Πώς θα διαμορφώσει η Τουρκία τη στρατηγική της κατά των γκιουλενιστών μετά τον θάνατο του ηγέτη τους;

05:30 28/10/2024 - Πηγή: militaire

Καθώς η Τουρκία ζυγίζει τις επιλογές της για την καταπολέμηση του κινήματος του Φετουλάχ Γκιουλέν, του σουνίτη Τούρκου ιεροκήρυκα με έδρα την Πενσυλβάνια που πέθανε στις 21 Οκτωβρίου, οι Τούρκοι αξιωματούχοι βλέπουν μια ευκαιρία να αποδυναμώσουν την ομάδα και να επιλύσουν ένα σημείο εμπλοκής με την Ουάσινγκτον.Ο 83χρονος Γκιουλέν και το κίνημά του κατηγορήθηκαν ότι οργάνωσαν την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 κατά της κυβέρνησης του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς και ότι δημιούργησαν ένα παράλληλο κράτος στο οποίο τα μέλη του διείσδυσαν στην τουρκική

γραφειοκρατία.Για χρόνια, η Τουρκία συζητούσε τι να κάνει με τον Γκιουλέν. Μετά τον θάνατό του, το ενδιαφέρον έχει μετατοπιστεί στους οπαδούς του Γκιουλέν, καθώς προσπαθούν να αναδιαρθρώσουν την ηγεσία της τεράστιας αυτοκρατορίας της ομάδας που αποτελείται από επιχειρήσεις, σχολεία, μέσα ενημέρωσης και ομάδες πίεσης.Αν και τα ακριβή νούμερα είναι άγνωστα λόγω της μυστικοπαθούς φύσης του δικτύου, η ομάδα εκτιμάται ότι ελέγχει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια μέσω των σχολείων της, των φιλανθρωπικών οργανώσεων και των διαφόρων επιχειρήσεων σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με ένα προφίλ του Γκιουλέν από το BBC το 2013. Καθώς η αυτοεξορία του Γκιουλέν στις Ηνωμένες Πολιτείες από το 1999 αποτελεί έναν από τους κύριους ερεθισμούς στις σχέσεις Άγκυρας-Ουάσινγκτον, υπάρχει κάποια ελπίδα ότι ο θάνατός του θα μπορούσε να μειώσει περαιτέρω τις εντάσεις στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ, οι οποίες βελτιώνονται σιγά-σιγά από τις αρχές του τρέχοντος έτους.Τούρκοι αξιωματούχοι που μίλησαν στο Al-Monitor θεωρούν ότι διάφοροι παράγοντες είναι πιθανό να διαμορφώσουν την περίοδο μετά τον Γκιουλέν, συμπεριλαμβανομένων των αντίπαλων κλιμακίων που είναι πλέον πιθανό να στραφούν η μία εναντίον της άλλης. Πιστεύουν ότι η τουρκική κυβέρνηση μπορεί να ακολουθήσει μια πολυδιάστατη στρατηγική για την περαιτέρω αποδυνάμωση των δικτύων.Ποιος ήταν ο Γκιουλέν;Ο Γκιουλέν ήταν ο ηγέτης ενός παγκόσμιου δικτύου πιστών που ονομάζουν το κίνημά τους Hizmet ("υπηρεσία" στα τουρκικά). Οι περισσότεροι Τούρκοι τους αποκαλούν Φετουλαχιστές, Γκιουλενιστές ή συνηθέστερα FETO, συντομογραφία του Fethullahist Terror Organization.Εκπαιδευμένος ιμάμης, ο Γκιουλέν έγινε γνωστός στους σφοδρά αντικομμουνιστικούς θρησκευτικούς και εθνικιστικούς κύκλους κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Απέκτησε φήμη τη δεκαετία του 1990, απευθυνόμενος σε ένα ευρύ ακροατήριο με τη δημοσίευση των κηρυγμάτων του μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης, δημιουργώντας μια άκρως πιστή βάση υποστηρικτών στην αστυνομία, τον στρατό, το δικαστικό σώμα και τη δημόσια διοίκηση.Η παγκόσμια δημοτικότητα του Γκιουλέν συνέπεσε με την άνοδο του Ερντογάν και του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) στην Τουρκία στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Οι γκιουλενιστές και το ΑΚΡ συνεργάστηκαν αρχικά για να περιθωριοποιήσουν τα κοσμικά μέλη της εθνικής ασφάλειας και της πολιτικής γραφειοκρατίας της χώρας, αλλά στη συνέχεια είχαν μια διαμάχη που κορυφώθηκε με την απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Ερντογάν στις 15 Ιουλίου 2016.Μετά το πραξικόπημα, χιλιάδες οπαδοί του κατηγορήθηκαν και καταδικάστηκαν ότι έπαιρναν εντολές από τον Γκιουλέν αντί για τους δεόντως διορισμένους ανωτέρους τους και τους δημοκρατικά εκλεγμένους αξιωματούχους. Από την απόπειρα πραξικοπήματος σκοτώθηκαν περισσότεροι από 350 άνθρωποι, κυρίως πολίτες, και τραυματίστηκαν περισσότεροι από 1.400, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.Σχεδόν 25.000 στρατιωτικοί απολύθηκαν λόγω των δεσμών τους με το δίκτυο και εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι συνελήφθησαν τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.Σοβιετική κατάρρευση"Θα υπάρξει μεγάλη μάχη για το ποιος ελέγχει τα χρήματα της οργάνωσης και πώς θα ασκείται η επιρροή της", δήλωσε στο Al-Monitor Τούρκος αξιωματούχος της ασφάλειας υπό τον όρο της ανωνυμίας.Προειδοποιώντας ότι είναι πολύ νωρίς για να γίνουν μακροπρόθεσμες ή μεσοπρόθεσμες εκτιμήσεις, ο αξιωματούχος είπε: "Δεδομένου ότι δεν υπήρχε τίποτα -ιδιαίτερα καμία ισχυρή ιδεολογία- που να συγκρατεί τους οπαδούς του Γκιουλέν στην κορυφή της ιεραρχίας εκτός από το χάρισμα του ίδιου του ανθρώπου, η μόνη ανησυχία θα είναι τα χρήματα σε αυτό το σημείο". Ένας πρώην ανώτερος αξιωματούχος της ασφάλειας δήλωσε στο Al-Monitor ότι πρέπει να περιμένουμε "ένα προεδρείο από απομεινάρια", παρόμοιο με αυτό που συνέβη στις τελευταίες ημέρες της Σοβιετικής Ένωσης. "Και τότε θα ξεκινήσει ένας πραγματικός αγώνας από αυτή την πλευρά για την επιρροή και τα χρήματα".Σύμφωνα με τον Αλί Μπουράκ Νταριτσίλι, αναπληρωτή καθηγητή διεθνών σχέσεων στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Προύσας και πρώην αξιωματικό της Εθνικής Οργάνωσης Πληροφοριών της Τουρκίας (MIT), ο θάνατος του Γκιουλέν παρέχει ένα άνοιγμα στην Άγκυρα να περιθωριοποιήσει την ομάδα."Το κίνημα των Φετουλαχιστών δραστηριοποιείται σε πολλές διαφορετικές χώρες μέσω οικονομικών μέσων, πληροφοριών και προπαγάνδας. Πρέπει να υπάρξουν συνεπείς στρατηγικές που να υπερβαίνουν τις κυβερνητικές αλλαγές", δήλωσε ο Νταριτσίλι στο Al-Monitor.Ο Νταριτσίλι εντόπισε πολλαπλές οδούς μέσω των οποίων η Τουρκία μπορεί να κλείσει το δίκτυο.Κλείσιμο της "αγοράς της FETO”"Οι δράστες πρέπει να αντιμετωπιστούν εντός των ορίων των νομικών και δημοκρατικών κανόνων", είπε. "Οι διοικητικές έρευνες πρέπει να προχωρήσουν χωρίς να προκαλούν αδικίες και πρέπει να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές αντιλήψεις της κοινωνίας σχετικά με αυτόν τον αγώνα".Ο Νταριτσίλι επεσήμανε ότι παρά το γεγονός ότι είναι σημαντικά πιο αδύναμο στο εσωτερικό της Τουρκίας μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, τα γκιουλενιστικά δίκτυα εξακολουθούν να είναι ενεργά στο εσωτερικό της χώρας.Επί του παρόντος, περισσότεροι από 15.000 καταδικασθέντες γκιουλενιστές παραμένουν στις φυλακές της Τουρκίας, δήλωσε πέρυσι ο Τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης Γιλμάζ Τουντς. Ο Νταριτσίλι πρόσθεσε ότι είναι ζωτικής σημασίας να συγκεντρωθούν πληροφορίες σχετικά με τις διεθνείς διασυνδέσεις της δομής, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες.Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, εμφανίστηκαν αναφορές ότι ορισμένοι διεφθαρμένοι αξιωματούχοι της τουρκικής γραφειοκρατίας έπαιρναν δωροδοκίες για να καθαρίσουν τα μητρώα ατόμων που συνδέονται με τη FETO. Τα τελευταία τρία χρόνια, τα τουρκικά δικαστήρια έχουν καταδικάσει αρκετούς δικηγόρους για δωροδοκία ή απόπειρα δωροδοκίας των τουρκικών αρχών προκειμένου να απελευθερώσουν τους πελάτες τους που κατηγορούνταν ότι είχαν γκιουλενιστικές διασυνδέσεις. Ακόμη και ο υπουργός Δικαιοσύνης Αμπντουλχαμίτ Γκιουλ αναγνώρισε την πρακτική αυτή στα τέλη του 2019."Δεν πρέπει να υπάρχει στην κοινωνία η αντίληψη της αδυναμίας, της αδικίας ή των διεφθαρμένων συναλλαγών όπως η λεγόμενη αγορά της FETO", δήλωσε ο Νταριτσίλι.Ο συνταξιούχος αξιωματούχος έκανε την επισήμανση του Νταριτσίλι τον ακρογωνιαίο λίθο της κριτικής του, λέγοντας: "Μεγάλο μέρος αυτού αφορούσε ένα δύσκολο είδος διαφθοράς να προσδιοριστεί στη δημόσια διοίκηση, όπου οι δημόσιοι υπάλληλοι απλά ξέχασαν τον όρκο τους ως δημόσιοι υπάλληλοι".Ένα άλλο πρόβλημα που έθεσε η πηγή είναι ότι ακόμη και μετά την εκδίωξη των γκιουλενιστών, άλλα σκοτεινά θρησκευτικά δίκτυα και τάγματα έχουν επιτραπεί να αποκτήσουν εξέχουσα θέση εντός της τουρκικής γραφειοκρατίας, ένα παράπονο που εξακολουθεί να υφίσταται μεταξύ των σημερινών δημοσίων υπαλλήλων."Όταν ο όρκος του δημοσίου υπαλλήλου έρχεται σε δεύτερη μοίρα σε σχέση με την υποταγή ενός γραφειοκράτη στο θρησκευτικό του τάγμα ή τον σεΐχη του, τότε είναι η αξιοκρατία που χάνεται", είπε. "Αν το ΑΚΡ εννοεί σοβαρά τον αγώνα κατά της FETO, πρέπει να αρχίσει να προωθεί δημόσιους υπαλλήλους που είναι πιστοί στο σύνταγμα, στο κράτος δικαίου και στη δημοκρατία. Δεν νομίζω ότι το κάνουν αυτό αυτή τη στιγμή".Επικαλούμενες το αδύναμο κράτος δικαίου στην Τουρκία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι περισσότερες χώρες της ΕΕ αρνούνται να εκδώσουν τους γκιουλενιστές.Η τουρκική εξωτερική πολιτική αναδεικνύεται ωφελημένηΠαρ' όλα αυτά, ο συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος εξέφρασε την ελπίδα ότι με την αποχώρηση του Γκιουλέν η Τουρκία μπορεί να έχει περισσότερο χώρο για ελιγμούς στη διεθνή σκηνή, ιδίως με τις Ηνωμένες Πολιτείες. "Υπάρχει μια μεγάλη διασπορά του Γκιουλέν στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη και ακόμη και την Ινδία. Με την απομάκρυνση αυτού του ερεθισμού, νέες, γενικά θετικές εξελίξεις περιμένουν την Τουρκία και την Αμερική".Η οργάνωση δραστηριοποιείται σε 160 χώρες στις επτά ηπείρους. Μεταξύ των περίπου 3.000 σχολείων που συνδέονται με τον Γκιουλέν σε όλο τον κόσμο, 252 σε 22 διαφορετικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Βενεζουέλας, του Τσαντ και της Τυνησίας, έχουν αναληφθεί από τουρκικά ιδρύματα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Ο Νταριτσίλι δήλωσε: "Από πολιτική και διπλωματική άποψη, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα κατά της οργάνωσης σε κάθε χώρα που δραστηριοποιείται, ακολουθώντας όμως τις ανά χώρα διαδικασίες. Αυτό θα πρέπει να γίνει στο πλαίσιο της διατήρησης θετικών σχέσεων με την εκάστοτε χώρα, ενώ παράλληλα θα πρέπει να διασφαλιστεί η διάλυση των ΜΚΟ, των εταιρικών δομών και της συνολικής οργάνωσης του ομίλου. Η διπλωματική εμπλοκή θα πρέπει να αυξηθεί σύμφωνα με τις διπλωματικές συμβάσεις".Ειδικά για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Νταριτσίλι επεσήμανε ότι πολλοί από τους υψηλόβαθμους οπαδούς του Γκιουλέν βρίσκονται στη χώρα αυτή και οι όποιες κινήσεις εναντίον τους θα πρέπει να εξεταστούν στο ευρύτερο πλαίσιο των σχέσεων Τουρκίας-ΗΠΑ. Οι πιθανότητες της Άγκυρας να πείσει την Ουάσινγκτον να περιορίσει τις δραστηριότητες των γκιουλενιστών που εδρεύουν στις Ηνωμένες Πολιτείες θα αυξηθούν αν τα δύο μέλη του ΝΑΤΟ σημειώσουν πρόοδο στις διμερείς τους σχέσεις.Πηγή: Al Monitor

The post Πώς θα διαμορφώσει η Τουρκία τη στρατηγική της κατά των γκιουλενιστών μετά τον θάνατο του ηγέτη τους; appeared first on Militaire.gr.