1987: Όταν οι Έλληνες «ερωτεύτηκαν» το μπάσκετ

13:03 14/6/2023 - Πηγή: Novasports

Κάθε χρόνο, όσα χρόνια και αν περάσουν το βράδυ της 14ης Ιουνίου 1987, οι μνήμες θα «φουντώνουν», θα κάνουν αστραπιαίο «flash back», εκεί στο στάδιο «Ειρήνης και Φιλίας», όπου τα μάτια θα «χόρταιναν» να βλέπουν 12 παίκτες, τους προπονητές τους να γίνονται οι «θεοί του Ολύμπου» και ένα ολόκληρο έθνος να βρίσκεται σε εθνική έκσταση!

«Είμαστε πια πρωταθλητές… και ήρθαν άλλες εποχές» παραφράζοντας τον στίχο του τραγουδιού των «Φατμέ» και του Νίκου Πορτoκάλογλου. Και θα τραγουδάμε πάντα για το

έπος του ’87. Για την πρώτη, αξέχαστη επιτυχία του ελληνικού αθλητισμού σε εθνικό επίπεδο. Για την αρχή των πάντων στο ελληνικό μπάσκετ που άλλαξε πολύ σε αυτά τα 36 χρόνια που πέρασαν και ίσως να είναι τελείως διαφορετικό. Να αρέσει το «τότε» και λιγότερο το «τώρα»…

Αναμφίβολα, αλλάζουν οι εποχές σε όλα. Κλείνουν κύκλοι και ανοίγουν νέοι στα πάντα. Και το μπάσκετ δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα. Το ’87, όμως, θα το αγαπάμε, πάντα γιατί ήταν και παραμένει ο πρώτος έρωτας με την απόλυτη επιτυχία από ένα άθλημα που δεν συγκινούσε και ενδιέφερε την πλειοψηφία των φιλάθλων, με΄χρι τότε και παρά τις σποραδικές επιτυχίες σε συλλογικό επίπεδο, στην δεκαετία του ’50 και του ’60.

Όλα άλλαξαν τότε. Στις δέκα ημέρες του 25ου ευρωπαϊκού πρωταθλήματος, το μπάσκετ «καρφώθηκε» στην καρδιά και στο μυαλό κάθε Έλληνα και Ελληνίδας. Και αυτή την αγάπη για την Εθνική του ’87, την επίσημη αγαπημένη όπως χαρακτηρίστηκε εκ τότε, μεταλαμπαδεύεται από γενιά σε γενιά φιλάθλων και μη.

Γιατί, πολύ απλά, η μέγιστη επιτυχία ήρθε από ελληνικά χέρια για πρώτη φορά σε ομαδικό άθλημα που διαχρονικά ως λαός και έθνος έχουμε τα…θέματα μας σε συνεργασίες και εγωϊσμούς. Η Εθνική μπάσκετ του ΄87 ένωσε τους πάντες. Άπειρα μάτια γύρω από την μπάλα του μπάσκετ και ατσάλινη βούληση ότι μπορούσαμε να δούμε την ελληνική σημασία στον ψηλότερο ιστό. Και αυτό έγινε πράξη.

«Final countdown» και «Eye of the tiger»

Η εθνική ανάταση σε όλα τα επίπεδα της ελληνικής κοινωνίας προκλήθηκε εκείνο το βράδυ της 14ης Ιουνίου 1987. Το «τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο» ειπώθηκε τότε για πρώτη φορά. Όπως και το σύνθημα «Τίποτα, τίποτα δεν μας σταματά, το κύπελλο θα πάρουμε με τον τσαμπουκά»! που φώναζαν οι 14.000 θεατές στις κερκίδες του ΣΕΦ, δέκα εκατομμύρια συνέλληνες μαζί τους και επανέλαβε ο αείμνηστος Φίλιππος Συρίγος στην τηλεοπτική μετάδοση και στην παράταση του τελικού με την πρώην Σ. Ένωση.

Και τίποτα, μα τίποτα δεν μας σταμάτησε, τελικά. Γιατί, από το «τρώγοντας ανοίγει η όρεξη» στα παιχνίδια του ομίλου και την πρόκριση στις οκτώ καλύτερες ομάδες του Ευρωμπάσκετ, περάσαμε στο «είναι η μεγαλύτερη νίκη της Εθνικής μέχρι την επόμενη» με την ατάκα του Νίκου Γκάλη. Γιατί, ο μεγάλος και ανυπέρβλητος Νικ δεν συμβιβαζόταν με τίποτα άλλο εκτός από την κορυφή. Είδε στα μάτια των αντιπάλων Ιταλών, τον φόβο τους στην προθέρμανση τους και η «σκουάντρα ατζούρα» δεν είχε…τύχη στο «καμίνι» του ΣΕΦ. Ήξερε ότι η πρώην Γιουγκοσλαβία ήταν δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο να ηττηθεί δυο φορές σε διάστημα μίας εβδομάδας. Και στον ημιτελικό, έγινε ό, τι και στο παιχνίδι της δεύτερης αγωνιστικής.

Το ίδιο αίσθημα και ένστικτο απεικόνιζαν τα γουρλωμένα μάτια και τα προτεταμένη στήθη του Γιαννάκη σε κάθε άμυνα. Κανένας αντίπαλος της Εθνικής Ελλάδας δεν θα απέφευγε την ήττα. Το ίδιο από τον «ιστό της αράχνης», τον Φασούλα, από το «πολυεργαλείο» άμυνας και επίθεσης, Φάνη, τον ορισμό της ψυχραιμίας, Ανδρίτσο, τον «άχαστο» στις βολές του 103-101, Καμπούρη, τον Ιωάννου, τον Φιλίππου, τον Σταυρόπουλο, τον Ρωμανίδη, τον Λινάρδο και τον Καρατζά.

Λατρεία για τους «ήρωες»

Η πίστη, η αυτοπεποίθηση, το πάθος «ξεχείλιζαν» στον τελικό της 14ης Ιουνίου. Ήταν το συναπάντημα με την ιστορία και κανείς από τους διεθνείς παίκτες, τον Κώστα Πολίτη, τον Ευθύμη Κιουμουρτζόγλου, τον Λάκη Τσάβα και όλα τα μέλη της ομάδας, δεν πίστευε λιγότερο, ότι τότε είχε σημάνει η ώρα για να ήταν συνεπείς με τον ιστορικό θρίαμβο. Μαζί τους, έπαιζαν μπάσκετ, συνέπασχαν, αγωνιούσαν, ίδρωναν όλοι οι Έλληνες. Μέσα στο Παλέ και μπροστά από κάθε τηλεόραση. Από τότε παραμένει ακατάριπτο το ρεκόρ τηλεθέασης του 87%. Τριάντα έξι χρόνια…

Ήταν η μοίρα, ήταν το γραφτό εκείνων των παικτών και των προπονητών τους, εκείνης της Εθνικής ομάδας να γίνουν ο «φάρος» του ελληνικού αθλητισμού. Και πάντα να ανατρέχουμε στο ’87 για να θυμηθούμε εξαιτίας εκείνου του εθνικού αθλητικού έπους, άλλαξαν όλα προς το καλύτερο για τον ομαδικό αθλητισμό.

«Παιδί» του ΄87, είναι και η ιστορική και ίσως ανεπανάληπτη και μάλιστα εκτός πάτριων εδαφών, κατάκτηση του Euro 2004 από την Εθνική ποδοσφαίρου. Όταν και πάλι ο «Δαυίδ» κάθισε στην κορυφή του Ολύμπου, άφησε εκτός όλους τους «Γολιάθ» και έβγαλε τους Έλληνες στους δρόμους.

Ευλογημένοι και ευγνώμονες

Το μπάσκετ κέρδισε το «ευ ζην» του, εκείνο το βράδυ. Άλλαξε τις ζωές των πρωταγωνιστών. Ευλογημένοι όσοι το ζήσαμε, θα το μνημονεύουμε πάντα, ως «γενιά του ΄87».

Ίσως να το είχε η μοίρα της πρωταθλήτριας Ευρώπης ’87, να μην βρεθούν ποτέ ξανά όλοι μαζί σε όλες τις εκδηλώσεις τιμής τους που έγιναν σε αυτές τις τρείς και πλέον δεκαετίες. Η απουσία του Νικ ήταν πάντα εκκωφαντική και δημιουργούσε ένα παράπονο για την ομαδική φωτογραφία των 60άρηδων, πιά, με τα γκρίζα και άσπρα μαλλιά. Ο θάνατος του πρωτομάστορα της Εθνικής, Κώστα Πολίτη, το 2018, είναι η πρώτη απώλεια αυτής της ομάδας, της παρέας που έχασε όχι μόνο τον προπονητή της, αλλά τον άνθρωπο που κράτησε ισορροπίες, είχε δει πρώτος από όλους ότι η Εθνική είχε τις προδιαγραφές να φτάσει ψηλά, έκανε την τέλεια ψυχολογική διαχείριση.

Το ’87 άφησε πολλά διδάγματα για τον ελληνικό, ομαδικό αθλητισμό. Ευλογημένοι και ευγνώμονες.

Το άρθρο είναι αφιερωμένο στον επικεφαλής του αθλητικού τμήματος, Γιάννη Φουρνάρο για το μότο του «Μόνο μπάσκετ». Και «για πάντα μπάσκετ», συμπληρώνω για να είναι απόλυτα εύστοχο, Γιάννη.