Είναι «κούφια» η Ευρωπαϊκή Ένωση;

00:02 6/5/2022 - Πηγή: Mononews

Ο Mitterrand έλεγε ότι η Ε.Ε. προοδεύει από κρίση σε κρίση. Τα λόγια του αντήχησαν προφητικά όταν ξέσπασε η κρίση του κορωνοϊού, όπου η Ένωση

(α) προσπάθησε και σε μεγάλο βαθμό πέτυχε να λειτουργήσει ως ο κεντρικός αγοραστής και διανομέας εμβολίων για τα μέλη και,

(β) ίδρυσε το Ταμείο Ανάκαμψης.

Αυτή η δεύτερη πρωτοβουλία φάνηκε να έχει κρίσιμες και μακροχρόνιες επιπτώσεις, καθώς συνεπαγόταν σημαντική υποχώρηση από την αρχή να μην αναλαμβάνει η Ε.Ε. κοινό χρέος των μελών της.

Η απανταχού υποστηρικτές

της αναθάρρησαν. ΟΙ επιφυλακτικοί, επιφυλάχθηκαν—για έναν απλό λόγο: η ανταπόκριση των Βρυξελλών ήταν και στις δύο περιπτώσεις ένα σχετικά εύκολο εγχείρημα. Ως κεντρικός αγοραστής μεγάλων ποσοτήτων η Ε. Ε. είχε την ισχύ να επηρεάσει την τιμή και το χρονοδιάγραμμα παραδόσεων. Ως προς το Ταμείο Ανάκαμψης, η γνώση ότι ερχόταν μία βαθιά ύφεση επέβαλλε την σιωπή στους ορθόδοξους του μονεταρισμού.

Υπήρχε, δηλαδή, το κοινό συμφέρον – ως οδηγός για τον συγκερασμό απόψεων. Παρά τα λάθη και τα προβλήματα το εγχείρημα ήταν και είναι πετυχημένο.

Η ενεργειακή κρίση θα μπορούσε, θεωρητικά και με βάση τον τρόπο τον τρόπο αντιμετώπισης της πανδημίας, να είχε λειτουργήσει ανάλογα: ως συνδετικός κρίκος μίας κοινής μοίρας, με τις Βρυξέλλες να αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία των κινήσεων.

Προς το παρόν, συμβαίνει το αντίθετο: η κρίση της ενέργειας και –ακόμη περισσότερο—ο πόλεμος της Ουκρανίας τείνει να χαλαρώσει τους δεσμούς της Ένωσης, να ανατρέψει την πρόοδο που επιτεύχθει με την πανδημία, να θέσει σε κίνδυνο το μέλλον της Ευρώπης.

Δεν πρόλαβε η  Επιτροπή να ανακοινώσει μέτρα για την απεξάρτηση από το Ρωσικό πετρέλαιο—δηλαδή, για να είμαστε ξεκάθαροι μέτρα για την ασφάλεια και την δημοκρατία της Ευρώπης—και οι εθνικές αντιρρήσεις ήταν εκκωφαντικές. Το πετρέλαιο είναι το σχετικά εύκολο, λιγότερο συγκρουσιακό και αμφιλεγόμενο θέμα. Τι θα συμβεί όταν θα πρέπει να αντιμετωπιστεί η απεξάρτηση από το φυσικό αέριο;

Διορατικός ως συνήθως ο Mario Draghi παρομοίωσε την κρίση ενέργειας-πολέμου με αυτήν του κορωνοϊού. Η αναφορά ήταν σαφής: η Ε.Ε. οφείλει να αποκτήσει κοινή ενεργειακή πολιτική, να έχει αποθέματα κινδύνου, να λειτουργεί ως κεντρικός αγοραστής και να βοηθήσει τα κράτη-μέλη της να αντιμετωπίσουν τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που έφερε η εκτός πραγματικότητας αύξηση του ενεργειακού κόστους. Πριν από αρκετές εβδομάδες στην ίδια λογική είχε κινηθεί η Ελλάδα με το κοινό προς τις Βρυξέλλες υπόμνημα Σταϊκούρα- Σκρέκα.

Υπάρχει, όμως, ένας ελέφαντας στο δωμάτιο, που κανένας δεν αναφέρει—την διάθεση των δημοκρατιών να πληρώσουν για την δημοκρατία. Κι εδώ η εικόνα είναι τραγική: οι αρχές του κράτους του δικαίου, του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων και του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης, που διέπουν τον σύγχρονο κόσμο της Δύσης, «παίζονται» στην ζυγαριά με το κόστος της προσωρινής κάμψης της παραγωγής και της μείωσης του εισοδήματος.

Η μαλθακότητα φέρνει την ανηθικότητα.

Αν η Ένωση εμφανίζεται ελλειμματική, η κεντρική της εξουσία προβάλει ως ανεπαρκής για τους δύσκολους και επικίνδυνους καιρούς μας. Ομολογουμένως, τα χρονικά όρια ήταν στενά, αλλά οι Βρυξέλλες –με ή και χωρίς την προτροπή κρατών-μελών της – όφειλε ήδη να είχε κινηθεί με αποφασιστικότητα σε τρία επίπεδα:

Σχέδιο απεξάρτησης από το Ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο.Απεικόνιση (έστω σε χονδρικά μεγέθη) του κόστους του σχεδίου  –ως προς την έκταση και χρονική διάρκεια της ύφεσης και των επιπτώσεων της στην κατανομή εισοδήματοςΊδρυση νέου Ταμείου Ενέργειας κατά το πρότυπο του Ταμείου Ανάκαμψης, και μάλιστα μόνο με επιχορηγήσεις, χωρίς δάνεια.

Φοβική απέναντι στις αντιδράσεις, παγιδευμένη στο δεσμό της ομοφωνίας, διστακτική στην ανάληψη τολμηρών πρωτοβουλιών, η Επιτροπή χρειάζεται να αποκτήσει την δική της νέα πνοή που να ανταποκρίνεται στις τρομακτικές απαιτήσεις των σύγχρονων καιρών μας. Η εμμονή στην «κανονικότητα» όταν ο πόλεμος είναι στις πύλες της, η ύφεση στον άμεσο ορίζοντα και η υπονόμευση του Δυτικού τρόπου διοίκησης στην καθημερινότητα, οδηγούν σε μονοπάτια που αν τα περπατήσουμε θα μετανιώσουμε, πλην όμως, ίσως τότε να είναι αργά.

Διαβάστε επίσης

Οι εχθροί εντός και εκτός των τειχών