Οι εκλογές του 2023, το «θεώρημα του διαμέσου» και η αριστερά

06:05 13/2/2023 - Πηγή: militaire

Χρόνια πολλά σε μια εκλογική χρονιά. Όπως είναι φυσικό το πρώτο άρθρο της χρονιάς δεν θα μπορούσε να μην αφορά τις εκλογές με δεδομένο μάλιστα το προβληματισμό ως προς την εξέλιξη των πολιτικών συσχετισμών.

Γράφει ο

ΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΒΕΛΑΚΗΣ

Διδάσκων Τ.Ο.Ε ΕΚΠΑ

Κείμενο από το academia.edu

Υπάρχει διεθνώς μια ευρεία και ετερόκλητη βιβλιογραφία που εξηγεί ότι το λεγόμενου «θεώρημα του διάμεσου» δεν ισχύει στις σύγχρονες πολωμένες κοινωνίες. Το «θεώρημα» είναι ένα ιδεολόγημα που εμφανίσθηκε στα

τέλη της δεκαετίας του 1940 και αναφέρεται κυρίως σε δικομματικά συστήματα. Το συμπέρασμά του είναι ότι όταν έχεις να επιλέξεις ανάμεσα σε δύο υποψήφιους θα επικρατήσει εκείνος που θα βρεθεί πιο κοντά στις προτιμήσεις του «διάμεσου ψηφοφόρου». Βασικό του μειονέκτημα είναι ότι θεωρεί δεδομένο ότι η ιδεολογική απόσταση των υποψηφίων θα είναι μικρή και ότι οι υποκατανομές των ψηφοφόρων κάθε πολιτικού κόμματος δεν πρόκειται να επηρεαστούν από το ιδεολογικό αποτύπωμα της ατζέντας που θα προβάλλει.    

Είναι ένα ιδεολόγημα που μπορεί να ταίριαζε στο Αμερικανικό δικομματισμό του 1990 και του 2000 ή ακόμη-ακόμη και στον πάλαι ποτέ Ελληνικό δικομματισμό της πρώτης δεκαετίας του νέου αιώνα όμως σίγουρα δεν έχει σχέση με την τρέχουσα πραγματικότητα. Η κοινή διαπίστωση είναι ότι διεθνώς η απόσταση ανάμεσα στην «αριστερά» και τη «δεξιά» συνεχώς διευρύνεται ακυρώνοντας τις υποθέσεις του «θεωρήματος».

Στην Ελλάδα, όμως, για μια φορά ακόμη το πολιτικό σύστημα μοιάζει να βρίσκεται σε άλλο κόσμο. Τα «κυβερνητικά κόμματα», μέχρι στιγμής τουλάχιστον, δίνουν την εκλογική μάχη με στόχο το «διάμεσο ψηφοφόρο». Κοινώς στον αλήστου μνήμης «μεσαίο χώρο».

Τα κόμματα φαίνεται να αγνοούν ότι ζούμε μια δεκαετή και πλέον κρίση σε μια τεσαρακονταετία έντονης και διευρυνόμενης εισοδηματικής ανισότητας. Η ΝΔ θεωρεί ότι αρκεί να εμφανιστεί ως αποτελεσματικότερος διαχειριστής από το ΣΥΡΙΖΑ. Ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί απεγνωσμένα να πείσει ότι «έπαθε αλλά έμαθε». Αμφότεροι  θεωρούν μοναδικό διεκδικητή της εκλογικής τους πελατείας το επίσης κεντρώο ΠΑΣΟΚ. Πιστεύουν ότι θα δώσουν τη μάχη να κερδίσουν το κέντρο και έτσι να πάρουν το πάνω χέρι στις μετεκλογικές εξελίξεις. Το ΠΑΣΟΚ από την άλλη πλευρά ευελπιστεί ότι τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ μπρος στο φόβο της απώλειας της παραδοσιακής εκλογικής τους βάσης θα εξαναγκαστούν να στραφούν, αντίστοιχα, δεξιότερα και αριστερότερα. Έτσι θα του προσφέρουν το χώρο ώστε να εμφανιστεί ως η «εν-διάμεση λύση».

Για τη ΝΔ πίσω από αυτή την εκλογική τακτική βρίσκεται η πεποίθηση ότι δεν υπάρχουν δυνάμεις στα δεξιά της που να μπορούν να της αποσπάσουν ψήφους ούτε ότι τμήμα των ψηφοφόρων της  μπορεί να οδηγηθεί στην αποχή από μια κεντρώα ατζέντα. Λίγες αναφορές στο νόμο, τη τάξη και τους μετανάστες θα αρκέσουν για να φέρουν στο μαντρί τα «απολωλότα». Αντίστοιχη πεποίθηση, από τη αντίθετη πλευρά, φαίνεται να υπάρχει και στο ΣΥΙΡΖΑ. Κοντολογίς, στη ΝΔ μοιάζει να πιστεύουν ότι οι δεξιοί θα ψηφίσουν Μητσοτάκη για να μην ξανάρθει ο Τσίπρας και στο ΣΥΡΙΖΑ ότι οι αριστεροί θα ψηφίσουν Τσίπρα για να φύγει ο Μητσοτάκης.

Νομίζω ότι αμφότεροι πλανώνται πλάνη οικτρά. Σε μια χώρα που η πολιτική αντιμετώπισης της κρίσης έχει αποτύχει, ή αβεβαιότητα είναι στα ύψη και η πολιτική των κυβερνητικών κομμάτων είναι ένα σύνολο από γενικότητες σημαντικό τμήμα του εκλογικού σώματος μπορεί να οδηγηθεί σε ψήφο σε μικρότερα κόμματα ή και στην αποχή.

Το τελευταίο είναι μια μεγάλη ευκαιρία για τη πραγματική αριστερά. Ο λόγος είναι ότι κάπου 800 χιλιάδες ψηφοφόροι του Σύριζα το 2015 επέλεξαν την αποχή στις εκλογές του 2019. Πρόκειται για αριστερούς ριζοσπάστες που πίστεψαν στο Σύριζα και η απογοήτευση τους οδήγησε «στο καναπέ». Το αν θα φτάσουν αυτή τη φορά στις κάλπες είναι κρίσιμο τόσο για το εκλογικό αποτέλεσμα όσο και για τις μετεκλογικές εξελίξεις.

Επιπλέον, σε αυτές τις εκλογές υπάρχουν 420 χιλιάδες νέοι ψηφοφόροι. Σύμφωνα με δημοσκοπικά δεδομένα από όλη την Ευρώπη η νεολαία στη συντριπτική της πλειοψηφία εμφορείται από αριστερές ιδέες. Είναι μια μεγάλη κοινωνική δύναμη που αν εκφραστεί στη κάλπη θα γείρει αποφασιστικά το συσχετισμό προς τα αριστερά. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί όμως με τη «κεντρώα» ατζέντα του ΣΥΡΙΖΑ. Χρειάζεται ο ριζοσπαστισμός και η αγωνιστικότητα της πραγματικής αριστεράς για να κινητοποιηθεί αυτή την ευαίσθητη κοινωνική ομάδα.

Εάν όλος αυτός ο κόσμος φτάσει στις κάλπες είναι σίγουρο ότι  όποιο κυβερνητικό σχήμα και να προκύψει θα είναι ιδιαίτερα αδύναμο στο να εφαρμόσει αντιλαϊκά μέτρα. Γιατί αντιλαϊκά μέτρα θα εφαρμόσει με τα δεδομένα του πληθωρισμού της ύφεσης και του εξωτερικού χρέους. Είναι ένα σημαντικό διακύβευμα που η πραγματική αριστερά οφείλει να διεκδικήσει αποφασιστικά τόσο για τον εκλογικό συσχετισμό όσο κυρίως για την επόμενη μέρα που πρέπει να μας βρεις στους δρόμους.

   

The post Οι εκλογές του 2023, το «θεώρημα του διαμέσου» και η αριστερά appeared first on Militaire.gr.