Οι τέσσερις «ματωμένες Κυριακές» του 1972 και η Bloody Sunday των Ιρλανδών που έκαναν τραγούδι οι U2. Το 2010 ο πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ ζήτησε επίσημα συγνώμη

23:52 13/11/2017 - Πηγή: Mixani tou Xronou

Τα αιματηρά γεγονότα της 30ης Ιανουαρίου του 1972 στο Ντέρι της Βόρειας Ιρλανδίας, ήταν η 4η κατά σειρά και ίσως γνωστότερη Ματωμένη Κυριακή. Πολίτες και μέλη της Ένωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα της χώρας διαδήλωναν, όχι μόνο για δικαιώματα και ανεξαρτησία, αλλά και εναντίον του «Ενταφιασμού». Δηλαδή της αγγλικής πολιτικής, που φυλάκιζε χωρίς δίκη όποιον πολίτη ήθελε, κατηγορώντας τον για συμμετοχή σε παράνομη ή παραστρατιωτική οργάνωση.

Οι Βρετανοί φοβούμενοι επεισόδια και κυρίως τους σκοπευτές

του ΙΡΑ, είχαν τοποθετήσει ισχυρές δυνάμεις του στρατού και των αλεξιπτωτιστών σε διάφορα σημεία της πόλης.

Το έγχρωμο φιλμ της Ματωμένης Κυριακής είναι συγκλονιστικό. Πτώματα στον δρόμο και αγωνιώδεις προσπάθειες τρομαγμένων Βόρειοϊρλανδών να μεταφέρουν με τα χέρια στα ασθενοφόρα τους βαριά τραυματισμένους. Για να περάσουν μέσα από τις βρετανικές δυνάμεις, κρατούν αιματοβαμμένα μαντήλια σαν λευκές σημαίες, ή σηκώνουν τα χέρια ψηλά, ως αιχμάλωτοι πολέμου!

Ο άνθρωπος στον κύκλο είναι ο ιερέας Έντουαρντ Κάλλυ Ντάλι. Ταραγμένος ακόμη, περιέγραφε στην κάμερα την ιστορική στιγμή που απαθανάτισε ο φακός.
Μαζί με τον διοργανωτή της πορείας και συνιδρυτή του Σοσιαλιστικού Δημοκρατικού και Εργατικού κόμματος (SDLP) Ιβάν Κούπερ και δύο ακόμη, κουβαλούσαν έναν τραυματισμένο έφηβο προς το ασθενοφόρο. «Ξαφνικά τον πυροβόλησαν, έτρεχε όπως έτρεχα και εγώ. Ήταν λίγο πίσω μου όταν έπεσε. Είναι παιδί 15 ετών… είναι μια ντροπιαστική πράξη των στρατιωτών», έλεγε χαρακτηριστικά.

Τότε, ο Άγγλος διοικητής των στρατιωτικών δυνάμεων, Ρόμπερτ Φορντ, έλεγε στην κάμερα ότι οι στρατιώτες «απάντησαν», όταν δέχθηκαν πρώτοι πυρά και μολότοφ από τους διαδηλωτές.

Τα πλάνα ελήφθησαν από την πλευρά του στρατού. Οι μικροσυμπλοκές άρχισαν με πετροπόλεμο μεταξύ διαδηλωτών και στρατιωτών. Μακριά από την πορεία όμως, τμήμα του στρατού άνοιξε πυρ εναντίον δύο ατόμων, τραυματίζοντας θανάσιμα τον έναν. Λίγα λεπτά μετά και χωρίς να έχουν απειληθεί, οι Βρετανοί πυροβολούσαν αδιακρίτως το πλήθος, αιματοκυλώντας τη διαδήλωση. Το μακελειό διήρκεσε τριάντα λεπτά.

Εκείνη την ημέρα δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ 13 άτομα και ένα ξεψύχησε αργότερα στο νοσοκομείο. Τουλάχιστον 13 ακόμη τραυματίστηκαν βαριά, εκ των οποίων πέντε είχαν πυροβοληθεί πισώπλατα.

«Μα τι κάνατε; Δικαιώσατε τον ΙΡΑ! Από αύριο δεκάδες νέοι θα πάνε να στρατολογηθούν», είπε ένας Βόρειοϊρλανδός αξιωματούχος στους Βρετανούς στρατιωτικούς. Και δεν είχε άδικο. Ο Ιρλανδικός Δημοκρατικός Στρατός λίγες ημέρες μετά ανακοίνωνε ότι θα εκδικούνταν.

Έτσι, τους τρεις μήνες που ακολούθησαν, το κλίμα μεταξύ Βόρειας Ιρλανδίας και Αγγλίας ηλεκτρίστηκε επικίνδυνα. Σημειώθηκαν 381 επιθέσεις με εκρηκτικούς μηχανισμούς και 56 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Από τη βρετανική πλευρά χάθηκαν 27 στρατιώτες.

Το 2010, μετά από δημοσιοποίηση πορίσματος για τα γεγονότα εκείνης της ημέρα, ο πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ ζήτησε επίσημα συγνώμη.

Τα τραγικά γεγονότα του 1972 τραγουδήθηκαν από γνωστά συγκροτήματα και καλλιτέχνες με πιο χαρακτηριστικό το τραγούδι «Sunday Bloody Sunday» των U2.

Η πρώτη μέρα που έμεινε γνωστή ως «Ματωμένη Κυριακή» ήταν στις 13 Νοεμβρίου του 1887.

Η πορεία 10 χιλιάδων αριστερών, αναρχικών και ανέργων κατευθυνόταν από διαφορετικά σημεία της πόλης προς την πλατεία Τραφάλγκαρ του Λονδίνου.

Εκεί τους περίμεναν δύο χιλιάδες αστυνομικοί και τετρακόσιοι ένοπλοι στρατιώτες, με εντολή να καταπνίξουν τη διαδήλωση.

Η άγρια σύρραξη άρχισε όταν διαδηλωτές και δυνάμεις καταστολής ήρθαν πρόσωπο με πρόσωπο.

Οι έφιπποι χτύπησαν ανελέητα την πορεία, όχι μόνο με ρόπαλα, αλλά και με σπαθιά.

Η αστυνομία και οι στρατιώτες άνοιξαν πυρ και τρεις διαδηλωτές έπεσαν νεκροί.

Περίπου 400 άτομα συνελήφθησαν και αρκετοί, μεταξύ των οποίων και αστυνομικοί, νοσηλεύτηκαν βαριά τραυματισμένοι.

Η δεύτερη Ματωμένη Κυριακή καταγράφεται στις 31 Αυγούστου του 1913 και συνδυάζεται με την ιστορική απεργία που διήρκεσε έως τον Ιανουάριο του επόμενου έτους.
Στο Δουβλίνο, κατά τη διάρκεια πορείας, σκοτώθηκαν δύο απεργοί και εκατοντάδες τραυματίστηκαν.

Η τρίτη Ματωμένη Κυριακή μετρά τους περισσότερους νεκρούς, καθώς έγινε στο μέσο του ιρλανδικού αγώνα για Ανεξαρτησία.
Το πρωινό της 21ης Νοεμβρίου, 14 Άγγλοι μυστικοί πράκτορες και συνεργάτες τους, βρέθηκαν δολοφονημένοι. Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας δυνάμεις του στρατού εισέβαλαν σε γήπεδο του Κροκ Πάρκ, όπου διεξαγόταν αγώνας ράγκμπι. Πυροβόλησαν κατά βούληση και σκότωσαν εν ψυχρώ 14 άτομα. Την ίδια ώρα, στη φυλακή που στεγαζόταν στο Κάστρο του Δουβλίνου, δολοφονήθηκαν τρία άτομα, που κατηγορούνταν για συμμετοχή στον ΙΡΑ.

Διαβάστε στη «ΜτΧ»: Η πολύνεκρη επίθεση του ΙΡΑ σε δυο παμπ που κόστισε τη ζωή σε 21 ανθρώπους. Έξι Ιρλανδοί καταδικάσθηκαν, αλλά αθωώθηκαν μετά από 16 χρόνια φυλάκισης…

Το άρθρο Οι τέσσερις «ματωμένες Κυριακές» του 1972 και η Bloody Sunday των Ιρλανδών που έκαναν τραγούδι οι U2. Το 2010 ο πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ ζήτησε επίσημα συγνώμη δημοσιεύθηκε αρχικά στον δικτυακό τόπο ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ.