Δέκα περιπτώσεις που «κουρεύουν» τις συντάξεις

06:29 7/4/2022 - Πηγή: iEidiseis

Πώς επηρεάζουν τα πλασματικά, οι οφειλές, η πρόωρη «έξοδος», η μερική απασχόληση, οι… χαμένες υπερωρίες και οι επικουρικές συντάξεις.Όλο και περισσότερες συντάξεις με περισσότερα χρόνια ασφάλισης βγάζει κάθε μήνα ο ΕΦΚΑ, αλλά με μικρότερες αποδοχές για τους συνταξιούχους...

Η ονομαστική μείωση των αποδοχών, η μερική απασχόληση και η ελεύθερη επιλογή ασφαλιστικής κλάσης των ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών, όπου η συντριπτική πλειονότητα επιλέγει τα χαμηλότερα ασφάλιστρα, είναι η βασική αιτία των αναιμικών συντάξεων.

Ταυτόχρονο

όμως, τα όρια ηλικίας αυξήθηκαν και για να λάβει κάποιος πλήρη σύνταξη πρέπει να ασφαλιστεί για 40 χρόνια. Ένα… ρεκόρ που δύσκολα επιτυγχάνει σήμερα ένας μισθωτός ή ελεύθερος επαγγελματίας.

Οι αιτίες των χαμηλών αποδοχών (ακόμη και εάν μοιάζει υψηλή η ονομαστική σύνταξη):

1. Από το 2012 και μετά οι ονομαστικές αποδοχές έχουν μειωθεί. Και καθώς ο συντάξιμος μισθός υπολογίζονται με τον μέσο όρο από το 2002 μέχρι την ημέρα της κατάθεσης αίτησης συνταξιοδότησης, ο μισός ασφαλιστικός χρόνος (σ.σ. τα 10 από τα 20 έτη που υπολογίζοντα φέτος), είναι με χαμηλές αμοιβές. Κάτι που ρίχνει το μέσο όρο της ανταποδοτικής σύνταξης.

2. Για την συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης πολλοί ασφαλισμένοι αναγνωρίσουν πλασματικά έτη (έως 7 για την συμπλήρωση της 40ετίας). Ωστόσο, τα συγκεκριμένα έτη γίνονται με τον τρέχοντα μισθό (την χαμηλή ασφαλιστική κατηγορία των ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών), με αποτέλεσμα να πέφτει ο μέσος συντάξιμος μισθός. Κατά συνέπεια και προκειμένου να βγουν νωρίτερα στη σύνταξη (λόγω ανεργίας, φόβου της πανδημίας, χαμηλών μισθών κ.α.), από την μία πληρώνουν για την αναγνώριση πλασματικών ετών ασφάλισης και από την άλλη ρίχνουν τον μέσο όρο της σύνταξης.

3. Η αναγνώριση πλασματικών ετών, αλλά και η αποπληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών σε καθυστέρηση (οφειλές στον ΕΦΚΑ που έχουν 9 στους 10 ελεύθεροι επαγγελματίες λόγω οικονομικής κρίσης και πανδημίας), οδηγεί σε ονομαστική μείωση των αποδοχών για τα επόμενα 2 έως και 4 χρόνια μετά την «έξοδο» από την ενεργό υπηρεσία (για την αποπληρωμή του χρέους).

4. Η ανεργία οδηγεί πολλούς ασφαλισμένους σε «έξοδο» με μειωμένη σύνταξη, οπότε η εθνική σύνταξη βγαίνει μειωμένη κατά 115 ευρώ (-6% για κάθε έτος πρόωρης συνταξιοδότησης και έως 30%).

5. Συνήθως, οι μορφές απασχόλησης που κυριαρχούν τα τελευταία χρόνια είναι το παρτ ταιμ και η διαλείπουσα εργασία. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται ακόμη παραπέρα ο συντάξιμος μισθός.

6. Από πέρυσι (Ιούνιος 2021) οι δωρεάν υπερωρίες (10ωρη καθημερινή απασχόληση και 50ωρη εβδομαδιαία χωρίς την καταβολή υπερωριών) μειώνει το ασφαλιστέο μισθό, ειδικά στην βιομηχανία.

7. Ναι μεν μοιάζει υψηλή η βάση εκκίνησης των συντάξεων (345 ευρώ στην 15ετία και 384 στην 20ετή ασφάλιση), ωστόσο καταργήθηκε το ΕΚΑΣ (2017-19) που ερχόταν και διαμόρφωνε τα κατώτατα ακόμη και στα 720 ευρώ. Ενώ σήμερα δεν υφίστανται κατώφλι αποδοχών.

8. Ακόμη και εάν κάποιος που δεν έχει 40ετία επιλέξει να πάει μέχρι το 67ο έτος για να μην βγει με μειωμένη σύνταξη, το ποσοστό αναπλήρωσης για τα 20 έως 30 έτη είναι εξαιρετικά χαμηλά.

9. Οι επικουρικές συντάξεις έχουν περιοριστεί σε εξευτελιστικά επίπεδα και σπάνια καταγράφουν… τριψήφια νούμερα. Για παράδειγμα, με 20 χρόνια ασφάλισης η επικουρική ανέρχεται στο 9% του συντάξιμου μισθού. Εάν ο μέσος μισθός της 20ετίας είναι 800 ευρώ, η επικουρική περιορίζεται στα 72 ευρώ!

10. Οι παλαιοί ασφαλισμένοι (προ του 2016) που έχουν καταβάλει υψηλότερες του 20% ασφαλιστικές εισφορές για κύρια σύνταξη (ΔΕΚΟ, τράπεζες κ.α.) εξακολουθούν να λαμβάνουν χαμηλότερες συντάξεις εν σχέσει με όσους συνταξιοδοτήθηκαν τα τελευταία 6 χρόνια. Η προσαρμογή θα ολοκληρωθεί το 2023…