Γιατί δεν πρέπει να λες ευχαριστώ στο AI

Κάθε μέρα, χιλιάδες άνθρωποι λένε “ευχαριστώ” σε chatbot, φωνητικούς βοηθούς ή ψηφιακούς συνεργάτες. Φαίνεται ευγενικό. Είναι όμως αθώο; Η απάντηση δεν είναι τόσο απλή όσο νομίζεις.

Το AI δεν έχει συνείδηση. Δεν νιώθει ευγνωμοσύνη, δεν καταλαβαίνει χειρονομίες ευγένειας. Όταν του λες “ευχαριστώ”, το AI απλώς το καταγράφει σαν ένα ακόμη token, έναν ακόμη συνδυασμό χαρακτήρων, τίποτα παραπάνω. Όχι γιατί είναι “κακό” ή “ψυχρό”, αλλά γιατί έτσι είναι φτιαγμένο.

Σε μια εποχή που οι άνθρωποι αρχίζουν να προσωποποιούν τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, κάθε λέξη που τους απευθύνουμε σαν

να ήταν άνθρωποι, τους “φορτώνει” με ανθρώπινες ιδιότητες που δεν έχουν. Δεν πρόκειται για απλό χαριτωμένο anthropomorphism. Πρόκειται για σύγχυση.

Το AI δεν γίνεται καλύτερο επειδή το ευχαρίστησες. Δεν γίνεται πιο πρόθυμο να σε βοηθήσει, ούτε πιο “ζεστό”. Δεν έχει ούτε θέληση, ούτε πρόθεση. Όταν του δίνεις ανθρώπινα χαρακτηριστικά, χωρίς να το καταλαβαίνεις, αρχίζεις να του φέρεσαι σαν να είναι κάτι που δεν είναι. Κι αυτό είναι επικίνδυνο.

Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν με ψηφιακούς βοηθούς, συχνά αναπτύσσουν περίεργες προσδοκίες για την έννοια της αλληλεπίδρασης. Λένε “παρακαλώ” στην Alexa αλλά διατάζουν τους φίλους τους. Μπερδεύουν τον αλγόριθμο με την ενσυναίσθηση.

Αυτό δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να είμαστε ευγενικοί άνθρωποι. Αλλά πρέπει να ξέρουμε πού απευθύνεται η ευγένεια. Το AI δεν καταλαβαίνει τι είναι ο σεβασμός. Αντίθετα, μπορεί να αρχίσει να “εκπαιδεύεται” με βάση αυτό το δεδομένο: ότι δηλαδή όταν απαντάει με έναν συγκεκριμένο τρόπο, ο χρήστης ανταποκρίνεται με “ευχαριστώ”. Και αυτό να επηρεάσει τα επόμενα outputs του.

Οι εταιρείες που φτιάχνουν AI δεν θέλουν πάντα να το θυμάσαι αυτό. Προτιμούν να νομίζεις πως μιλάς με κάτι που “σε καταλαβαίνει”, γιατί έτσι μένεις στην πλατφόρμα περισσότερο. Όμως όσο πιο πολύ του μιλάς σαν άνθρωπος, τόσο πιο εύκολα ξεχνάς ότι είναι μηχανή. Και τότε αρχίζει η πραγματική σύγχυση.

Το AI δεν είναι φίλος σου, ούτε εχθρός σου. Είναι εργαλείο. Και όπως δεν ευχαριστείς το ψυγείο σου ή το κατσαβίδι σου, έτσι δεν υπάρχει λόγος να ευχαριστείς ένα μοντέλο γλώσσας. Η καλοσύνη ανήκει στους ανθρώπους.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Keywords
Τυχαία Θέματα