Η ιστορική φωτογραφία του διαδόχου Κωνσταντίνου ως απελευθερωτή των Ιωαννίνων δεν θα υπήρχε, εάν ο ταγματάρχης Βελισσαρίου δεν τον είχε παρακούσει. Η καταδρομική επιχείρηση

01:18 21/2/2020 - Πηγή: Mixani tou Xronou

Το επιτελείο του ελληνικού στρατού ποζάρει στον φωτογραφικό φακό κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων του Α’ Βαλκανικού Πολέμου. Κεντρικό πρόσωπο είναι ο αρχιστράτηγος και διάδοχος Κωνσταντίνος.

Αριστερά του βρίσκεται ο οδηγός του Π. Καραπάνος και ανάμεσα τους, ο επιστήθιος φίλος του και μετέπειτα δικτάτορας της χώρας, λοχαγός του μηχανικού Ιωάννης Μεταξάς, που ανήκε στο επιτελείο του. Στη φωτογραφία διακρίνονται επίσης ο αντισυνταγματάρχης Β. Δούσμανης, ο λοχαγός Παπακωνσταντίνος

και ο υποστράτηγος Π. Δαγκλής.
Η αρχική φωτογραφία ελήφθη στο Χάνι Εμίν Αγά, έξω από τα Γιάννενα τις πρώτες μέρες μετά την απελευθέρωση από τους φωτογράφους, Αριστοτέλη Ρωμαϊδη και F. Zeitz και επιχρωματίστηκε από τον Χρήστο Καπλάνη.

Το επιτελείο του διαδόχου Κωνσταντίνου στο Χάνι Εμίν Αγά

Τον Φεβρουάριο 1913 η επίλεκτη ομάδα του στρατού είχε καταλύσει έξω από τα Ιωάννινα, στο Χάνι Εμίν Αγά, απ’ όπου διεύθυναν τις επιχειρήσεις στην Ήπειρο. Ο βασικός προβληματισμός τους αφορούσε στο οχυρό Μπιζάνι, όπου 30.000 Τούρκοι με επικεφαλής τον Εσσάτ Πασά απέκρουαν με σφοδρότητα όλες τις επιθέσεις των Ελλήνων. Το Μπιζάνι ήταν ένας λόφος νότια των Ιωαννίνων, ένα φυσικό οχυρό για τους Τούρκους, το οποίο ήταν απόρθητο για τον ελληνικό στρατό.

Αριστερά Πρίγκιπας Αλέξανδρος, λοχαγός Ι. Μεταξάς, αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος, πρίγκιπας Γεώργιος, πρίγκιπας Χριστόφορος

Τα ελληνικά στρατεύματα μάταια προσπαθούσαν να το κυριεύσουν. Ο διάδοχος Κωνσταντίνος με το επιτελείο του πάσχιζαν να βρουν μια λύση για να καταλάβουν το Μπιζάνι. Για την επιτυχία του ήταν σημαντικός ο ρόλος των ελλήνων κατασκόπων, οι οποίοι βρίσκονταν στα τούρκικα στρατεύματα και η συμβολή του Νικολάκη Εφέντη, που υπηρετούσε στο τουρκικό επιτελείο και έδωσε κρίσιμες στρατιωτικές πληροφορίες, στην ελληνική πλευρά.
Ωστόσο, τελικά, η παράδοση του οχυρού έγινε εφικτή χάρη στις πρωτοβουλίες των διοικητών Ιωάννη Βελισσαρίου και Γιώργου Ιατρίδη, οι οποίοι δεν ακολούθησαν τις εντολές του στρατηγείου και έδρασαν αυτοβούλως.

Η απελευθέρωση

Οι Έλληνες υπερίσχυαν πλέον αριθμητικά των Τούρκων, καθώς είχαν καταφθάσει ενισχύσεις από τη Μακεδονία. Το σχέδιο στήθηκε με σκοπό ο εχθρός να παραπλανηθεί. Τα ελληνικά στρατεύματα θα περικύκλωναν δυτικά από τα άκρα την οχύρωση των Τούρκων, ενώ παράλληλα θα μαίνονταν επιθέσεις κεντρικά και ανατολικά.
Η κίνηση του 1ου Συντάγματος Ευζώνων με τον ταγματάρχη τον Βελισσαρίου να κινηθεί εκτός σχεδίου και να πλησιάσει τα Γιάννενα έκρινε την έκβαση του πολέμου.

Μάχη Μπιζανίου

Οι Εύζωνες του Βελισσαρίου είχαν προωθηθεί πέραν του σχεδίου και είχαν καταστρέψει τα τηλεφωνικά δίκτυα διακόπτοντας την επικοινωνία των οχυρών με την πόλη. Η απουσία επικοινωνίας με το οχυρό οδήγησε τον Εσσάτ Πασά να πιστέψει ότι το Μπιζάνι έπεσε, ενώ στην πραγματικότητα στεκόταν ακόμη ανέπαφο. Τότε, έδωσε εντολή να παραδοθούν στον ελληνικό στρατό άνευ όρων. Τις πρώτες πρωινές ώρες της 21ης Φεβρουαρίου, Τούρκοι αξιωματικοί παρέδωσαν στον διάδοχο Κωνσταντίνο, που βρίσκονταν στο Εμίν Αγά, την πόλη των Ιωαννίνων.
Η πρωτοβουλία του Βελισσαρίου κατέστη σωτήρια για τα ελληνικά στρατεύματα που πάλευαν χωρίς νίκη και χιλιάδες ζωές στρατιωτών σώθηκαν.
Η τολμηρή του πράξη οδήγησε τον διάδοχο Κωνσταντίνο να του πει τη θρυλική φράση «ή θα σε ραπίσω ή θα σε φιλήσω, προτιμώ να σε φιλήσω».

Στις 21 Φεβρουαρίου 1913 τα Ιωάννινα ήταν πλέον ελεύθερα ύστερα από 480 χρόνια σκλαβιάς. Τον επόμενο μήνα δολοφονήθηκε ο Γεώργιος Α’ και ο διάδοχος Κωνσταντίνος ορκίστηκε Βασιλιάς της Ελλάδας.

Διαβάστε στη «ΜτΧ»: Η φονική μάχη των Γιαννιτσών ήταν η σημαντικότερη των Βαλκανικών Πολέμων για τον ελληνικό στρατό. Οι απώλειες ήταν 188 νεκροί και 973 τραυματίες, αλλά άνοιξε ο δρόμος για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (βίντεο)

The post Η ιστορική φωτογραφία του διαδόχου Κωνσταντίνου ως απελευθερωτή των Ιωαννίνων δεν θα υπήρχε, εάν ο ταγματάρχης Βελισσαρίου δεν τον είχε παρακούσει. Η καταδρομική επιχείρηση appeared first on ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ.