«Η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη από το παρακράτος. Οι ένορκοι «έκριναν» ότι οι δολοφόνοι με το τρίκυκλο δεν “ενήργησαν από ταπεινά αίτια”… Διώχθηκαν ακόμη και οι συνήγοροι»

22:36 21/5/2019 - Πηγή: Mixani tou Xronou

Παρασκευή, 30 Δεκεμβρίου 1966. Ώρα 2.15 τα ξημερώματα. Η απόφαση του Μικτού Ορκωτού Κακουργοδικείου Θεσσαλονίκης αθώωσε 22 από τους 31 κατηγορούμενους για τη δολοφονία του βουλευτή της αριστεράς, Γρηγόρη Λαμπράκη.

“Εξ αμελείας προήλθε ο θάνατός του”, έκριναν οι δέκα ένορκοι της υπόθεσης και ο κόσμος που παρακολουθούσε τις εξελίξεις έμεινε με ανοιχτό το στόμα.

Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ». 30 Δεκεμβρίου 1966.

Ο εισαγγελέας Παύλος Δελλαπόρτας σχολίασε χαρακτηριστικά: “Το

χυθέν διά της αποφάσεως φως εις την υπόθεσιν ομοιάζει με φως ριπτόμενον από εξησθενημένην ηλεκτρικήν στήλην”. Το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας “ΒΗΜΑ” γράφει λακωνικά: “Η ΥΠΟΘΕΣΙΣ ΔΕΝ ΕΚΛΕΙΣΕ”.

Έτσι τελείωσε η πολύκροτη δίκη Λαμπράκη, τρία χρόνια μετά τον θάνατό του.
Ο εισαγγελέας είχε πει στην αγόρευσή του για τους κατηγορούμενους: «Σήμερα, εδώ, ένα σύμφυρμα κλεφτών, βιαστών, δοσίλογων και κάθε είδους κακοποιών, εμφανίζεται -προς εθνοκαπηλεία και ανομολόγητους ιδιοτελείς σκοπούς- ως προστάτης κοινωνικών καθεστώτων, ως φύλακας ιερών και οσίων και ως Κέρβερος του νόμου και της τάξης. Τι άλλο έπρεπε να περιμένει κανείς απ’ αυτό πλην του ότι θα εξελισσόταν σε κακοήθη νεοπλασία της κοινωνίας;»

Ο ειρηνιστής βουλευτής της ΕΔΑ Γρηγόρης Λαμπράκης. Στην απαγορευμένη πορεία ειρήνης βρέθηκε αντιμέτωπος με αστυνομικούς και παρακρατικούς στον Μαραθώνα. Το επόμενο ραντεβού ήταν στη Θεσσαλονίκη. Εκεί τον περίμενε ο θάνατος.Το τρίκυκλο επιτίθεται

Το βράδυ της 22ας Μαΐου του 1963, ο Λαμπράκης βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη για να παρευρεθεί στην εκδήλωση για την παγκόσμια ειρήνη. Όμως, έξω από το κτήριο είχαν συγκεντρωθεί παρακρατικές ομάδες που διαδήλωναν και προπηλάκιζαν όποιον τολμούσε να πλησιάσει. Δεν κυκλοφορούσε κανένα αυτοκίνητο και οι δρόμοι είχαν κλείσει.
Ο Λαμπράκης αποχώρησε συνοδευόμενος μόνο από δύο άντρες. Όταν βγήκε στον δρόμο ένα τρίκυκλο όχημα με δύο επιβαίνοντες πέρασε δίπλα του με μεγάλη ταχύτητα.
Οδηγός ήταν ο Σπύρος Γκοτζαμάνης και στην καρότσα του τρίκυκλου καθόταν ο Μανώλης Εμμανουηλίδης.
Ο Λαμπράκης χτυπήθηκε, έπεσε στο έδαφος αιμόφυρτος και οι δύο άντρες απομακρύνθηκαν, χωρίς να τους σταματήσει κανείς απ’ τους παρευρισκόμενους αστυνομικούς.

Ο μόνος που έδρασε ήταν ένας περαστικός, ο Μανώλης Χατζηαποστόλου. Γνωστός με το όνομα «τίγρης», δικαιολόγησε πλήρως το παρατσούκλι του. Πήδηξε πάνω στο τρίκυκλο και για το επόμενο χιλιόμετρο πάλεψε με τους δύο φονιάδες και κατάφερε να τους ακινητοποιήσει με τη βοήθεια τελικά ενός τροχονόμου, που δεν γνώριζε τη σκευωρία και έκανε το καθήκον του.

Ο Λαμπράκης μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο όπου ξεψύχησε τέσσερις μέρες αργότερα, ενώ διατυπώθηκαν κατηγορίες ότι τον δεν είχε την κατάλληλη ιατρική υποστήριξη. Η ιατροδικαστική έκθεση ανέφερε ότι είχε δεχτεί ισχυρό χτύπημα στο κεφάλι από μεταλλικό αντικείμενο.

Η δίκη

Η δίκη κράτησε 67 ημέρες και έμεινε στην ιστορία για δύο λόγους: την αποκάλυψη του ρόλου του παρακράτους στην Ελλάδα, αλλά και την πρωτοφανή αδιαφορία για τα ενοχοποιητικά στοιχεία από τους ενόρκους.
Σε όλη τη διάρκεια της δίκης, οι μάρτυρες άλλαζαν τις καταθέσεις τους, ενώ πολλοί παραδέχτηκαν ότι είχαν δεχτεί απειλές πριν εμφανιστούν στο δικαστήριο. Πολλά αποδεικτικά στοιχεία “εξαφανίστηκαν” μυστηριωδώς, όπως ο λοστός που χρησιμοποίησε ο Εμμανουηλίδης για να χτυπήσει τον βουλευτή.
Επικρατούσε ένταση, η οποία κορυφώθηκε όταν ο Γκοτζαμάνης δήλωσε ότι ήταν ο Χατζηαποστόλου αυτός που χτύπησε τον Λαμπράκη. Μάρτυρες αποκάλυψαν ότι πριν από την έξοδο του Λαμπράκη απ’ το κτίριο, το τρίκυκλο κυκλοφορούσε ανενόχλητο στους δρόμους που είχε κλείσει η αστυνομία.

Οι ένστολοι…Η ετυμηγορία

Ο Σπύρος Γκοτζαμάνης καταδικάστηκε σε 11 χρόνια κάθειρξη για θανατηφόρες σωματικές βλάβες σε βάρος του Λαμπράκη και διατάραξη της κοινής ειρήνης.
“Την απόφαση τη δέχθηκε με χαμόγελα”, έγραφαν “ΝΕΑ” της 30ης Δεκεμβρίου 1963. Ο Εμμανουηλίδης καταδικάστηκε σε 8 χρόνια, αλλά έκλαιγε με λυγμούς όταν του το ανακοίνωσαν.
Και στους δύο αναγνωρίστηκε το ελαφρυντικό του “προτέρου έντιμου βίου” και ότι δεν “ενήργησαν από ταπεινά αίτια”.
Ο εισαγγελέας Δελαπόρτας σχολίασε: “Τουλάχιστον αυτό το ελαφρυντικόν είναι ελαφρώς προσβλητικόν”.

Αυτοψία στο τρίκυκλο των παρακρατικών. Εικονίζεται αριστερα ο οδηγός Σπύρος Γκοτζαμάνης με κουστούμι… Συνεπιβάτης ήταν Μανώλης Εμμανουηλίδης που χτύπησε με λοστό τον Γρηγόρη Λαμπράκη στη συμβολή των οδών Ερμού και Ελ. Βενιζέλου.

Και οι δύο αμνηστεύτηκαν και αφέθηκαν ελεύθεροι από τη δικτατορία των Συνταγματαρχών. Οι συνήγοροι πολιτικής αγωγής συνελήφθησαν και εξορίστηκαν και ο ανακριτής Χρήστος Σαρτζετάκης φυλακίστηκε. Το παρακράτος κυβερνούσε τη χώρα.

Αριστερά, ο Εμμανουηλίδης και δεξιά ο Γκοτζαμάνης

Ο Ξενοφών Γιοσμάς, ο αρχηγός της παρακρατικής οργάνωσης “Καρφίτσα”, κατηγορήθηκε ως ηθικός αυτουργός και καταδικάστηκε σε ένα χρόνο φυλάκιση για τη διατάραξη της κοινής ειρήνης.
Ο λιμενεργάτης Χρήστος Φωκάς καταδικάστηκε σε φυλάκιση 15 μηνών, επειδή τραυμάτισε τον βουλευτή Γιώργη Τσαρουχά κατά τη διάρκεια των αναταραχών στην εκδήλωση.
Οι Χρήστος Φωκάς, Γιώργος Λεονάρδος, Ιωάννης Τόγκας καταδικάστηκαν σε 10 μήνες φυλάκισης για διατάραξη κοινής ειρήνης, ο Κωνσταντίνος Παραπάρας σε έξι μήνες και οι Παναγιώτης Κουντουλέας και Νίκος Παπαδόπουλος σε τρεις.
Τελικά, δεν πέρασαν ούτε μία μέρα στη φυλακή, γιατί η ποινή τους μετατράπηκε σε καταβολή 100 δραχμών ημερησίως.

Αθωώθηκαν οι αξιωματικοί της Εθνικής Ασφάλειας που κατηγορούνταν ως ηθικοί αυτουργοί και οι αστυνομικοί που κατηγορούνταν για παράβαση των καθηκόντων τους.
Είχαν προσπαθήσει να αποκρύψουν πλήθος ενοχοποιητικών στοιχείων και ήταν εμφανές ότι είχαν αναμιχθεί στην υπόθεση, αλλά προφανώς δεν ήταν αρκετό για να καταδικαστούν.

Ο Γρηγόρης Λαμπράκης γεννήθηκε στις 3 Απριλίου του 1912.

Διαβάστε στη «ΜτΧ»: Η αντιστασιακή ανιψιά του Παττακού. Η φοιτήτρια Στέλλα Μηναδάκη συνελήφθη από τη χούντα και οδηγήθηκε στον πραξικοπηματία θείο της, για τιμωρία. «Μου έκανε κήρυγμα και με ρωτούσε ειρωνικά αν ο Λαμπράκης ζει» (βίντεο)

The post «Η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη από το παρακράτος. Οι ένορκοι «έκριναν» ότι οι δολοφόνοι με το τρίκυκλο δεν “ενήργησαν από ταπεινά αίτια”… Διώχθηκαν ακόμη και οι συνήγοροι» appeared first on ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ.