Μπορούσε ένας σκλάβος να αγοράσει τον εαυτό του και να ελευθερωθεί;

15:05 30/1/2025 - Πηγή: Sportime

Στην αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη, η δουλεία ήταν θεσμοθετημένη, αλλά υπήρχαν περιπτώσεις όπου οι σκλάβοι μπορούσαν να αγοράσουν την ελευθερία τους. Αυτό γινόταν μέσω της “μανουμίσιον” στη Ρώμη και της “απελευθέρωσης” στην Ελλάδα, διαδικασίες που απαιτούσαν είτε τη συγκατάθεση του αφέντη είτε την καταβολή ενός ποσού που αντιστοιχούσε στην αξία τους.

Οι σκλάβοι που είχαν δεξιότητες ή εργαζόντουσαν σε πόλεις συχνά μάζευαν χρήματα από τη δουλειά τους ή μέσω

μικρών δώρων. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορούσαν να αποταμιεύσουν αρκετά ώστε να πληρώσουν τον αφέντη τους και να γίνουν ελεύθεροι πολίτες. Στην Αθήνα, για παράδειγμα, υπήρχαν ναοί και θεσμοί που επέτρεπαν την επίσημη εξαγορά, ενώ στη Ρώμη η απελευθέρωση γινόταν με νομικές διαδικασίες.

Ωστόσο, η ελευθερία δεν σήμαινε πάντα πλήρη ισότητα. Ακόμα και αν κάποιος σκλάβος απελευθερωνόταν, συχνά είχε περιορισμένα πολιτικά δικαιώματα και μπορούσε να διατηρεί μια υποχρέωση πίστης στον πρώην αφέντη του. Επιπλέον, σε δύσκολες οικονομικές περιόδους, πρώην σκλάβοι μπορούσαν να καταλήξουν ξανά στη δουλεία, αν δεν μπορούσαν να εξασφαλίσουν τα προς το ζην.

Η δυνατότητα αυτοεξαγοράς ήταν ένα παράθυρο ελπίδας για κάποιους, αλλά η κοινωνική ανισότητα παρέμενε. Η απελευθέρωση δεν ίσχυε για όλους, ειδικά για όσους εργάζονταν σε σκληρές συνθήκες στα χωράφια ή σε ορυχεία, όπου δεν υπήρχε τρόπος να συγκεντρώσουν χρήματα.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.