Οι ΗΠΑ αρχίζουν να ασκούν πιέσεις «εξομάλυνσης» στη Συρία και τον Λίβανο

05:35 9/3/2025 - Πηγή: militaire

Καθώς ο Τραμπ εργάζεται για την επέκταση των αραβικών συμφωνιών εξομάλυνσης με το Ισραήλ, τα αποδυναμωμένα κράτη της Συρίας και του Λιβάνου βρίσκονται σταθερά στο στόχαστρό του. Αλλά η καταπιεστική αμερικανική στράτευση είναι επίσης πιθανό να προκαλέσει αντιδράσεις και να αναζωπυρώσει την αντίσταση σε πολλαπλά σύνορα.Ο «ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για τη Μέση Ανατολή» υπό τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, έχει εκφράσει αισιοδοξία

για το πώς θα πείσει τη Σαουδική Αραβία να εξομαλύνει τις σχέσεις της με το Ισραήλ, με προτάσεις ότι η Συρία και ο Λίβανος θα μπορούσαν να ακολουθήσουν το παράδειγμα - και οι δύο έχουν πρόσφατα μετατοπιστεί πιο κοντά στη Δύση υπό τις νέες αντίστοιχες κυβερνήσεις τους. Μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στην έναρξη λειτουργίας του Κέντρου για μια νέα Μέση Ανατολή της Αμερικανικής Εβραϊκής Επιτροπής στην Ουάσινγκτον, ο Γουίτκοφ δήλωσε ότι υπάρχει πιθανότητα η Συρία και ο Λίβανος να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με το κράτος κατοχής μετά τις στρατηγικές οπισθοδρομήσεις που αντιμετώπισε ο Άξονας της Αντίστασης της Δυτικής Ασίας, αναφερόμενος στη Χεζμπολάχ και τη Χαμάς, καθώς και την πτώση της κυβέρνησης του πρώην προέδρου της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ στη Δαμασκό.

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Μια νέα ώθηση για εξομάλυνσηΗ ανανεωμένη συζήτηση για την εξομάλυνση μεταξύ των χωρών της Δυτικής Ασίας και του κράτους κατοχής επανήλθε στην επιφάνεια εν μέσω επισφαλών συμφωνιών κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα και τον Λίβανο. Δεν ήταν μόνο η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, ως υπεύθυνος της λεγόμενης «Συμφωνίας του Αιώνα» , που αναζωπύρωσε το θέμα αυτό, αλλά και οι ευρύτερες περιφερειακές εξελίξεις μετά την επιχείρηση Al-Aqsa Flood» και οι συνακόλουθες αλλαγές στη γεωπολιτική ισορροπία δυνάμεων, ιδίως στη Συρία και τον Λίβανο.Το ζήτημα της εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και των αραβικών κρατών αποτέλεσε σταθερό θέμα για κάθε σύγχρονο πρόεδρο των ΗΠΑ. Η φράση «ειρηνική διευθέτηση» του Παλαιστινιακού ζητήματος -παράλληλα με την αναγνώριση του «δικαιώματος ύπαρξης» του Ισραήλ και την εξομάλυνση των σχέσεων με τα αραβικά κράτη- έχει γίνει καθιερωμένο μέρος της προεκλογικής ρητορικής κάθε νέου προέδρου των ΗΠΑ. Αποτελεί επίσης ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής της Ουάσινγκτον στη Δυτική Ασία, η οποία βασίζεται σε δύο πυλώνες: Την ασφάλεια του Ισραήλ και τη στρατιωτική, οικονομική και στρατηγική υπεροχή του και τη διασφάλιση του πετρελαίου και των πόρων σε αυτό που αναφέρεται ως «μετριοπαθή» αραβικά κράτη.Ιστορική αντίσταση στις προσπάθειες εξομάλυνσης των ΗΠΑΚατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι προσπάθειες της Ουάσινγκτον στην περιοχή αντιμετώπισαν αντίσταση από αραβικά κράτη που υποστήριξαν ενεργά την παλαιστινιακή αντίσταση στις δεκαετίες του 1970 και 1980 - βασικές μεταξύ αυτών χώρες όπως η Συρία, το Ιράκ, η Λιβύη και η Αλγερία. Ως εκ τούτου, οι πιθανότητες οι ΗΠΑ, το Ισραήλ και οι δυτικοί σύμμαχοί τους να επιβάλουν τα σχέδιά τους παρέμεναν ελάχιστες λόγω της σημαντικής αραβικής κυβερνητικής και δημόσιας απόρριψης των συμβιβασμών και της μαζικής υποστήριξης της ένοπλης αντίστασης κατά της ισραηλινής κατοχής. Αυτό οδήγησε στην εμφάνιση μιας εναλλακτικής περιφερειακής επιλογής με επίκεντρο την αντίσταση, ιδιαίτερα στην Παλαιστίνη και το Λίβανο, μετά την εισβολή του Ισραήλ το 1982.Αλλά στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η αποδυνάμωση και η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης διατάραξε αυτή την ισορροπία δυνάμεων, η οποία επιδεινώθηκε περαιτέρω από την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ και τις επακόλουθες διαιρέσεις στον αραβικό κόσμο. Οι μεταβολές αυτές οδήγησαν στη Διάσκεψη της Μαδρίτης το 1991, η οποία σηματοδότησε την έναρξη μιας νέας φάσης διαπραγματεύσεων και ειρηνευτικών διευθετήσεων στο πλαίσιο μιας «λύσης δύο κρατών». Η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) συμμετείχε στις συνομιλίες αυτές, υπογράφοντας τελικά τις συμφωνίες του Όσλο το 1993, τις οποίες ακολούθησε η υπογραφή της Συνθήκης του Ουάντι Αράμπα με το Ισραήλ από την Ιορδανία το 1994.Οι σημερινές προσπάθειες της Ουάσινγκτον δεν είναι αποκομμένες από την πραγματικότητα της μετατόπισης των ισορροπιών ισχύος. Αν τα αποτελέσματα των πολέμων του 1967 και του 1973 ώθησαν την Αίγυπτο προς μια συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ, με αποκορύφωμα τις συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ του 1978, και αν η εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο το 1982 οδήγησε στη συμφωνία της 17ης Μαΐου μεταξύ Βηρυτού και Τελ Αβίβ, η οποία αργότερα ανατράπηκε από τις δυνάμεις της αντίστασης μέσα σε δύο χρόνια, τότε γιατί να μην χρησιμεύσει η εποχή μετά την επιχείρηση Al-Aqsa Flood, με όλες τις επιπτώσεις της, ως σημείο εισόδου για την προώθηση της εξομάλυνσης στη Συρία και τον Λίβανο;

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Συρία: Ένα πεδίο μάχης για ανταγωνιστικά συμφέρονταΌμως η Συρία παραμένει ασταθής και η νέα ηγεσία στη Δαμασκό είναι απίθανο να εμπλακεί σε αυτή τη διαδικασία προτού εδραιώσει τον εσωτερικό έλεγχο και καθορίσει το μέλλον της χώρας εν μέσω της συνεχιζόμενης ισραηλινής επέκτασης στο νότο. Το Τελ Αβίβ μπορεί να επιδιώκει να ενισχύσει την ασφάλεια και την πολιτική του θέση στη Συρία, αλλά δεν είναι ο μόνος περιφερειακός ή διεθνής παίκτης που έχει συμφέρον να διαμορφώσει τη νέα Συρία. Η Τουρκία διαδραματίζει επί του παρόντος κυρίαρχο ρόλο στη Συρία, καλλιεργώντας τις φιλοδοξίες της για πολιτική, ασφαλιστική και οικονομική επιρροή. Οποιαδήποτε ισραηλινή επέκταση στη Συρία υπό την κάλυψη των ΗΠΑ και με αραβική σιωπή θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να συγκρουστεί με τις τουρκικές φιλοδοξίες, οδηγώντας ενδεχομένως σε περαιτέρω κατακερματισμό της Συρίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο δεδομένης της αδύναμης κεντρικής εξουσίας της νέας συριακής κυβέρνησης και της έλλειψης ελέγχου της στις νότιες και ανατολικές περιοχές, καθώς και στις βορειοανατολικές περιοχές όπου κυριαρχεί η υποστηριζόμενη από τις ΗΠΑ κουρδική πολιτοφυλακή, οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF). Εν μέσω αυτής της μεταβατικής φάσης στη Συρία, η έννοια της εξομάλυνσης συνδέεται με διάφορα ερωτήματα. Τι είδους Συρία ελπίζει η κυβέρνηση Τραμπ να ωθήσει προς την ειρήνη και την εξομάλυνση των δεσμών με το Τελ Αβίβ; Είναι ένα ενιαίο, ισχυρό, συγκεντρωτικό κράτος; Ή είναι μια κατακερματισμένη και αποδυναμωμένη Συρία που, από το 2011 και την πτώση του Άσαντ, έχει μετατραπεί σε ένα συνονθύλευμα διεθνών και περιφερειακών ζωνών επιρροής, πιο κοντά στην κηδεμονία και την κατοχή;

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Λίβανος: Ένα πολιτικό ναρκοπέδιο για την εξομάλυνσηΣτο Λίβανο, το ζήτημα αυτό προσεγγίζεται με εξαιρετική ευαισθησία. Όσοι γνωρίζουν την πολιτική σύνθεση του Λιβάνου καταλαβαίνουν ότι μια τέτοια κίνηση θα σήμαινε πολιτική αυτοκτονία για την κυβέρνηση της Βηρυτού. Το 1982 και το 1983, το Ισραήλ κατέλαβε το μεγαλύτερο μέρος της χώρας, η οποία ήταν ήδη μπλεγμένη σε έναν εμφύλιο πόλεμο και βαθιές διαιρέσεις. Στη συνέχεια, η κυβέρνηση υπέγραψε τη Συμφωνία της 17ης Μαΐου με το Ισραήλ, η οποία γρήγορα κατέρρευσε υπό την πίεση της Συρίας και των αντιστασιακών δυνάμεων που πρόσκεινται στο Ιράν μέσα σε ένα χρόνο. Εν ολίγοις, αυτές οι διστακτικές προσπάθειες για την επίτευξη σχέσεων με το Τελ Αβίβ, αντί να ωθήσουν την ένοπλη αντίσταση υπό την ηγεσία της Χεζμπολάχ, η οποία τελικά έδιωξε το Ισραήλ το 2000 με στρατιωτική βία, χωρίς άμεσες διαπραγματεύσεις.Τα πολιτικά, κοινωνικά και πολιτιστικά εμπόδια στην εξομάλυνση δεν περιορίζονται σε κινήματα αντίστασης όπως η Χεζμπολάχ. Ο λιβανέζικος νόμος, που ψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο, ποινικοποιεί ρητά την εξομάλυνση με το Τελ Αβίβ, κατηγοριοποιώντας την ως κακούργημα που υπόκειται σε δικαστική δίωξη. Επιπλέον, ο Λίβανος επιβάλλει νόμους πολιτιστικού, πολιτικού και οικονομικού μποϊκοτάζ κατά του Ισραήλ. Η πορεία της εξομάλυνσης έχει υποστεί μια δραματική αλλαγή από τον περασμένο αιώνα μέχρι σήμερα. Κάποτε ένα αραβικό ταμπού, η προσέγγιση με το κράτος κατοχής έχει γίνει ολοένα και περισσότερο ένα σχέδιο πίεσης των ΗΠΑ που παρεμβάλλεται σε κάθε συζήτηση που κάνει η Ουάσινγκτον στη Δυτική Ασία. Και αυτό παρά το γεγονός ότι το Ισραήλ κατέλαβε πρόσφατα βίαια στρατηγικά τμήματα του συριακού και λιβανέζικου εδάφους. 

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Είναι η εξομάλυνση αναπόφευκτη;Η περιοχή έχει υποστεί βαθιές αλλαγές, οι οποίες εγείρουν κρίσιμα στρατηγικά ερωτήματα. Ποια θα είναι η νέα θέση της Συρίας έναντι του Ισραήλ, δεδομένου ότι το τελευταίο κατέχει μεγάλο μέρος της νότιας περιοχής της πρώτης; Προς τα πού κατευθύνεται ο Λίβανος μετά από μια ποιοτική πολιτική μετατόπιση -τόσο ως προς τη μορφή όσο και ως προς την ουσία- προς την αμερικανική κηδεμονία; Πώς θα αντιμετωπίσει η αντίσταση τις επερχόμενες προκλήσεις, από τους κυβερνητικούς διορισμούς έως τις δημοτικές και κοινοβουλευτικές εκλογές; Ποιες οικονομικές, πολιτικές και ασφαλιστικές προκλήσεις περιμένουν την αντίσταση στις εσωτερικές της αντιπαραθέσεις; Η απάντηση σε καθένα από αυτά τα ερωτήματα θα βοηθήσει στην πρόβλεψη της πορείας αυτής της διαδικασίας στο Λίβανο και τη Συρία. Ωστόσο, αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι το διεθνές και περιφερειακό κύμα που επιδιώκει να κεφαλαιοποιήσει τα περσινά γεγονότα στην περιοχή είναι έντονο και διαρκές - ενισχυμένο από μια κυβέρνηση των ΗΠΑ που έχει δώσει στον Ισραηλινό πρωθυπουργό ελεύθερο πεδίο δράσης στη Δυτική Ασία και ετοιμάζεται να περάσει την περιοχή σε μια νέα φάση που εξυπηρετεί την ευρύτερη αντιπαράθεσή της με την Κίνα, ενώ παράλληλα εργάζεται για τον περιορισμό τόσο της Ρωσίας όσο και του Ιράν. Το 2020, η αποκαλούμενη συμφωνία του αιώνα κατέστη μη ικανοποιητική, σε μεγάλο βαθμό λόγω της δύναμης της αντίστασης και των φόβων των αραβικών κρατών ότι η εξομάλυνση θα είχε επιπτώσεις στη δική τους εσωτερική σταθερότητα. Τώρα, με τις άμυνες της περιοχής αποδυναμωμένες, η Ουάσινγκτον εμφανίζεται έτοιμη να αναβιώσει αυτόν τον φάκελο και να μετατρέψει την εξομάλυνση σε μη αναστρέψιμη πραγματικότητα. Κάποια από αυτή τη συσπείρωση των όπλων θα κερδηθούν μέσω στρατιωτικής επίθεσης, κάποια μέσω οικονομικών κυρώσεων και πολιορκιών - και, όπως στην περίπτωση του Λιβάνου, η ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης νότιας περιοχής του μπορεί να συνδεθεί με τη βία με τη διπλωματική αναγνώριση του Ισραήλ. Αλλά ενώ οι ΗΠΑ μπορεί να προετοιμάζουν τη Δυτική Ασία για ένα νέο κύμα των λεγόμενων Συμφωνιών του Αβραάμ, είναι απίθανο ότι ο Άξονας Αντίστασης της περιοχής θα αγνοήσει τις αμερικανο-ισραηλινο-δυτικές μηχανορραφίες για την αναδιαμόρφωση της ταυτότητας της περιοχής και την επιβολή της παρουσίας του Ισραήλ σε ολόκληρη τη γειτονιά της.Αυτή είναι μια καθοριστική μάχη. Είτε η περιοχή -και τα κράτη της- θα διατηρήσει την ταυτότητά της και θα διατηρήσει τα διεθνή της δικαιώματα, είτε θα εισέλθει σε μια φάση κατακερματισμού, διαίρεσης και εξομάλυνσης.Πηγή: The Cradle

The post Οι ΗΠΑ αρχίζουν να ασκούν πιέσεις «εξομάλυνσης» στη Συρία και τον Λίβανο appeared first on Militaire.gr.