Γιατί οι φτωχές χώρες ονομάστηκαν τρίτος κόσμος; Ποιός ήταν ο δεύτερος κόσμος;

13:29 22/1/2025 - Πηγή: Sportime

Ο όρος “τρίτος κόσμος” γεννήθηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, αλλά η έννοια του έχει εξελιχθεί και διαφοροποιηθεί ανά δεκαετίες. Αρχικά, ο όρος δεν είχε καμία σχέση με τη φτώχεια ή την ανάπτυξη. Αντιθέτως, δημιουργήθηκε για να περιγράψει χώρες που δεν ανήκαν ούτε στον καπιταλιστικό “πρώτο κόσμο” ούτε στον σοσιαλιστικό “δεύτερο κόσμο”. Αυτές οι χώρες, πολλές εκ των οποίων ήταν πρώην αποικίες, προσπάθησαν να διατηρήσουν ουδέτερη στάση ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις, τις ΗΠΑ και τη Σοβιετική Ένωση.

Σύντομα, όμως, ο όρος άρχισε

να συνδέεται με την οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα αυτών των περιοχών. Οι περισσότερες χώρες του “τρίτου κόσμου” ήταν φτωχές, με περιορισμένες υποδομές και εξαρτημένες οικονομίες. Η αποικιοκρατική κληρονομιά και η έλλειψη πρόσβασης σε πόρους ενίσχυσαν τις ανισότητες, κάνοντας τον όρο συνώνυμο της υπανάπτυξης. Αφρική, Ασία και Λατινική Αμερική ήταν οι περιοχές που κυρίως εντάχθηκαν σε αυτή την κατηγορία.

Αν και η χρήση του όρου συνεχίζεται, πολλές φωνές τον θεωρούν παρωχημένο και υποτιμητικό. Σήμερα, προτιμώνται εκφράσεις όπως “αναπτυσσόμενες χώρες” ή “χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος”. Παρ’ όλα αυτά, η ιστορία του όρου παραμένει σημαντική, καθώς αντικατοπτρίζει την πολιτική και οικονομική πραγματικότητα της εποχής του.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.