Ο Τιτανικός του Γ΄ Ράιχ- Το ναυάγιο του «WILHELM GUSTLOFF»

06:05 18/5/2022 - Πηγή: militaire

Ο «Τιτανικός» που  βυθίστηκε στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό στις 15 Απριλίου 1912 μετά από σύγκρουση με ένα παγόβουνο κατά το παρθενικό ταξίδι του από το Σαουθάμπτον προς τη Νέα Υόρκη, προκάλεσε μια από τις μεγαλύτερες ναυτικές τραγωδίες στην ιστορία.

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

Ωστόσο ένα άλλο επιβατηγό πλοίο, πήρε μαζί του στον υγρό του τάφο πολλαπλάσιους από τους 1500 επιβάτες και ναυτικούς του βρετανικού υπερωκεανίου.

Κι όμως η ιστορία του δεν είναι γνωστή και χάθηκε μέσα στις φλόγες και την ομίχλη

του πολέμου…

Το όνομα του «Wilhelm Gustloff».

Καθελκύστηκε το 1937 στο Αμβούργο και ήταν συνολικού εκτοπίσματος 25.484 τόνων. Εντάχθηκε αμέσως στον Γερμανικό Στόλο ως πλωτό νοσοκομείο (Lazarettschiff D.).

Κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έλαβε μέρος στην πολωνική εκστρατεία καθώς και στη νορβηγική.

 Όμως από τον Νοέμβριο του 1940 μέχρι τις αρχές του 1945 παρέμενε ελλιμενισμένο στη Γκντύνια στη διάθεση της εκεί διοίκησης υποβρυχίων χρησιμοποιούμενο ως πλοίο υποστήριξης – ενδιαίτησης (Wohnschiff) του προσωπικού των υποβρυχίων και της ναυτικής βάσης.

Μετά τις 12 Ιανουαρίου 1945, όταν οι Σοβιετικές στρατιές του 2ου και 3ου Λευκορωσικού μετώπου είχαν πλησιάσει επικίνδυνα τους λιμένες της Πομερανίας και οι Γερμανοί ήταν εξαναγκασμένοι σε συνεχή υποχώρηση, αποφασίστηκε η άμεση μεταφορά όχι μόνο του στρατιωτικού προσωπικού της ναυτικής βάσης αλλά και του άμαχου πληθυσμού της περιοχής. 

Έτσι, ο ναύαρχος Καρλ Ντένιτς σχεδίασε την εκτέλεση της μεγαλύτερης μέχρι τότε επιχείρησης μεταφοράς αμάχων, στρατιωτών, τραυματιών αλλά και του μεγαλύτερου μέρους του προσωπικού της γερμανικής διοίκησης υποβρυχίων από το Γκντανσκ, το Πίλαου και την Γκντύνια.

 Παράλληλα, η Βέρμαχτ ανέλαβε την με οποιοδήποτε τρόπο καθυστέρηση της επέλασης του εχθρού, που θα επέφερε τρομακτικές συνέπειες στους αμυνόμενους.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «ΑΝΝΙΒΑΣ»

Στην περιοχή της Ανατολικής Πρωσίας (την οποία αργότερα θα μοιράζονταν ΕΣΣΔ και Πολωνία) η Γερμανία οργάνωσε την Επιχείρηση «Αννίβας», μια μαζική προσπάθεια εκκένωσης. Πολίτες, στρατιώτες και εξοπλισμός μεταφέρθηκαν σε ασφαλείς περιοχές μέσω της Βαλτικής Θάλασσας. Χιλιάδες Γερμανοί που προσπαθούσε να γλιτώσουν από τον επερχόμενο σοβιετικό στρατό συγκεντρώθηκαν στην πόλη Γκότενχαφεν (σήμερα η πολωνική Γκτίνια) στης οποίας το λιμάνι ήταν το πολυτελές υπερωκεάνιο «Wilhelm Gustloff».

Το πλοίο προσέφερε ένα ταξίδι διαφυγής σε όποιον κατάφερνε να φτάσει στην προκυμαία και να επιβιβαστεί.

 «Έλεγαν ότι αν έχεις ένα εισιτήριο για το Gustloff είχες τη μισή σου σωτηρία» λέει ο Χάιντς Σεν, ο οποίος κατάφερε να ανέβει και ήταν από τους λίγους που μπόρεσαν  να επιζήσουν.

Το σοβιετικό ναυτικό όμως περίμενε και δεν θα επέτρεπε μεταφορές από την Ανατολική Πρωσία.

 Θα εντόπιζε το «Wilhelm Gustloff», θα το βύθιζε και περίπου 9.000 άτομα θα σκοτώνονταν σε μια από τις μεγαλύτερες ναυτικές τραγωδίες όλων των εποχών που θα ξεπερνούσε τόσο αυτή του «Τιτανικού» όσο και αυτή της «Λουιζιτάνια».

 Οι περισσότεροι από του 10.000 επιβάτες του «Gustloff» θα πέθαιναν μέσα σε λίγες ώρες από την επιβίβασή τους στις 30 Ιανουαρίου 1945.

Ο ΕΝΑΣ ΠΑΝΩ ΣΤΟΝ ΑΛΛΟΝ

Κατά την επιβίβαση οι Γερμανοί αξιωματικοί ζητούσαν και έκαναν έλεγχο των εισιτηρίων  αλλά γρήγορα επικράτησε χάος και πανικός.

 Το πλήθος πίεζε να μπει στο καράβι και τελικά η είσοδος ελευθερώθηκε.

 Ο ακριβής αριθμός των ατόμων που επιβιβάστηκαν δεν θα γίνει ποτέ γνωστός.

 Οι επιζώντες αναφέρουν ότι είχε καταλειφθεί κάθε κατάστρωμα και κάθε χώρος του πλοίου.

 Επισήμως είχαν επιβιβαστεί πάνω από 6.000 άτομα αλλά υπολογίζεται ότι όταν σήκωσε την άγκυρα του στο «Wilhelm Gustloff» επέβαιναν περίπου 10.000 άτομα.

 Η μέγιστη χωρητικότητα του ήταν 2.000 άτομα, μαζί με το πλήρωμα.

Ο Χάιντς Σεν αναφέρει ότι στο καράβι βρίσκονταν 8.956 πολίτες, 918 στρατιωτικοί, 373 γυναίκες που εργάζονταν ως βοηθητικό προσωπικό στο γερμανικό ναυτικό και ένα πλήρωμα 173 ατόμων.

 Αυτό σημαίνει ότι επέβαιναν συνολικά 10.582 άτομα. 

Ο Σεν τονίζει ότι η κατάσταση ήταν αποπνικτική και πολλοί από τους επιβάτες δεν φορούσαν σωσίβια. 

Το ταξίδι ξεκίνησε στις 12:30 το μεσημέρι της 30ης Ιανουαρίου 1945.

 Το «Wilhelm Gustloff» συνόδευε το επιβατηγό «Hansa» το οποίο ήταν επίσης γεμάτο με πολίτες και στρατιωτικούς, και δυο τορπιλάκατοι.

 Η μια από αυτές, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, παρουσίασε μηχανικό πρόβλημα και επέστρεψε στο λιμάνι.

Ο κυβερνήτης Φρίντριχ Πέτερσεν έπρεπε να αποφασίσει αν θα οδηγήσει το καράβι μέσα από τα γεμάτα νάρκες ρηχά νερά ή θα βγει στα βαθιά και θα περάσει από την περιοχή όπου περιπολούσαν σοβιετικά υποβρύχια. Αρχικά το πλοίο ταξίδευε χωρίς πλοϊκά φώτα αλλά όταν ελήφθη σήμα πως πλησιάζουν γερμανικά ναρκαλιευτικά ο Πέτερσεν έδωσε εντολή να ανάψει το κόκκινο και πράσινο φως στην πλώρη και στην πρύμνη.

 Αυτό έκανε τον εντοπισμό του πλοίου πιο εύκολο.

Ο πλοίαρχος Πάουλ Βόλραθ έγραψε αργότερα πως γνώριζαν ότι υπήρχαν υποβρύχια στην περιοχή όμως ο κυβερνήτης το ρίσκαρε.

ΟΙ ΤΟΡΠΙΛΕΣ ΤΟΥ Υ/Β S.13

Το σοβιετικό υποβρύχιο S-13, το οποίο περιπολούσε στη Βαλτική, εντόπισε το «Wilhelm Gustloff».

 Ο κυβερνήτης Αλεξάντερ Μαρινέσκο έδωσε εντολή να το ακολουθήσουν.

 Για περίπου δύο ώρες το S-13 έπλεε κάτω και δίπλα από το γερμανικό πλοίο. 

Το ραντάρ της τορπιλάκατου που συνόδευε το «Wilhelm Gustloff» είχε παγώσει και δεν εντόπισε το σοβιετικό υποβρύχιο.

Ο Μαρινέσκο έδωσε εντολή ανάδυσης και πλεύρισε το πλοίο από τη μεριά της ακτής. Περίπου στις 21:00 ο Σοβιετικός κυβερνήτης είπε στο πλήρωμα του να ρίξει τέσσερις τορπίλες στο «Wilhelm Gustloff» το οποίο βρισκόταν 19 μίλια από την ακτή ανάμεσα στις πόλεις Γκρόβεντορφ και Λέμπα.

Η πρώτη τορπίλη είχε γραμμένο πάνω της το μήνυμα «για την πατρίδα», η δεύτερη «για το Λένινγκραντ», η τρίτη «για τον σοβιετικό λαό» και η τέταρτη «για τον Στάλιν».

 Το σύστημα εκτόξευσης της τελευταίας κόλλησε αλλά οι τρεις άλλες εκτοξεύθηκαν κανονικά και πέτυχαν το «Wilhelm Gustloff» στην πλώρη.

Συγκεκριμένα η πρώτη χτύπησε την περιοχή όπου κοιμούνταν μέλη του πληρώματος, η δεύτερη το σημείο όπου έμεναν οι γυναίκες του πολεμικού ναυτικού κοντά στην εσωτερική πισίνα και η τρίτη χτύπησε το μηχανοστάσιο με αποτέλεσμα το πλοίο να… νεκρώσει.

Σύμφωνα με αναφορές μόνο εννέα σωστικές λέμβοι έπεσαν στη θάλασσα.

 Οι υπόλοιπες είχαν παγώσει και δεν κατέβαιναν.

 Μέσα σε 20 λεπτά από τα χτυπήματα το «Wilhelm Gustloff» πήρε μεγάλη κλίση.

 Ήδη τα θύματα από τις εκρήξεις και το νερό που είχε μπει στο καράβι ήταν χιλιάδες.

 Όσοι είχαν επιζήσει έπεσαν στο παγωμένο νερό.

 Η συντριπτική πλειονότητα δεν άντεξε.

Σαράντα λεπτά μετά τα χτυπήματα το πλοίο γύρισε στην μια πλευρά του και τελικά βυθίστηκε 44 λεπτά αφού δέχθηκε τις τορπίλες.

Γερμανικά πλοία έσπευσαν στην περιοχή και κατάφεραν να διασώσουν συνολικά 1.252 άτομα από τα οποία τα 13 δεν τα κατάφεραν και πέθαναν αργότερα.

 Όλοι οι κορυφαίοι αξιωματικοί του «Wilhelm Gustloff» επέζησαν. 

Η έρευνα που διατάχθηκε δεν ολοκληρώθηκε ποτέ λόγω της κατάρρευσης της ναζιστικής Γερμανίας.

Ο Σεν αναφέρει ότι σκοτώθηκαν συνολικά 9.343 άτομα αριθμός που θεωρείται σχετικά ακριβής.

ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ

Ένας από τους επιζήσαντες, ο Χορστ Βόιτ, ο οποίος το 1945 ήταν 10 ετών, θυμάται:

 «Ο κόσμος προσπαθούσε να ανέβει τις σκάλες και να φτάσει στις βάρκες.

 Παιδιά ποδοπατήθηκαν.

 Κόψαμε τα σχοινιά με ένα μαχαίρι και μπήκαμε σε μια λέμβο.

 Πολλοί πηδούσαν στη θάλασσα.

 Μετά προσπαθούσαν να ανέβουν στις βάρκες.

 Ήταν τόσοι πολλοί που θα βούλιαζαν τις βάρκες.

 Τους χτυπούσαν με τα κουπιά στο κεφάλι και στα χέρια.

 Ήταν φρικτό.

 Οι περισσότεροι από αυτούς πέθαναν».

Ο Σεν από τη μεριά του διηγείται μια πραγματικά τραγική ιστορία της οποίας έγινε μάρτυρας ενώ το πλοίο βυθιζόταν.

 Έχοντας χάσει κάθε ελπίδα ένας πατέρας πυροβόλησε τη σύζυγο και τα παιδιά του. 

Στη συνέχεια έβαλε το όπλο στο στόμα του αλλά δεν είχε πλέον σφαίρες.

 Τελικά αφέθηκε και γλίστρησε στο παγωμένο κατάστρωμα μαζί με τα νεκρά σώματα της οικογένειας του.

 Έπεσαν όλοι μαζί στη θάλασσα.

 Μέσα στους επιζώντες ήταν και ένα μωρό.

 Βρέθηκε τυλιγμένο σε κουβέρτες μέσα σε μια σωστική λέμβο. 

Η οικογένεια του είχε χαθεί.

 Ο αξιωματικός που το εντόπισε το υιοθέτησε.

Πληροφορίες

Janus.gr

 J. Lipinski: DRUGA WOJNA SWIATOWA NA MORZU (= Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος στη Θάλασσα) Γκτύνια 1967.

   

 E. Kosiarz: BALTYK WOGNIU, (= Καπνός στη Βαλτική), Γκντάνσκ 1975

   

 A.J. Watts: ALLIED SUBMARINES, (=Συμμαχικά υποβρύχια), Νέα Υόρκη 1977

   

 E. Kosiarz: DRUGA WOJNA SWIATOWA NA BALTYKU, (= Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος στη Βαλτική), Γκντάνσκ 1988.

   

 Μιλτιάδης Βαρβούνης: Ο Τιτανικός του Γ΄ Ράιχ, Ιστορικά θέματα, τ.11 σ.42-49

The post Ο Τιτανικός του Γ΄ Ράιχ- Το ναυάγιο του «WILHELM GUSTLOFF» appeared first on Militaire.gr.