Νοέμβριος 1943: Η εκτέλεση 283 αναπήρων ηρώων της Αλβανίας από τους ναζί

05:15 23/11/2023 - Πηγή: militaire

Γράφει ο Δημήτρης  Σταυρόπουλος

Ήταν ένα από τα χειρότερα και πιο ειδεχθή εγκλήματα πολέμου.

Σημειώθηκε στην γερμανοκρατουμενη Αθήνα από τους κατακτητές και-δυστυχώς-, έχει περάσει στην λήθη της ιστορίας.

283 σακατεμένοι, ανάπηροι, ανήμποροι, κατάκοιτοι και άρρωστοι Έλληνες πολεμιστές της Αλβανίας, σύρθηκαν από τα νοσοκομεία όπου είχαν βρει προσωρινό καταφύγιο για να επιβιώσουν,  στο Χαϊδάρι, όπου εκτελέστηκαν εν ψυχρώ.

Ήταν μια πρωτοφανής πράξη εκδίκησης από τους ναζί!

Ήταν

ένα φοβερό ανείπωτο πογκρόμ, αυτό, που έζησαν οι ανάπηροι μαχητές που βρίσκονταν για κάθε λογής αρρώστιες στα νοσοκομεία της πρωτεύουσας, τα οποία είχαν προσφέρει τότε πολύτιμη βοήθεια σε 15.000 τραυματίες, με βαθιές πληγές, με κομμένα πόδια και χέρια, και που πολλοί είχαν απομονωθεί από τα σπίτια τους.

Στο επιτελικό σχέδιο, που είχαν επεξεργαστεί οι χιτλερικοί με τους «συνεργάτες» τους, είχε οριστεί η νύχτα της 29ης προς την 30ή Νοέμβρη 1943 ως χρόνος της τελικής εξόρμησης για την εξόντωση των αναπήρων.

Κι η παγωμένη εκείνη νύχτα έγινε «νύχτα Αγίου Βαρθολομαίου», που την έζησαν σ' όλη την κτηνώδη αγριότητα εκατοντάδες ανάπηροι στα νοσοκομεία.

Αλλά και την παρακολούθησαν και πολλοί άλλοι, που βρέθηκαν στις περιοχές των νοσοκομείων.

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΙ Η ΣΥΛΛΗΨΗ

Μόλις έπεσε το σκοτάδι, όλη η δύναμη των Ες-Ες και της Ασφάλειας κύκλωσαν τα νοσοκομεία, που σ' αυτά νοσηλεύονταν οι ανάπηροι.

Έμειναν εκεί ολονυχτίς και με το ξημέρωμα άρχισαν να χτυπάνε με αυτόματα και πολυβόλα.

Ακολούθησε έφοδος κι έτσι μπήκαν στα κτίρια.

Αποτρόπαια, τα όσα έγιναν σε βάρος των αναπήρων, αλλά και του υγειονομικού προσωπικού.

Οι θάλαμοι έγιναν «σφαγεία».

Με την κατάρρευση του Μετώπου και τη συνθηκολόγηση του Ελληνικού Στρατού, οι ανάπηροι των μετώπων στο μεγαλύτερο ποσοστό τους συγκεντρώθηκαν στα νοσοκομεία της Αθήνας.

Περίπου 15.000 ανάπηροι βρήκαν το πρώτο καταφύγιό τους, σε άθλιες συνθήκες, σε νοσοκομεία της Αθήνας.

Στο στόχαστρο των ταγματασφαλιτών, βρέθηκαν πρώτοι από όλους οι ανάπηροι, ήρωες πολέμου από το μέτωπο της Αλβανίας.

Λίγους μήνες νωρίτερα, οι ανάπηροι συμμετείχαν στις μεγάλες διαδηλώσεις του Μαρτίου του 1943 μαζί με άλλους Έλληνες εργαζόμενους και φοιτητές κατά της γενικής επιστράτευσης, με τίμημα 46 νεκρούς διαδηλωτές.

Όμως, ως αποτέλεσμα των διαμαρτυριών, ούτε ένας Έλληνας δεν πήγε στο Ανατολικό Μέτωπο.

Οι ανάπηροι πολέμου μάλιστα ήταν δραστήριοι, συμμετέχοντας επίσης στις επετείους της 25ης Μαρτίου και της 28ης Οκτωβρίου μαζί με φοιτητές και εργαζόμενους, καθώς επίσης και στις διαδηλώσεις κατά της τριπλής στρατιωτικής κατοχής και του λιμού. Επίσης έλαβαν μέρος στη Γενική απεργία και διαδήλωση της 22ας Ιουλίου 1943 ενάντια στην προοπτική επέκτασης της βουλγαρικής κατοχής στο μεγαλύτερο τμήμα της Κεντρικής Μακεδονίας. Μπροστάρηδες πάλι οι ανάπηροι με τα καροτσάκια τους και οι όρθιοι με τις πατερίτσες τους.

Τη νύχτα της 30ής Νοεμβρίου κλιμακώθηκε η επίθεση κατά των ανάπηρων από τα Τάγματα Ασφαλείας, υπό την επίβλεψη των Ες-Ες, όταν περικύκλωσαν με καμιόνια καθένα από τα δεκαεννιά νοσοκομεία της Αθήνας και ξέσπασαν πάνω στους ανάπηρους του πολέμου της Αλβανίας και τους συνέλαβαν βίαια.

Πολλοί από τους ανάπηρους πέθαναν ή κατά τη μεταφορά τους ή μέσα στις φυλακές γιατί τα μη επουλωμένα τραύματά τους αιμορραγούσαν.

Οι ανάπηροι στοιβάχτηκαν χωρίς τις πατερίτσες τους ή τα ξύλινα προσθετικά μέλη, στα καμιόνια και οδηγήθηκαν στα στρατόπεδα Χατζηκώστα και Χαϊδαρίου.

Συνολικά έγιναν 283 εκτελέσεις.

Στις 26 Νοέμβριου και στις προπαρασκευαστικές τους κινήσεις, προβαίνουν στη σύλληψη των δύο επικεφαλής των αναπηρικών οργανώσεων, του Γονατά και του Τζαμουράνη.

Και οι δυο τους ήρωες του Αλβανικού πολέμου και τώρα αγωνιστές στο ΕΑΜικό Μέτωπο, ο πρώτος με γενική παράλυση, ο δεύτερος με κομμένα και τα δύο πόδια και αναπηρία 75%.

Κι οι δυο οδηγούνται στο Γουδί και μαζί με άλλους αγωνιστές βρίσκονται μπροστά σε εκτελεστικό απόσπασμα, που για πρώτη φορά είναι ελληνικό.

Τρεις αξιωματικοί των Ταγμάτων κατευθύνουν το απόσπασμα, ενώ ο Γερμανός αξιωματικός είναι σε ρόλο επόπτη.

Η διαδικασία της εκτέλεσης θα επιβραδυνθεί λίγο, καθώς οι δυο ανάπηροι στην κατάσταση που βρίσκονται δεν είναι δυνατό να σταθούν όρθιοι.

Και αναζητούν δυο καρέκλες, στις οποίες οι εκτελεστές τελικά με τους ζωστήρες τους θα προσδέσουν τους δυο αναπήρους και ακολουθεί η ομοβροντία των δημίων, η πρώτη που έπεφτε τότε πάνω στα κορμιά των 19 αγωνιστών.

Το πογκρόμ απεικονίστηκε σε χαρακτικό από τον Τάσσο, ενώ στο Νοσοκομείο «Σωτηρία» ανεγέρθηκε μνημείο για τους εκτελεσθέντες αναπήρους.

Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΩΝ ΑΝΑΠΗΡΩΝ

Η κατάσταση στη χώρα άρχισε να γίνεται ανυπόφορη.

Πλησίαζε ο χειμώνας 1941 - 42 και το φάσμα της πείνας ήταν ορατό.

Σε όλες τις λαϊκές κινητοποιήσεις της Αθήνας για ψωμί και συσσίτια, στις εθνικές επετείους της 25ης Μαρτίου και 28ης Οκτωβρίου, στις εθνικές διαδηλώσεις στις 24 Φεβρουαρίου, 5 και 25 Μαρτίου, 25 Ιουνίου και 22 Ιουλίου του 1943, προπορεύονταν οι ανάπηροι και τραυματίες του αλβανικού πολέμου με τα αναπηρικά τους καροτσάκια - «μηχανοκίνητες φάλαγγες» τα είχε ονομάσει τότε ο λαός - με τις πατερίτσες ή τα μπαστούνια τους, με τους επιδέσμους ακόμα στα κεφάλια τους, στα μάτια τους και τις νοσοκόμες να σπρώχνουν τα καροτσάκια, να υποβαστάζουν τους κουτσούς ή να οδηγούν τους τυφλούς.

Αυτό ήταν το κίνημα των αναπήρων πολέμου και η απάνθρωπη απάντηση των Ελλήνων συνεργατών των ναζί.

Για κάποιους από τους οποίους δεν αποδόθηκε ποτέ πραγματική δικαιοσύνη.

Πληροφορίες

Το ηρωικό τέλος 283 αναπήρων τη νύχτα της 30ης Νοεμβρίου 1943, amea-care.gr

Το πογκρόμ ενάντια στους ανάπηρους πολέμου της Αλβανίας, 19/10/2008, ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

The post Νοέμβριος 1943: Η εκτέλεση 283 αναπήρων ηρώων της Αλβανίας από τους ναζί appeared first on Militaire.gr.