Το άγνωστο πολεμικό ναυάγιο στην Ιθάκη με εφόδια για το ανατολικό μέτωπο

06:05 21/7/2022 - Πηγή: militaire

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

«MV Marburg», το άγνωστο μεταγωγικό πλοίο των Ναζί, το ναυάγιο του οποίου εντοπίστηκε χάρις σε μια φωτογραφία από τα Ιταλικά πολεμικά αρχεία και κατόπιν ταυτοποιήθηκε στο βυθό στα 320 μέτρα ανοιχτά της Ιθάκης.

 Η ταυτοποίηση που έγινε με χρήση τηλεκατευθυνόμενου υποβρύχιου οχήματος (ROV) αποτελεί ως σήμερα την βαθύτερη ταυτοποίηση ναυαγίου από την εποχή του Α’ και Β’ Παγκοσμίου πολέμου σε Ελληνικά χωρικά ύδατα.

 Ένα ναυάγιο που προκλήθηκε από πληροφορίες που μετέδωσαν στους συμμάχους Πατρινοί αντιστασιακοί και λέγεται πως επηρέασε σε ένα

βαθμό την έκβαση του πολέμου στο Ανατολικό μέτωπο.

 Τά οχήματα της 2ης μεραρχίας Panzer που βρίσκονται στα αμπάρια του το κάνουν ένα από τα σημαντικότερα υποβρύχια μουσεία της χώρας μας.

Mία σειρά 3 φωτογραφιών από τα Ιταλικά κρατικά αρχεία Αrchivio Centrale Dello Stato που φαινόταν ένα πλοίο να καίγεται κοντά σε Ελληνικές ακτές ήταν η αφορμή για τον εντοπισμό του άγνωστου αλλά πολύ σημαντικού ναυαγίου στο Ιόνιο πέλαγος .

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ

Στις 21.5.1941 ένα μεγάλο μέρος του 2ου συντάγματος τεθωρακισμένων Panzer φορτώθηκαν στο λιμάνι της Πάτρας στα πλοία Marburg και Kybfels με προορισμό το λιμάνι του Τάραντο στην Ιταλία. 

To Kybfels ήταν ένα φορτηγό πλοίο 7.764 τόνων και ανήκε στην εταιρεία HANSA της Βρέμης.

 Το Marburg, ελάχιστα μικρότερο 7.564 τόνων είχε ναυπηγηθεί το 1928 με το όνομα Saale για λογαριασμό της εταιρείας North German LLoyd. 

Είχε προηγηθεί στις 18 Μαΐου 41 η μεταφορά από Πάτρα για Τάραντο των πιο βαριών όπλων και τανκ της μεραρχίας με νηοπομπή που αποτελούσαν εκτός από τα 2 γερμανικά μεταγωγικά και το ιταλικό LAURA C. 

Επέστρεψαν στην Πάτρα για να φορτώσουν τα υπόλοιπα και λιγότερο βαριά οχήματα της μεραρχίας.

Στις 21.05.41 λοιπον και ώρα 9.00 το πρωί, φορτώθηκαν στα Kybfels και Marburg στο λιμάνι της Πάτρας οχήματα και πυροβόλα της μεραρχίας με προορισμό το λιμάνι του Taranto . 

Από εκεί θα προωθούνταν με τραίνο στο μέτωπο της Ανατολής όπου η Γερμανία ετοιμαζόταν να διεξάγει την επιχείρηση Barbarossa, δηλαδή την επίθεση κατά της Ρωσίας.

Aυτή τη φορά αποπλέουν τα 2 Γερμανικά μεταγωγικά πλοία για το λιμάνι του Τάραντα χωρίς το Ιταλικό Laura C που είχε καθυστερήσει.

 Στις 14.00 μμ και ενώ το κονβόι βρισκόταν μεταξύ Κεφαλλονιάς και Λευκάδας ακούστηκε μια τρομερή έκρηξη.

 Το Kybfels είχε πέσει σε νάρκη. 

Λίγο αργότερα χτύπησε και το Marburg σε γειτονική νάρκη και άρχισε και αυτό να βυθίζεται.

 Τα πλοία έπεσαν σε νάρκες από το ναρκοπέδιο που δημιούργησε μόλις την προηγούμενη μέρα το ΗΜS Abdiel και βυθίστηκαν στο κανάλι μεταξύ Λευκάδας και Ιθάκης.

ΟΙ ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ ΣΥΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ

Η έρευνα έχει δείξει ότι το γεγονός δεν ήταν τυχαίο, οι Βρετανοί κατάφεραν να αξιοποιήσουν τις πολύτιμες πληροφορίες της πολύ καλά οργανωμένης υπηρεσίας αντικατασκοπείας που διέθεταν στην Πάτρα και μετέδιδαν Πατρινοί πατριώτες . 

Στο βιβλίο του Κώστα Τριανταφύλλου “Ιστορικό λεξικό των Πατρών” αναφέρει ο συγγραφέας ότι συνελήφθησαν οι Πατρινοί Βουρλούμης , Μαρτάκος και Σκαμνάκης ως ύποπτοι ότι μετέδωσαν τις κινήσεις των πλοίων Marburg και Kybfels στον εχθρό.

 Οι πραγματικοί πληροφοριοδότες μάλλον ήταν άλλοι, ίσως η Διασυμμαχική ομάδα που διέθετε ασύρματο και δρούσε στην Πάτρα έχοντας έδρα την οδό Ζαΐμη.

Συνολικά 226 Γερμανοί έχασαν τη ζωή τους με τη βύθιση των 2 μεταγωγικών.

 Οι επιζώντες βγήκαν στις ακτές της Λευκάδας και της Κεφαλλονιάς.

66 πυροβόλα, 93 τράκτορες, 15 θωρακισμένα οχήματα, 136 οχήματα και άλλα 680 διάφορα ελαφρά οχήματα , μοτοσικλέτες και πυροβόλα χάθηκαν με τη βύθιση των 2 πλοίων.

Η επιχείρηση ναρκοθέτησης των Βρετανών από το Abdiel έμεινε στην ιστορία σαν η πρώτη ναρκοθέτηση σε πολύ βαθιά νερά γεγονός που προκάλεσε και τον αιφνιδιασμό των κυβερνώντων των πλοίων που απωλέσθησαν.

Κάποιοι ιστορικοί θεωρούν ότι η βύθιση των δύο μεταγωγικών επηρέασε σε ένα μικρό βαθμό την έκβαση του πολέμου στο Ανατολικό μέτωπο μιας και τα οχήματα και ο εξοπλισμός από τον Τάραντα θα μεταφερόταν αμέσως εκεί για την ενίσχυση των Γερμανικών δυνάμεων.

Η ΕΡΕΥΝΑ

Την έρευνα του ναυαγίου ανέλαβε ο Γεράσιμος Σωτηρόπουλος, ιδιοκτήτης του καταδυτικού κέντρου Aquatic world στην Αγία Ευφημία της Κεφαλονιάς και ακούραστος ερευνητής του βυθού και της ιστορίας της περιοχής.

Ο πυθμένας στο σημείο που φαίνεται να φλέγεται το Marburg είναι σε βάθος 70-90 μέτρων αλλά εκεί η έρευνα πεδίου δεν απέδωσε καρπούς.

 Παρ’ όλα αυτά επιβεβαίωσε ότι η περιοχή που ερεύνησε ήταν αυτή της αεροφωτογραφίας.

Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Γερμανού στρατιώτη πυροβολικού της μεραρχίας ονόματι Zaloudek που επέβαινε στο Marburg το πλοίο εγκαταλείφθηκε αμέσως μετά την έκρηξη της νάρκης με διαταγή του καπετάνιου του.

 Το πλοίο φλεγόταν το βράδυ και η φωτιά ήταν ορατή στη Λευκάδα.

 Η φωτογραφία του φλεγόμενου πλοίου από το Ιταλικό αναγνωριστικό αεροπλάνο ενδέχεται να τραβήχτηκε το απόγευμα ή την επόμενη μέρα.

 Το ερώτημα ήταν πού τελικά βυθίστηκε το πλοίο.

Οι αναφορές της Γερμανικής ναυτικής διοίκησης σχετικά με το ακριβές σημείο βύθισης των πλοίων, δεν πρόσφεραν κανένα επιπλέον στοιχείο. 

Η διάσωση των ναυαγών έγινε από Ιταλικά πλοία (καθώς τα νησιά του Ιονίου ήταν υπό Ιταλική κατοχή) και Έλληνες ψαράδες. 

Το Marburg φαίνεται να εγκαταλείφθηκε στη τύχη του νωρίς αφού καθελκύστηκαν ομαλά και οι σωσίβιες λέμβοι του και πήραν ένα αριθμό από τους επιβαίνοντες.

Η έρευνα συνεχίστηκε από τον Γεράσιμο Σωτηρόπουλο ψάχνοντας αναφορές από ηλικιωμένους, που ίσως να γνώριζαν που τελικά βυθίστηκε το φλεγόμενο πλοίο.

 Οι διηγήσεις των παλιών οδήγησαν σε ένα στόχο στο Βόρειο άκρο της Ιθάκης.

 Το πλοίο φαίνεται να παρασύρθηκε αρχικά νότια προς τις ακτές της Ιθάκης αλλά κάποια στιγμή τα ρεύματα άλλαξαν και το πλοίο κατέληξε να βυθιστεί ατόφιο και όρθιο στα 320 μέτρα βάθος.

 Ο Ποσειδώνας , ο Έλληνας θεός της θάλασσας οδήγησε τελικά το πλοίο σε απαγορευτικά βάθη για κατάδυση με αναπνευστικές συσκευές και στέρησε στους αυτοδύτες της εποχής μας καταδύσεις σε ένα ναυάγιο γεμάτο οχήματα και όπλα της 2ης Μεραρχίας Panzer.

Το καλοκαίρι του 2017 παρά τις δυσκολίες και τον χαμηλό προϋπολογισμό για ένα τέτοιο εγχείρημα πραγματοποιήθηκε κατάδυση στο ναυάγιο τηλεκατευθυνόμενου οχήματος που έφερε υποβρύχια κάμερα (ROV).

 Η αποστολή στέφθηκε με επιτυχία χάρις στην συμβολή του Έρικ Ασημακόπουλου.

Πληροφορίες

Ελληνικό Ινστιτούτο Ναυτικής Ιστορίας 

The post Το άγνωστο πολεμικό ναυάγιο στην Ιθάκη με εφόδια για το ανατολικό μέτωπο appeared first on Militaire.gr.