Η εικόνα ως ένα προσωπείο της γλώσσας στην ποίηση του Κώστα Λιννού

13:01 12/2/2019 - Πηγή: Novasports

Το υπερρεαλιστικό κίνημα κληροδότησε στη μεταμοντέρνα (σύγχρονη) ποίηση την αγάπη για την εικόνα. Η εικόνα μοιάζει σήμερα να αποτελεί ένα από τα βασικότερα συστατικά του ποιητικού λυρισμού. Για τον Κώστα Σοφιανό ο ποιητής «επεξεργάζεται εντυπώσεις∙ εκθέτει την φωτοπαθή ύπαρξή του στο φως του Κόσμου -και κάτι τέτοιο δεν είναι μόνο το φυσικό∙ είναι και το μετα-φυσικό και το τεχνητό και το κοινωνικό και το ατομικό, το εσωτερικό του φως». Η εικονοπλασια στηρίζεται σε εικόνες φύσης, μετωνυμίες, μεταφορικό λόγο, σουρεαλιστική/συνειρμική σύνδεση

εικόνων. Τον δρόμο αυτό ακολουθεί ο Κώστας Λιννός και στη νέα του ποιητική συλλογή, «μετασχηματισμοί Δ’» (οι εκδόσεις των φίλων, 2018).

Η ποιητική του Λιννού διακρίνεται από την έντονη ενσωμάτωση του φυσικού στοιχείου με ένα τρόπο αβίαστο που θυμίζει συχνά την «ποίηση της περιφέρειας». Εκφράζει μία βιωματική σύνδεση με τα έμβια και άβια στοιχεία της φύσης συμπλέοντάς την με τον υπαρξιακό προβληματισμό σε ένα εικονοκλαστικό αμάλγαμα. Το ποιητικό υποκείμενο είναι μέρος του χώρου, ταυτίζεται με την σκηνή και διαχέεται στο κάδρο μέσα από την ψυχική του ενδοσκόπηση. Το περιβάλλον διαμορφώνει τον ψυχισμό του ποιητή κι εκείνος χρησιμοποιεί τη φύση ως ένα διαχρονικό υλικό για να προσεγγίσει την ανθρώπινη φύση. Μεταξύ λέξεων και μύθων, φωτός και βράχων ή υγρού στοιχείου η συντριβή της ζωής, του ονείρου μοιάζει τόσο πρόσκαιρη μπροστά στην αιωνιότητα της φύσης.

Το φυσικό στοιχείο δεν είναι απλά "άψυχα" αντικείμενα που "ντύνουν" το ποιητικό κάδρο. Αντίθετα, κατέχουν λειτουργική θέση και μέσα από μεταφορές (σε άγνωστη γη, φωτός και σκιάς κηπουροί, κράμα, στα σύνορα των χρωμάτων, τα σημάδια του νεκρού, μία φλόγα διηγείται τι είδε στον ύπνο της), μετωνυμίες (επιστολή στη νύχτα) και αλογία ζωντανεύουν. Παρομοιώσεις και προσωποποιήσεις (μικρά απομνημονεύματα, από κοντά, ένα τραγούδι για τη Στεφανωμένη, κλίμακα, τα παλιά ρούχα, όταν γονατίζει ο χρόνος) μετατρέπουν τον χώρο δράσης σε υποκείμενα (στα σύνορα των χρωμάτων, αφοσίωση, τα παλιά ρούχα, ταξιδεύοντας, ο πόλεμος τότε, τα σημάδια του νεκρού) που υποστηρίζουν την ποιητική αγωνία για τον θάνατο (η ομορφιά έχει την κλειδωνιά από μέσα, λεπίδες πάνω σε χορδές, το όραμα του προγραμματιστή, σονάτα για φωνή: σε αργό ρυθμό, κράμα, αφοσίωση, ταξιδεύοντας, οι θεριστές θα είναι παιδιά, τα σημάδια του νεκρού, ωδικά πτηνά), ή τη μοναξιά και το όνειρο (λεπίδες πάνω σε χορδές, σε άγνωστη γη, ταξιδεύοντας) και την ποίηση με τις λέξεις (επίγραμμα, λεπίδες πάνω σε χορδές, σε άγνωστη γη, ένα τραγούδι για τη Στεφανωμένη, ρήμαγμα/ρήγμα, οι ερημίτες, σύνθεση με ή χωρίς τίτλο).

Ο Λιννός πειραματίζεται με το στιχουργικό ύφος αναζητώντας την κατάλληλη φόρμα έκφρασης. Αναζητά διέξοδο τόσο στην πεζοποίηση όσο και στον μακροσκελή ή ολιγόλεκτο στίχο ή ακόμη και στα χαϊκού. Ωστόσο, η ποικιλομορφία αυτή δεν συνδέεται με κάποια λειτουργικότητα επί της μορφής ή του περιεχομένου.

Με οδηγό τη συνειρμικότητα δημιουργεί δυνατές εικόνες (τα μαγικά δέντρα, η γυναίκα στο παράθυρο, όταν γονατίζει ο χρόνος, μεταμόρφωση) με υπερρεαλιστική καταγωγή στο ποιητικό καναβάτσο (κριτήριο, δοκιμαστικοί επίλογοι). Το στοχαστικό υλικό οικοδομείται πάνω στα λογοτεχνικά σχήματα. Ο Λιννός καταθέτει λεκτικές αποτυπώσεις του χώρου με οδηγό τη φαντασία (κράμα) γεμάτες χρώμα (κομψή αγωνία, επιστολή στη νύχτα, ρήμαγμα/ρήγμα, σημειώσεις ερασιτεχνικής αρχιτεκτονικής) και κίνηση (μικρά απομνημονεύματα). Μουσική και τραγούδια με ήχους πουλιών καταγράφονται ως εικόνες ηχητικές διαρκώς (Καλλισθένους επιγράμματα, καταφύγιο, το όραμα του Προγραμματιστή, μικρά απομνημονεύματα, από κοντά, ιστορία, αισθητικής ανάγνωσμα, στο σταυροδρόμι, οι ερημίτες, σονάτα για φωνή: σε αργό ρυθμό, οι θεριστές θα είναι παιδιά, τα σημάδια του νεκρού, είναι στη δύναμη). Οι ανοιχτοί χώροι και ορίζοντες (κομψή αγωνία, σε άγνωστη γη, εγκώμιο για την κερδισμένη αγάπη, η δημιουργία, ιστορίας αισθητικής ανάγνωσμα, σημειώσεις ερασιτεχνικής αρχιτεκτονικής, είναι στη δύναμη) του στιχουργικού κάδρου μετριάζουν την απογοήτευση και την αγωνία με τη φωτεινότητα που αναδύουν αφήνοντας ανταύγειες αισιοδοξίας (καταφύγιο, αφοσίωση, στα σύνορα των χρωμάτων, ένα τραγούδι για τη Στεφανωμένη, τα παλιά ρούχα).

Διαβάστε όλο το θέμα στο TVXS.gr