Ο Ερντογάν με τα μάτια ενός Έλληνα-Απόψε στην Παλαιά Βουλή η παρουσίαση του βιβλίου του Μιχάλη Ψύλου

09:13 27/11/2024 - Πηγή: militaire

Απόψε στις 19:00 στην Παλαιά Βουλή παρουσιάζεται το εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο του δημοσιογράφου Μιχάλη Ψύλου «Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν: Με την ματιά ενός Έλληνα». Εκεί αναμένεται και η κοινή εμφάνιση Καραμανλή-Σαμαρά.Το κείμενο πρόλογος του βιβλίου:

Άλλο ένα βιβλίο για τον Ερντογάν; Ηταν η ερώτηση που δεχόμουν πολύ συχνά σε όσους αποκάλυπτα τις προθέσεις μου για το βιβλίο που έχετε στα χέρια σας.

Τι άλλο να πει κανείς και να γράψει για έναν άνθρωπο,

για τον οποίο έχουν γραφτεί εκατοντάδες βιβλία και αναρίθμητα άρθρα. Έναν ηγετη, που καλώς ή κακώς, έχει βάλει φαρδιά πλατιά την υπογραφή του στη διαμόρφωση της σύγχρονης Τουρκίας; Για έναν πολιτικό που αντικειμενικά κατόρθωσε να αναδείξει τη χώρα του-100 χρόνια μετά την επανίδρυσή της μετά την κατάρρευση της  Οθωμανικής Αυτοκρατορίας-σε  ισχυρή περιφερειακή δύναμη, να την εντάξει στην ομάδα των G20- των ισχυρότερων κρατών του πλανήτη.

Ως δημοσιογράφος και «διεθνατζής» μάλιστα, είχα την τύχη να παρακολουθήσω στενά-με την καλή έννοια- την πορεία του πολιτικού Ερντογάν, που αναδιαμόρφωσε τη χώρα του περισσότερο από κάθε άλλο ηγέτη, μετά τον ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκικής Δημοκρατίας, Μουσταφά Κεμάλ.

Από τα μέσα της δεκαετίας του `90, κατέγραφα με ρεπορτάζ και αποστολές στη Γείτονα την πορεία του “Reis”-του αρχηγού, όπως τον αποκαλούν οι υποστηρικτές του. Από το 1994 όταν σε ηλικία 40 ετών  εξελέγη δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, τη φυλάκισή του επειδή διάβασε δημοσίως ένα κλασικό ποίημα που κρίθηκε απαράδεκτο από το προηγούμενο Κεμαλικό καθεστώς,αλλά και την άνοδό  του στην εξουσία τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα, τις ελπίδες που γέννησε  αρχικά στους πολίτες της χώρας και στην Ευρώπη, για μια δημοκρατική Τουρκία. Μια Ευρώπη, που είδε όμως τους τότε ηγέτες της, όπως ο Νικολά Σαρκοζί και η Άνγκελα Μέρκελ, να κλείνουν την πόρτα στην Τουρκία. Όσο κι αν ο Ερντογάν προσπάθησε να εργαλειοποιήσει τη σχέση του με την Ευρωπαϊκή Ένωση για να προστατευτεί από το Kεμαλικό «βαθύ κράτος» και να μειώσει την επιρροή του στις κρατικές υποθέσεις.

Πρώτα ως πρωθυπουργός από το 2003 και στη συνέχεια ως εκλεγμένος από το λαό πρόεδρος από το 2014, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν  καλλιέργησε έναν άμεσο δεσμό με τον τουρκικό λαό, στον οποίο μιλούσε από συλλαλητήριο σε συλλαλητήριο με τη γλώσσα ενός ηγέτη που εκπροσωπεί την εργατική τάξη ενάντια στους πλουτοκράτες. Στους οποίους προσέφερε όμως πολλά, δημιουργώντας στενές, πελατειακές σχέσεις μαζί τους.

Με ένα απαράμιλλο ταλέντο ως ρήτορας  αύξησε σημαντικά την επιρροή του σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού, ειδικά στην Ανατολία. Προωθώντας  ακούραστα ένα πατριαρχικό μοντέλο του ζευγαριού, που βάση τον εαυτό του και τη σύζυγό του Εμινέ.

Πάνω από δύο δεκαετίες , ο Reis βίωσε πολλές κρίσεις, όπως και η χώρα του. Κρίσεις που συνέβαλαν στην μετάλλαξή του σε έναν αυταρχικό ηγέτη, απέναντι στην κάθε λογής αντιπολίτευση.

Προσπάθησα λοιπόν, να δω σε βάθος πώς ο Ερντογάν, από προάγγελος ενός μετριοπαθούς πολιτικού Ισλάμ, που σέβεται τους κανόνες της δημοκρατίας και τα ανθρώπινα δικαιώματα, έγινε ένας σύγχρονος «Σουλτάνος», ασκώντας μια πλήρως προσωποπαγή εξουσία.

Πώς επηρεάστηκε από τον ισλαμιστή πνευματικό του πατέρα Νετσμετίν Ερμπακάν, για τον οποίο δεν δίστασε να γίνει «πατροκτόνος». Αλλά και από τον πρώτο ισλαμιστή πρωθυπουργό της σύγχρονης Τουρκίας, Αντνάν Μεντερές και τον Τουργκούτ Οζάλ στη δεκαετία του `80.

Πώς πόλωσε τη χώρα του, κάνοντας τους αντιπάλους του να μιλούν για τον πειρασμό μιας δυναστείας. Αλλά και τις  ανορθόδοξες οικονομικές του πολιτικές, που τα τελευταία χρόνια επιδείνωσαν την κρίσης κόστους ζωής για την πλειονότητα των συμπατριωτών του.

Από τον Ιούνιο του 2015 πάντως και την πρώτη αποτυχία του κόμματός του ΑΚΡ να αποσπάσει απόλυτη πλειοψηφία σε βουλευτικές εκλογές, ο χαρακτήρας του Ερντογάν αλλάζει. Γίνεται  όλο και πιο αυταρχικός. Συμπράττοντας έκτοτε με τον πολιτικό απόγονο των διαβόητων «Γκρίζων Λύκων», Ντεβλέτ Μπαχτσελί.

Ιδιαίτερα μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016, Ο Ερντογάν εξελίσσεται σε ένα είδος «πολιορκημένου  δικτάτορα», από όλες τις πλευρές, του οποίου οι δυσκολίες θόλωσαν την όρασή του. Ξεκινώντας μια αντεπίθεση εναντίον όλων όσων θεωρούσε πώς τον υπονομεύουν.

Υιοθέτησε ένα είδος νέο-Οθωμανισμού στην εξωτερική πολιτική, που θα καταλάμβανε μια τεράστια έκταση από τη Μεσόγειο έως την Κεντρική Ασία. Το αποτέλεσμα ήταν μια σημαντική αλλαγή στον πολιτικό προσανατολισμό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ενέπλεξε τη χώρα του σε τέσσερισήμισυ πολέμους: Με Συρία, Ιράκ, Αρμενία και Λιβύη κανονικούς πολέμους και έναν ημι-πόλεμο με την Ελλάδα και την Κύπρο, προβάλλοντας προκλητικές διεκδικήσεις, ενάντια σε κάθε έννοια διεθνούς δικαίου. 

Οι φίλοι του λένε μάλιστα ότι ο Ερντογάν σταμάτησε να διαβάζει βιβλία εδώ και πολύ καιρό. Βλέπει τηλεόραση και προσπαθεί να μην χάσει ποτέ τα επεισόδια της διάσημης ιστορικής σειράς «Payitaht: Abdülhamid» (Ο Τελευταίος Αυτοκράτορας), που αναφέρεται στην εξουσία του 34ου Οθωμανού σουλτάνου  Αμπντούλ Χαμίτ Β`-τον τελευταίο ηγέτη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που προσπάθησε να σώσει την αυτοκρατορία κυβερνώντας με σιδηρά πυγμή.Ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρει επίσης κατά καιρούς άλλες δύο ημερομηνίες:  το 2053-την 600ή επέτειο από την άλωση της Κωνσταντινούπολης- και το 2071, που θα σηματοδοτήσει τη χιλιετία της άφιξης των Σελτζούκων στην Ανατολία.

Μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία πάντως τον Φεβρουάριο του 2022, ο Ερντογάν μπόρεσε να υιοθετήσει μια προσέγγιση «αιώρησης» ανάμεσα στη Δύση και το Κρεμλίνο, εμφανιζόμενος ως μεσολαβητής και «επιτήδειος ουδέτερος».

Στην εξουσία από το 2003, ο Ερντογάν γιόρτασε το 2023 τα 100 χρόνια της σύγχρονης Τουρκίας, λέγοντας:«Ανοίξαμε την πόρτα του αιώνα…Ευχαριστώ τον Αλλάχ που γεννήθηκα για να οδηγήσω αυτόν τον λαό». Και πάνω από όλα: «Όπως έλεγα πάντα, αυτή η πορεία ευδαιμονίας δεν θα σταματήσει ποτέ, θα πάμε μαζί μέχρι τον θάνατο».

Αλλά αυτή η εκατονταετηρίδα είχε γίνει το σύνθημά του, μια ιερή φόρμουλα που δύσκολα ταλαιπωρήθηκε από μια ιλιγγιώδη οικονομική κρίση, έναν καταστροφικό σεισμό, την ολοένα και πιο έντονη κριτική για την αυταρχική του μετατόπιση και μια επανεκλογή που τελικά κατέληξε σε δεύτερο γύρο για πρώτη φορά.

Αυτή ήταν η ημερομηνία που συνδέθηκε με την οθωμανική κληρονομιά, η οποία παραμερίστηκε πολύ γρήγορα από την κεμαλική κυβέρνηση και τους θρυφεριστές της. Ήταν η ημερομηνία που επέτρεψε μια τεράστια επανερμηνεία της ιστορίας και έθρεψε τη νέα εθνική αφήγηση τόσο αγαπητή στον Ερντογάν, σύμφωνα με την οποία η Τουρκία έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη συναυλία των εθνών. Στην ιστοσελίδα του προέδρου, λίγες μόνο ώρες μετά την περιδιάβαση του νεοεκλεγέντα ηγέτη, αναφέρθηκε: «Ο αιώνας της Τουρκίας είναι ένας οδικός χάρτης που θα οδηγήσει τη χώρα μας πάνω από το επίπεδο των σύγχρονων πολιτισμών».

κοείναι εδώ και καιρό στον ορίζοντα του προέδρου. Αναφέρει επίσης κατά καιρούς το 2053, την 600ή επέτειο από την άλωση της Κωνσταντινούπολης, και το 2071, που θα σηματοδοτήσει τη χιλιετία της άφιξης των Σελτζούκων στην Ανατολία. Αλλά αυτή η εκατονταετηρίδα είχε γίνει το μάντρα του, μια ιερή φόρμουλα που δύσκολα ταλαιπωρήθηκε από μια ιλιγγιώδη οικονομική κρίση, έναν καταστροφικό σεισμό, την ολοένα και πιο έντονη κριτική για την αυταρχική του μετατόπιση και μια επανεκλογή που τελικά κατέληξε σε δεύτερο γύρο για πρώτη φορά.

Αυτή ήταν η ημερομηνία που συνδέθηκε με την οθωμανική κληρονομιά, η οποία παραμερίστηκε πολύ γρήγορα από την κεμαλική κυβέρνηση και τους θρυφεριστές της. Ήταν η ημερομηνία που επέτρεψε μια τεράστια επανερμηνεία της ιστορίας και έθρεψε τη νέα εθνική αφήγηση τόσο αγαπητή στον Ερντογάν, σύμφωνα με την οποία η Τουρκία έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη συναυλία των εθνών. Στην ιστοσελίδα του προέδρου, λίγες μόνο ώρες μετά την περιδιάβαση του νεοεκλεγέντα ηγέτη, αναφέρθηκε: «Ο αιώνας της Τουρκίας είναι ένας οδικός χάρτης που θα οδηγήσει τη χώρα μας πάνω από το επίπεδο των σύγχρονων πολιτισμών».

ότι έχει φτάσει σε ένα ορόσημο, έναν μοναδικό δείκτη στην ταραχώδη νεανική ιστορία της Τουρκίας.

Το πέρασμα της εκατονταετηρίδας της Τουρκικής Δημοκρατίας είναι δικό του, αυτός ο γιος του λαού, όπως θέλει να αυτοχαρακτηρίζεται, όπως και οι εορτασμοί για τα 100 χρόνια αυτής της Τουρκίας που ιδρύθηκε, στις 29 Οκτωβρίου 1923, από τον Μουσταφά Κεμάλ, αργότερα αποκαλούσε τον Ατατούρκ, τον «πατέρα των Τούρκων», τον «ένα και μοναδικό». «Ανοίξαμε την πόρτα του αιώνα», είπε καταχειροκροτούμενος καθώς πανηγύριζε, αποδίδοντας την εκλογική του επιτυχία στις μάχες που δόθηκαν «όλοι μαζί» ενάντια στην αντιπολίτευση, τους προδότες, τα ξένα μέσα ενημέρωσης, την LGBT κοινότητα και όλους αυτούς, από εδώ και αλλού, που έχουν στήσει παγίδες και παγίδες. Επανέλαβε: «Ευχαριστώ τον Θεό που γεννήθηκα για να οδηγήσω αυτόν τον λαό». Και πάνω από όλα: «Όπως έλεγα πάντα, αυτή η πορεία ευδαιμονίας δεν θα σταματήσει ποτέ, θα πάμε μέχρι τον τάφο μαζί».

Μετά την συντριπτική ήττα των υποψηφίων του ΑΚΡ στις τοπικές εκλογές της 31ης Μαρτίου 2024, ο Τούρκος έχει αφήσει να εννοηθεί πώς δεν θα θέσει ξανά υποψηφιότητα μετά τη λήξη της θητείας του το 2028. Με τον Ερντογάν τότε, Θεού θέλοντος, σε ηλικία μόλις 74 ετών, ποτέ μη λες ποτέ όμως.

Σε κάθε περίπτωση όμως, μετά τον Ερντογάν, μια νέα εποχή θα ανοίξει για την Τουρκία. Το ερώτημα είναι όμως: θα ξεκινήσει στη σκιά του Ερντογάν ή χωρίς την επιρροή του; Η σκιά του Reis θα είναι πάντως πολύ βαριά, για να αλλάξει ριζικά η σύγχρονη Τουρκία.

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω τις εκδόσεις «Πεδίο-Ελληνικά Γράμματα»- και προσωπικά τον Παύλο Παπαχριστοφίλου- για την εμπιστοσύνη τους και τη μεγάλη τιμή που μου έκαναν, για την έκδοση αυτού του βιβλίου.

Αλλά και την εξαιρετική, φίλη μου πλέον, Φιλιώ Γκιζιβαζούδη για την επιμέλεια των κειμένων.

Αυτό το βιβλίο θα ήθελα να το αφιερώσω στα τρία εγγόνια μου- την Χαρά, τον Γιώργο και την αβάπτιστη ακόμη εγγονή μου από την Αλκηστη και τον Σταύρο. Η γέννησή τους μου γέμισε με απίστευτη δύναμη και κουράγιο για να βάλω ένα μικρό λιθαράκι ελπίδας στον νέο κόσμο που έρχονται να ζήσουν

The post Ο Ερντογάν με τα μάτια ενός Έλληνα-Απόψε στην Παλαιά Βουλή η παρουσίαση του βιβλίου του Μιχάλη Ψύλου appeared first on Militaire.gr.