Παγκόσμιο ενδιαφέρον για το νησί «πυραμίδα» του Αιγαίου. Χτίστηκε και οχυρώθηκε με πέτρα 1.000 χρόνια πριν από τις Μυκήνες. Οι έρευνες του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ αποκαλύπτουν μεταλλουργικά εργαστήρια και υπόγεια τούνελ

20:21 18/1/2018 - Πηγή: Mixani tou Xronou

Νέα ευρήματα έρχονται στο φως για το νησάκι Δασκαλιό που βρίσκεται δίπλα στην Κέρο και προκαλούν παγκόσμιο θαυμασμό. Το νησί που συνδέθηκε με μια από τις μεγαλύτερες υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας στον κόσμο, φαίνεται οτι κρύβει πολλά ακόμα μυστικά και ειδικά στο σημείο αποκαλύφθηκε προϊστορικός οικισμός. Τα νέα

ευρήματα εκθειάζουν με δημοσιεύματά τους οι βρετανικές εφημερίδες.

Το Δασκαλιό βρίσκεται απέναντι από το ακρωτήριο Κάβος της Κέρου, όπου τη δεκαετία του ’60 έγινε μια τεράστια λαθρανασκαφή. Τις επόμενες δεκαετίες οι αρχαιολογικές έρευνες στο νησάκι έφεραν στο φως υπολείμματα ενός αρχαίου οικισμού. Συγκεκριμένα εντοπίστηκε ένα ορθογώνιο κτίριο, το οποίο χρονολογούνταν την ίδια περίοδο με τα ευρήματα στον Κάβο.
Σύμφωνα με τον αρχαιολόγους κατά την προϊστορική περίοδο η Κέρος συνδεόταν με το Δασκαλιό με μια λωρίδα στεριάς, η οποία τα σύγχρονα χρόνια βυθίστηκε και χάθηκε.
Μετά τους αρχαιοκαπήλους έγιναν οργανωμένες ανασκαφές από αρχαιολόγους Φ. Ζαφειροπούλου και Κ. Τσάκο και ήρθαν στο φως επιπλέον μαρμάρινα θραύσματα ειδωλίων, ένας τάφος που περιείχε αγγεία και ένα ολόκληρο μαρμάρινο ειδώλιο. Ετσι επιβεβαιώθηκε ότι η έρημη σήμερα Κέρος αποτελούσε σημαντικό κέντρο μαρμαρογλυπτικής των Κυκλάδων κατά τη 3η χιλιετία π. Χ.

Ο αρχαιολόγος και διδάκτορας του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ, σερ Κόλιν Ρένφριου, που βρέθηκε στο νησί ως φοιτητής τη δεκαετία του ’60, πραγματοποίησε επιπλέον ανασκαφές. Από τότε δεν έχει εγκαταλείψει την προσπάθεια να λύσει τον γρίφο γιατί οι αρχαίοι επισκέπτονταν το σημείο και έκαναν τελετές στις οποίες άφηναν τα περίφημα μαρμάρινα ειδώλια.

Η αρχαιολογική σκαπάνη στο Δασκαλιό έφερε στο φως σπίτια, εργαστήρια και υπόγεια τούνελ. Αριστερά ο σερ Κόλιν Ρένφριου με τον Χρίστο Βασιλόπουλο στην συνάντηση τους στο Κουφονήσι για τις ανάγκες της τηλεοπτικής έρευνας. Στο βάθος διακρίνεται η Κέρος και το Δασκαλιό.

Η «πυραμίδα» του Δασκαλιού

Τα αποτελέσματα της επίμονης προσπάθειας του Κόλιν Ρέμφριου και των συνεργατών του στην Ελλάδα, δημοσιεύτηκε πρόσφατα και τα ευρήματα δείχνουν ότι το Δασκαλιό την 3η χιλιετία π.Χ υπήρξε σημαντικό σημείο στην καρδιά των Κυκλάδων.

Οι νέες ανασκαφές έφεραν στο φως υπόγεια τούνελ και στοιχεία εξελιγμένης μεταλλοτεχνίας. Όπως παρατήρησαν οι επιστήμονες, το Δασκαλιό είναι καλυμμένο από πέτρινες κατασκευές.
Ο καθηγητής Ρένφριου πιστεύει ότι αποτελούσε ένα φυσικό λιμάνι της Κέρου, με θέα στο βόρειο, νότιο και δυτικό Αιγαίο. Το Δασκαλιό είχε ένα φυσικό σχήμα πυραμίδας που με την ανθρώπινη παρέμβαση ενισχύθηκε από μια σειρά πέτρινων τειχών που το έκαναν να μοιάζει με βαθμιδωτή πυραμίδα.
Οι επίπεδες επιφάνειες σχηματίστηκαν με πέτρα που μεταφέρθηκαν από την γειτονική Νάξο. Οι αρχαιολόγοι του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ και από το Ινστιτούτο της Κύπρου υπολογίζουν ότι εισήχθησαν περισσότεροι από 1.000 τόνοι πέτρας από τη Νάξο και πως μεγάλο μέρος του νησιού έχει χτιστεί προϊστορικά δίνοντας την εντύπωση ενός μνημείου που βγαίνει από τη θάλασσα.

Η σκαπάνη αποκάλυψε κτίρια και την τοιχοδομή τους. Πιστεύουν ότι ήταν εργαστήρια επεξεργασίας μετάλλων. Εντύπωση προκαλούν τα εξελιγμένα συστήματα αποχέτευσης και η δόμηση με ενδιάμεσα σοκάκια και πέτρινες σκάλες. Ο οικισμός φαίνεται ότι λειτούργησε ως λιμάνι της Κέρου την τρίτη χιλιετία.

Ο Ρένφριου σημειώνει ότι οι έρευνες δίνουν μια νέα εικόνα για την αρχιτεκτονική και τη μετακίνηση των πληθυσμών.

Καθώς γίνονταν οι ανασκαφές στα χαμηλότερα επίπεδα οι αρχαιολόγοι εντόπισαν την πολυπλοκότητα ενός πολιτισμού που άκμασε 1.000 χρόνια πριν ανεγερθούν τα διάσημα παλάτια των Μυκηναίων.
Κάτω από τις σκάλες και μέσα στα τοιχώματα εντοπίστηκαν εξελιγμένα συστήματα αποχέτευσης που ήταν πολύπλευρα και μελετημένα με κάθε λεπτομέρεια. Προς το παρόν δεν έχουν ανακαλύψει αν χρησιμοιούνταν για τη διαχείριση του καθαρού νερού ή για αποχέτευση.

Καλούπι χάλκινο που βρέθηκε στο Δασκαλιό, φωτογραφία Πανεπιστήμιο Κέιμπριτζ

Η αρχαιολόγος Εύη Μαργαρίτη από το Κυπριακό Ινστιτούτο ανέφερε ότι το Δασκαλιό έδωσε σημαντικά στοιχεία σχετικά με την παραγωγή ελιάς και σταφυλιού στο Αιγαίο την 3η χιλιετία π.Χ.

Για τον λόγο αυτό επικεντρώθηκαν στην ανάλυση του χώματος που έφεραν στο φως καμένους σπόρους, φυτολίθους (φυτικά υπολείμματα που διατηρούνται ως πυριτία), καμένα ξύλα ή οστά ζώων και ψαριών. Η κ. Μαργαρίτη επισήμανε, ότι τα υπολείμματα τροφής αποδεικνύουν ότι «η Κέρος δεν ήταν αυτοσυντηρούμενη, αλλά έκανε εισαγωγές τροφίμων από άλλες περιοχές που θα οδηγήσει σε νέα στοιχεία σχετικά με την ανταλλαγή τροφίμων».

Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο που έχουν βρει είναι η ανάπτυξη της μεταλλουργίας που αποτελούσε σημαντική «τεχνολογία» της εποχής. Οι κάτοικοι του Δασκαλιού ήταν καταρτισμένοι μεταλλουργοί και επειδή στην Κέρο δεν υπάρχουν πηγές μεταλλευμάτων πιθανολογείται ότι οι πρώτες ύλες εισήχθησαν από άλλα νησιά των Κυκλάδων ή από την Ηπειρωτική χώρα.
Η τήξη των μετάλλων και η χύτευση γινόταν στα κτίρια του Δασκαλιού. Οι νέες ανασκαφές έφεραν στο φως δύο νέα κτίρια μεταλλουργίας γεμάτα υπολείμματα μεταλλουργίας. Μάλιστα σε ένα από τα δύο δωμάτια βρέθηκε ένας μολύβδινος μύλος με ένα καλούπι που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή μαχαιριών από χαλκό και δεκάδες κεραμικά θραύσματα.

Όπως αναφέρει ο επικεφαλής της ανασκαφής Michael Boyd του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, «οι ανακαλύψεις αυτές συνδέονται με την προσπάθεια αστικοποίησης τη συγκεκριμένη εποχή». Στο Δασκαλιό βλέπουμε την αρχή της αστικοποίησης, την εντατικοποίηση της βιοτεχνίας, της γεωργικής παραγωγής, την ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής και τη σταδιακή ενσωμάτωση των τελετουργικών πτυχών του ιερού στο πλαίσιο της λειτουργίας του χώρου».

Διαβάστε επίσης: Ο θησαυρός της Κέρου και η μεγάλη λεηλασία των αρχαιοκαπήλων στο ιερό νησί των Κυκλάδων στα Κουφονήσια. Πως άρπαξαν τα περίφημα μαρμάρινα ειδώλια, τα οποία αργότερα εντοπίστηκαν σε μουσεία του εξωτερικού και επώνυμες ιδιωτικές συλλογές

Το άρθρο Παγκόσμιο ενδιαφέρον για το νησί «πυραμίδα» του Αιγαίου. Χτίστηκε και οχυρώθηκε με πέτρα 1.000 χρόνια πριν από τις Μυκήνες. Οι έρευνες του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ αποκαλύπτουν μεταλλουργικά εργαστήρια και υπόγεια τούνελ δημοσιεύθηκε αρχικά στον δικτυακό τόπο ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ.