Οι Δρούζοι της Συρίας: Παγιδευμένοι ανάμεσα σε παλιές δεσμεύσεις και νέες απειλές

05:26 7/3/2025 - Πηγή: militaire

Στη Συρία που κυβερνάται από την HTS, η κοινότητα των Δρούζων αντιμετωπίζει ένα αβέβαιο μέλλον - παγιδευμένη μεταξύ της κυριαρχίας των σαλαφιστών εξτρεμιστών, των ισραηλινών προσεγγίσεων και του ιστορικού τους αγώνα για αυτοσυντήρηση. Είτε εξασφαλίσουν αυτονομία είτε γίνουν γεωπολιτικά πιόνια, η επόμενη κίνησή τους θα επηρεάσει την περιοχή.Η γειτονιά των Δρούζων της Τζαραμάνα, κοντά στη Δαμασκό, ήταν το πρώτο αιματηρό σημείο ανάφλεξης στις τελευταίες εξελίξεις που αφορούν αυτή τη συριακή μειονοτική κοινότητα. Την 1η Μαρτίου, οι δυνάμεις ασφαλείας υπό την ηγεσία της Hayat Tahrir

al-Sham (HTS) και οι Δρούζοι συγκρούστηκαν για πρώτη φορά, με αποτέλεσμα έναν νεκρό και εννέα τραυματίες. Αυτό που θα εξελιχθεί στη συνέχεια θα έχει βαθιές επιπτώσεις, ιδίως στη Σουγουέιντα και τις γύρω περιοχές, όπου η κοινότητα των Δρούζων είναι πυκνά συγκεντρωμένη.Η κατανόηση της εξελισσόμενης δυναμικής μεταξύ των Δρούζων και της νέας συριακής διοίκησης είναι αδύνατη χωρίς να ληφθούν υπόψη οι πρόσφατοι ελιγμοί του Ισραήλ στη Συρία. Το Τελ Αβίβ εργάζεται για να δημιουργήσει ένα νομικό και επιχειρησιακό έρεισμα στη νότια Συρία με το πρόσχημα της υποστήριξης των Δρούζων. Αυτή η αλλαγή πολιτικής είδε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να δίνει εντολή στον ισραηλινό στρατό να «προστατεύσει» μια κοινότητα που επί μακρόν αντιστεκόταν στα ισραηλινά ανοίγματα.

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Μια ιστορία αντίστασης και δύσκολων επιλογών Δεν είναι η πρώτη φορά που οι Δρούζοι της Συρίας αντιμετωπίζουν ένα ιστορικό σταυροδρόμι. Πριν από σχεδόν έναν αιώνα, οι Γάλλοι τους προσέφεραν αυτονομία, μια ελκυστική πρόταση που τελικά απορρίφθηκε. Αντ' αυτού, αντιστάθηκαν σθεναρά στη γαλλική κυριαρχία μεταξύ 1925 και 1927 και αργότερα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στον αγώνα της Συρίας για ανεξαρτησία το 1947 υπό την ηγεσία του σουλτάνου Πασά αλ-Ατράς. Τώρα, οι Δρούζοι βρίσκονται σε μια άλλη κομβική στιγμή, αλλά οι συνθήκες έχουν αλλάξει δραματικά.Ο πόλεμος για την αλλαγή καθεστώτος στη Συρία, ο οποίος διήρκεσε σχεδόν 14 χρόνια, κορυφώθηκε με την κατάρρευση της κυβέρνησης του πρώην προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ τον περασμένο Δεκέμβριο. Σχεδόν όλοι οι πολιτικοί φορείς που διαμόρφωσαν την πρώιμη εξέγερση έχουν παραγκωνιστεί. Στη θέση τους, η HTS, μια πρώην θυγατρική της Αλ Κάιντα που λίγοι περίμεναν ότι θα έφτανε στην εξουσία, ανέλαβε τον έλεγχο. Με ορμητήριο την Ιντλίμπ, τα γρήγορα εδαφικά κέρδη της HTS φέρουν τα χαρακτηριστικά της ισραηλινής εμπλοκής. Τώρα, το Ισραήλ εμβαθύνει την επιρροή του στη νότια Συρία, με τους Δρούζους να αναδεικνύονται σε βασικό στόχο στους ευρύτερους στρατηγικούς υπολογισμούς του.Για τους Δρούζους, η ιστορία αποτελεί ταυτόχρονα πρόκληση και ευκαιρία. Η κοινότητα αντιμετωπίζει εδώ και καιρό εντάσεις, όχι μόνο με σαλαφιστικές εξτρεμιστικές φατρίες που, από τις πρώτες μέρες της εξέγερσης, χλεύαζαν τον τρόπο ζωής των Δρούζων, αλλά και με τη συριακή κυβέρνηση. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες του πολέμου, οι εξτρεμιστές υποτιμούσαν την κοινότητα στα τζαμιά της Ντεράα με ρεφρέν όπως: «Οι γυναίκες Δρούζες στη Σουγουέιντα κυκλοφορούν με φούστες». Ενώ ορισμένοι Δρούζοι διοικητές, όπως ο αείμνηστος Ισσάμ Ζαχρεντίν, πολέμησαν στο παρελθόν για λογαριασμό του συριακού στρατού, οι νεότεροι Δρούζοι επέλεξαν σε μεγάλο βαθμό να αποσυρθούν στις δικές τους περιοχές αντί να πολεμήσουν για τον Άσαντ. Αναγνωρίζοντας αυτή την πραγματικότητα, ο Άσαντ υποχώρησε στα αιτήματά τους. 

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Ο αγώνας για αυτονομία Περίπου 18 μήνες πριν από την πτώση του, οι Δρούζοι στη Σουγουέιντα εξεγέρθηκαν ανοιχτά κατά της κυβέρνησης του Άσαντ στη Δαμασκό, υψώνοντας τα λάβαρα της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Αλλά με την HTS να έχει πλέον τον έλεγχο, οι Δρούζοι επανεκτιμούν την de facto ημιαυτονομία τους και επιδιώκουν πλήρη αυτονομία.Οι Δρούζοι παραμένουν επιφυλακτικοί απέναντι στους νέους ισλαμιστές επικεφαλής τους στη Δαμασκό. Οι βαθιά ριζωμένες κοσμικές αξίες τους τους κάνουν να αντιστέκονται στις εξωτερικές παρεμβάσεις, ιδίως από εξτρεμιστικές φατρίες των οποίων το αυστηρό όραμα της κοινωνίας έρχεται σε θεμελιώδη αντίθεση με τον τρόπο ζωής τους. Η διοίκηση του προέδρου Αχμέντ αλ Σαράα δεν αντικατοπτρίζει τον ποικιλόμορφο ιστό της συριακής κοινωνίας, και σε αντίθεση με την εποχή του Άσαντ, οι Δρούζοι αντιμετωπίζουν τώρα τον απόλυτο αποκλεισμό από την εξουσία. Οι ανησυχίες τους για την ασφάλειά τους έχουν επίσης κλιμακωθεί. Τα τραύματα του παρελθόντος, συμπεριλαμβανομένων των κατακτήσεων εδαφών από το HTS στην Ιντλίμπ και της σφαγής του Κάλμπ Λοζέ το 2015, κατά την οποία 30 Δρούζοι σκοτώθηκαν από μαχητές του Μετώπου Νούσρα (πρόδρομος του HTS), τους έχουν κάνει βαθιά επιφυλακτικούς. Η HTS έχει επίσης ασκήσει πιέσεις στις κοινότητες των Δρούζων να ασπαστούν το σουνιτικό Ισλάμ. Επιπλέον, η μοίρα της μειονότητας των Αλαουιτών της Συρίας, που υπέστη σφαγές και παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους μετά την παράδοση των όπλων τους, χρησιμεύει ως ζοφερή προειδοποίηση.Ο μοναδικός σκοπός των Δρούζων σήμερα, όπως και στην ιστορία, είναι να προστατεύσουν τον εαυτό τους. Η κοινότητα έχει από καιρό προβάλει το σύνθημα «προστατεύοντας τη γη και το μετά (την τιμή)». Με άλλα λόγια, ενεργούν με τη διπλή πρόθεση να προστατεύσουν τόσο τη δική τους γεωγραφία όσο και το λαό τους από κάθε είδους απειλές.

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Αρνούμενοι να αφοπλίσουν Για τους λόγους αυτούς, οι Δρούζοι αρνήθηκαν να αφοπλιστούν ή να επιτρέψουν στις δυνάμεις HTS να εισέλθουν στις περιοχές τους χωρίς συνταγματικές εγγυήσεις. Η αντίστασή τους ήταν εμφανής στην Τζαραμάνα, όπου η κοινότητα απαγόρευσε ανοιχτά στους μαχητές της HTS να εισέλθουν στην περιοχή τους.Αν και ενωμένοι στον στόχο της αυτοσυντήρησης, δεν είναι μονολιθικοί στην προσέγγισή τους. Μιλώντας στο The Cradle, ο Σύρος δημοσιογράφος Σαρκίς Κασαρτζιάν εντοπίζει τρεις βασικές φράξιες των Δρούζων: Η πρώτη είναι η παράταξη του Μαχέρ Σαράφ αλ-Ντιν, η οποία απολαμβάνει την υποστήριξη ορισμένων αραβικών κρατών, αλλά έχει χάσει την αξιοπιστία της λόγω των δεσμών της με τη νέα κυβέρνηση. Η δεύτερη είναι η Rijal al-Karami («Άνδρες της Αξιοπρέπειας»), υπό την ηγεσία του Λιθ Αλ Μπαλούζ, μια πολιτοφυλακή που δίνει προτεραιότητα στην αυτοάμυνα των Δρούζων, διατηρώντας παράλληλα αποστάσεις από την κυβέρνηση HTS. Η τρίτη είναι το Στρατιωτικό Συμβούλιο Suwayda (SMC), μια οργάνωση πρώην αξιωματικών του συριακού στρατού που ανακοινώθηκε επίσημα τον Φεβρουάριο, αλλά είναι ενεργή για πάνω από δύο χρόνια. Με επικεφαλής τον Ταρίκ αλ-Σάφι, το SMC αποτελείται από περίπου 900 πρώην αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και στρατιώτες και αποστολή του είναι η προστασία των Δρούζων, ο περιορισμός του λαθρεμπορίου και η αποτροπή της διείσδυσης εξτρεμιστών. Ορισμένες αναφορές υποστηρίζουν ότι το SMC έχει λάβει σιωπηρή έγκριση από τον πνευματικό ηγέτη Σεΐχης Χικμάτ αλ Χατζάρι, τον πιο σημαίνοντα Δρούζο κληρικό στη Συρία. Αργότερα, η πλευρά του αλ Χατζάρι ανακοίνωσε ότι θα παραμείνει «σε ίσες αποστάσεις» από όλες τις παρατάξεις, καθώς ο κύριος ρόλος του είναι «θρησκευτικός και όχι πολιτικός». Η υποστήριξη του κληρικού σε οποιαδήποτε από αυτές τις ομάδες μπορεί να προσδώσει άμεση νομιμοποίηση - τέτοια είναι η επιρροή του στην κλειστή κοινότητα των Δρούζων της Συρίας.Η δεύτερη σημαντική δυναμική είναι η παράταξη του Μαχέρ Σαράφ αλ-Ντιν και των υποστηρικτών του, η οποία έχει τον μικρότερο αριθμό οπαδών, αλλά έχει εξασφαλίσει την υποστήριξη ορισμένων βασικών αραβικών κρατών. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Σαράφ αλ-Ντιν διέμενε στο Κατάρ - σημαντικός υποστηρικτής του πολέμου για την αλλαγή καθεστώτος κατά της Συρίας - πριν κληθεί πίσω στην πατρίδα του από τον Σαράα. Είναι, ωστόσο, οι καλές του σχέσεις με τη νέα κυβέρνηση που μειώνουν σημαντικά τις πιθανότητές του να ηγηθεί των Δρούζων. Όπως και ο Σαράα, ο Σαράφ αλ-Ντιν επικαλείται σημεία συζήτησης που τονίζουν την «εδαφική ακεραιότητα» της Συρίας. Η υποδοχή του Σαράφ αλ-Ντιν στο Παλάτι του Λαού από τον Σαράα, μαζί με τις δηλώσεις που έκανε μετά την επίσκεψη - και οι εμφανίσεις του με διπλωματικούς εκπροσώπους ορισμένων αραβικών χωρών - δείχνουν ότι διατηρεί μια σχέση συνεργασίας με τη νέα κυβέρνηση. Αυτή η ευθυγράμμιση αντικατοπτρίζεται περαιτέρω στις αναρτήσεις του στο Χ, οι οποίες πολλοί πιστεύουν ότι έχουν την υποστήριξη της Τουρκίας.

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Οι Δρούζοι σε έναν ιστό περιφερειακών συμφερόντων Ο Κασαρτζιάν επισημαίνει ότι οι υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ κουρδικές Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) έχουν δείξει ενδιαφέρον για την υπόθεση των Δρούζων και ότι εκπρόσωποι των Κούρδων επισκέφθηκαν την Σουγουέιντα μήνες πριν από την επίσημη συγκρότηση του Στρατιωτικού Συμβουλίου. Αν και δεν υπάρχει επίσημη συμμαχία, η ομοιότητα μεταξύ της σημαίας του SMC και της σημαίας της κουρδικής περιοχής υποδηλώνει έναν βαθμό ιδεολογικής ευθυγράμμισης. Σε αυτές τις εξελίξεις, το Ισραήλ βλέπει μια ευκαιρία. Όπως τονίζει στο The Cradle ο Σύρος δημοσιογράφος Σόμερ Σουλτάν, το κατοχικό κράτος επιδιώκει να αποτρέψει τη δημιουργία ενός άλλου «Άξονα Αντίστασης» μεταξύ των Δρούζων, όπως έγινε κάποτε με τον επαναστάτη Δρούζο του Λιβάνου Σαμίρ Κουντάρ, ο οποίος δολοφονήθηκε από το Ισραήλ το 2015. Η ρητορική του Νετανιάχου σχετικά με τη νότια Συρία αποκαλύπτει την επιθυμία του Τελ Αβίβ να δημιουργήσει έναν εύπλαστο σύμμαχο των Δρούζων. Η Ιορδανία μπορεί να γίνει βασικός παίκτης αν ανοίξει ένα ελεγχόμενο από τους Δρούζους συνοριακό πέρασμα στη Σουγουέιντα - ένα παλιό αίτημα που η Δαμασκός έχει υποσχεθεί να εξετάσει, λέει ο Σουλτάν.  Εάν υλοποιηθεί, αυτό το πέρασμα θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως οικονομική σανίδα σωτηρίας για τους Δρούζους, παρακάμπτοντας το πέρασμα Νασίμπ στη Ντεράα. Ωστόσο, η στάση της Ιορδανίας παραμένει ασαφής και το Ισραήλ θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στο Αμμάν για να εμποδίσει την πρωτοβουλία.Ο Ταρίκ αλ-Αχμέτ, ένας από τους ηγέτες του Συριακού Σοσιαλιστικού Εθνικιστικού Κόμματος (SSNP), επισκέφθηκε τη Σουγουέιντα πριν από περίπου 1,5 χρόνο μετά την έναρξη των διαδηλώσεων κατά του Άσαντ στη Σουγουέιντα και ξανά μετά την ανατροπή του Άσαντ.«Ως πολιτικά κόμματα», λέει, »σχηματίσαμε μια κοινή επιτροπή και επισκεφθήκαμε και πραγματοποιήσαμε συναντήσεις με διάφορα μέρη της χώρας. Συναντηθήκαμε επίσης με τον Μαζλούμ Αμπντί στη Χασάκα σε διάφορες επαρχίες και μέρη όπως η Σουγουέιντα και η Δαμασκός. Επισκεφθήκαμε επίσης τη Σουγουέιντα και συναντηθήκαμε με τον Σεΐχη Χικμέτ αλ Χατζάρι, τον Σεΐχη Χινάβι και τον Σεΐχη Σερμπού. Με άλλα λόγια, αυτοί είναι οι «Σεΐχηδες της Λογικής» στην κοινότητα των Δρούζων, οι κληρικοί ονομάζονται «Σεΐχηδες αλ-Ακλ» - που μεταφράζεται ως «Σεΐχηδες της Λογικής».Αλλά ο Αχμέτ εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι το Ισραήλ επιτέθηκε στον συριακό στρατό αμέσως μετά την πτώση της Δαμασκού και ότι ο στρατός διαλύθηκε στη συνέχεια από τους διαδοχικούς κυβερνήτες. Παρά τα πονήματα της HTS, λέει στο The Cradle:  «Απλώς δεν υπάρχει πλέον στρατός για να προστατεύσει την ενότητα της Συρίας». Ο ίδιος προσθέτει: «Η Συρία δεν έχει πλέον καμία σχέση με την κοινωνία της Συρίας: «Οι αραβικές χώρες με τις οποίες έχουμε αμυντική συμφωνία, καθώς και η Τουρκία, η οποία διευθύνει αυτή τη διοίκηση, δεν κάνουν τίποτα και δεν υπάρχει καμία σοβαρή δραστηριότητα για την προστασία των συριακών εδαφών από την ισραηλινή επίθεση». «Αυτή η κατάσταση είναι πολύ επικίνδυνη», τονίζει ο Αχμέτ. «Η ιδέα ορισμένων συριακών ομάδων να δημιουργήσουν σχέσεις με το Ισραήλ και η ιδέα του διαχωρισμού προωθείται έντονα από ορισμένα κόμματα». Σήμερα, ωστόσο, οι κύριες δυνάμεις στη Σουγουέιντα δεν επιθυμούν τον διαχωρισμό και θέλουν να παραμείνουν στη χώρα τους.

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Οι ισραηλινοί υπολογισμοί και ο παράγοντας των Δρούζων Σύμφωνα με τον Σουλτάν, εκτός από τους εξωτερικούς υπολογισμούς, το κράτος κατοχής αντιμετωπίζει τους Δρούζους της Συρίας διαφορετικά από τους Αλαουίτες, προκειμένου να μη χάσει την υποστήριξη των Παλαιστινίων Δρούζων, οι οποίοι έχουν ισραηλινή υπηκοότητα και αποτελούν τα στρατεύματα πρώτης γραμμής του Τελ Αβίβ σε πολλά από τα σύνορά του."Τα τελευταία χρόνια, το Ισραήλ κατάφερε να αποδυναμώσει το σχέδιο αντίστασης που αναπτύχθηκε μεταξύ των Δρούζων υπό την ηγεσία του Λιβανέζου επαναστάτη Δρούζου Σαμίρ Κουντάρ με την υποστήριξη της Χεζμπολάχ. Αυτός σκοτώθηκε από το Ισραήλ μαζί με τον Τζιχάντ αλ Μουγκνιέ, τον γιο του θρυλικού διοικητή της Χεζμπολάχ Ιμάντ Μουγκνιέ”.Έναν αιώνα μετά την απόρριψη της αυτονομίας που επιβλήθηκε από το εξωτερικό, οι Δρούζοι βρίσκονται και πάλι μπροστά σε μια ιστορική απόφαση. Αντιμετωπίζουν μια κατάσταση όπου η εξουσία είναι κατακερματισμένη και οι συμμαχίες ρευστές. Ενώ οι εσωτερικές διαιρέσεις εξακολουθούν να υφίστανται, ο συλλογικός τους στόχος παραμένει αμετάβλητος: η διασφάλιση της επιβίωσης και της αυτονομίας τους. Η έκβαση αυτού του αγώνα θα διαμορφώσει όχι μόνο το μέλλον των Δρούζων της Συρίας αλλά και την ευρύτερη γεωπολιτική ισορροπία στη Δυτική Ασία. Είτε καταφέρουν να χαράξουν μια ανεξάρτητη πορεία είτε γίνουν πιόνια σε ένα ευρύτερο παιχνίδι, το επόμενο κεφάλαιο της ιστορίας των Δρούζων στη Συρία γράφεται σε πραγματικό χρόνο.Πηγή: The Cradle

The post Οι Δρούζοι της Συρίας: Παγιδευμένοι ανάμεσα σε παλιές δεσμεύσεις και νέες απειλές appeared first on Militaire.gr.