Πότε ξεκίνησε όλο αυτό με τη “χαζή ξανθιά”

10:43 29/1/2025 - Πηγή: Sportime

Το στερεότυπο της «χαζής ξανθιάς» έχει βαθιές ρίζες στην ιστορία και την κουλτούρα, με την προέλευσή του να εντοπίζεται στον 18ο αιώνα. Μία από τις πρώτες καταγεγραμμένες περιπτώσεις είναι η Γαλλίδα εταίρα Ροζαλί Ντυτέ (Rosalie Duthé), η οποία το 1775 αποτέλεσε το θέμα μιας σάτιρας με τίτλο «Les Curiosités de la Foire». Στο έργο αυτό, η Ντυτέ παρουσιαζόταν ως μια όμορφη αλλά αφελής γυναίκα, γνωστή για τις μεγάλες παύσεις πριν μιλήσει, δίνοντας την εντύπωση της ανόητης.

Το στερεότυπο αυτό ενισχύθηκε τον 20ό αιώνα, ιδιαίτερα μέσα από τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο. Το 1925, η Ανίτα

Λους (Anita Loos) δημοσίευσε το μυθιστόρημα «Οι άνδρες προτιμούν τις ξανθές» («Gentlemen Prefer Blondes»), όπου η πρωταγωνίστρια, μια ξανθιά γυναίκα ονόματι Λορελάι Λι (Lorelei Lee), παρουσιάζεται ως επιφανειακή και υλιστική. Το βιβλίο αυτό γνώρισε μεγάλη επιτυχία και διασκευάστηκε σε θεατρικό έργο και ταινία, με τη Μέριλιν Μονρόε στον πρωταγωνιστικό ρόλο, εδραιώνοντας περαιτέρω το στερεότυπο.

Κατά τις δεκαετίες του 1940 και 1950, το Χόλιγουντ προώθησε την εικόνα της «χαζής ξανθιάς» μέσα από διάφορους χαρακτήρες. Η Μέριλιν Μονρόε, με ρόλους όπως αυτός στην ταινία «Μερικοί το προτιμούν καυτό» («Some Like It Hot»), ενσάρκωσε την αφελή αλλά γοητευτική ξανθιά, συμβάλλοντας στην καθιέρωση του στερεοτύπου στη λαϊκή κουλτούρα.

Το στερεότυπο αυτό δεν περιορίστηκε μόνο στον κινηματογράφο. Διαφημίσεις, όπως αυτή της βαφής μαλλιών Clairol με το σλόγκαν «Είναι αλήθεια ότι οι ξανθιές διασκεδάζουν περισσότερο;», ενίσχυσαν την αντίληψη ότι οι ξανθιές γυναίκες είναι πιο πρόσχαρες αλλά λιγότερο ευφυείς.

Στη σύγχρονη εποχή, το στερεότυπο της «χαζής ξανθιάς» έχει αρχίσει να αμφισβητείται και να αποδομείται. Ταινίες όπως «Η εκδίκηση της ξανθιάς» («Legally Blonde») παρουσιάζουν ξανθιές γυναίκες ως έξυπνες και ικανές, προσπαθώντας να ανατρέψουν τις παρωχημένες αντιλήψεις. Παρόλα αυτά, τα στερεότυπα εξακολουθούν να υπάρχουν, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για συνεχή επαγρύπνηση και εκπαίδευση σχετικά με τις προκαταλήψεις που βασίζονται στην εμφάνιση.

Συνολικά, το στερεότυπο της «χαζής ξανθιάς» έχει μακρά ιστορία που ξεκινά από τον 18ο αιώνα και ενισχύθηκε μέσα από τη λογοτεχνία, τον κινηματογράφο και τη διαφήμιση. Αν και σήμερα γίνονται προσπάθειες για την αποδόμησή του, παραμένει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς οι πολιτισμικές αναπαραστάσεις μπορούν να διαμορφώσουν και να διαιωνίσουν προκαταλήψεις.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.