EURO 1960: Το ποδόσφαιρο προσπάθησε να ενώσει

09:16 1/6/2024 - Πηγή: Novasports

Η ιδέα ενός τουρνουά στο οποίο θα συμμετείχαν οι εθνικές ομάδες όλων των Ευρωπαϊκών χωρών ανήκε στον Ανρί Ντελονέ. Ο Ντελονέ ποδοσφαιριστής, διαιτητής και αργότερα παράγοντας είχε μιλήσει πρώτη φορά για αυτή την ιδέα το 1927. Θα χρειαζόταν να περιμένει μέχρι την δημιουργία της UEFA το 1954 για να αντιμετωπιστεί σοβαρά αυτή η ιδέα αλλά δυστυχώς, καθώς έφυγε από την ζωή το 1955 δεν πρόλαβε να δει το τουρνουά που είχε σκεφτεί να παίρνει «σάρκα και οστά» το 1960.

Στο πρώτο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στην ιστορία συμμετείχαν στα προκριματικά

μόλις δεκαεπτά ομάδες ενώ η τελική φάση θα αφορούσε μόλις τέσσερις από αυτές. Η τελική φάση με τέσσερις ομάδες ήταν κάτι που άντεξε ως το 1980.

Η προκριματική φάση χρειαζόταν δεκαέξι ομάδες σύμφωνα με το καταστατικό οπότε μια από τις δεκαεπτά έπρεπε να μείνει εκτός. Το πρώτο παιχνίδι προκριματικών στην ιστορία διεξήχθη μεταξύ της Ιρλανδίας και της Τσεχοσλοβακίας και οι Ιρλανδοί με γκολ των Τουόμι και Κάντγουελ είχαν νικήσει με 2-0. Στο δεύτερο παιχνίδι έχασαν με 4-0 όμως και αποκλείστηκαν.

Έμειναν δεκαέξι ομάδες για τα προκριματικά και ήταν Σοβιετική Ένωση, Ουγγαρία, Πολωνία, Ισπανία, Ρουμανία, Ελλάδα, Τουρκία, Πορτογαλία, Ανατολική Γερμανία, Δανία, Τσεχοσλοβακία, Γιουγκοσλαβία, Βουλγαρία, Αυστρία, Νορβηγία και Γαλλία.

Η πολιτική κατάσταση της εποχής δεν βοήθησε ιδιαίτερα στην συμμετοχή όλων των ομάδων. Υπερδυνάμεις όπως η παγκόσμια πρωταθλήτρια Δυτική Γερμανία, η Ιταλία και η Αγγλία δεν συμμετείχαν ενώ η Ισπανία, υπό την δικτατορία του Φράνκο ακόμα δεν ήθελε ούτε να ακούει για… Σοβιετική Ένωση και για αυτό δεν πήγε να παίξει για την πρόκριση στην τελική φάση στην Σοβιετική Ένωση η οποία προκρίθηκε χωρίς αγώνες.

Ο κόσμος δεν είχε αποδεχτεί πλήρως την ιδέα. Ενώ στο παιχνίδι της Ουγγαρίας με την Σοβιετική Ένωση υπήρχαν 78.000 θεατές στην Βουδαπέστη στον αγώνα της τελικής φάσης, για την τρίτη θέση μεταξύ της Γαλλίας και της Τσεχοσλοβακίας στο γήπεδο της Μασσαλίας βρέθηκαν λιγότεροι από δέκα χιλιάδες θεατές. Μόλις δεκαοκτώ χιλιάδες είδαν την Σοβιετική Ένωση να κατακτά το τρόπαιο.

Το κύπελλο Εθνών Ευρώπης, όπως ήταν τότε η ονομασία (για τα δύο πρώτα τουρνουά) είδε την τελική φάση να διεξάγεται στην γενέτειρα του Ντελονέ, την Γαλλία.

Εκεί θα έδιναν το παρών τέσσερις ομάδες η Γιουγκοσλαβία με την Γαλλία θα αναμετρώνταν στον πρώτο ημιτελικό και η Τσεχοσλοβακία με την Σοβιετική Ένωση στον δεύτερο.

Το 5-4 με το οποίο κέρδισαν οι Γιουγκοσλάβοι τους Γάλλους παραμένει μέχρι και σήμερα το παιχνίδι με τα περισσότερα γκολ στην ιστορία των τελικών φάσεων του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος.

Στο άλλο παιχνίδι η Σοβιετική Ένωση νίκησε άνετα την Τσεχοσλοβακία με 3-0 με τον εντυπωσιακό Λεβ Γιάσιν να κρατάει το μηδεν στην εστία πριν παίξει στον τελικό όπου ήταν πραγματικά φανταστικός.

Ο τελικός δεν θα μπορούσε να μην έχει και αρκετά μεγάλη πολιτική σημασία για την εποχή με την Γιουγκοσλαβία να έχει διακόψει τις σχέσεις της με το Ανατολικό μπλοκ. Όπως άλλωστε είχε συμβεί και το 1952 στους Ολυμπιακούς Αγώνες όταν είχαν αναμετρηθεί Γιουγκοσλαβία και Σοβιετική Ένωση με τους ηγέτες των χωρών να στέλνουν τηλεγραφήματα για την σημασία του αγώνα στην ομάδα.

Εδώ τηλεγραφήματα δεν υπήρχαν αλλά υπήρχε ο Λεβ Γιάσιν. Με μια μνημιώδη εμφάνιση κράτησε ζωντανή την Σοβιετική Ένωση στην κανονική διάρκεια του αγώνα και κυρίως στην παράταση. Οι Γιουγκοσλάβοι προηγήθηκαν με τον Γκάλιτς (43’) για να ισοφαρίσει ο Μετρεβέλι (49’). Στην παράταση ο σπουδαίος Πονεντέλνικ σκόραρε στο 113ο λεπτό και η Σοβιετική Ένωση έγινε η πρώτη χώρα που κατέκτησε το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα.

Η πρώτη προσπάθεια του ποδοσφαίρου να ενώσει δεν πήγε άσχημα αλλά δεν πήγε και καλά. Το πρώτο βήμα όμως, είχε γίνει.