Τι έλεγε η διαθήκη του Νόμπελ;

08:57 24/2/2025 - Πηγή: Sportime

Ο Άλφρεντ Νόμπελ, ο Σουηδός εφευρέτης της δυναμίτιδας, άφησε πίσω του μια από τις πιο διάσημες διαθήκες στην ιστορία. Όταν πέθανε το 1896, οι επιθυμίες του για τη διάθεση της περιουσίας του προκάλεσαν σοκ ακόμα και στους στενότερους συγγενείς του. Αντί να αφήσει την τεράστια περιουσία του στην οικογένειά του, αποφάσισε να ιδρύσει τα βραβεία που φέρουν το όνομά του. Η διαθήκη του ανέφερε ότι το σύνολο της περιουσίας του θα χρησιμοποιούνταν για τη δημιουργία ενός ταμείου, τα έσοδα του οποίου θα χρηματοδοτούσαν ετήσια βραβεία

σε όσους προσέφεραν τη μεγαλύτερη υπηρεσία στην ανθρωπότητα.

Η απόφαση αυτή δεν ήταν τυχαία. Ο Νόμπελ, παρότι είχε γίνει διάσημος χάρη στην εφεύρεσή του, συνειδητοποίησε αργά στη ζωή του ότι το όνομά του είχε συνδεθεί περισσότερο με τον θάνατο παρά με την πρόοδο. Η ιστορία λέει ότι αυτή η συνειδητοποίηση ήρθε όταν μια εφημερίδα, μπερδεύοντας τον με τον αδερφό του που είχε πεθάνει, δημοσίευσε τον επικήδειό του με τον τίτλο «Ο έμπορος του θανάτου πέθανε». Αυτό φέρεται να τον ώθησε να αλλάξει τη δημόσια εικόνα του και να αφήσει μια κληρονομιά που θα συνδεόταν με την επιστήμη, την ειρήνη και την ανθρώπινη πρόοδο.

Η διαθήκη του καθόριζε πέντε κατηγορίες βραβείων: φυσική, χημεία, ιατρική, λογοτεχνία και ειρήνη. Η τελευταία κατηγορία ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, καθώς ο Νόμπελ ήθελε να επιβραβεύει άτομα ή οργανισμούς που συνέβαλαν στη μείωση των στρατιωτικών συγκρούσεων. Αργότερα, προστέθηκε και το Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών, αν και αυτό δεν είχε προβλεφθεί στη διαθήκη του.

Η εκτέλεση της διαθήκης δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Τα μέλη της οικογένειάς του ήταν αντίθετα, θεωρώντας ότι τους στερούσε μια περιουσία που τους ανήκε δικαιωματικά. Επιπλέον, η δημιουργία ενός τέτοιου διεθνούς βραβείου απαιτούσε νομικές διαδικασίες και συνεργασία με τη Σουηδική Ακαδημία και άλλους θεσμούς. Ωστόσο, το 1901 απονεμήθηκαν τα πρώτα βραβεία Νόμπελ, σηματοδοτώντας την αρχή μιας παράδοσης που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.