Σύνοδος Κορυφής: Η «παραχώρηση» Σολτς και η κόντρα Γαλλίας – Γερμανίας

09:34 21/10/2022 - Πηγή: militaire

Τελικά, μια παραχώρηση από τη Γερμανία στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες επέτρεψε στους ηγέτες της ΕΕ την Πέμπτη (20/10) να επιδείξουν πρόοδο στα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Τι έγινε; Οι χώρες έδωσαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το πράσινο φως να εργαστεί για προτάσεις για «προσωρινό ανώτατο όριο τιμών», το περίφημο πλαφόν.

Δεν πρόκειται φυσικά για απόφαση, αλλά για την προετοιμασία προτάσεων. Το Βερολίνο, ήταν ένας από τους ισχυρότερους πολέμιους του πλαφόν. Εμφανίζεται ότι τελικά λύγισε μετά τις πιέσεις των ηγετών. Τακτικός ελιγμός ή μήπως παίζει «καθυστερήσεις»; Θα φανεί στην πορεία. Ο χειμώνας στην Ευρώπη είναι ήδη εδώ και η ΕΕ αναζητεί ακόμη τρόπους για να ελέγξει το κόστος του φυσικού αερίου.

Επί του παρόντος, πολλές από τις λεπτομέρειες μένει να διευκρινιστούν στην πορεία.

Οι ηγέτες ξεκίνησαν περαιτέρω συνομιλίες για μια ακόμη συνάντηση των υπουργών ενέργειας την ερχόμενη εβδομάδα. Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς είπε μάλιστα ότι μπορεί να χρειαστεί έκτακτη Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της ΕΕ τον επόμενο μήνα – καλά καταλάβατε, πάμε για Νοέμβριο και βλέπουμε. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η Γερμανία και η ομάδα κρατών που την ακολουθεί θα έχει δικαίωμα βέτο στην τελική πρόταση.

Κατά τα λοιπά, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποκάλεσε την πρόταση ως «στρατηγική καθοδήγηση». «Ένας πολύ καλός οδικός χάρτης», είπε ο φον ντερ Λάιεν.

«Μια λίστα με μέτρα για τα οποία πρόκειται να εργαστούμε περαιτέρω», συμφώνησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, που στεκόταν δίπλα της. Θυμίζουμε ότι ο Μισέλ έχει ασκήσει κριτική στην φον ντερ Λάιεν για ολιγωρία στη λήψη μέτρων για την ενεργειακή κρίση.

Η άλλη βασική πρόταση για περιορισμό των τιμών του φυσικού αερίου έχει να κάνει με ένα σχέδιο περιορισμού της τιμής του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας: Ονομάζεται ιβηρικός μηχανισμός και είπαν ότι το σχέδιο θα το προχωρήσουν.

Αλλά και αυτό θα συνοδεύεται από πολυάριθμους όρους, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης για συμπερίληψη μιας «ανάλυσης κόστους – οφέλους». Οι χώρες της ΕΕ υποστήριξαν επίσης ένα εθελοντικό σχέδιο για από κοινού αγορά φυσικού αερίου. Σε αυτό η Ουγγαρία αντιτάχθηκε – καμία έκπληξη – για να εφαρμοστεί υποχρεωτικά, εξ ου και η συμμετοχή σε εθελοντική βάση.

Το αποτέλεσμα; Κλασικό αποτέλεσμα για τη γνωστή ΕΕ. Όλοι παίρνουν από λίγο, κανείς δεν τα παίρνει όλα και η συνέχεια με περισσότερες διαβουλεύσεις σε μια διαδικασία που μοιάζει ατέρμονη. Όμως, επέμειναν οι ηγέτες: Όλα είναι θέμα ενότητας. Αλλά για ποια ενότητα μιλάμε;

«Σήμερα ήταν μια καλή άσκηση για να ακούμε ο ένας τον άλλον και να εμπιστευόμαστε ο ένας τον άλλον», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Βελγίου Αλεξάντερ Ντε Κρου. «Το ανθρώπινο στοιχείο, η εμπιστοσύνη, είναι πιο σημαντικό από τα συμπεράσματα του Συμβουλίου».

Νωρίτερα το βράδυ της Πέμπτης, ο απερχόμενος Ιταλός ηγέτης Μάριο Ντράγκι έκανε έκκληση στους συναδέλφους του να υιοθετήσουν ένα κοινό ταμείο για να βοηθήσουν στη μείωση των τιμών της ενέργειας. Ήταν η τελευταία έκκληση Ντράγκι σε σύνοδο κορυφής της ΕΕ ως πρωθυπουργός.

Η παρέμβασή του τροφοδότησε νέα καθυστερημένη για την προσθήκη στο τελικό ανακοινωθέν. Ζητούσε «κοινές λύσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπου ενδείκνυται». Ευρέως θεωρείται ως ένα νεύμα σε πιθανά πανευρωπαϊκά προγράμματα που θα βοηθήσουν στην κάλυψη του οικονομικού βάρους της ενεργειακής κρίσης. Γιατί όπως εκτιμάται, η κρίση ήρθε για να μείνει για τα – πόσα δεν ξέρει ακόμη κανείς – επόμενα χρόνια.

Επιπλέον, η γλώσσα, που υιοθετήθηκε πολύ μετά τα μεσάνυχτα της Πέμπτης, θεωρήθηκε ως παραχώρηση από δημοσιονομικά «συνετά» κράτη μέλη όπως η Γερμανία και η Ολλανδία. Ωστόσο, ήταν εσκεμμένα ασαφές.

Ο Σολτς είπε ότι η ΕΕ θα εξετάσει «τι είναι δυνατό» και δεν απέκλεισε το μπλοκ να αναλάβει νέο χρέος για να χρηματοδοτήσει ένα χρηματοοικονομικό μέσο παρόμοιο με το πρόγραμμα SURE της ΕΕ για την εποχή του COVID: Αυτό πρόσφερε στις χώρες δάνεια για την ενίσχυση της οικονομικής βοήθειας κατά την κρίση του κορονοϊού με τα lockdown.

Ο Σολτς, πάντως, κατέστησε επίσης σαφές ότι προτιμούσε να χρησιμοποιεί υπάρχοντα κονδύλια όπως το ταμείο ανάκαμψης του κορονοϊού της ΕΕ.

«Έχουμε μια απόφαση εδώ, η οποία δίνει εντολή να διερευνήσουμε τι είναι δυνατό», είπε ο Γερμανός καγκελάριος. «Η εστίαση είναι, φυσικά, στα πεδία που έχουμε ήδη».

Και πρόσθεσε: «Η συζήτηση θα συνεχιστεί». Αλίμονο – κουβέντα να γίνεται…

Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε υποσχέθηκε κατά την αποχώρησή του ότι δεν θα χρειαστούν πρόσθετα κεφάλαια. Υπάρχουν ήδη αρκετά στα ταμεία της ΕΕ, επέμεινε.

Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα συζητήσουν ξανά το θέμα στην επόμενη συνάντησή τους.

Η Γαλλο-γερμανική γκρίνια

Οι επίμονοι διχασμοί για τα ενεργειακά σχέδια δεν ήταν οι μόνες νότες διχόνοιας καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας της Συνόδου. Οι εντάσεις Παρισιού – Βερολίνου ήταν εμφανείς.

Ο Σολτς και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν συγκρούονται δημόσια εδώ και αρκετές εβδομάδες για ζητήματα όπως η προτεινόμενη κατασκευή του αγωγού MidCat που συνδέει την Ιβηρική Χερσόνησο με τη Βόρεια Ευρώπη.

Στη συνέχεια, αυτή την εβδομάδα, οι μακροχρόνιες εντάσεις φούντωσαν  όταν οι ηγέτες αποφάσισαν να αναβάλουν μια από καιρό προγραμματισμένη γαλλογερμανική συνάντηση την επόμενη εβδομάδα στο Φοντενεμπλό. Επισήμως, ο λόγος ήταν θέματα προγραμματισμού, αλλά αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι οι διαφωνίες σχετικά με την άμυνα και την ενέργεια ήταν οι αιτίες.

Κατά την άφιξή του στη σύνοδο κορυφής, ο Μακρόν προειδοποίησε τη Γερμανία να μην επιμείνει ενάντια σε «μια πολύ μεγάλη ενότητα» για την καθιέρωση ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου.

«Δεν είναι καλό για την Ευρώπη η Γερμανία να απομονώνεται», είπε ο Μακρόν. «Είναι σημαντικό οι προτάσεις που υποστηρίζονται από μεγάλη συναίνεση να έχουν ομόφωνη υποστήριξη».

Στο περιθώριο της συνόδου κορυφής, ο Σολτς και ο Μακρόν πραγματοποίησαν μια συνάντηση 30 λεπτών και συμφώνησαν να συναντηθούν ξανά την επόμενη εβδομάδα στο Παρίσι.

Επίσης, αλλά μια πηγή τριβής φάνηκε να έχει ανακύψει. Οι ηγέτες της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας αποκάλυψαν στη σύνοδο κορυφής μια συμφωνία για την κατασκευή ενός υποθαλάσσιου «πράσινου ενεργειακού αγωγού» για τη μεταφορά πράσινου υδρογόνου από τη Βαρκελώνη στη Μαδρίτη. Αυτός ο νέος αγωγός θα αντικαταστήσει την πρόταση για τον αγωγό MidCat, στην οποία η Γαλλία είχε αντιταχθεί με το σκεπτικό ότι θα διαιωνίσει την εξάρτηση της ΕΕ από το φυσικό αέριο.

Ωστόσο, ένας Γάλλος διπλωμάτης παραδέχτηκε ότι το νέο σχέδιο είναι ακόμη στα αρχικά στάδια και ότι δεν έχει ακόμη εκπονηθεί μελέτη σκοπιμότητας. Οι Γερμανοί υποστηρίζουν ότι ο αγωγός MidCat θα μπορούσε να κατασκευαστεί σε λιγότερο από ένα χρόνο για να βοηθήσει στην επίλυση μεσοπρόθεσμων ενεργειακών ζητημάτων.

«Είναι ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός ότι θα υπάρχει τώρα ένας αγωγός από την Ιβηρική Χερσόνησο στη Γαλλία», δήλωσε ο Σολτς μετά τη συνάντηση, απαντώντας σε ερώτηση του POLITICO. «Είμαι πολύ χαρούμενος που αυτό λύθηκε επιτέλους».

Μια ομιλία μέσω βίντεο του Ουκρανού προέδρου Ζελένσκι στη Σύνοδο, έφερε επίσης στην ατζέντα μια επείγουσα ανάγκη στη συζήτηση της Πέμπτης.

Με αυστηρούς όρους, προειδοποίησε για μια «καταστροφή μεγάλης κλίμακας» στη νότια Ουκρανία, ισχυριζόμενος ότι η Ρωσία ετοιμάζεται να διαλύσει ένα φράγμα στον υδροηλεκτρικό σταθμό Kakhovka στα νότια της χώρας.

Οι ηγέτες θα επικεντρωθούν στην Ουκρανία και σε άλλα γεωπολιτικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, τη δεύτερη ημέρα συνομιλιών στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, σήμερα Παρασκευή.

Το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής για την ενέργεια

Μπροστά στο γεγονός πως η ενέργεια μετατρέπεται σε όπλο από πλευράς Ρωσίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα παραμείνει ενωμένη για να προστατεύσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της και να λάβει απαραίτητα μέτρα επειγόντως, αναφέρουν τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ενέργεια που δόθηκαν στη δημοσιότητα τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε ότι, υπό το φως της συνεχιζόμενης κρίσης, πρέπει να επιταχυνθούν και να ενταθούν οι προσπάθειες για τη μείωση της ζήτησης, να υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλεια του εφοδιασμού, την αποφυγή της επιβολής περιορισμών στις καταναλώσεις (rationing) και τη μείωση των τιμών της ενέργειας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ένωση, προσθέτοντας ότι η ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς πρέπει να προφυλαχθεί.

Τονίζεται ακόμη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί το ίδιο το Συμβούλιο και την Επιτροπή να υποβάλουν επειγόντως συγκεκριμένες αποφάσεις για τα ακόλουθα μέτρα, καθώς και για τις προτάσεις της Επιτροπής, έχοντας αξιολογήσει τον αντίκτυπό τους ιδίως στις υφιστάμενες συμβάσεις, κατά τρόπο ώστε να μην υποστούν πλήγμα μακροπρόθεσμες συμβάσεις, και λαμβάνοντας υπόψη τα διαφορετικά ενεργειακά μείγματα και τις εθνικές συνθήκες:

α) εθελοντική κοινή προμήθεια φυσικού αερίου, εκτός από τη δεσμευτική συγκέντρωση ζήτησης για ποσότητα που ισοδυναμεί με το 15% των αναγκών πλήρωσης των αποθηκευτικών υποδομών, σύμφωνα με τις εθνικές ανάγκες, και επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων με αξιόπιστους εταίρους για την αναζήτηση αμοιβαία επωφελών εταιρικών σχέσεων με την εκμετάλλευση του βάρους της συλλογικής αγοράς της Ένωσης και με πλήρη χρήση της Ενεργειακής Πλατφόρμας της ΕΕ, η οποία είναι ανοιχτή επίσης για τα Δυτικά Βαλκάνια και τους τρεις συνδεδεμένους Ανατολικούς Εταίρους·

β) νέο συμπληρωματικό σημείο αναφοράς έως τις αρχές του 2023 που αντικατοπτρίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις συνθήκες στην αγορά φυσικού αερίου·

γ) προσωρινός δυναμικός διάδρομος τιμών για τις συναλλαγές φυσικού αερίου για τον άμεσο περιορισμό των «επεισοδίων» υπερβολικών τιμών του φυσικού αερίου, λαμβάνοντας υπόψη τις διασφαλίσεις που ορίζονται στο άρθρο 23 παρ. 2 του Σχεδίου Κανονισμού του Συμβουλίου που προτάθηκε τη 18η Οκτωβρίου 2022·

δ) προσωρινό πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ για τον περιορισμό της τιμής του φυσικού αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με ανάλυση κόστους και οφέλους, χωρίς τροποποίηση της αξιολογικής κατάταξης (merit order), αποτρέποντας παράλληλα την αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου, αντιμετωπίζοντας τις επιπτώσεις χρηματοδότησης και διανομής και τις επιπτώσεις του στις ροές πέρα από τα σύνορα της ΕΕ·

ε) βελτιώσεις στη λειτουργία των αγορών ενέργειας για την αύξηση της διαφάνειας της αγοράς, την άμβλυνση της κρίσης ρευστότητας και την εξάλειψη των παραγόντων που ενισχύουν τη μεταβλητότητα των τιμών του φυσικού αερίου, διασφαλίζοντας παράλληλα τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας·

στ) ταχεία παρακολούθηση της απλούστευσης των διαδικασιών αδειοδότησης προκειμένου να επιταχυνθεί η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των δικτύων, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων έκτακτης ανάγκης βάσει του άρθρου 122 της ΣΛΕΕ (σ.σ. Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ)·

ζ) μέτρα ενεργειακής αλληλεγγύης σε περίπτωση διακοπής του εφοδιασμού με φυσικό αέριο σε εθνικό, περιφερειακό ή ενωσιακό επίπεδο, ελλείψει διμερών συμφωνιών αλληλεγγύης·

η) αυξημένες προσπάθειες για εξοικονόμηση ενέργειας·

θ) κινητοποίηση συναφών εργαλείων σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο. Ταυτόχρονα, άμεση προτεραιότητα είναι η προστασία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων στις κοινωνίες μας. Η διατήρηση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας της Ένωσης είναι επίσης σημαντική. Θα πρέπει να κινητοποιηθούν όλα τα σχετικά εργαλεία σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των οικονομιών μας, διατηρώντας παράλληλα την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης και διατηρώντας ισότιμους όρους ανταγωνισμού και την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει δεσμευτεί για στενό συντονισμό των πολιτικών απαντήσεων. Τονίζει τη σημασία του στενού συντονισμού και των κοινών λύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπου χρειάζεται, και δεσμεύεται να επιτύχει τους στόχους της πολιτικής μας με ενιαίο τρόπο. Το Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις οικονομικές εξελίξεις και έχει δεσμευτεί να ενισχύσει περαιτέρω τον συντονισμό μας, προκειμένου να παράσχουμε μια αποφασιστική και ευέλικτη πολιτική απάντηση.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την ανάγκη να ενταθούν οι επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση, στις έτοιμες για το μέλλον ενεργειακές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των διασυνδέσεων, της αποθήκευσης και των καινοτόμων τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να επιταχύνει τις εργασίες για τη διαρθρωτική μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της αποτίμησης των επιπτώσεων, και καλεί για περαιτέρω πρόοδο προς μια πλήρη Ενεργειακή Ένωση που εξυπηρετεί τον διττό στόχο της ευρωπαϊκής ενεργειακής κυριαρχίας και της κλιματικής ουδετερότητας.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να εξετάζει το θέμα, καταλήγει το κείμενο των συμπερασμάτων.

The post Σύνοδος Κορυφής: Η «παραχώρηση» Σολτς και η κόντρα Γαλλίας – Γερμανίας appeared first on Militaire.gr.