Ο κωδικός Enigma των Ναζί και πώς κατάφεραν να τον σπάσουν

11:52 21/2/2025 - Πηγή: Sportime

Το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν τον κέρδισαν μόνο τα όπλα και οι στρατοί, αλλά και η διάνοια εκείνων που βρέθηκαν πίσω από τα παρασκήνια, αναμετρώμενοι με τον ίδιο τον χρόνο. Ο κώδικας Enigma ήταν η μεγαλύτερη δοκιμασία που είχαν να αντιμετωπίσουν οι Σύμμαχοι στην προσπάθειά τους να αποκρυπτογραφήσουν τα γερμανικά μηνύματα και να προβλέψουν τις κινήσεις των Ναζί. Μια φαινομενικά αδιάρρηκτη κρυπτογραφική μηχανή που έδινε στον Χίτλερ το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού και της στρατηγικής. Και όμως, αυτή η πανίσχυρη ασπίδα έμελλε να σπάσει, όχι με βία, αλλά με μαθηματικά,

λογική και μια ευφυΐα που άλλαξε την ιστορία.

Η μηχανή Enigma χρησιμοποιούνταν από τη ναζιστική Γερμανία για την κρυπτογράφηση στρατιωτικών μηνυμάτων. Βασιζόταν σε ένα περίπλοκο σύστημα περιστρεφόμενων ρότορων που άλλαζαν τις κωδικοποιήσεις συνεχώς, δημιουργώντας δισεκατομμύρια πιθανούς συνδυασμούς. Κάθε μέρα, οι Γερμανοί άλλαζαν τις ρυθμίσεις της μηχανής, καθιστώντας σχεδόν αδύνατη την αποκρυπτογράφηση των μηνυμάτων. Ήταν το απόλυτο εργαλείο μυστικότητας και θεωρούνταν απόρθητο.

Η αρχή του τέλους για τον κώδικα Enigma ξεκίνησε από Πολωνούς μαθηματικούς, οι οποίοι στις αρχές της δεκαετίας του 1930 κατάφεραν να δημιουργήσουν τις πρώτες μηχανές αναπαραγωγής του κώδικα. Όταν η Πολωνία έπεσε στα χέρια των Ναζί, οι μυστικές τους γνώσεις μεταφέρθηκαν στους Βρετανούς, και εκεί ανέλαβε δράση ένας ιδιοφυής άνδρας: ο Άλαν Τιούρινγκ.

Στο Bletchley Park, ο Τιούρινγκ και η ομάδα του σχεδίασαν μια πρωτόγνωρη για την εποχή ηλεκτρομηχανική συσκευή, την “Bombe”, η οποία μπορούσε να δοκιμάζει χιλιάδες πιθανούς συνδυασμούς σε πολύ μικρότερο χρονικό διάστημα απ’ ό,τι ένας άνθρωπος. Με τη βοήθεια μαθηματικών αλγορίθμων και αναλύοντας επαναλαμβανόμενα μοτίβα στα γερμανικά μηνύματα, κατάφεραν να σπάσουν τον κώδικα και να διαβάζουν τις επικοινωνίες του γερμανικού στρατού.

Το επίτευγμα αυτό δεν ήταν απλώς μια νίκη της νοημοσύνης πάνω στη μηχανή. Η αποκρυπτογράφηση του Enigma θεωρείται ότι μείωσε τον πόλεμο κατά τουλάχιστον δύο χρόνια, σώζοντας εκατομμύρια ζωές. Τα μηνύματα αποκάλυψαν κρίσιμες πληροφορίες για τις κινήσεις των υποβρυχίων του Άξονα στον Ατλαντικό, επιτρέποντας στους Συμμάχους να προστατεύσουν τα νηοπομπά τους.

Το έργο του Τιούρινγκ έμεινε απόρρητο για δεκαετίες. Η συμβολή του στην επιστήμη των υπολογιστών και στην τεχνητή νοημοσύνη αναγνωρίστηκε πολύ αργότερα, όταν αποκαλύφθηκαν τα αρχεία του Bletchley Park. Ο άνθρωπος που νίκησε το Enigma δεν τιμήθηκε όσο του άξιζε εν ζωή, αλλά το όνομά του έμεινε στην ιστορία ως ο άνθρωπος που άλλαξε την πορεία ενός πολέμου χωρίς να ρίξει ούτε μία σφαίρα.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.