   Η Ρωσία μάλιστα,  μέχρι την εισβολή της στην Ουκρανία, είχε λειτουργικώς καταστεί μέρος της Ευρώπης, είχε καταστεί δηλαδή μέρος της «Δύσης», παρά τις αμερικανικές ανεξήγητες προκαταλήψεις και την  εμμονή στις απόψεις του Χάντιγκτον.  Εισβολή η οποία προεκλήθη σε κάποιο βαθμό και από τις ΗΠΑ, με την ακατανόητη επεκτατική πολιτική του ΝΑΤΟ, εισβολή η οποία επιφέρει  κέρδη στις ΗΠΑ και βλάπτει σοβαρά την ευρωπαϊκή οικονομία.

Είναι προφανές πως αν η Ευρώπη   δεν ενοποιηθεί ουσιαστικά και μάλιστα τάχιστα, οφείλουμε ως χώρα να χαράξουμε άλλη  αμυντική, αλλά και αναπτυξιακή,  πολιτική.   Αντιμετωπίζουμε μέγα εθνικό πρόβλημα με την γείτονα Τουρκία. Η ρήση του Αμερικανού πρέσβη Κου Τσούνη, για το τι θα έπρατταν οι ΗΠΑ σε περίπτωση στρατιωτικής σύγκρουσή μας με την Τουρκία,  ήταν απολύτως  ειλικρινής και σαφής: «Ο Ελληνικός Στρατός είναι ικανός να προστατεύσει την πατρίδα. Όμως, ως πρέσβης των ΗΠΑ, οι ΗΠΑ θα εργαστούν ακούραστα για την ειρήνη……θα εξακολουθήσουμε να παροτρύνουμε τους δύο συμμάχους μας να επιλέξουν διπλωματικές οδούς για να επιλύσουν τις διαφορές τους». Με άλλα λόγια ….. «νίπτω τας χείρας μου, αθώος ειμί από του αίματος τούτου, υμείς όψεστε» …

Εμείς όμως εμμένουμε στην ελληνοτουρκική φιλία, για «ήρεμα νερά», παρότι είναι σαφές πως τουλάχιστον αιθεροβατούμε, αγνοώντας την ιστορία. Αρχικώς,  όταν γίνεται πόλεμος, ουδέποτε αυτός είναι διμερής: αφορά μεγαλύτερες των δύο κρατών συμμαχίες και διευθετήσεις, τουλάχιστον εμείς θα έπρεπε να το ξέραμε αυτό.  Στη συνέχεια, η ιστορία έχει αποδείξει πως δεν μπορεί η χώρα μας να εμπιστεύεται την γείτονα Τουρκία. Πολλές φορές άλλωστε προσπάθησε η χώρα μας γι’ αυτό, ανεπιτυχώς: Ελληνοτουρκική φιλία προσπάθησε να επιτύχει ο Βενιζέλος, παρά την καταστροφή του 1922. Είχε υπογραφεί τότε σύμφωνο Ελληνοτουρκικής φιλίας και είχε προτείνει τον Αττατουρκ για Νόμπελ ειρήνης. Είχε τότε υπογραφεί και «Σύμφωνο εγκάρδιας συνεννόησης», σύμφωνα με το οποίο Ελλάδα και Τουρκία θα αναλάμβαναν «να διασφαλίζουν την κοινήν αυτήν αντιπροσώπευσιν» σε διεθνείς συνδιασκέψεις. Στη συνέχεια, οι ανόητοι της επταετούς δικτατορίας έφτασαν στο σημείο να επικαλεστούν δημιουργία Ελληνοτουρκικής ομοσπονδίας: «….. Πρέπει να εξαφανισθή η μεταξύ μας δυσπιστία. Η προσωπική μου πεποίθησις είναι ότι όλα μας ωθούν προς την Ομοσπονδίαν. Ισως τούτο πραγματοποιηθή μετά 20, μετά 50 χρόνια. Αλλά ο δρόμος οδηγεί εκεί. Οτι είμεθα δύο μικρά κράτη και εάν ευρισκόμεθα ηνωμένοι ενώπιον των μετά των μεγάλων κρατών σχέσεών μας, η ισχύς μας δεν θα εδιπλασιάζετο μόνον αλλά θα επολλαπλασιάζετο………» (Παπαδόπουλος, εφ. «Ελεύθερος Κόσμος», 30.5.1971).Βέβαια οι συνέχειες αυτών των δύο ανωτέρων προσδοκιών,  οδήγησαν σε διαμετρικά αντίθετα αποτελέσματα. Μετά τον Πόλεμο η Ελλάς πήρε τα Δωδεκάνησα, μετά τα οράματα της χούντας η Ελλάς αποδυνάμωσε στρατιωτικώς την Κύπρο και  η Τουρκία κατέλαβε άνω  του 36% του εδάφους της. 

Σήμερα; Σήμερα δυστυχώς δεν βλέπουμε πως η Τουρκία ακολουθεί κατά γράμμα τα  δόγματα Νταβούτογλου, που την κάνουν   να επιδιώκει επήρειά της  στις γειτονικές της περιοχές,   καθιστώντας εαυτόν καθοριστικό περιφερειακό παράγοντα και τελικώς υπερδύναμη. Επί πλέον,  σήμερα  η πολιτική ηγεσία της χώρας μας   κατ’ ουσίαν αποδέχεται ως τετελεσμένη την τουρκική κατοχή της μισής περίπου Κύπρου. Αυτό μαρτυρούν οι τελευταίες προτάσεις μας περί «διζωνικής - δικοινοτικής  ομοσπονδίας». Πέραν του ότι αποδεικνυόμαστε     κάκιστος διαπραγματευτής: στις διαπραγματεύσεις έκαστος των μερών «μαξιμαλίζει» για να επιτύχει κάτι ανάμεσα. Εμείς σήμερα «μινιμαλίζουμε», για να πάμε ακόμα χειρότερα.

Δυστυχώς οι κρίσιμοι καιροί, που απαιτούν επιδέξιες και τολμηρές αποφάσεις,  δείχνουν να μας έχουν φέρει σε αφασία και φοβικές συμπεριφορές… ….

The post ΗΠΑ,  Ευρώπη και Ελλάς-Νικήτας Χιωτίνης appeared first on Militaire.gr.