Παρά την αποχώρηση του Άσαντ, το Ιράν βλέπει ευκαιρία στο παιχνίδι εξουσίας στη Συρία

05:20 16/12/2024 - Πηγή: militaire

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν δεν φαίνεται να είναι έτοιμος να χάσει από τα μάτια του τη Συρία παρά την πτώση του Άσαντ, επιδιώκοντας να επωφεληθεί από τις ρήξεις εντός του ποικιλόμορφου πολιτικού και θρησκευτικού ιστού της Συρίας.Σε τηλεοπτική ομιλία του αυτή την εβδομάδα, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, δήλωσε ότι η πτώση του βασικού περιφερειακού συμμάχου του, του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, ήταν ένα αμερικανοϊσραηλινό τέχνασμα, καθώς η Τεχεράνη έπρεπε να αντιμετωπίσει

τις πραγματικότητες του τέλους της πολυετούς παρουσίας της στη ρημαγμένη από τον πόλεμο χώρα.Χωρίς να την κατονομάσει ευθέως, ο Χαμενεΐ “χτύπησε” επίσης την Τουρκία, κατηγορώντας την για συνενοχή στη «συνωμοσία» που έριξε τον Σύρο ηγέτη.Η ομιλία στην Τεχεράνη σε πλήθος πιστών ήταν η πρώτη δημόσια αντίδραση του Χαμενεΐ στην κατάρρευση της 50ετούς δικτατορικής διακυβέρνησης του Άσαντ και του πατέρα του μετά από μια σύντομη αιφνιδιαστική επίθεση της σουνιτικής μαχητικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ.Η κυβέρνηση Άσαντ διαδραμάτιζε επί χρόνια κεντρικό ρόλο στη σύνδεση του Ιράν με την κορυφαία ομάδα αντιπροσώπων του στο Λίβανο, τη Χεζμπολάχ, επιτρέποντας στην Ισλαμική Δημοκρατία να προωθήσει την αντι-ισραηλινή της ατζέντα, η οποία αποτελεί καθοριστική αρχή της σιιτικής θεοκρατίας από την ίδρυσή της το 1979.Το Ιράν έχει αποκαλέσει τη συμμαχία «Άξονα της Αντίστασης». Για να θωρακίσει αυτόν τον άξονα, η Τεχεράνη έσπευσε να αναπτύξει στρατεύματα και συμβούλους στο έδαφος της Συρίας το 2011, όταν ο Άσαντ αντιμετώπιζε υπαρξιακή απειλή από μια λαϊκή εξέγερση που ακολούθησε αιματηρός εμφύλιος πόλεμος.Για τον Χαμενεΐ, ωστόσο, η κατάρρευση του Άσαντ δεν αποτελεί πλήγμα για την «αντίσταση», η οποία, όπως είπε, είναι μια «σχολή σκέψης» που θα προχωρήσει με μεγαλύτερη δύναμη. Η δήλωση αυτή θύμιζε το επιχείρημα που προέβαλε ο Χαμενεΐ μετά τη δολοφονία από το Ισραήλ του επικεφαλής της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα και ανώτερων ηγετών του κινήματος Χαμάς που εδρεύει στη Γάζα.  Κατά το τριήμερο που μεσολάβησε μεταξύ της αποχώρησης του Άσαντ και της ομιλίας του Χαμενεΐ, οι Ιρανοί αξιωματούχοι και τα μέσα ενημέρωσης σηματοδότησαν κάποιο επίπεδο ετοιμότητας για μια προφανή αλλαγή, με μια νέα αφήγηση που χαρακτηρίζεται από λιγότερο υποτιμητική ορολογία κατά των νέων ηγετών της Συρίας και πιθανές προθέσεις για δέσμευση μαζί τους παρά την πτώση του Άσαντ.Ωστόσο, ο Χαμενεΐ, ο οποίος επί 35 χρόνια δίνει τον τόνο της εξωτερικής πολιτικής του Ιράν, τόνισε στην ομιλία του ότι δεν έχει προχωρήσει και παραμένει ανήσυχος από το νέο συριακό παιχνίδι εξουσίας, στο οποίο κυριαρχούν οι περιφερειακοί και παγκόσμιοι αντίπαλοι της Τεχεράνης.«Οι φλογεροί νέοι της Συρίας θα ξεσηκωθούν«, δήλωσε ο Ιρανός ηγέτης, λέγοντας στο ακροατήριό του να μην «έχει καμία αμφιβολία γι” αυτό».Ποια χαρτιά θα παίξει το Ιράν;Ο Χαμενεΐ έδειχνε την αδιαλλαξία του με τη νέα Συρία, όπου η Ισλαμική Δημοκρατία έχει δαπανήσει δισεκατομμύρια δολάρια για να εδραιώσει τα ερείσματά της, τα οποία οι επικριτές λένε ότι εξαφανίστηκαν στον αέρα με τη φυγή του Άσαντ στη Μόσχα.«Τα πράγματα δεν θα μείνουν έτσι», είπε, υποβαθμίζοντας τους «πανηγυρισμούς και τους χορούς στους δρόμους της Δαμασκού» ως στιγμές μικρής διάρκειας, επειδή οι εν λόγω νέοι «σίγουρα θα αντισταθούν και θα κάνουν θυσίες για τη νίκη».Το συριακό κατεστημένο που υποστήριζε η Ισλαμική Δημοκρατία καθοδηγούνταν από τη μειονότητα των Αλαουιτών της Συρίας. Οι αντάρτες που βρίσκονται πίσω από την ανατροπή του είναι σουνίτες οι οποίοι έχουν εισάγει νέα δυναμική στην οποία η Ισλαμική Δημοκρατία μοιάζει άσχετη.Αλλά οι παρατηρήσεις του Χαμενεΐ ήταν μια έκφραση περιφρόνησης σε αυτό ακριβώς. Η δήλωση για τους «ένθερμους νέους» αντανακλούσε τον παλαιότερο λόγο με την υπογραφή του για τις «ομάδες αντίστασης» στην περιοχή και μια άμεση έκκληση προς αυτές να αναλάβουν δράση, υποδεικνύοντας ότι το Ιράν θα σταθεί πίσω τους.«Η ομιλία του ανώτατου ηγέτη προετοίμασε το μέτωπο της αντίστασης για έναν νέο αγώνα κατά των σιωνιστών και της Δύσης», δήλωσε ο συντηρητικός κληρικός Μαχμούντ Ρατζάμπι, ο οποίος είναι μέλος της Συνέλευσης των Εμπειρογνωμόνων, ενός ισχυρού οργάνου που έχει συνταγματική εντολή να εποπτεύει και να εκλέγει τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν.Διαβάζοντας αυτή την αφήγηση - η οποία προωθήθηκε επίσης ανοιχτά από τα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης την επομένη της ομιλίας του Χαμενεΐ - η Ισλαμική Δημοκρατία εποφθαλμιά ευκαιρίες για να επωφεληθεί από την εμβάθυνση των υφιστάμενων διαιρέσεων στο εθνοτικό, θρησκευτικό και πολιτικό φάσμα της Συρίας.Εάν πρόκειται να ακολουθηθεί το παλιό εγχειρίδιο περιφερειακών στρατηγικών, τότε η Τεχεράνη θα καταφύγει σε μια πολύπλευρη εκστρατεία, διοχετεύοντας κεφάλαια σε δυνητικούς αντιφρονούντες για να τους δώσει τη δυνατότητα να διαταράξουν οποιαδήποτε δυσμενή πολιτική ατμόσφαιρα στη Συρία.Για το σκοπό αυτό, ο ανταγωνισμός με την Άγκυρα έχει σημαντική σημασία. Η Τεχεράνη θα μπορούσε να σκεφτεί να εμπλακεί με τους εχθρούς της Τουρκίας, δηλαδή τις κουρδικές δυνάμεις στη βορειοανατολική Συρία. Ακόμη και αν αυτό μπορεί να φαίνεται ως μη ρεαλιστικός στόχος, οποιαδήποτε επιτυχία στην υποστήριξη των Κούρδων θα δώσει στο Ιράν μοχλό πίεσης για να αμφισβητήσει την επιρροή της Τουρκίας στη νέα Συρία.Το πιο σημαντικό, ίσως, είναι ότι η Ισλαμική Δημοκρατία θα μπορούσε να ποντάρει σε πιθανή δυσαρέσκεια εντός της κοινότητας των Αλαουιτών, η οποία απολάμβανε δεκαετίες προνομίων υπό τους δύο Άσαντ.Το Ιράν έχει μακρά ιστορία μυστικής υποστήριξης σιιτικών ομάδων σε σουνιτικές αραβικές χώρες της περιοχής, κυρίως στη Σαουδική Αραβία και το Μπαχρέιν. Και τα δύο κράτη έχουν, σε πολλές περιπτώσεις, αναφέρει ότι έχουν εξαρθρώσει φιλοϊρανικά δίκτυα κατασκοπείας και έχουν πατάξει ομάδες της αντιπολίτευσης που χρηματοδοτούνται από την Τεχεράνη.Το 2016, η εκτέλεση από τη Σαουδική Αραβία του διακεκριμένου σιίτη κληρικού Σεΐχη Νιμρ αλ Νιμρ προκάλεσε επίθεση από Ιρανούς σκληροπυρηνικούς στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη. Σε απάντηση, το Ριάντ διέκοψε τους διπλωματικούς δεσμούς, μια διακοπή που έληξε επτά χρόνια αργότερα με μια συμφωνία προσέγγισης με τη μεσολάβηση της Κίνας. Παρά την πίεση του Ιράν για εξομάλυνση, η συμφωνία έχει δει λίγα συγκεκριμένα βήματα προς την κατεύθυνση γνήσιων φιλικών δεσμών και οι πρόσφατες προσπάθειες της Τεχεράνης να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με το Μπαχρέιν δεν έχουν ακόμη αποδώσει καρπούς.Η προθυμία για ένα ξεπάγωμα μεταξύ των δύο αραβικών κρατών θα μπορούσε να αναδείξει την αποτυχία της πολιτικής παρεμβάσεων. Παρόλα αυτά, ο Χαμενεΐ φαίνεται να ξαναδοκιμάζει το ίδιο στη Συρία, όπου ελπίζει ότι η αβεβαιότητα και το χάος θα μπορούσαν να επιτρέψουν την επιτυχία.Στην ομιλία του, ο Χαμενεΐ απηύθυνε επίσης μια ξεχωριστή προειδοποίηση προς τους εγχώριους επικριτές του - ότι δεν ανέχεται κανένα σχόλιο που αντιτίθεται στην επίσημη αφήγηση για τη Συρία. Λίγες ώρες αργότερα, η ιρανική δικαιοσύνη ανακοίνωσε ότι άνοιξε υποθέσεις εναντίον αρκετών δημοσιογράφων για τις νύξεις τους σχετικά με την περιφερειακή ήττα του Ιράν στον απόηχο της κατάρρευσης του Άσαντ.Πολλοί Ιρανοί στην πατρίδα τους και στο εξωτερικό έχουν τις τελευταίες ημέρες εκφράσει έντονα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τον θαυμασμό τους για τους Σύρους και το τέλος που έβαλαν στη δικτατορία στη χώρα τους. Αντίθετα, έχουν αυξηθεί οι φόβοι μεταξύ των σκληροπυρηνικών ότι η αλλαγή στη Συρία μπορεί να χρησιμεύσει ως νέα έμπνευση για το ιρανικό κοινό, το οποίο μόλις πριν από δύο χρόνια έριξε την Ισλαμική Δημοκρατία σε κατάσταση σχεδόν κατάρρευσης με την πανεθνική εξέγερση που πυροδότησε ο θάνατος μιας νεαρής γυναίκας σε αστυνομική κράτηση.Πηγή: Al Monitor

The post Παρά την αποχώρηση του Άσαντ, το Ιράν βλέπει ευκαιρία στο παιχνίδι εξουσίας στη Συρία appeared first on Militaire.gr.