Προκλήσεις Ηγεσίας στον Στρατό και Διαχείριση Κρίσεων-Χρύσα Καλτσώνη

05:20 23/7/2024 - Πηγή: militaire

Γράφει η

 Χρύσα Καλτσώνη

Κοινωνική Εγκληματολόγος | Εγκληματολογική Ψυχολόγος

Μεταπτυχιούχος στην Ηγεσία των Ενόπλων Ειδικών Δυνάμεων (MBA in Army and Police Special Forces Leadership) και στην Εφαρμοσμένη Εγκληματολογική Ψυχολογία (MSc in Applied Forensic Psychology)

Όπως έλεγε ο Σωκράτης, "η προθυμία να κοιτάξουμε μέσα μας και να καθορίσουμε τις αξίες που καθοδηγούν την πορεία της ζωής είναι το θεμέλιο αυτής της αυτογνωσίας".

Ηγεσία

    Η ηγεσία είναι η επιρροή

των ανθρώπων, μέσω του σκοπού, της κατεύθυνσης, της παρακίνησης για επιτυχία και όλων των λειτουργιών για την ολοκλήρωση της αποστολής και τη βελτίωση του οργανισμού. Η ηγεσία αναπτύσσεται και εξελίσσεται μέσω της συστηματικής εκπαίδευσης, της εμπειρίας αλλά και της επιμονής, της υπομονής και της θέλησης. Η ηγεσία αποτελεί προϋπόθεση για την αποδοτικότητα, την αποτελεσματικότητα, την πειθαρχία, τη συνεχή προσαρμογή στις περιβαλλοντικές εξελίξεις και τη διαρκή επιτυχία.   

Ένας αληθινός ηγέτης γνωρίζει τη διαφορά μεταξύ ενός αφεντικού και ενός ηγέτη. Ο ηγέτης μπορεί και επηρεάζει ένα άτομο ή μια ομάδα, επηρεάζοντας τα άτομα να τον ακολουθήσουν και να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό εθελοντικά και πρόθυμα. Ηγέτης είναι αυτός που αποτελεί πρότυπο συμπεριφοράς μέσα από τα έργα του. Επιπλέον, έχει βαθύτερη κατανόηση των καταστάσεων γύρω του, σαφές όραμα, πολύ ισχυρή θέληση και επιμονή στη δουλειά του και κυρίως πάθος. Τα χαρακτηριστικά αυτά αποτελούν το κύριο χαρακτηριστικό της αυτογνωσίας. Όταν ο ηγέτης έχει αυτογνωσία, μπορεί να επιτύχει τον στόχο του στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Είναι σημαντικό για έναν ηγέτη να γνωρίζει τη δύναμη και την εξουσία που κατέχει και να χρησιμοποιεί αυτές τις δύο αρετές για το καλό της κοινωνίας.

Στον στρατό, η ηγεσία δεν είναι απλώς μια υπηρεσία όπως όλες οι άλλες. Προϋποθέτει αυταπάρνηση και απόλυτη προσήλωση στον σκοπό.

Στρατιωτική Ηγεσία

    Στρατιωτική ηγεσία σημαίνει παρακίνηση των ανθρώπων εντός και εκτός των στρατιωτικών μονάδων, εστίαση στη σκέψη και διαμόρφωση αποφάσεων που θα οδηγήσουν στην καλύτερη ανάπτυξη του οργανισμού. Ο ηγέτης πρέπει να αναπτύσσει χαρακτήρα, αρετές και ικανότητες για την επίτευξη της αριστείας. Μέσω της στρατιωτικής ηθικής ξεπερνούν κάθε φόβο, στέρηση, κόπωση, πείνα και οτιδήποτε άλλο προκύψει. Τόσο εκείνοι που ηγούνται σήμερα όσο και εκείνοι που φιλοδοξούν να ηγηθούν του στρατού αύριο έχουν πολλά να μάθουν από την δοκιμασμένη και αληθινή προσέγγιση του στρατού - είτε επιδιώκουν να υπηρετήσουν στο στρατό, στις επιχειρήσεις ή στην Κυβέρνηση. Για το λόγο αυτό, είναι πολύ σημαντική η επιλογή και η ανάπτυξη των ηγετών μέσα από πολύ καλή εκπαίδευση, υψηλά κίνητρα αλλά και με άριστη απόδοση. Είναι σημαντικό για έναν στρατιωτικό ηγέτη να δίνει στους υφισταμένους του τον σκοπό της ηγεσίας, μέσω παραδειγμάτων. Ιεραρχεί τα καθήκοντα και βεβαιώνεται ότι οι υφιστάμενοί του μπορούν να κατανοήσουν το στρατιωτικό πρότυπο για τα καθήκοντα. Ο στρατιωτικός ηγέτης μπορεί επίσης να αποφασίσει μέσω σαφών οδηγιών πώς οι υφιστάμενοί του μπορούν να φέρουν εις πέρας μια αποστολή με τον διαθέσιμο χρόνο και τους πόρους, χρησιμοποιώντας τις ικανότητες, την πρωτοβουλία και τη φαντασία τους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η συναισθηματική νοημοσύνη αποτελεί βασικό παράγοντα για την επιτυχία ενός ηγέτη. Χρησιμοποιώντας δεξιότητες συναισθηματικής νοημοσύνης, ο ηγέτης γίνεται ο δημιουργός ενός γόνιμου εργασιακού περιβάλλοντος. Μέσω του κατάλληλου εργασιακού περιβάλλοντος, δίνεται η ευκαιρία στους υφισταμένους του να προσφέρουν πολύ υψηλό επίπεδο απόδοσης και να αποκομίσουν ατομικά οφέλη. Ο ηγέτης που διαθέτει συναισθηματική νοημοσύνη, όντας οραματιστής, αποτελεί το βαρόμετρο για την επίτευξη των στόχων του.

    Ένας στρατιωτικός ηγέτης, ανεξάρτητα από το ιεραρχικό επίπεδο στο οποίο βρίσκεται, οφείλει και έχει την υποχρέωση να μελετήσει, να κατανοήσει και να εφαρμόσει έντεκα συγκεκριμένες αρχές.

1. Αυτογνωσία: Ο ηγέτης πρέπει να παρατηρεί και να αναλύει τον εαυτό του, καθώς και να τον συγκρίνει με άλλους επιτυχημένους ηγέτες. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά του και μέσα από την προσπάθεια και την πρακτική να βελτιώνεται.

2. Ο ηγέτης πρέπει να γνωρίζει τα καθήκοντα της εργασίας του: Αρχικά είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει άριστα το Σύνταγμα της πατρίδας του, τους βασικούς κανονισμούς οπλοφορίας και της ειδικότητας του. Είναι σημαντικό ο ηγέτης να έχει ένα ευρύ φάσμα γνώσεων. Να έχει μελετήσει όλα τα τεχνικά και τακτικά θέματα που αφορούν τη μονάδα του. Επίσης, να είναι πλήρως ενημερωμένος για τις στρατιωτικές εξελίξεις καθώς και να έχει γνώσεις ψυχολογίας, ιστορίας και γεωγραφίας.

3. Ο ηγέτης των ενόπλων δυνάμεων πρέπει να επιδιώκει την ανάληψη ευθύνης: Είναι πολύ σημαντικό για την ανάπτυξη ενός ηγέτη να αναζητά την ευθύνη, αλλά και να αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του. Τα όρια της ευθύνης και της εξουσίας καθορίζονται από το επίπεδο διοίκησης του ηγέτη. Είναι σημαντικό γι' αυτόν να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να εκτελεί κάθε αποστολή, χωρίς να περιμένει τα υπόλοιπα των συναδέλφων του. Κάθε φορά που λαμβάνει έπαινο, είναι σημαντικό να τον μεταφέρει στους υφισταμένους του.

4. Γρήγορες και σωστές αποφάσεις: Σε κάθε κατάσταση που προκύπτει, ο ηγέτης πρέπει μέσα στον διαθέσιμο χρόνο να αναλύσει το πρόβλημα, να διατυπώσει τους τρόπους με τους οποίους θα ενεργήσει, να μελετήσει τις εναλλακτικές λύσεις σε περίπτωση που αποτύχει με την πρώτη προσπάθεια και να λάβει εγκαίρως την απόφαση.

5. Να αποτελεί προσωπικό παράδειγμα: Οι υφιστάμενοι παρατηρούν τον ηγέτη, πώς κινείται, πώς συμπεριφέρεται και πώς εργάζεται. Αυτό σημαίνει ότι ο ηγέτης πρέπει να φροντίζει με τέτοιο τρόπο ώστε όλες οι ενέργειες, οι αντιδράσεις, οι αποφάσεις και οι δραστηριότητές του να χαρακτηρίζονται από ηθική, επαγγελματισμό και πίστη στις στρατιωτικές αξίες. Η αυτοπεποίθηση, ο αυτοέλεγχος, η αποφασιστικότητα και η ακεραιότητα του χαρακτήρα του είναι χαρακτηριστικά που ενισχύουν την εμπιστοσύνη και την πίστη των υφισταμένων του.

6. Ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ του ηγέτη και των υφισταμένων: Είναι πολύ σημαντικό για τον ηγέτη να γνωρίζει τις συναισθηματικές ανάγκες των υφισταμένων του. Ειδικά στις ένοπλες δυνάμεις, ο ηγέτης πρέπει να γνωρίζει την προσωπική ζωή των υφισταμένων του, αλλά και να συζητά τις όποιες ανησυχίες προκύπτουν, είτε αυτές αφορούν την προσωπική ζωή είτε την εκτέλεση μιας αποστολής.

7. Ο ηγέτης πρέπει να ενημερώνει τους υφισταμένους του: Είναι πολύ σημαντικό να καθοδηγεί και να ενημερώνει τους υφισταμένους του σχετικά με το τι πρέπει να κάνουν, τι πρόκειται να κάνουν και γιατί πρέπει να κάνουν κάτι. Επιπλέον, οι υφιστάμενοι πρέπει να ενημερώνονται από τον ηγέτη για τη σημασία της αποστολής τους ώστε να είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι.

8. Ο ηγέτης πρέπει να καλλιεργεί στους υφισταμένους του το αίσθημα της υπευθυνότητας: Ο ηγέτης πρέπει να αναθέτει ευθύνες όταν οι υφιστάμενοί του φαίνονται πρόθυμοι και ικανοί. Επίσης, όταν βλέπει κάποιο λάθος, είναι απαραίτητο να τους διορθώνει τη στιγμή που το κάνουν, ώστε να το εμπεδώσουν και να αποκτήσουν αίσθημα ευθύνης. Ο τρόπος όμως που θα το κάνει, πρέπει να είναι σωστός, ώστε ταυτόχρονα να τους ενθαρρύνει και να αναπτύσσει την αυτοπεποίθησή τους, η οποία είναι εξαιρετικά σημαντική στο Στρατό. Ομοίως, όταν οι υφιστάμενοι ολοκληρώνουν την αποστολή, ο ηγέτης πρέπει να τους επαινεί.

9. Ο ηγέτης πρέπει να διασφαλίζει ότι η αποστολή γίνεται κατανοητή, εποπτεύεται και εκτελείται: Κατά τη διάρκεια της αποστολής, ο ηγέτης θα πρέπει να παρέχει τις απαραίτητες διευκρινίσεις, να θέτει τον στόχο, τους όρους και τις προϋποθέσεις για να διασφαλίσει ότι είναι πλήρως κατανοητή από την υπάρχουσα αποστολή.

10. Ανάπτυξη του ομαδικού πνεύματος: Ο ηγέτης είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη του στρατιωτικού και την καλλιέργεια του στρατιωτικού πνεύματος των υφισταμένων του. Είναι καθήκον του να διασφαλίσει ότι η καλλιέργεια και ανάπτυξη της ομαδικότητας και του στρατιωτικού πνεύματος γίνεται με την υποδειγματική συμπεριφορά όλων των στελεχών και όχι μόνο με το προσωπικό παράδειγμα. Επίσης, ο ηγέτης οφείλει να καλλιεργεί το πνεύμα αρμονικής συνεργασίας μεταξύ των υφισταμένων του, βελτιώνοντας έτσι το επίπεδο απόδοσης του τμήματος. Είναι σημαντικό να είναι δίκαιος και να ενδιαφέρεται για τις ανησυχίες και τα προβλήματα των υφισταμένων του.

11. Ο ηγέτης πρέπει να χρησιμοποιεί το μέρος που του αναλογεί, ανάλογα με τις ικανότητές του: Αυτό σημαίνει ότι ο ηγέτης πρέπει να είναι σε θέση να γνωρίζει τι να απαιτήσει από τους στρατιωτικούς υφισταμένους του, αλλά και τι μπορούν να κάνουν οι ίδιοι. Οι αξίες, οι αρετές και οι αρχές των ενόπλων δυνάμεων είναι υποδειγματικές παγκοσμίως. Σε πολλές χώρες οι ένοπλες δυνάμεις έχουν χρησιμοποιήσει τη δύναμή τους για να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα, αλλά και αυτά των ηγετών μέσω πραξικοπημάτων, επαναστάσεων ή εκφοβισμού εκλεγμένων επίσημων ηγετών.

ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΗΓΕΣΙΑΣ

    Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο στρατός είναι πολύ δύσκολες  και απρόβλεπτες, καθώς οι ηγέτες και οι υφιστάμενοί τους καλούνται να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες όπου η σωματική και ψυχολογική τους ακεραιότητα φτάνει συχνά στα όρια της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης.  Για την επιτυχή εκτέλεση κάθε αποστολής που τους ανατίθεται, οι ηγέτες αλλά και οι υφιστάμενοι αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν επικίνδυνες δραστηριότητες - ανάλογα με τη μονάδα που υπηρετούν αλλά και σε ακραίες καιρικές συνθήκες τις περισσότερες φορές. Γεγονός είναι ότι τα μέλη της ομάδας συναντούν τα όριά τους, καθώς καλούνται να ξεπεράσουν τους φόβους τους και να συνειδητοποιήσουν ότι για να φέρουν σε πέρας με επιτυχία την αποστολή που τους έχει ανατεθεί, πρέπει να έχουν πειθαρχία, αυτοέλεγχο και να επικεντρώνονται στο στόχο. Ωστόσο, η ηγεσία υπό δύσκολες συνθήκες διαφέρει από την ηγεσία σε καιρό ειρήνης. Και οι τρεις μονάδες του στρατού, του στρατού Ξηράς, του Πολεμικού Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας, και ειδικότερα οι ειδικές δυνάμεις των τριών αυτών μονάδων, βρίσκονται αντιμέτωπες με πολύ δύσκολες συνθήκες. Η δομή, οι λειτουργίες και το αξιακό πλαίσιο συμβάλλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση των δύσκολων προκλήσεων. Τα στρατιωτικά περιβάλλοντα, και ειδικότερα τα περιβάλλοντα των ειδικών δυνάμεων, είναι πολύ δυναμικά και απρόβλεπτα περιβάλλοντα. Οι ηγέτες και τα μέλη των ομάδων καλούνται συχνά να συμμετάσχουν σε αποστολές που θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική και ψυχολογική ευεξία για την επίτευξη των στόχων των οργανισμών. Σε τέτοιες καταστάσεις, οι ηγέτες και οι υφιστάμενοι αναγνωρίζουν ότι οποιαδήποτε αποτυχία στην εκτέλεση των καθηκόντων τους, καθώς και αποτυχία στην επίτευξη των στόχων του οργανισμού που υπηρετούν, έχει καταστροφικές συνέπειες όχι μόνο για τον οργανισμό αλλά και για τους ανθρώπους που τον εκπροσωπούν. Η καθοδήγηση σε επικίνδυνα περιβάλλοντα διαφέρει ποιοτικά από την καθοδήγηση σε μη επικίνδυνα περιβάλλοντα λόγω των μοναδικών ψυχολογικών, κοινωνικών και οργανωτικών απαιτήσεων τέτοιων καταστάσεων.

    Για να ανταποκριθούν στις μοναδικές ψυχολογικές απαιτήσεις, οι ηγέτες είναι σημαντικό να επενδύσουν σημαντικό χρόνο στους υφισταμένους τους για να δημιουργήσουν σχέσεις υψηλής ποιότητας, οι οποίες θα χαρακτηρίζονται από αμοιβαία επιρροή και εμπιστοσύνη. Οι ηγέτες αναλαμβάνουν επίσης δράση για τη δημιουργία συνεκτικών δεσμών μεταξύ των μελών της ομάδας και για τη διευκόλυνση της δημιουργίας κοινωνικών δικτύων για τα μέλη της οικογένειας. Οι ηγέτες διασφαλίζουν επίσης ότι η κουλτούρα των οργανισμών διατυπώνει με σαφήνεια τις βασικές αξίες που αποτελούν το θεμέλιο της ταυτότητας κάθε μέλους και τον ευγενή σκοπό που υπηρετεί ο οργανισμός. Ένας ανώτερος σκοπός παρακινεί τα μέλη να υπερβούν τον εαυτό τους και τα όριά τους και να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους για την επίτευξή του. Οι ηγέτες ευθυγραμμίζουν το σύστημα, τις πολιτικές, τις διαδικασίες και τις πρακτικές του Οργανισμού για να διευκολύνουν την ετοιμότητα της αποστολής, την ψυχολογική ανθεκτικότητα, τη συνεργασία και τη συνοχή.

Στρατός Ξηράς – Υβριδικός Πόλεμος

    Μια από τις μεγαλύτερες απειλές που αντιμετωπίζει ο Στρατός Ξηράς είναι αυτή του υβριδικού πολέμου. Πρόκειται για μια στρατιωτική στρατηγική που συνδυάζει στοιχεία συμβατικών επιχειρήσεων, μη συμβατικού πολέμου και κυβερνοπολέμου. Μερικά από τα στοιχεία του υβριδικού πολέμου είναι η τρομοκρατία, η παραπληροφόρηση, ο εκφοβισμός των πολιτών κ.λπ. Οι υβριδικοί πόλεμοι δεν εμφανίστηκαν τώρα, αλλά έχουν αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνονται. Σε αυτό το είδος πολέμου, οι δυνάμεις θολώνουν στην ίδια δύναμη ή εφαρμόζονται στο ίδιο πεδίο μάχης. Υπάρχουν δυνατότητες ακανόνιστης και συμβατικής δύναμης, γεγονός που καθιστά αυτόν τον συνδυασμό αρκετά δύσκολο είτε λειτουργικά είτε τακτικά ενσωματωμένο. Το αποτέλεσμα αυτής της μεγάλης πρόκλησης είναι το μεγάλο κύμα προσφύγων από άλλες χώρες. Τα κύματα αυτά των προσφύγων εγκαταλείπουν την εμπόλεμη ζώνη αναζητώντας μια καλύτερη ζωή και καταφύγιο στην Ευρώπη.

Πολεμικό Ναυτικό – Πυρηνικός Πόλεμος

    Το Πολεμικό Ναυτικό έχει μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις - τη θάλασσα που κρύβει πολλές προκλήσεις, απειλές και κινδύνους. Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους είναι ο υποβρύχιος πόλεμος. Ο ανθυποβρυχιακός πόλεμος είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα για τις Ένοπλες Δυνάμεις και ιδιαίτερα για το Πολεμικό Ναυτικό, δεδομένου ότι η Ελλάδα αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από νησιά και η δυνητική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της με βάση τη μέση γραμμή ή το Δίκαιο της Θάλασσας περιλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος της Ανατολικής Μεσογείου. Όταν το Πολεμικό Ναυτικό άρχισε να χρησιμοποιεί το υποβρύχιο ως πολεμικό όπλο θεωρήθηκε μια τακτική που δεν μπορούσε να συμβαδίσει με την ηθική του πολέμου, αφού ο εχθρός δεν μπορούσε να δει την απειλή που κάλυπτε αποτελεσματικά η επιφάνεια της θάλασσας. Όμως με την πάροδο του χρόνου, η ανάπτυξη της τεχνολογίας ανίχνευσης υποβρυχίων, που είναι ο κύριος σκοπός του ανθυποβρυχιακού πολέμου, αποδείχθηκε αρκετές φορές αρκετά αποτελεσματική. Σκοπός της χρήσης του υποβρυχίου είναι ο εντοπισμός και η καταστροφή των εχθρικών υποβρυχίων. Τα κύρια συμβατικά όπλα του υποβρυχίου είναι οι νάρκες, οι βόμβες, οι πύραυλοι βυθού και οι πυργίσκοι. Επίσης, επανδρωμένα πλοία επιφανείας και υποβρυχίων, καθώς και επανδρωμένα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας και ελικόπτερα με ηχοβολιστικά.

Πολεμική Αεροπορία – Τεχνητή Νοημοσύνη

    Η μεγαλύτερη πρόκληση για την Πολεμική Αεροπορία είναι η τεχνολογία. Οι γνώσεις των υπολογιστών σε συνδυασμό με τη συλλογή δεδομένων και οι δυνατότητες των αλγορίθμων με την εξέλιξη της τεχνολογίας, έχουν από καιρό αρχίσει να αυξάνονται ραγδαία. Η εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης αποδεικνύει σε τεράστιο βαθμό την ικανότητα να αυξάνει τις ανθρώπινες σκέψεις καθώς και τις δράσεις σε όλο τον κόσμο. Οι ενέργειες αυτές περιλαμβάνουν τη διοίκηση και τον έλεγχο της αεροπορίας του στρατού. Μέσω των τεχνολογικών βελτιώσεων στην πληροφορική, την ανταλλαγή πληροφοριών και τις επικοινωνίες, έχουν διαταράξει τα πάντα, από τον επιχειρηματικό σχεδιασμό μέχρι την τακτική εκτέλεση. Η ηγεσία της Πολεμικής Αεροπορίας πρέπει να είναι σε θέση να λαμβάνει τις κατάλληλες αποφάσεις και να λαμβάνει τις αναγκαίες αποφάσεις όσον αφορά το επιχειρησιακό ή το τακτικό επίπεδο.

Πόλεμος – Διαχείριση Κρίσεων

    Η στρατιωτική ηθική σχετίζεται με την ηθική του πολεμιστή. Είναι ουσιαστικά η συνειδητή έκφραση της στρατιωτικής ηθικής μέσω ενός χαρακτήρα που έχει θωρακιστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει ηθικά και ψυχολογικά τους αντιπάλους του στη μάχη, παρά τις αντιξοότητες και τους κινδύνους που παραμονεύουν.

Σε περιόδους έντασης και πολέμου, οι απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις δημιουργούν προκλήσεις που επηρεάζουν το μυαλό. Οι σκέψεις και τα συναισθήματα που δημιουργούνται μπορούν να μεταμορφώσουν την αυτοπεποίθηση ενός πολύ καλά εκπαιδευμένου ατόμου και να μετατρέψουν αυτό το χαρακτηριστικό σε φοβική κατάσταση. Το ήθος του πολεμιστή είναι κάτι πολύ περισσότερο από επιμονή.

          Τα χαρακτηριστικά του ηγέτη στο πεδίο της μάχης είναι εκείνες οι προσωπικές ιδιότητες του ηγέτη, όπου απαιτείται να ανταποκριθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις απαιτήσεις και τις δύσκολες προκλήσεις. Σε μια πρόκληση όπως ο πόλεμος, ο ηγέτης πρέπει να διακατέχεται από ρεαλισμό στη συνείδηση της αντίληψης των καθηκόντων του, αλλά και να έχει πλήρη επίγνωση της κατάστασης. Δεύτερον, να διαθέτει γνώση. Ο ηγέτης πρέπει να γνωρίζει τα διάφορα όπλα, την αποτελεσματικότητα του καθενός από αυτά, τους συνδυασμούς τους και τη χρήση τους σε κανονικό επίπεδο. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει τον χαρακτήρα, τον τρόπο σκέψης, το ήθος, τις αυταπάτες αλλά και τις ιδιαίτερες ιδιότητες των υφισταμένων του. Τρίτον, ο αυτοέλεγχος είναι εξαιρετικά σημαντικός στις δύσκολες προκλήσεις, καθώς η σταθερότητα και η δύναμη του χαρακτήρα τον βοηθούν να κατανοήσει τις δοκιμασίες, το συχνά σπαρακτικό θέαμα των αιματηρών θυσιών και τις πολλαπλές και αντιφατικές εντυπώσεις που τον κατακλύζουν. Το τρίτο χαρακτηριστικό είναι το θάρρος. Το θάρρος πρέπει να καθοδηγείται από το πνεύμα αλλά και να βασίζεται σε αυτό. Ο συνδυασμός της ευελιξίας, της πρωτοβουλίας και του θάρρους ανάληψης ευθυνών δημιουργεί την πιο τέλεια περιγραφή του θάρρους. Τέταρτον, σε δύσκολες καταστάσεις, η επιθετικότητα και η αποφασιστικότητα είναι δύο χαρακτηριστικά που σε συνδυασμό μεταξύ τους βοηθούν στην απόδοση του ηγέτη. Η επιθετικότητα τον βοηθά να παίρνει πρωτοβουλίες και να προσπαθεί επίμονα για την επίτευξη των στόχων του και τη νίκη, ενώ η αποφασιστικότητά του του δίνει αυτοπεποίθηση. Ο ηγέτης γνωρίζει πώς να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες με αυτοπεποίθηση. Υπερασπίζεται τα δικαιώματα και τις θέσεις του. Δεν φοβάται να ζητήσει βοήθεια, αλλά δεν διστάζει να πει "Όχι".

Ανθεκτικότητα και ηγεσία σε επικίνδυνα περιβάλλοντα

    Τα επικίνδυνα περιβάλλοντα δεν αποτελούν μόνο μια συνεχή απειλή τραυματισμού ή θανάτου, αλλά και μια υψηλή πιθανότητα αποτυχίας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι σε καταστάσεις μάχης, το περιβάλλον είναι απρόβλεπτο και το πεδίο της μάχης μπορεί πολύ εύκολα να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες πορείες. Οι ηγέτες πρέπει να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη για να προστατεύσουν και να βοηθήσουν τους υφισταμένους τους, για να φέρουν εις πέρας κάθε πρόκληση σε δύσκολες καταστάσεις όπου τα εμπόδια και οι αβεβαιότητες είναι πολύ πιθανές. Σε αυτές τις καταστάσεις, η ανθεκτικότητα είναι το χαρακτηριστικό της προσωπικότητας όπου μπορεί να αποτρέψει την αποτυχία. Αυτοί είναι οι λόγοι για τους οποίους οι ένοπλες δυνάμεις είναι σημαντικό να έχουν μια ισορροπημένη ψυχολογική & προσωπική ζωή καθώς οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν είναι πολλές. Ο ρόλος των Ηγετών είναι να φροντίζουν με κάθε τρόπο να εξασφαλίζουν την υγιή ψυχοσύνθεση των υφισταμένων τους. Για έναν ηγέτη το να είναι θαρραλέος σημαίνει ότι επιδιώκει πολύτιμους στόχους παρά τους κινδύνους. Τόσο οι κίνδυνοι όσο και οι στόχοι σημαίνουν ότι ο ηγέτης θα πρέπει να είναι αρκετά εμφανής σε ορισμένες δύσκολες περιπτώσεις όπως οι διασώσεις πολιτών ή στρατού. Στο στρατό, οι στρατηγικοί ηγέτες είναι πολύ σημαντικό να επιδεικνύουν ηθικό θάρρος, αλλά ποτέ δεν θα βρεθούν να εξουδετερώνουν βόμβες ακόμη και αν βρίσκονται στο αντικείμενό τους. Σε επικίνδυνα περιβάλλοντα οι ηγέτες του στρατού πρέπει να είναι έτοιμοι να θέσουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο, αν περιμένουν από τους υφισταμένους τους να κάνουν το ίδιο. Χρειάζεται δύναμη και θάρρος για να παραδεχτεί ο ηγέτης ότι χρειάζεται ψυχική υποστήριξη μετά από ένα τραυματικό γεγονός. Έχει μάθει να είναι σκληρός και να αντιμετωπίζει όλες τις δύσκολες καταστάσεις.

Εκπλήρωση Αποστολής με την Ελάχιστη Βλάβη

     Ο κύριος λόγος για τον οποίο ο στρατός δρα σε επικίνδυνες καταστάσεις, είναι επειδή θέλει να δημιουργήσει ασφάλεια για τους πολίτες και το έθνος, εξουδετερώνοντας κάθε πρόκληση και κίνδυνο που μπορεί να απειλήσει ένα κράτος. Για να διασφαλιστεί ότι τα μέλη ενεργούν ηθικά σε κάθε επικίνδυνη κατάσταση, είναι σημαντικό ο ηγέτης να εκπαιδεύει κατάλληλα τους υφισταμένους του και να τους εμπνέει με το προσωπικό του παράδειγμα, κάνοντάς τους να κατανοήσουν τους κώδικες συμπεριφοράς που πρέπει να υιοθετήσουν και να τηρήσουν. Για αυτές τις δύσκολες δοκιμασίες, η ηθική, η κουλτούρα και οι αξίες από όλες τις μονάδες είναι απαραίτητες για την εξισορρόπηση των ανταγωνιστικών απαιτήσεων για την καλύτερη εκπλήρωση της αποστολής αλλά και για τη διατήρηση της προσωπικής ασφάλειας. Αυτές οι ανταγωνιστικές ανάγκες μπορούν να ταξινομηθούν σε επίπεδα κινδύνου. Αυτά είναι ο κίνδυνος για την αποστολή, ο κίνδυνος για το περιβάλλον και ο κίνδυνος για τον εαυτό μας.

    Οι στρατιωτικές δυνάμεις εξουσιοδοτούνται από την εκάστοτε Κυβέρνηση, με στόχο την ανάληψη κινδύνων, για την αποκατάσταση της ειρήνης και της τάξης. Το να κάνεις το σωστό σε επικίνδυνες καταστάσεις που υπάρχουν είναι κάτι περισσότερο από το να ακολουθείς απλώς τους κανόνες. Σημαίνει σωστή κρίση για την πλήρη κατανόηση και εξισορρόπηση των ανταγωνιστικών κινδύνων. Ο ισχυρός χαρακτήρας γίνεται ακρογωνιαίος λίθος απέναντι στο χαοτικό ρίσκο που συχνά αντιμετωπίζουν όλοι αυτοί οι επαγγελματίες, ενισχύοντας έτσι την ανθεκτικότητα απέναντι στην ένταση που προκύπτει από την εξισορρόπηση των ανταγωνιστικών ηθικών απαιτήσεων.

          Για το λόγο αυτό, όλοι οι ηγέτες του στρατού έχουν μεγάλη ευθύνη απέναντι στους υφισταμένους τους, καθώς για να φέρουν εις πέρας μια αποστολή με τελειότητα, χρειάζονται τις σωστές δεξιότητες, τη σωστή εκπαίδευση, τη σωστή μετάδοση κουλτούρας, αξιών και οράματος. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά βοηθούν τον ηγέτη στο σύγχρονο πεδίο της μάχης να μπορεί να προσαρμόζεται να μη φοβάται να ρισκάρει, να κάνει λίγα λάθη και να εκμεταλλεύεται την επιτυχία.

Βιβλιογραφία

Air Force (January 2014) “Basic Dogma”

Alderson Alexander, Curley Robert, (2012) SAS. “Special Air Services History”

Andrew Bacevich (May 2007). “Warrior Politics”, Atlantic Monthly 299. No. 4.

Army Leadership (1999): “Be, Know, Do”. Department of the Army. P. 3 – 1.

Bailey Beth (2009) “America’s Army: Making the All – volunteer Force. The Warrior Ethos”, Published by: Harvard University Press

Berger R. Samuel, Scowcroft Brent, Nash William L., (Jan 1, 2005) “In the wake of war: Improving US Post – Conflict Capabilities” Published by: Council of Foreign Relations.

Bill Keller, (January 19, 1985). “The Pentagon: Now it’s not just “I want you”, but “You need us”, New York Times.

Bond, M. (2014). “Managing law enforcement stress through emotional intelligence”.

Bourantas Dimitris (2016). “Human Resource Management”. Publication: Mpenou.

Bourantas Dimitris (2018). “Successful Leader and Manager”. Publication: Psychogios.

Brown, M. E., Trevino, L.K., & Harrison, D.A (2005). “Ethical Leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Organizational behavior and human decision processes”, 97, 117 – 134.

Connell Owen (2002) On War and Leadership: “The Words of combat Commanders from Frederick the Great until to Schwarzkopf Norman”. Princeton University Press

Covell, Cynthia A (1996) “Naval Doctrine Command”

Daniel Goleman (2002)., “Leading Resonant Teams”, Leader to Leader, p. 25

Doh Jonathan P, (Mar. 2003) “Can Leadership Be Taught? Perspectives from Management Educators” Academy of Management Learning & Education, Vol 2, N.1, pp. 54-67. Published By: Academy of Management

Edgar Schein (1992), “Organizational Culture and Leadership”. San Fransisco: Jossey – Bass, pp.1,5.

Farley, Robert M (2014) “Grounded: The Case for Abolishing the United States Air Force”, Published by: University Press of Kentucky

Fiske Bradley A (Nov. 1915) “Naval Principles” Published by: The North American review.

Foster, Dennis M., and Jonathan W. Keller. (2014). “Leaders’ Cognitive Complexity, Distrust, and the Diversionary Use of Force.”. Foreign Policy Analysis 10, no. 3: 205 – 23.

George Fisher (September 7, 2002). “Power Over Principle”, New York Time.

Gerald F. Linderman (1999)., “The World Within War: America’s Combat Experience in World War II”. Cambridge: Harvard University Press.

Howard, R. A., & Korver, C. D. (2008). “Ethics for the real world”. Boston, MA: Harvard Business Press

Johnson Brad, W. & Andersen Gene R (Summer, 2015) “Naval War College Review”, Vol.5, No.1, - Vol.73, No.1, Published by: US Naval War College Press

Johnson Craig E. (1952) “Meeting the Ethical challenges of Leadership: Casting Light or Shadow”. United States of America.

Julius W. Gates (October 1988). “The Thunder of a Mighty Fighting Force” ARMY Magazine 38, no 10: 41.

Loposer A. E, (May – June,1968) “The Military Engineer: Nuclear Power of Naval Walfare”, Published by: Society of American Military Engineers

Mansoor Peter R. and Williamson Murray (2019) “The Culture of Military Organizations”. Cambridge University Press.

Northouse, Peter G. (2001). Leadership: Theory and Practice. London: Sage Publications.

Marshall S.L.A, Men against fire (1978): “The problem of battle command in future War”.

O’Boyle JR. Ernest H, Humphrey Ronald H, Pollack Jeffrey M, Hawver Thomas H. & Story Paul A. (2010 June 29) “The relation between emotional intelligence and job performance: A meta–analysis” Published by: Whiley.

Peter S. Kindsvatter (2003). American Soldiers “Ground Combat in the World Wars, Korea, and Vietnam”. Lawrence: University Press of Kansas, 77.

Robert E. Harkavy (Summer 2005). “Thinking About Basing” Naval War College, Review 58. No 3. Robert House and Philip M. Podsakoff, (1976) “Leadership Effectiveness: past Perspectives and Future Directions for Research”, pp. 45 – 82.

Robinson, P. (2007). “Ethics training and development in the military”. Parameters, 23-36.

Sethuraman, K., & Suresh, J. (2014). “Effective leadership styles”. International Business Research, 7(9), 165.

Sewall Sarah, Nagl John A., Petraeus David H., Amos James F. (2007)., The U.S Army Marine Corps Counterinsurgency Field Manual: “U.S.  Army Field Manual No. 3 – 24.”

Shklar Judith N, Ashenden Samantha & Hess Andreas (2019) “On Political Obligation”, Published by: Yale University Press.

Skiadas Nikos (2017) “The History of Greek Armed Forces”

Sweeney. Patrick J., Matthews Michael D., Lester Paul B. (2011). “Leadership in Dangerous Situations: A Handbook for the Armed Forces”

Theodore Nadelson (2005). Trained to Kill: “Soldiers at War”. Baltimore: Johns Hopkins University Press.

Wayne Specht, (July 2, 2006). “Air Force Offering Incentives in its effort to find recruiters”, Stars and Stripes

The post Προκλήσεις Ηγεσίας στον Στρατό και Διαχείριση Κρίσεων-Χρύσα Καλτσώνη appeared first on Militaire.gr.