Γιατί την Καθαρά Δευτέρα τρώμε λαγάνα
Η λαγάνα, ο άζυμος αυτός άρτος, παίζει αναμφίβολα κυρίαρχο ρόλο στο νηστίμο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Ποιά, όμως, είναι η ιστορία της; Τί συμβολίζει;
Η λαγάνα, παρασκευάζεται χωρίς προζύμι, και έναν τέτοιο πρόχειρο άρτο χρησιμοποίησαν και οι Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου
Έκτοτε επιβαλλόταν από το Μωσαϊκό Νόμο για όλες τις ημέρες της εορτής του Πάσχα, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο του Πάσχα ευλόγησε τον ένζυμο άρτο όπως αναφέρει το dogma.gr.
Η ιστορία της λαγάνας διατρέχει όλη τη διατροφική παράδοση από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ο Αριστοφάνης στις «Εκκλησιάζουσες» λέει «Λαγάνα πέττεται» δηλ .»Λαγάνες γίνονται». Ο δε Οράτιος στα κείμενά του αναφέρει τη λαγάνα ως «Το γλύκισμα των φτωχών». Το έθιμο της λαγάνας παρέμεινε αναλλοίωτο ανά τους αιώνες και συνηθίζεται να παρασκευάζεται με μεράκι από τον αρτοποιό της γειτονιάς, τραγανή λαχταριστή και σουσαμένια και καταναλώνεται κατά την Καθαρά Δευτέρα, την Πρωτονήστιμη Δευτέρα της Σαρακοστής.
Η ονομασία της «Καθαρά» προήλθε από τη συνήθεια που είχαν οι νοικοκυρές το πρωί της ημέρας αυτής, να πλένουν με ζεστό νερό και στάχτη όλα τα μαγειρικά σκεύη, ως «ημέρα κάθαρσης». Στη συνέχεια τα κρεμούσαν στη θέση τους όπου και παρέμεναν μέχρι τη λήξη της νηστείας. Επίσης κατά την ημέρα αυτή εξέρχονταν όλοι οικογενειακώς στην ύπαιθρο και έστρωναν κάτω στη γη και έτρωγαν νηστίσιμα φαγητά όπως χαλβά, ελιές, ταραμά και λαγάνα.
Από την Καθαρά Δευτέρα προετοιμάζεται ο άνθρωπος μετά τις εορτές και την καλοφαγία των Απόκρεων, να καθαρίσει την ψυχή και το σώμα του για να φτάσει στο τέρμα δηλ. στο Πάσχα και να αναστηθεί ξανά με την Ανάσταση του Κυρίου.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λαγάνα που έχει το σχήμα της«κυρα-Σαρακοστής»,που παριστάνει μια μακριά γυναίκα που έχει ένα σταυρό στο κεφάλι, δεν έχει στόμα γιατί είναι όλο νηστεία.Τα χέρια της είναι σταυρωμένα για τις προσευχές, έχει επτά πόδια που συμβολίζουν τις επτά εβδομάδες της νηστείας. Έθιμο που συνηθιζόταν για να μετρούν το χρόνο κατά την περίοδο της Σαρακοστής ήταν κάθε Σάββατο να κόβουν το ένα πόδι και το τελευταίο το έκοβαν το Μ.Σάββατο όπου το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι και όποιος το έβρισκε ήταν ο τυχερός της επόμενης χρονιάς.
Η νόστιμη και λαχταριστή για όλους μας λαγάνα είναι ένα προιόν άξιο σεβασμού και με πραγματική πλούσια ιστορία, θα είναι μεγάλη απώλεια για τις επερχόμενες γενεές να ξεχάσουν τις παραδόσεις μας, να ξεχάσουν τις παλιές σαρακοστιανές μυρουδιές. Οι αρτοποιοί της γειτονιάς πιστοί στις παραδόσεις μας παρασκευάζουν την Καθαρά Δευτέρα τη λαγάνα συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση του εθίμου, ώστε οι νέες γενεές να έχουν την ευκαιρία να ακούσουν, να μυρίσουν και να γευτούν τη Σαρακοστή γιατί οι Σαρακοστιανές μυρωδιές είναι έμμεσοι φορείς μιας βαθιάς πνευματικότητας.
Πηγή: www.news.gr
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Off Off Off Off Η ιστορία της λαγάνας διατρέχει όλη τη διατροφική παράδοση από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα Article publish on Δευ, 03/15/2021 - 11:03 Article hide updated date On Article is longform Off- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Αθλητικά
- Ο Γιακουμάκης πλησιάζει τους καλύτερους Έλληνες σκόρερ σε μία σεζόν
- Νέο συμβόλαιο ζωής στον Γκαρσία κάνει ο Ιβάν!
- Ο Ελ Αραμπί βάζει όσα τέσσερις πρώην φορ του Ολυμπιακού μαζί
- Καλλιακμάνης για το τροχαίο στην Βουλή: «Δεν είναι δρόμος για να στρίψει αριστερά, μας εκθέτει όλους» (vid)
- Τροχαίο στη Βουλή: Νέα διάσταση στο περιστατικό μετά τα νέα στοιχεία που προκύπτουν
- Τηλεθέαση 15/3: «Σάρωσε» τα πάντα το Survivor – Μακριά το YFSF (pics)
- Μουρίνιο: "Αν το πω πέναλτι, θα είναι προσβολή στα πέναλτι"
- Βιγιαφάνιες - Χατζηγιοβάνης, οι x-Factors του Παναθηναϊκού
- ΠΑΟΚ : Περιμένουν τον Βιεϊρίνια
- Ολυμπιακός: Αγωνία για τους Χασάν και Βαλμπουενά
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Novasports
- Ολυμπιακός: Αγωνία για τους Χασάν και Βαλμπουενά
- Αρης: Μία νίκη, πολλές υπογραφές
- Γιατί την Καθαρά Δευτέρα τρώμε λαγάνα
- Play-offs και play... ωχ
- ΠΑΟΚ: Παραμένει ο προβληματισμός στον “Δικέφαλο” του Βορρά
- Μάντσεστερ Σίτι: Όταν έσπασε τα ταμεία για τον Λόου
- Άρσεναλ: Κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ο Αρτέτα
- Παναθηναϊκός: Χωρίς Καρλίτος στην πρεμιέρα των play off
- Φαβορί στα όρια του πιθανού και του απρόοπτου
- NCAA: Εκτός March Madness τα Ντιούκ και Κεντάκι
- Τελευταία Νέα Novasports
- Γιατί την Καθαρά Δευτέρα τρώμε λαγάνα
- Άρης: Ικανοποίηση για την έως τώρα πορεία
- Play-offs και play... ωχ
- Φαβορί στα όρια του πιθανού και του απρόοπτου
- ΠΑΟΚ: Παραμένει ο προβληματισμός στον “Δικέφαλο” του Βορρά
- Παναθηναϊκός: Χωρίς Καρλίτος στην πρεμιέρα των play off
- Ολυμπιακός: Αγωνία για τους Χασάν και Βαλμπουενά
- Αρης: Μία νίκη, πολλές υπογραφές
- AstraZeneca: Δεν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης αιματικών θρόμβων
- Ολυμπιακός: Σκόραρε σε όλα τα εφετινά ματς
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Αθλητικά
- ΠΑΟΚ : Περιμένουν τον Βιεϊρίνια
- Ο Ποκουσέβσκι είναι το απόλυτο πρότζεκτ των Θάντερ
- Ο Ελ Αραμπί βάζει όσα τέσσερις πρώην φορ του Ολυμπιακού μαζί
- Λαύριο: Αυτοπεποίθηση στα ουράνια!
- Τροχαίο στη Βουλή : Τις συνθήκες του τραγικού περιστατικού διερευνούν οι αρχές
- Σέλτικς: Ρεκόρ ομάδας ο Ρόμπερτ Ουίλιαμς ύστερα από 30 χρόνια!
- Ολυμπιακός: «Ερυθρόλευκα» ρεκόρ και... ιστορία (photos)
- Survivor: Η Μαριάνθη είπε ψέματα και η αποκάλυψη τους προκάλεσε ένταση (vid)
- Πέτρος Φιλιππίδης : Πλησιάζει η ώρα των εξηγήσεων – Νέες καταγγελίες «βόμβα» και το βαρύ οικογενειακό κλίμα