Γιατί η Ελληνική νοηματική γλώσσα είναι διαφορετική από τις νοηματικές γλώσσες των άλλων χωρών; Γιατί δεν είναι όλες ίδιες;

14:44 12/3/2025 - Πηγή: Sportime

Η αντίληψη ότι η νοηματική γλώσσα είναι μία και παγκόσμια είναι ένας από τους μεγαλύτερους μύθους σχετικά με την επικοινωνία των κωφών. Στην πραγματικότητα, όπως συμβαίνει με τις προφορικές γλώσσες, έτσι και οι νοηματικές διαφέρουν από χώρα σε χώρα, ακόμα και από περιοχή σε περιοχή. Η Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (ΕΝΓ) είναι μία από τις εκατοντάδες νοηματικές γλώσσες που έχουν αναπτυχθεί φυσικά, με τη δική της ιστορία, τη δική της γραμματική και το δικό της λεξιλόγιο.

Οι νοηματικές γλώσσες δημιουργούνται οργανικά μέσα στις κοινότητες των κωφών. Δεν είναι απλές αποδόσεις των

προφορικών γλωσσών σε χειρονομίες, αλλά αυτόνομες γλώσσες με κανόνες σύνταξης, γραμματικής και σημασιολογίας. Η ΕΝΓ, για παράδειγμα, έχει τη δική της δομή, όπου οι προτάσεις σχηματίζονται με τρόπο διαφορετικό από τα ελληνικά, και χρησιμοποιεί ειδικές χειρομορφές, εκφράσεις του προσώπου και κινήσεις του σώματος για να μεταδώσει νόημα.

Η διαφοροποίηση των νοηματικών γλωσσών οφείλεται και στην ιστορική εξέλιξη των κοινοτήτων των κωφών. Στην Ελλάδα, η πρώτη επίσημη αναγνώριση της νοηματικής έγινε τον 20ό αιώνα, ενώ η γλώσσα διαμορφώθηκε μέσα από δεκαετίες επικοινωνίας στις κοινότητες των κωφών. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Αμερικανική Νοηματική Γλώσσα (ASL) αναπτύχθηκε με επιρροές από τη γαλλική νοηματική, κάτι που την καθιστά εντελώς διαφορετική από την ΕΝΓ. Ένας κωφός Έλληνας και ένας κωφός Αμερικανός δεν θα μπορούσαν να επικοινωνήσουν εύκολα μεταξύ τους χωρίς μετάφραση.

Η ύπαρξη διαφορετικών νοηματικών γλωσσών αποδεικνύει πως η γλώσσα δεν είναι απλώς ένα μέσο επικοινωνίας, αλλά και ένα πολιτισμικό εργαλείο. Οι κωφοί ανά τον κόσμο ανέπτυξαν τις γλώσσες τους με βάση τις κοινωνικές και πολιτιστικές τους συνθήκες, γεγονός που κάνει κάθε νοηματική γλώσσα μοναδική.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.