Τα λάθη που κάνουν στο Πάτερ Ημών όταν το λένε στα Αγγλικά

11:20 30/1/2025 - Πηγή: Sportime

Το “Πάτερ ἡμῶν” είναι μία από τις πιο γνωστές προσευχές στον χριστιανικό κόσμο, αλλά όταν μεταφράζεται στα αγγλικά, προκύπτουν σημαντικές διαφορές. Αυτές οι διαφορές δεν είναι τυχαίες, καθώς ορισμένες λέξεις του πρωτότυπου ελληνικού κειμένου έχουν δύσκολη ή αμφιλεγόμενη σημασία, με αποτέλεσμα να αποδίδονται με διαφορετικούς τρόπους στις αγγλικές μεταφράσεις.

Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη αφορά τη φράση “Τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον”. Στην αγγλική μετάφραση αποδίδεται ως “our daily bread”, δηλαδή

“τον καθημερινό μας άρτο”. Όμως, η ελληνική λέξη “ἐπιούσιον” είναι μοναδική στην Καινή Διαθήκη και η ακριβής σημασία της είναι αβέβαιη. Ορισμένοι μελετητές υποστηρίζουν ότι σημαίνει “αναγκαίος”, άλλοι λένε ότι σημαίνει “για την επόμενη μέρα” και άλλοι “υπερουσιώδης” (supersubstantial), δηλαδή κάτι πνευματικό και όχι υλικό.

Ένα άλλο σημείο που προκαλεί σύγχυση είναι η φράση “Καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν”. Στα αγγλικά, μεταφράζεται ως “Lead us not into temptation”, που σημαίνει “Μην μας οδηγήσεις σε πειρασμό”. Ωστόσο, αυτή η απόδοση φαίνεται να δίνει την εντύπωση ότι ο Θεός οδηγεί τους ανθρώπους στον πειρασμό, κάτι που δεν συνάδει με τη χριστιανική θεολογία. Για αυτόν τον λόγο, ορισμένες σύγχρονες αγγλικές μεταφράσεις προτιμούν το “Do not let us fall into temptation”, δηλαδή “Μην μας αφήσεις να πέσουμε σε πειρασμό”.

Επιπλέον, η φράση “Καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν” έχει προκαλέσει διαφωνίες στις μεταφράσεις. Η ελληνική λέξη “ὀφειλήματα” σημαίνει “χρέη”, αλλά χρησιμοποιείται με τη μεταφορική έννοια της αμαρτίας. Στην αγγλική μετάφραση, άλλες εκδοχές χρησιμοποιούν τη λέξη “debts” (χρέη), ενώ άλλες τη λέξη “trespasses” (παραπτώματα). Αυτή η διαφορά οφείλεται στο γεγονός ότι στα Ευαγγέλια υπάρχουν δύο διαφορετικές εκδοχές της προσευχής, μία που χρησιμοποιεί τον όρο “debts” και μία που χρησιμοποιεί “sins” (αμαρτίες).

Τέλος, το σημείο “ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ” αποδίδεται συνήθως ως “Deliver us from evil”, δηλαδή “Ελευθέρωσέ μας από το κακό”. Όμως, η φράση “τοῦ πονηροῦ” στα ελληνικά μπορεί να σημαίνει είτε το γενικό κακό, είτε “ο Πονηρός” (δηλαδή ο Διάβολος). Έτσι, κάποιες αγγλικές μεταφράσεις γράφουν “Deliver us from the Evil One”, που δίνει έμφαση στον Σατανά ως πηγή του κακού.

Αυτά τα λάθη και οι διαφορές δείχνουν ότι η μετάφραση της προσευχής στα αγγλικά δεν είναι τόσο ακριβής όσο νομίζουν πολλοί. Η ελληνική γλώσσα έχει πλούσια σημασιολογία, κάτι που συχνά χάνεται στις μεταφράσεις.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.