Πάλι με δανεικά το ταμείο αγοράς όπλων για την Ελλάδα

19:25 7/4/2025 - Πηγή: Sportime

Η δημιουργία του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Άμυνας (EDM) από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως αναφέρθηκε από το Reuters στις 7 Απριλίου 2025, αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την ενίσχυση της αμυντικής ετοιμότητας της ΕΕ απέναντι σε πιθανές απειλές, με ιδιαίτερη έμφαση στη Ρωσία. Το ταμείο αυτό, που θα λειτουργεί ως διακυβερνητικό όργανο, φαίνεται να είναι ένα φιλόδοξο βήμα για την αύξηση της στρατιωτικής αυτονομίας της Ευρώπης, ειδικά σε μια περίοδο που η εξάρτηση

από τις ΗΠΑ για την ασφάλεια αμφισβητείται, λόγω των πρόσφατων πολιτικών εξελίξεων, όπως η παύση της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία από τον Πρόεδρο Τραμπ.

Η Ελλάδα, ως μέλος της ΕΕ και χώρα που βρίσκεται σε γεωστρατηγικά ευαίσθητη περιοχή, φαίνεται να επωφελείται από αυτό το ταμείο, αλλά η χρηματοδότηση μέσω δανείων εγείρει ερωτήματα για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα. Ήδη, η Ελλάδα έχει ανακοινώσει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα επανεξοπλισμού ύψους 25 δισεκατομμυρίων ευρώ έως το 2036, με την πρωτοβουλία «Ασπίδα του Αχιλλέα» να αποτελεί κεντρικό πυλώνα, όπως ανέφερε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στις 2 Απριλίου 2025. Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει την απόκτηση προηγμένων συστημάτων αντιπυραυλικής, αντιαεροπορικής και αντι-drone άμυνας, κάτι που συνάδει με τις προτεραιότητες του EDM για συστήματα υψηλής αξίας, όπως μαχητικά αεροσκάφη, δορυφορική αναγνώριση και αεράμυνα.

Ωστόσο, η προσέγγιση της ΕΕ να βασίζεται σε δανεισμό για τη χρηματοδότηση αυτών των αγορών προκαλεί προβληματισμό. Η ΕΕ σχεδιάζει να δανειστεί έως και 800 δισεκατομμύρια ευρώ σε βάθος τετραετίας, με 150 δισεκατομμύρια να προέρχονται από το πρόγραμμα SAFE (Security Action For Europe), το οποίο προσφέρει προνομιακά δάνεια για αμυντικές επενδύσεις. Για την Ελλάδα, που έχει ιστορικό υψηλού χρέους, η εξάρτηση από δανεικά για την κάλυψη αμυντικών αναγκών μπορεί να επιβαρύνει περαιτέρω την οικονομία της, ιδιαίτερα αν δεν υπάρξουν παράλληλες επενδύσεις στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και να τονώσουν την ανάπτυξη.

Επιπλέον, η συμμετοχή μη μελών της ΕΕ, όπως η Ουκρανία και η Νορβηγία, στο ταμείο υποδεικνύει μια στρατηγική που υπερβαίνει τα όρια της Ένωσης, αλλά μπορεί να περιπλέξει τη λήψη αποφάσεων, δεδομένων των διαφορετικών συμφερόντων. Η εστίαση σε προηγμένα συστήματα, όπως μαχητικά πέμπτης και έκτης γενιάς ή πυρηνική αποτροπή, αν και απαραίτητη για την αντιμετώπιση σύγχρονων απειλών, ενέχει τον κίνδυνο να παραμεληθούν πιο άμεσες ανάγκες, όπως η αύξηση της παραγωγής πυρομαχικών ή η ενίσχυση της εκπαίδευσης του προσωπικού.

Από την άλλη πλευρά, η πρωτοβουλία αυτή δίνει στην Ελλάδα την ευκαιρία να εκσυγχρονίσει τις ένοπλες δυνάμεις της, κάτι που θεωρείται επιτακτικό, δεδομένης της γεωγραφικής της θέσης κοντά σε ζώνες συγκρούσεων και της μακροχρόνιας έντασης με την Τουρκία. Ωστόσο, η εξάρτηση από δανεισμό αντί για επιχορηγήσεις ή κοινή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση μπορεί να περιορίσει τη δημοσιονομική ευελιξία της χώρας, ενώ η έλλειψη έμφασης σε εγχώρια παραγωγή όπλων ενδέχεται να διαιωνίσει την εξάρτηση από ξένους προμηθευτές, όπως η Γαλλία, η Γερμανία ή το Ισραήλ, με τα οποία η Ελλάδα φέρεται να διαπραγματεύεται για την «Ασπίδα του Αχιλλέα».

Συνολικά, ενώ το ταμείο EDM προσφέρει μια ευκαιρία για την Ελλάδα να ενισχύσει την άμυνά της, η προσέγγιση μέσω δανείων απαιτεί προσεκτική διαχείριση για να αποφευχθούν μακροπρόθεσμες οικονομικές επιπτώσεις. Μια πιο ισορροπημένη στρατηγική, που θα συνδυάζει δανεισμό με επενδύσεις στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία και κοινή ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, θα μπορούσε να προσφέρει μεγαλύτερη βιωσιμότητα και αυτονομία.

Διαβάστε επίσης:

Πρώην στέλεχος της Μοσάντ: Το θέμα δεν είναι αν θα γίνει πόλεμος με την Τουρκία αλλά πότε

Βασιλικό παλάτι στην πλατεία Ομονοίας;

Διονύσης Αντωνέλλος για το sportime.gr.