Πόσα από αυτά που έλεγε ο Κουστώ για το μέλλον βγήκαν αληθινά;

Ο Ζακ-Ιβ Κουστώ (Jacques-Yves Cousteau), ο διάσημος Γάλλος ωκεανογράφος και εξερευνητής, έκανε αρκετές προβλέψεις για το μέλλον των ωκεανών και του περιβάλλοντος, βασισμένες στις παρατηρήσεις του κατά τη διάρκεια των αποστολών του. Ας δούμε ποιες από αυτές επαληθεύτηκαν, με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες.

Ο Κουστώ προέβλεψε τη μαζική καταστροφή των κοραλλιογενών υφάλων λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας και της κλιματικής αλλαγής. Το 2025, η πρόβλεψή του έχει επαληθευτεί σε μεγάλο βαθμό. Σύμφωνα με πρόσφατες εκθέσεις, πάνω από το 50% των κοραλλιογενών

υφάλων παγκοσμίως έχουν υποστεί λεύκανση λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας των ωκεανών και της οξίνισης, φαινόμενα που ο Κουστώ είχε επισημάνει ως απειλές ήδη από τη δεκαετία του 1980.

Είχε προειδοποιήσει για την αύξηση των «νεκρών ζωνών»—περιοχών στους ωκεανούς με ελάχιστο οξυγόνο, όπου η θαλάσσια ζωή δεν μπορεί να επιβιώσει—λόγω της ρύπανσης και της υπεραλίευσης. Αυτή η πρόβλεψη έχει επίσης επαληθευτεί. Μέχρι το 2025, οι νεκρές ζώνες έχουν επεκταθεί σημαντικά, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως ο Κόλπος του Μεξικού και η Βαλτική Θάλασσα, όπου η απορροή λιπασμάτων και η κλιματική αλλαγή έχουν επιδεινώσει την κατάσταση.

Ο Κουστώ είχε εκφράσει ανησυχίες για τη συσσώρευση τοξικών ουσιών, όπως ο υδράργυρος, στα ψάρια, καθιστώντας τα επικίνδυνα για ανθρώπινη κατανάλωση. Αυτή η πρόβλεψη έχει αποδειχθεί αληθινή, καθώς σήμερα υπάρχουν πολυάριθμες προειδοποιήσεις για την κατανάλωση συγκεκριμένων ειδών ψαριών (π.χ. τόνου και ξιφία) λόγω υψηλών επιπέδων υδραργύρου και PCB, που προέρχονται από βιομηχανικές δραστηριότητες και την καύση άνθρακα.

Προέβλεψε επίσης ότι η υπεραλίευση θα οδηγούσε στην εξαφάνιση πολλών θαλάσσιων ειδών. Αυτή η πρόβλεψη έχει επαληθευτεί σε μεγάλο βαθμό, με την κατάρρευση αλιευμάτων όπως ο μπακαλιάρος της Νέας Γης το 1992 να αποτελεί ένα πρώιμο παράδειγμα. Σήμερα, το 2025, το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF) αναφέρει ότι πάνω από το 30% των παγκόσμιων αλιευμάτων είναι υπεραλιευμένα, ενώ είδη όπως οι καρχαρίες και ορισμένα είδη τόνου βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης.

Είχε προειδοποιήσει για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στους ωκεανούς, συμπεριλαμβανομένης της οξίνισης λόγω της απορρόφησης διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Αυτή η πρόβλεψη έχει επιβεβαιωθεί πλήρως. Μέχρι το 2025, οι ωκεανοί έχουν γίνει 30% πιο όξινοι σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, επηρεάζοντας τα οικοσυστήματα και τη θαλάσσια ζωή, ιδιαίτερα τα οστρακοειδή και τους κοραλλιογενείς υφάλους.

Ο Κουστώ είχε εκφράσει απαισιοδοξία για το μέλλον, λέγοντας ότι αν συνεχίσουμε με τις ίδιες πρακτικές, «ο κόσμος όπως τον ξέρουμε θα πεθάνει». Ενώ δεν έχουμε φτάσει σε πλήρη κατάρρευση, η γενική τάση που περιέγραψε—με την απώλεια βιοποικιλότητας, την αύξηση της ρύπανσης και την κλιματική κρίση—είναι εμφανής το 2025. Ωστόσο, η ανθρωπότητα δεν έχει ακόμα εξαφανιστεί, όπως είχε φοβηθεί, χάρη σε κάποιες προσπάθειες διατήρησης και διεθνείς συμφωνίες, όπως η Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα.

Ο διάσημος Γάλλος ωκεανογράφος και εξερευνητής δεν ήταν επιστήμονας με την αυστηρή έννοια, αλλά οι παρατηρήσεις του βασίζονταν σε δεκαετίες εμπειρίας στους ωκεανούς. Οι προβλέψεις του αποδείχθηκαν εξαιρετικά ακριβείς σε πολλά σημεία, ιδιαίτερα όσον αφορά την υποβάθμιση των ωκεανών και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ωστόσο, η απαισιοδοξία του για την πλήρη κατάρρευση του κόσμου δεν έχει επαληθευτεί ακόμα—τουλάχιστον όχι μέχρι το 2025—καθώς η ανθρωπότητα συνεχίζει να αναζητά λύσεις, αν και με αργούς ρυθμούς.

Η ακρίβεια των προβλέψεών του οφείλεται στη διορατικότητά του να συνδέει τις τάσεις της εποχής του (ρύπανση, υπεραλίευση, βιομηχανική ανάπτυξη) με τις μακροπρόθεσμες συνέπειες. Παρά την έλλειψη επιστημονικής εκπαίδευσης, η εμπειρία του και η συνεργασία του με επιστήμονες, όπως ο Richard Murphy από το Ocean Futures Society, του έδωσαν τη δυνατότητα να προβλέψει με ακρίβεια πολλές από τις περιβαλλοντικές κρίσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα.

Διαβάστε επίσης:

Oι γυναίκες από το Κουρδιστάν που τρέμουν οι φιλότουρκοι ισλαμιστές γιατί αν τους σκοτώσει γυναίκα δεν πάνε στον παράδεισο

Η παγκόσμια αγορά πράσινου υδρογόνου που θα φτάσει τα 400 δισ. και ο κομβικός ρόλος που μπορεί να παίξει η Ελλάδα

Διονύσης Αντωνέλλος για το sportime.gr.

Keywords
Τυχαία Θέματα