Τι είναι το «σύνδρομο του ακορντεόν» στον κορωνοϊό που τρομάζει τους επιστήμονες

14:46 20/4/2020 - Πηγή: To10.gr

«Οταν έγιναν οι πρώτες συσκέψεις υπό τον κ. Δ. Τσιόδρα, εκφράζονταν φόβοι για 20πλασια θύματα από αυτά που έχουν καταγραφεί ως σήμερα και υπήρχαν ανησυχητικές εκτιμήσεις για τουλάχιστον 2.000-3.000 νεκρούς.

Μας απασχολούσε τότε τι θα γίνει με τις ΜΕΘ που ήταν εξαιρετικά λίγες, υπήρξαν απόψεις για μετατροπή γυμναστηρίων σε νοσηλευτικές μονάδες αλλά και αγωνία για τον τρόπο διαχείρισης των νεκρών. Υπήρχαν τότε οι σκέψεις να ενεργοποιηθούν τέσσερα φορητά νεκροτομεία-ψυγεία μεγάλης χωρητικότητας, σύμφωνα με σχέδιο για μαζικές απώλειες που υπήρχε στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων

του 2004. Επιπλέον, θα ενεργοποιείτο ένας αντίστοιχος ψυχόμενος χώρος, χωρητικότητας 150 περίπου ατόμων, στο Σχιστό.

Ομως η χώρα μας κατόρθωσε – λόγω των κυβερνητικών μέτρων και του φοβήτρου της Ιταλίας – να ξεπεράσει με εξαιρετικά λίγα κρούσματα και σχετικά μικρό αριθμό νεκρών την επιδημία και τα ελληνικά σενάρια του Φεβρουαρίου δεν είχαν τελικά αντίκρισμα. Ωστόσο δεν πρέπει να κάνουμε το λάθος να υποτιμήσουμε την κατάσταση.

Υπάρχει πάντα ο «φόβος του ακορντεόν» της επιδημίας, όπου η «φυσούνα» των κρουσμάτων και των θανάτων μπορεί να ανοίγει και να κλείνει ανά μερικές εβδομάδες. Κι έτσι να υπάρχουν εξάρσεις της νόσου του Αγίου Πνεύματος ή πλέον μέσα στο καλοκαίρι, όπου μια νέα καραντίνα, με τον διασκορπισμό των Ελλήνων και ενός αριθμού ξένων τουριστών σε θέρετρα, θα είναι σχεδόν αδύνατη.

Καθότι πολλοί ξεχνούν ότι στα τέλη Φεβρουαρίου η χώρα μας είχε μόνο έξι κρούσματα και έντεκα ημέρες αργότερα έκλεινε σχολεία και καταστήματα έχοντας 100 περίπου κρούσματα, αποφεύγοντας οριακά τον εφιάλτη με χιλιάδες νεκρούς άλλων χωρών. Εχει υπολογισθεί ότι αν τα μέτρα καθυστερούσαν μόνο 24-48 ώρες, τα κρούσματα και ίσως οι θάνατοι θα ήταν κατά 40% περισσότεροι. Αν η χώρα καθυστερούσε περαιτέρω για μερικά 24ωρα, θα ζούσαμε τον εφιάλτη άλλων χωρών. Κάτι όμως που μπορεί να συμβεί τους επόμενους μήνες».

Οι φόβοι για μια νέα φάση

Σε αυτή την καίρια επισήμανση προχώρησε, μιλώντας προς «Το Βήμα», κυβερνητικός παράγοντας που παρακολουθεί την πορεία των μέτρων και την εξέλιξη της πανδημίας της Covid-19 στη χώρα μας. Οπως εξάλλου και της προσπάθειας που γίνεται για να υπάρξει επαναφορά στην κανονικότητα, να ανοίξουν οι επιχειρήσεις, τα σχολεία κ.λπ.

Με κύριο φόβο ότι μπορεί να υπάρξουν μέχρι και τρεις-τέσσερις αυξομειώσεις των κρουσμάτων της νόσου το επόμενο τρίμηνο. Με το «ακορντεόν» να… ανοίγει στα τέλη Απριλίου λόγω αύξησης της κυκλοφορίας τις εορταστικές ημέρες, στα τέλη Μαΐου λόγω «απρόσεκτης» άρσης των μέτρων περιορισμού, το καλοκαίρι λόγω τουρισμού, πολυδιάσπασης κ.λπ. και τον Οκτώβριο, όταν αυτός ο κίνδυνος ελλοχεύει για όλον τον πλανήτη. Κι ίσως η χώρα μας λόγω υποεκτίμησης του κινδύνου να περάσει μια οδυνηρή επόμενη φάση της νόσου με εκατοντάδες θύματα.

Οι περιπτώσεις Βελγίου, Πορτογαλίας

Για να προσδιορίσουν τον κίνδυνο που επέρχεται, οι έλληνες αξιωματούχοι επισημαίνουν τις περιπτώσεις του Βελγίου και της Πορτογαλίας που έχουν μεγάλο αριθμό νεκρών, παρότι και αυτές απέφυγαν τις μοιραίες καθυστερήσεις. Οταν το Βέλγιο έκλεινε τα σχολεία, τα καταστήματα κ.λπ. στις 13 Μαρτίου, είχαν μόλις 559 κρούσματα – με μικρές διαφορές με την Ελλάδα – και μόλις τρεις θανάτους, όμως ο αριθμός αυτός έχει εκτοξευθεί λόγω της συγκεκριμένης μικρής καθυστέρησης σε 35.000 κρούσματα και σε 4.500 θανάτους.

Στην Πορτογαλία έκλεισαν τα σχολεία και τα εστιατόρια στις 12 Μαρτίου, όταν τα κρούσματα ήταν μόλις 78, και τα καταστήματα στις 19 Μαρτίου, όταν τα κρούσματα ήταν 786 με τέσσερις νεκρούς. Κι όμως, η συγκεκριμένη χώρα έφτασε σήμερα να έχει περίπου 18.500 κρούσματα, με περισσότερους από 600 θανάτους. Και αυτό είναι ένα δείγμα του κινδύνου που διατρέχει και η Ελλάδα στην οποία υπολογίζεται ότι υπάρχουν συνολικά περίπου 8.000-10.000 αφανείς φορείς του ιού. Αυτό σημαίνει ότι αν αυξηθεί η κυκλοφορία στους δρόμους κατά 40%-50%, θα καταγραφεί ραγδαία αύξηση κρουσμάτων.

«Προσοχή στον τουρισμό τον Ιούνιο»

Οπως αναφέρει στο «Βήμα της Κυριακής» ο λοιμωξιολόγος και καθηγητής Παθολογίας κ. Χαράλαμπος Γώγος «εξάλειψη της νόσου στη χώρα μας με εκμηδενισμό των κρουσμάτων δεν θα υπάρξει ίσως ποτέ. Αυτό που έχουμε κατορθώσει πλέον είναι να μειώσουμε τον συντελεστή μετάδοσης της νόσου στο “1”. Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορέας του ιού μολύνει μόνο έναν, ενώ προ των μέτρων μετέδιδε τον ιό σε τέσσερα άτομα και υπήρχε πολλαπλασιασμός των κρουσμάτων.

Πλέον κάθε ημέρα θα έχουμε μειούμενο αριθμό κρουσμάτων (εκτός κι αν οι πολίτες δεν πειθαρχήσουν στα μέτρα το Πάσχα, οπότε θα υπάρξει αύξηση κρουσμάτων προς τα τέλη Απριλίου) και θα φτάσουμε ίσως στο σημείο να έχουμε 2-3 καθημερινά. Αυτά θα προσπαθούμε να τα ιxνηλατήσουμε αμέσως. Τότε όμως, με το σύστημα των διαγνωστικών τεστ (έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 50.000 μέχρι σήμερα) αλλά κι αυτών των αντισωμάτων με τα κινητά συνεργεία του ΕΟΔΥ θα ελέγχουμε διαρκώς την επονομαζόμενη “ανοικτή κοινότητα”. Προκειμένου να βρούμε και νοσούντες που μέχρι τώρα θα τους αφήναμε χωρίς εξέταση και θα τους λέγαμε απλώς να μείνουν σπίτι τους. Με το δεδομένο ότι όταν θα υπάρχει σταδιακή άρση των μέτρων, σχεδόν όλοι θα είναι υποψιασμένοι και προσεκτικοί στις επαφές τους, με τήρηση των αποστάσεων κ.λπ. θεωρούμε ότι δεν θα μας ξεφύγει εύκολα ο αριθμός των κρουσμάτων.

Τα τρία κρούσματα δύσκολα θα γίνουν 50-70, με αύξηση γεωμετρικής προόδου, όπως συνέβη τον Φεβρουάριο. Ομως πάντα υπάρχει ο “φόβος του ακορντεόν” της νόσου και το καλοκαίρι. Κρίνω ότι πρέπει να επανεκτιμήσουμε τα πάντα σχετικά με τον τουρισμό, τον ερχόμενο Ιούνιο, οπότε θα ξέρουμε από ποιες χώρες μπορούμε να δεχθούμε τουρίστες»…

Η άγνωστη παγκόσμια μάχη για τα μοριακά τεστ

Μια τεράστια παγκόσμια μάχη για την απόκτηση μοριακών τεστ (η πλέον αξιόπιστη διάγνωση, μέσω της ανίχνευσης του γενετικού υλικού -RNA- του ιού) βρίσκεται σε εξέλιξη τους τελευταίους μήνες και με τη συμμετοχή της Ελλάδας.

Με σημαντικές εταιρείες να ακυρώνουν, λόγω της τεράστιας ζήτησης, παραγγελίες τουλάχιστον 30.000 μοριακών τεστ προς τη χώρα μας και να αναζητούνται διαρκώς εναλλακτικές λύσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ κάθε χρόνο, προ της πανδημίας, υπήρχε ετήσια παγκόσμια παραγωγή από έξι-επτά μεγάλες εταιρείες (σε Γερμανία, ΗΠΑ, Ελβετία, Απω Ανατολή) περίπου 1.800.000 μοριακών τεστ, η ζήτηση σήμερα είναι 10.000 φορές μεγαλύτερη! Οι δημόσιοι υγειονομικοί φορείς φαίνεται να καλύπτονται, προς το παρόν, από αποθηκευμένα τέτοια προϊόντα αλλά και ύστερα από αναφερόμενη συμφωνία ελβετικής εταιρείας για την προμήθεια 30.000 τέτοιου είδους διαγνωστικών προϊόντων.

Κι αυτό με το δεδομένο ότι σε χώρες του εξωτερικού όπως η Ολλανδία, έχουν σημειωθεί επιθέσεις εναντίον γραφείων εταιρειών που διαθέτουν μοριακά τεστ, γιατί δεν πωλούν μεγάλες ποσότητες στις χώρες τους και τα διανέμουν σε άλλα κράτη. Επίσης είναι ενδεικτικό ότι ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα χρησιμοποιούν αναγκαστικά τώρα περίπου 5.000 τεστ (για HIV και άλλους ιούς) που είχαν αγοράσει σε προγενέστερη φάση από Αζερμπαϊτζάν, Ισραήλ, Ρουμανία, Κροατία, Σλοβενία. Ακόμη, νοσοκομείο της Αττικής που διαθέτει σχετικό εξοπλισμό αναμένεται να χρησιμοποιήσει εναλλακτική μέθοδο μοριακών τεστ από εργοστάσιο των ΗΠΑ.
Πάντως στελέχη ιδιωτικών κέντρων που χρησιμοποιούν αυτού του είδους τα τεστ επεσήμαναν, μιλώντας προς «Το Βήμα», ότι υπήρχαν περίπου δέκα επιβεβαιωμένες περιπτώσεις θετικών μοριακών τεστ για νοσούντες από τον κορωνοϊό που δεν επιβεβαιώνονταν από τους ελέγχους του Ινστιτούτου Παστέρ ή άλλων φορέων, με διαφορετικές μεθόδους.