Γιατί αντί για ου βάζανε παλιά ο με κερατάκια;

01:15 22/3/2025 - Πηγή: Sportime

Η ελληνική γραφή έχει περάσει από διάφορες μορφές εξέλιξης, και ένα από τα πιο χαρακτηριστικά φαινόμενα που παρατηρούμε σε παλιές επιγραφές, βιβλία και αφίσες είναι η χρήση ενός “ο” με ένα μικρό “υ” από πάνω αντί για το σύγχρονο “ου”. Παρόλο που πολλοί το αναφέρουν ως “κερατάκια”, στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα τυπογραφικό σύστημα που είχε στόχο να αναπαραστήσει τον δίφθογγο “ου” με οικονομία χώρου και αισθητική συνοχή.

Αυτό το τυπογραφικό σύμβολο προέρχεται από μια συνήθεια που υπήρχε στις έντυπες και χειρόγραφες ελληνικές γραμματοσειρές κατά τους προηγούμενους αιώνες. Το “ου”

ήταν ένας κοινός ήχος που έπρεπε να αποδοθεί με τρόπο που να εξοικονομεί χώρο στα στενά περιθώρια των τυπογραφικών πλακών και των χαράξεων. Αντί να γράφεται ξεχωριστά το “ο” και το “υ”, το “υ” τοποθετούνταν ως μικρό σύμβολο πάνω από το “ο”, προσδίδοντας στη γραφή μια συμπαγή και πιο καλαίσθητη εμφάνιση.

Η πρακτική αυτή διατηρήθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα, ειδικά στον χώρο της τυπογραφίας και των αφισών, λόγω της ανάγκης για περιορισμό του διαθέσιμου χώρου. Στις παλιές κινηματογραφικές και θεατρικές αφίσες, το σύστημα αυτό χρησιμοποιούνταν για λόγους ευανάγνωστης διάταξης, καθώς επέτρεπε τη δημιουργία μεγαλύτερων, πιο εντυπωσιακών τίτλων χωρίς να απαιτείται υπερβολικό πλάτος στις λέξεις. Αυτός είναι και ο λόγος που ακόμα και σήμερα, σε αναπαραστάσεις παλιών επιγραφών ή σε αισθητικά ρετρό αφιερώματα, βλέπουμε τη χρήση αυτού του τύπου γραφής.

Παρόλο που στη σύγχρονη εποχή η ανάγκη για τέτοιου είδους τυπογραφικές λύσεις έχει εκλείψει, η συγκεκριμένη γραφή παραμένει ένα οπτικό κατάλοιπο του παρελθόντος που συνεχίζει να δημιουργεί ενδιαφέρον και συζητήσεις. Αυτός ο ιδιαίτερος τρόπος γραφής μπορεί να μην χρησιμοποιείται πλέον ευρέως, αλλά αποτελεί ένα μικρό κομμάτι της ιστορίας της ελληνικής τυπογραφίας που συναντάμε ακόμα σε νοσταλγικές αφίσες και πινακίδες που αναπαράγουν το ύφος άλλων εποχών.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.