Πτώση Άσαντ: Πώς Τουρκία και Ισραήλ θα μπορούσαν να διαμορφώσουν νέα τάξη πραγμάτων στη Μέση Ανατολή-Turkish Minute

05:30 29/12/2024 - Πηγή: militaire

Η πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία, ενός έθνους που κάποτε υποστηριζόταν σε μεγάλο βαθμό από το Ιράν και τη Ρωσία, έχει εξαπολύσει ένα νέο κύμα γεωπολιτικού ανταγωνισμού που αναδιαμορφώνει δραματικά τη δυναμική της ισχύος στη Μέση Ανατολή.Μετά από έναν εμφύλιο πόλεμο 13 ετών, ο Άσαντ τελικά εκδιώχθηκε από μια επίθεση των ανταρτών υπό την ηγεσία της Hayat Tahrir al-Sham (HTS) και η οικογένεια Άσαντ κατέφυγε στη Ρωσία.

Αυτό δημιούργησε ένα κενό στη διακυβέρνηση με διάφορες ομάδες ανταρτών να ελέγχουν διαφορετικά μέρη της χώρας.Με το Ιράν και τη Ρωσία - τους “μεσίτες εξουσίας” - να βλέπουν την επιρροή τους στη Δαμασκό να μειώνεται ολοένα και περισσότερο, τα δύο περιφερειακά βαριά ονόματα του Ισραήλ και της Τουρκίας εργάζονται επιθετικά για να καλύψουν το κενό εξουσίας που προέκυψε.Η πτώση του Άσαντ ξεκίνησε με μια λαϊκή εξέγερση το 2011, η οποία κλιμακώθηκε σε εμφύλιο πόλεμο. Η Τουρκία υποστήριξε αρχικά την αλλαγή καθεστώτος, αλλά αργότερα μετατοπίστηκε στην υποστήριξη ομάδων όπως η HTS για να ενισχύσει την επιρροή της στη βόρεια Συρία. Η στρατηγική της Τουρκίας ήταν να επωφεληθεί από τη μείωση της επιρροής του Ιράν και της Ρωσίας στην περιοχή και να καλύψει το κενό με τη δική της δύναμη, τόσο διπλωματικά όσο και στρατιωτικά.Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩΗ Τουρκία φέρεται να υποστήριξε την επίθεση της HTS για την ανατροπή του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ σε μια αλλαγή συμμαχιών που απομακρύνει περαιτέρω τη χώρα από τους μακροχρόνιους συμμάχους Ιράν και Ρωσία.Η Τεχεράνη έχει αφήσει να εννοηθεί ότι η HTS δεν θα ήταν σε θέση να επιτύχει τέτοια εδαφικά κέρδη χωρίς την υποστήριξη της Τουρκίας.Με την πτώση του Άσαντ πλέον, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν λέγεται ότι έχει αναδειχθεί ως η ηγετική φυσιογνωμία του σουνιτικού μουσουλμανικού κόσμου. Ο Ερντογάν επιδιώκει εδώ και καιρό να καταστήσει τη χώρα του μια από τις περιφερειακές δυνάμεις στη Μέση Ανατολή.Ο Ερντογάν έχει πει σε περισσότερες από μία περιπτώσεις ότι αν η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε χωριστεί διαφορετικά μετά την ήττα της στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, ορισμένες πόλεις της Συρίας, όπως το Χαλέπι και η Δαμασκός, θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος της σημερινής Τουρκίας.Μετά την απομάκρυνση του Άσαντ, η Τουρκία έσπευσε να ανοίξει εκ νέου την πρεσβεία της στη Δαμασκό και παρείχε πρόσθετη υποστήριξη στην HTS για να βοηθήσει στη δημιουργία του νέου ισλαμιστικού συστήματος διακυβέρνησης της χώρας.Σε ένα σχέδιο που αποκάλυψε ο Μούρχαφ Αμπού Κάσρα, ο νεοδιορισθείς προσωρινός υπουργός Άμυνας της Συρίας, οι διάφορες ομάδες της αντιπολίτευσης πρόκειται να ενωθούν σε μια ενιαία στρατιωτική δομή.Η Τουρκία σκοπεύει να βοηθήσει τις ομάδες της συριακής αντιπολίτευσης που ανέτρεψαν τον Μπασάρ αλ Άσαντ να δημιουργήσουν αυτή την ενιαία στρατιωτική δύναμη 300.000 στρατιωτών μέσα στους επόμενους 18 μήνες, με βασικό ρόλο τους Τούρκους στρατιωτικούς συμβούλους, ανέφερε φιλοκυβερνητικός τουρκικός ειδησεογραφικός ιστότοπος.Το προσωπικό των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων θα βοηθήσει σε πέντε στρατηγικές τοποθεσίες, σύμφωνα με την ειδησεογραφική ιστοσελίδα Türkiye.Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩΟ στρατηγός Αχμάντ Οσμάν, στρατιωτικός εκπρόσωπος της μεταβατικής ηγεσίας της Συρίας, είχε εκτιμήσει νωρίτερα ότι η βασική δύναμη στην πρώτη φάση θα είναι 70.000 έως 80.000 στρατιώτες. Ο ίδιος τοποθέτησε σε αυτή τη βασική δύναμη περίπου 50.000 στρατιώτες του Συριακού Εθνικού Στρατού και 40.000 μαχητές που ανήκαν στο παρελθόν στην HTS, καθώς και πρώην αξιωματικούς που δεν εμπλέκονται σε καταχρήσεις κατά τη διάρκεια του καθεστώτος Άσαντ.Μόλις σχηματιστεί μια μόνιμη κυβέρνηση στη Δαμασκό, η Τουρκία ελπίζει επίσης να διαπραγματευτεί μια συμφωνία οριοθέτησης αποκλειστικής θαλάσσιας ζώνης με τη Συρία σε μια προσπάθεια να αυξήσει την ενεργειακή εξερεύνηση στη Μεσόγειο, δήλωσε ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών Αμπντουλκαντίρ Ουραλόγλου, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg .Η επίδοξη συμφωνία θα επεκτείνει τις «ζώνες επιρροής» των χωρών επί των ενεργειακών πόρων, δήλωσε ο Ουραλόγλου, σημειώνοντας ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο.Φιλοξενώντας περίπου 3 εκατομμύρια Σύρους μετανάστες, η Τουρκία αναζητά επίσης ευκαιρίες για τουρκικές εταιρείες στη μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Συρίας.Η σχέση της Τουρκίας με τις κουρδικές ομάδες στη Συρία, ιδίως τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), είναι περίπλοκη. Ενώ η Τουρκία θεωρεί τις YPG τρομοκρατική οργάνωση που συνδέεται με το παράνομο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), οι ΗΠΑ έχουν συνεργαστεί με αυτές τις ομάδες, θεωρώντας τις ως κρίσιμους συμμάχους στον αγώνα κατά της εξτρεμιστικής ομάδας Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και το Λεβάντε (ISIL). Αυτό έχει επιβαρύνει τις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας και έχει αναδείξει ένα διπλωματικό δίλημμα για τις δύο χώρες, καθώς αντιμετωπίζουν τα ανταγωνιστικά συμφέροντα στην περιοχή.Στην πραγματικότητα είναι η ανάδυση μιας αυτόνομης κουρδικής περιοχής κατά μήκος των συνόρων της που ανησυχεί περισσότερο την Τουρκία, την οποία θεωρεί ως σοβαρή απειλή για την ασφάλεια λόγω των πιθανών δεσμών με τα κουρδικά αυτονομιστικά αισθήματα στο εσωτερικό της χώρας.Η στρατιωτική παρουσία της Αμερικής στη βορειοανατολική Συρία εξυπηρετεί έναν διττό σκοπό: τη διασφάλιση των πετρελαϊκών κοιτασμάτων ως αντιστάθμισμα στην αναζωπύρωση του ISIL και την παροχή ενός ρυθμιστικού παράγοντα έναντι της ιρανικής επιρροής, η οποία πηγαίνει προς την κατεύθυνση της υποστήριξης της κουρδικής αυτονομίας εντός ενός ενιαίου συριακού κράτους.Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩΟι ΗΠΑ έχουν προσπαθήσει κατά καιρούς να κατευνάσουν την Τουρκία περιορίζοντας τις κινήσεις των YPG κοντά στα τουρκικά σύνορα και διεξάγοντας διαβουλεύσεις για την αποκλιμάκωση. Ωστόσο, μπροστά στις πρόσφατες τουρκικές απειλές, οι ΗΠΑ επανέλαβαν την υποστήριξή τους προς τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) με βάση τον ρόλο τους στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τη διασφάλιση της σταθερότητας. Υπάρχει, ωστόσο, μια ισορροπία στην ένταση, σύμφωνα με την οποία οι ΗΠΑ προσπαθούν να προωθήσουν τα στρατηγικά τους συμφέροντα χωρίς να ανταγωνίζονται υπερβολικά την Τουρκία, σύμμαχο του ΝΑΤΟ. Οι τελευταίες δηλώσεις Αμερικανών αξιωματούχων εξακολουθούν να εκφράζουν υποστήριξη προς τις SDF, χωρίς άμεση αλλαγή πολιτικής λόγω των τουρκικών πιέσεων.Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο έλεγχος των συνόρων Συρίας-Ιράκ είναι ζωτικής σημασίας για την αποτροπή της μετακίνησης και της υλικοτεχνικής υποστήριξης των φιλοϊρανικών πολιτοφυλακών. Δεδομένου αυτού, φαίνεται απίθανο οι ΗΠΑ να εγκρίνουν οποιαδήποτε τουρκική στρατιωτική επέμβαση που θα μπορούσε να υπονομεύσει τον έλεγχο των YPG σε αυτή τη συνοριακή περιοχή. Ένας πιθανός τρόπος για να γίνει ρεαλιστική η θέση της Τουρκίας είναι να πιέσει τις YPG μέσω ομάδων όπως η HTS για να το εξαναγκάσει να καταθέσει τα όπλα. Το πρόβλημα είναι να πειστούν οι YPG να υποκύψουν στο κάλεσμα, δεδομένης της παρατεταμένης παρουσίας της τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στο συριακό έδαφος. Το Κόμμα Δημοκρατικής Ένωσης (PYD) μπορεί κάλλιστα να προτείνει ως προαπαιτούμενο την αποχώρηση των τουρκικών δυνάμεων με αντάλλαγμα την κατάθεση των όπλων από τα αποσπάσματα των YPG, γεγονός που θα τερματίσει οριστικά την επιρροή της Τουρκίας στη Συρία.Επομένως, είναι πολύ νωρίς για να χαρακτηριστεί η Τουρκία αδιαμφισβήτητος νικητής στη γεωπολιτική της Συρίας. Μια τέτοια στρατηγική, η οποία προσβλέπει στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Συρίας μέσω μιας δυσκίνητης ομάδας όπως η HTS - που είναι γνωστό ότι είναι δύσκολο να ελεγχθεί - μπορεί να επιφέρει απρόβλεπτες, ακόμη και δυσμενείς, συνέπειες για την Τουρκία. Άλλωστε, η διεθνής υποστήριξη προς την Τουρκία θα διαλυόταν ταχύτατα αν ξεσπούσε ξανά εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, με την Τουρκία να στέκεται κατηγορούμενη.Ως εκ τούτου, όπως αποκάλυψε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνάντησης ανασκόπησης που παραδοσιακά πραγματοποιείται κάθε χρόνο στη Ρωσία, ο μεγαλύτερος νικητής που έχει προκύψει στη Συρία μέχρι στιγμής είναι το Ισραήλ.Η Λίνα Κατίμπ αναφέρει σε άρθρο της στο περιοδικό Foreign Policy ότι η πτώση του καθεστώτος Άσαντ θα φέρει σίγουρα το τέλος της περιφερειακής τάξης υπό την κυριαρχία του Ιράν και θα γεννήσει μια νέα περιφερειακή τάξη που θα καθοδηγείται από το Ισραήλ και τους συμμάχους του.Για την Κατίμπ, αυτή η αλλαγή πρόκειται να μετατρέψει το Ισραήλ, που κάποτε ήταν ένα κράτος περικυκλωμένο από εχθρούς και αναζητούσε νομιμότητα στην περιοχή, σε έναν από τους βασικούς ρυθμιστές της ατζέντας στη Μέση Ανατολή. Δεδομένων των στενών του σχέσεων τόσο με τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και με τη Ρωσία, το Ισραήλ θα το χρησιμοποιήσει προς όφελός του, πιέζοντας το ίδιο να γίνει ο κεντρικός παίκτης στην περιοχή.Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩΗ πτώση του καθεστώτος Άσαντ έχει ήδη επηρεάσει άμεσα την ικανότητα του Ιράν να διατηρήσει τον «Άξονα της Αντίστασης», κυρίως με τη διακοπή της χερσαίας γέφυρας που χρησιμοποιείται για τις διαδρομές ανεφοδιασμού της Χεζμπολάχ στον Λίβανο - μια πολύ σημαντική όντως διαδρομή για τη μεταφορά όπλων και προσωπικού. Τώρα, με την αποχώρηση του Άσαντ, το Ισραήλ μπορεί πολύ πιο αποτελεσματικά να μπλοκάρει ή τουλάχιστον να παρακολουθεί αυτές τις διαδρομές ανεφοδιασμού, μειώνοντας σημαντικά την απειλή από τη Χεζμπολάχ κατά μήκος των βόρειων συνόρων του.Το Ισραήλ άδραξε την ευκαιρία να υποβαθμίσει τις στρατιωτικές δυνατότητες της Συρίας μετά τον Άσαντ, πλήττοντας την αεράμυνα, τις αποθήκες πυραύλων, τα ναυτικά μέσα και τις εγκαταστάσεις χημικών όπλων. Αποδυναμώνει όχι μόνο οποιοδήποτε μελλοντικό συριακό κράτος, αλλά διασφαλίζει επίσης ότι αυτά τα όπλα δεν θα πέσουν στα χέρια εξτρεμιστικών ομάδων ή δεν θα παραμείνουν απειλή για το Ισραήλ.Το Ισραήλ εισέβαλε στο τμήμα της Συρίας που είναι γνωστό ως Κυβερνείο Κουνέιτρα, ακριβέστερα στην αποστρατιωτικοποιημένη ή ρυθμιστική ζώνη ανατολικά των κατεχόμενων από το Ισραήλ Υψιπέδων του Γκολάν που δημιουργήθηκε μετά τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1973. Ένας από τους στόχους τους ήταν το χωριό Αλ Χαμίντια και η εισβολή επεκτείνεται σε στρατηγικές τοποθεσίες όπως το όρος Ερμών, όπου το Ισραήλ πήρε υπό τον έλεγχό του ένα εγκαταλελειμμένο συριακό στρατιωτικό φυλάκιο.Αλλά φυσικά, ενώ το Ισραήλ και η Τουρκία είναι πιθανώς οι δύο κυρίαρχοι παράγοντες στη Συρία σήμερα, τελικά, οι πολιτικές τους θα πρέπει να προσαρμοστούν στο πλαίσιο του αμερικανικού οράματος για μια νέα τάξη πραγμάτων στη Μέση Ανατολή - μια στρατηγική που αποκρυσταλλώθηκε πραγματικά μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ο πυρήνας του αμερικανικού οράματος είναι το πώς θα περιοριστεί η πολιτικοστρατιωτική επιρροή του Ιράν στη Συρία, τον Λίβανο, την Υεμένη και το Ιράκ, πώς θα προωθηθεί η εξομάλυνση των σχέσεων Σαουδικής Αραβίας-Ισραήλ και πώς θα μετατραπεί η Μέση Ανατολή σε έναν εμπορικό και ενεργειακό διάδρομο χωρίς Κίνα και Ρωσία για τις χώρες της ΕΕ και την Ινδία. Παρά την πολυετή πολιτική ρητορική του Ισραήλ και της Τουρκίας που δαιμονοποιούν η μία την άλλη ως κάποιου είδους αντίπαλο, τόσο το Τελ Αβίβ όσο και η Άγκυρα αναγνωρίζουν τη ρεαλιστική πραγματικότητα ότι και οι δύο πολιτικές τους για τη Συρία θα πρέπει να ταιριάζουν με τους αμερικανικούς στόχους στην περιοχή. Οι πιθανότητες μιας άμεσης σύγκρουσης μεταξύ της Τουρκίας και του Ισραήλ στη Συρία είναι ελάχιστες και υπάρχουν πολλά περιθώρια συνεργασίας σε σημεία αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Οι ΗΠΑ χρειάζονται και τις δύο χώρες για να περιορίσουν την ιρανική επιρροή στο Ιράκ, γεγονός που καθιστά τη συνεργασία ακόμη πιο επιτακτική.Πηγή: Turkish Minute - Του Fatih Yurtsever, πρώην αξιωματικού του ναυτικού των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων. Χρησιμοποιεί ψευδώνυμο για λόγους ασφαλείας.

The post Πτώση Άσαντ: Πώς Τουρκία και Ισραήλ θα μπορούσαν να διαμορφώσουν νέα τάξη πραγμάτων στη Μέση Ανατολή-Turkish Minute appeared first on Militaire.gr.