Τι σήμαινε η φράση In Vino Veritas και γιατί είχαν και οι Αρχαίοι Έλληνες μια αντίστοιχη;

15:34 27/2/2025 - Πηγή: Sportime

Η φράση “In Vino Veritas”, που σημαίνει “Στο κρασί υπάρχει η αλήθεια”, είναι ένα από τα πιο διάσημα λατινικά γνωμικά. Η ιδέα πίσω από αυτή τη φράση είναι απλή: όταν οι άνθρωποι πίνουν κρασί, τείνουν να γίνονται πιο ειλικρινείς, να εκφράζουν τα πραγματικά τους συναισθήματα και να αποκαλύπτουν μυστικά που υπό άλλες συνθήκες θα κρατούσαν κρυφά.

Αν και η λατινική φράση έγινε διάσημη από τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, η ιδέα της σύνδεσης του κρασιού με την αλήθεια είχε ήδη διαμορφωθεί αιώνες νωρίτερα από τους Αρχαίους

Έλληνες. Στην Ελλάδα, η αντίστοιχη φράση ήταν «Ἐν οἴνῳ ἀλήθεια», που είχε την ίδια σημασία και αντικατόπτριζε μια βαθύτερη φιλοσοφία για το κρασί, το οποίο δεν ήταν απλώς ένα ποτό, αλλά ένα μέσο απελευθέρωσης του πνεύματος.

Οι αρχαίοι Έλληνες συνδύαζαν το κρασί με τη φιλοσοφία, την ποίηση και τη συζήτηση, ειδικά στα περίφημα συμπόσια. Σε αυτές τις συγκεντρώσεις, το κρασί έρρεε άφθονο, αλλά η κατανάλωση γινόταν με κανόνες. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να πίνουν με μέτρο, ώστε να φτάσουν σε ένα σημείο χαλάρωσης όπου η συζήτηση γινόταν πιο ανοιχτή και ειλικρινής, χωρίς να καταλήγει σε χάος. Ο Διόνυσος, θεός του κρασιού και της έκστασης, θεωρούνταν ο φορέας αυτής της ελευθερίας του λόγου και των συναισθημάτων.

Ωστόσο, η αρχαιοελληνική σοφία αναγνώριζε και τους κινδύνους του υπερβολικού κρασιού. Ο Σωκράτης και ο Πλάτωνας υποστήριζαν ότι το κρασί μπορεί να οδηγήσει στην αλήθεια, αλλά και στην απερισκεψία. Γι’ αυτό και στα συμπόσια υπήρχε ο συμποσίαρχος, ένας υπεύθυνος που καθόριζε πόσο κρασί θα κατανάλωνε ο καθένας, ώστε η συζήτηση να παραμείνει πνευματώδης και όχι χαοτική.

Το “In Vino Veritas” επιβίωσε στη Ρώμη και διαδόθηκε στη Δύση, αλλά η ρίζα αυτής της ιδέας βρίσκεται πολύ πιο πίσω, στην Ελλάδα των φιλοσόφων και των συμποσίων, όπου το κρασί ήταν κάτι περισσότερο από ένα ποτό – ήταν εργαλείο αλήθειας και κοινωνικής απελευθέρωσης.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.