Γιατί στην Ελλάδα με τόση θάλασσα δεν έχουμε πλωτά χωριά;

16:55 8/1/2025 - Πηγή: Sportime

Η Ελλάδα, με το πλήθος των νησιών και τις εκτεταμένες ακτογραμμές της, θα μπορούσε να θεωρηθεί ιδανική για την ανάπτυξη πλωτών χωριών. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι διαφορετική, και η απουσία αυτής της πρακτικής συνδέεται με μια σειρά από γεωγραφικούς, πολιτιστικούς και ιστορικούς παράγοντες.

Η ιδέα των πλωτών χωριών είναι διαδεδομένη σε περιοχές όπως η Νοτιοανατολική Ασία (π.χ., τα πλωτά χωριά στην Καμπότζη και το Βιετνάμ) και η Αφρική (π.χ., το Ganvié στο Μπενίν). Σε αυτές τις περιοχές, οι κάτοικοι

ανέπτυξαν πλωτές κοινότητες ως απάντηση σε περιβαλλοντικούς περιορισμούς, όπως οι πλημμύρες ή η έλλειψη καλλιεργήσιμης γης. Αντίθετα, η Ελλάδα διαθέτει πλούσιο ορεινό έδαφος, επίπεδες κοιλάδες και ακτές που προσφέρουν άφθονες επιλογές για σταθερούς οικισμούς.

Ένας από τους κύριους λόγους που η Ελλάδα δεν έχει πλωτά χωριά είναι η γεωμορφολογία της. Οι ελληνικές θάλασσες χαρακτηρίζονται από έντονη νησιωτικότητα, ισχυρούς ανέμους και μεταβαλλόμενα καιρικά φαινόμενα που δυσχεραίνουν τη σταθερότητα τέτοιων κατασκευών. Επιπλέον, τα φυσικά λιμάνια και οι προστατευμένοι κόλποι αποτέλεσαν από την αρχαιότητα ιδανικές τοποθεσίες για την ανάπτυξη παράκτιων πόλεων και όχι πλωτών κοινοτήτων.

Ένας άλλος παράγοντας είναι οι πολιτιστικές προτιμήσεις. Οι Έλληνες ιστορικά επένδυαν σε μόνιμες κατασκευές στην ξηρά, θεωρώντας τη θάλασσα κυρίως ως μέσο εμπορίου, μετακίνησης και αλιείας, όχι ως τόπο διαβίωσης. Οι αρχαίοι ελληνικοί οικισμοί ήταν σχεδιασμένοι γύρω από την αγροτική και την εμπορική δραστηριότητα, και η θάλασσα εξυπηρετούσε ως υποστηρικτικός παράγοντας.

Η νομοθεσία αποτελεί επίσης ένα εμπόδιο για την ανάπτυξη πλωτών κοινοτήτων στην Ελλάδα. Το ελληνικό νομικό πλαίσιο για τη χρήση των υδάτων και των ακτών είναι αρκετά περιοριστικό και συχνά ασύμβατο με την κατασκευή μόνιμων πλωτών οικισμών. Οι αυστηροί περιβαλλοντικοί κανονισμοί προστατεύουν τις θάλασσες και τις ακτές από κατασκευές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν οικολογικές επιπτώσεις.

Τέλος, η οικονομική πτυχή δεν μπορεί να αγνοηθεί. Η κατασκευή και η συντήρηση πλωτών χωριών απαιτούν υψηλό κόστος και εξειδικευμένη τεχνογνωσία. Η Ελλάδα, παρά την ακτογραμμή της, δεν έχει επενδύσει σε αυτή τη μορφή οικιστικής ανάπτυξης, πιθανότατα επειδή δεν υπήρξε ποτέ κοινωνική ή οικονομική πίεση που να την καθιστά αναγκαία.

Παρότι η ιδέα των πλωτών χωριών ακούγεται ελκυστική, η απουσία τους στην Ελλάδα αντανακλά τη γεωγραφία, την ιστορία και τις προτεραιότητες του ελληνικού πολιτισμού. Ίσως, στο μέλλον, η τεχνολογία και οι περιβαλλοντικές αλλαγές να φέρουν νέες προοπτικές που θα μπορούσαν να αλλάξουν αυτήν την πραγματικότητα.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.