Γιατί η τεχνητή νοημοσύνη χωρίζεται σε συμβολική και υποσυμβολική; Ποια είναι η επικίνδυνη, αυτή με τα εφιαλτικά σενάρια;

14:12 7/2/2025 - Πηγή: Sportime

Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι μία και μοναδική οντότητα. Από τη γέννησή της, χωρίστηκε σε δύο μεγάλες κατευθύνσεις: τη συμβολική τεχνητή νοημοσύνη και την υποσυμβολική τεχνητή νοημοσύνη. Ο διαχωρισμός αυτός δεν είναι απλώς ακαδημαϊκός. Στην πραγματικότητα, καθορίζει πώς η μηχανή κατανοεί τον κόσμο, πώς σκέφτεται και – το πιο σημαντικό – ποια μορφή της θα μπορούσε να εξελιχθεί σε απειλή για τον άνθρωπο.

Η συμβολική τεχνητή νοημοσύνη είναι η παλαιότερη προσέγγιση. Οι πρώτοι επιστήμονες της AI τη σχεδίασαν σαν ένα σύστημα που σκέφτεται όπως εμείς, με αυστηρούς κανόνες, λογική

και συμβολική αναπαράσταση της γνώσης. Μπορεί να επιλύσει προβλήματα ακολουθώντας κανόνες και μαθηματικά μοντέλα, αλλά δεν μπορεί να μάθει από μόνη της. Δεν κατανοεί πραγματικά, απλώς εκτελεί προγραμματισμένες διαδικασίες. Ήταν χρήσιμη σε πρώιμα expert systems, όμως γρήγορα αποδείχθηκε ανεπαρκής για τις πολυπλοκότητες του κόσμου.

Έτσι, γεννήθηκε η υποσυμβολική τεχνητή νοημοσύνη, βασισμένη σε ένα διαφορετικό μοντέλο: τη μάθηση από δεδομένα. Αντί να στηρίζεται σε κανόνες, αυτή η AI παρατηρεί τον κόσμο, αναλύει τεράστιες ποσότητες δεδομένων και βρίσκει μοτίβα. Τα νευρωνικά δίκτυα και η βαθιά μάθηση είναι κομμάτια αυτής της υποσυμβολικής προσέγγισης. Είναι πιο αποτελεσματική, προσαρμόσιμη και ικανή να επιλύσει προβλήματα που η συμβολική AI δεν μπορούσε καν να προσεγγίσει.

Εδώ όμως ξεκινά η ανησυχία. Η υποσυμβολική τεχνητή νοημοσύνη δεν βασίζεται σε κανόνες που μπορούμε να ελέγξουμε απόλυτα. Μαθαίνει, εξελίσσεται και πολλές φορές δρα με τρόπους που ακόμα και οι δημιουργοί της δυσκολεύονται να εξηγήσουν. Δεν μπορούμε να δούμε τη λογική πίσω από τις αποφάσεις της, γιατί αυτές προκύπτουν από την επεξεργασία δισεκατομμυρίων δεδομένων. Και αυτός είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος.

Τα πιο εφιαλτικά σενάρια της τεχνητής νοημοσύνης συνδέονται με την υποσυμβολική AI. Οι αυτόνομες στρατιωτικές εφαρμογές, οι αλγόριθμοι που χειραγωγούν τη γνώμη των ανθρώπων, οι ανεξέλεγκτες εξελίξεις που μπορεί να οδηγήσουν σε μια AI με σκοπούς που δεν μπορούμε να προβλέψουμε – όλα αυτά δεν είναι φαντασία. Ήδη σήμερα, μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας αναπτύσσουν συστήματα AI που λειτουργούν με τόση αυτονομία, ώστε κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς πώς παίρνουν αποφάσεις. Ο φόβος μιας “εξωτικής” νοημοσύνης που θα ξεπεράσει τον άνθρωπο πηγάζει ακριβώς από αυτή τη φύση της υποσυμβολικής AI.

Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά και επικίνδυνα επιτεύγματα της ανθρωπότητας. Η επιλογή ανάμεσα στη συμβολική και την υποσυμβολική AI δεν είναι θεωρητική, είναι υπαρξιακή. Και αν η ιστορία μας έχει διδάξει κάτι, είναι ότι όταν δημιουργούμε κάτι ισχυρότερο από εμάς, πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι μπορούμε να το ελέγξουμε.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Keywords
Τυχαία Θέματα