Η αιματοβαμμένη ιστορία του «μαύρου χρυσού»

02:00 19/9/2019 - Πηγή: Novasports

“Η λίθινη εποχή δεν τέλειωσε επειδή τέλειωσαν οι πέτρες. Η πετρελαϊκή εποχή δεν θα τελειώσει λόγω ελλείψεως πετρελαίου…”. Σείχης Γιαμανί, τ. υπουργός πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας και εμπνευστής του εμπάργκο του ΟΠΕΚ το 1973
 
Στις 27 Αυγούστου 1859 ο Έντγουιν Λ. Ντρέικ, ένας ιδιότροπος συνταξιούχος σιδηροδρομικός που είχε εγκατασταθεί στο χωριό Τάιτουσβιλ της Πενσυλβάνια, κατασκεύασε ένα πρωτόγονο γεωτρύπανο και μ’ αυτό ανακάλυψε για πρώτη

φορά πετρέλαιο σε βάθος 211 μέτρων. Ο ίδιος, που αναφέρονταν στον εαυτό του ως ο «Συνταγματάρχης», είχε παρατηρήσει προηγουμένως στην ίδια περιοχή ίχνη ενός σκουρόχρωμου και γυαλιστερού υγρού, που ονομάζονταν πετρέλαιο (το πετρέλαιο ήταν γνωστό στους αρχαίους Αιγυπτίους, Μεσοποτάμιους και Έλληνες αλλά ποτέ πριν δεν είχε γνωρίσει ευρεία εκμετάλλευση). Ο  Ντρέικ φιλοδοξούσε να ανοίξει μια τρύπα στο έδαφος για να αντλήσει αυτό το παράξενο υγρό, ελπίζοντας να το πουλήσει ως φωτιστικό μέσο ή λιπαντικό. Και τα κατάφερε. Από το πηγάδι του άρχισε να βγαίνει πετρέλαιο με ρυθμό 20 βαρέλια την ημέρα. Το παράδειγμα του ακολούθησαν κι άλλοι και σύντομα η περιοχή ονομάστηκε Oil Creek («Ποτάμι του Πετρελαίου»).

Η πετρελαιοκρατορία του Ροκφελερ

Χρειάστηκε ωστόσο να περάσουν είκοσι χρόνια για να περάσει το πετρέλαιο στη βιομηχανία. Το 1868 ένας πρωτοπόρος λογιστής από το Κλίβελαντ, ο Τζον Ροκφέλερ, ίδρυσε την εταιρεία Stantard Oil Trust, προβλέποντας ότι το πετρέλαιο θα γινόταν το κυρίαρχο καύσιμο της βιομηχανικής εποχής. Ο Ροκφέλερ εξ αρχής αντιλήφθηκε πως το κλειδί δεν ήταν μόνο στην κατοχή πετρελαιοπηγών, αλλά και στον έλεγχο της διύλισης, της διακίνησης και της διάθεσης των τελικών προϊόντων. Σύντομα είχε υπό τον έλεγχο του το 95% των διυλιστηρίων στις ΗΠΑ. Ο ίδιος ήρθε σε συμφωνία με τους σιδηροδρόμους για τη μεταφορά και προμήθεια πετρελαίου. Ο Ροκφέλερ έβαλε έτσι τα θεμέλια για τη δημιουργία μιας πανίσχυρης μονοπωλιακής επιχείρησης, που θα γινόταν σύμβολο της βιομηχανοποιημένης Αμερικής, που μόλις είχε ανακαλύψει και το αυτοκίνητο. Αν και τελικά η αμερικανική κυβέρνηση τον μήνυσε το 1906 με βάση τον Αντιμονοπωλιακό Νόμο και διέταξε την κατάτμηση του ομίλου του, ο Ροκφέλερ άνοιξε το δρόμο για τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες –τις περιβόητες «επτά αδελφές»– του μέλλοντος.
 
Αίμα και πετρέλαιο

Η βιομηχανική εξέλιξη και ειδικά η ανακάλυψη των αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης από τους Γερμανούς Μπενζ και Ντέμλερ οδήγησαν στην κατακόρυφη αύξηση της κατανάλωσης του πετρελαίου. Ειδικά η πολεμική βιομηχανία άρχισε να εξαρτάται απειλητικά από το πετρέλαιο. Το 1919, αμέσως μετά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Τσώρτσιλ, υπουργός τότε των Ναυτικών της Μεγάλης Βρετανίας, είχε δηλώσει: «Οι συμμαχικές δυνάμεις έφθασαν μέχρι τη νίκη χάρη στην αδιάκοπη ροή του πετρελαίου».  Και ο Γάλλος πρόεδρος Ζωρζ Κλεμανσώ προφήτευσε: «Στο εξής για τα έθνη και τους λαούς κάθε σταγόνα πετρελαίου θα έχει την ίδια αξία με μια σταγόνα αίματος…»

Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου οι Γερμανοί έμειναν κυριολεκτικά από πετρέλαιο στην προσπάθεια τους να εξασφαλίσουν πετρέλαιο (!), καθώς είναι γνωστό πως η επιχείρηση Μπαρμπαρόσα είχε ως αντικειμενικό στόχο τον έλεγχο των πετρελαιοπηγών του Καυκάσου –στο δρόμο για το Καύκασο πολλά γερμανικά τανκ ξέμειναν από καύσιμα και αχρηστεύτηκαν. Επειδή όμως δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει αυτές τις πετρελαιοπηγές η Γερμανία αναγκάστηκε να παραγάγει συνθετικά καύσιμα, που όμως δεν επαρκούσαν για τις ανάγκες της.

Διαβάστε όλο το θέμα στο TVXS.gr