Γιάννης Βαληνάκης: Μάθημα

13:34 23/1/2025 - Πηγή: iEidiseis

Αν το βιβλίου του Γιάννη Βαληνάκη ήταν μάθημα εξωτερικής πολιτικής, θα άρχιζε: όσα κατά τις Συνθήκες ανήκουν στην Ελλάδα, ανήκουν στην Ελλάδα, όσα ανήκουν στην Τουρκία, ανήκουν στην Τουρκία.

Αν μπορεί να καταλογίσει κάποιος στον Καραμανλή κάτι, μετά την εμπνευσμένη ομιλία του για τα ελληνοτουρκικά, στην παρουσίαση του βιβλίου με τίτλο: «Για μια νέα στρατηγική απέναντι στην

Τουρκία» - εκδόσεις Σιδέρη - που έχει την υπογραφή του καθηγητή, Γιάννη Βαληνάκη, είναι το εξής:

-Η κριτική του στους χειρισμούς της σημερινής κυβέρνησης παράβλεπε ότι αυτοί οι χειρισμοί κατέρρευσαν ήδη. Προσωπικά ο Πρωθυπουργός έχει εγκαταλείψει την προοπτική της Χάγης και τις λοιπές διευθετήσεις «διαφορών», μεταξύ των δυο χωρών.

Ας βάλει ο Θεός το χέρι του, να μην εμφανιστεί ο Ερντογάν κομίζοντας γραμμάτια από τις πέντε ιδιαίτερες συναντήσεις τους και ζητήσει την εξόφληση τους. Ή έστω να τα χρησιμοποιήσει για να καταστήσει τη χώρα «αναξιόπιστη».

Όπως το 2022, όταν - μετά το «γεύμα για δυο» στο Βόσπορο - ο ημέτερος Πρωθυπουργός μεγαλοπιάστηκε με την υποδοχή του στο Κογκρέσο και ο Τούρκος πρόεδρος του είπε ότι ανακατεύει «τρίτους» και «δεν του ξαναμιλάει».

Του ξαναμίλησε και μια χαρά συμφώνησαν τη «Διακήρυξη των Αθηνών», που έπιανε το νήμα από το σημείο που το άφησε ο Σημίτης - με τις συμφωνίες στη Μαδρίτη με το ΝΑΤΟ και στο Ελσίνκι με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά η ολοκλήρωσή της, με «Διακήρυξη της Αγκύρας», που επρόκειτο να γίνει αυτές τις μέρες, δεν ήλθε ποτέ.

Στη διπλωματία αυτό για την ελληνική πλευρά συνιστά αναδίπλωση, που ισούται με ήττα της κυβερνητικής πολιτικής. Αν μάλιστα ο Πρωθυπουργός, μετά την ανακάλυψη ότι «τα φύλλα είναι δυο», ανακαλύψει και ότι στο Ουκρανικό η «σωστή πλευρά της Ιστορίας» ήταν άλλη, θα έλθει και θα δέσει ολόκληρο το γλυκό της ΙΧ αποτυχούσας εξωτερικής πολιτικής του.

Παρ’ όλα αυτά, ο Καραμανλής επανέλαβε ότι σε αυτό το μέτωπο δεν είναι στραβός ο γιαλός, αλλά ο Μητσοτάκης στραβά αρμενίζει - και μεταξύ μας: μάλλον θα το φορτώσει στον Γεραπετρίτη, με τον επικείμενο ανασχηματισμό.

Η μιντιακή κομπανία «Mitsotakis and friends» ενοχλήθηκε και οι καλύτεροι σολίστες της την έπεσαν στον πρώην Πρωθυπουργό. Ο «αθεόφοβος» είπε ότι στη διαπραγμάτευση για την ΑΟΖ «θα έπρεπε, όπως κάνουν όλες οι χώρες του κόσμου, να προσέλθουμε με το μέγιστο των διεκδικήσεών μας» και αυτό δεν σηκώνει «εκ των προτέρων παραχωρήσεις». Και ότι η εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας θα «έφερνε την Ελλάδα πολύ κοντά στον στόχο της απόκτησης ΑΟΖ τέσσερεις φορές μεγαλύτερης από τη σημερινή εδαφική έκταση της» και θα πίεζε την Τουρκία.

Παγίως οι παρεμβάσεις του Καραμανλή στην πολιτική που ασκείται από το 2019 προς ανατολάς, επιφέρουν ρήγματα στην ψευδή εικόνα που διαμορφώνει η κυβερνητική προπαγάνδα των «ήρεμων νερών». Από την πλευρά του, η «φύλαξη Θερμοπυλών» σ’ αυτό το μέτωπο, είναι εσωτερική ανάγκη του:

- Γνωρίζει τα θέματα και στην πολιτική η χρήση του μεγάλου ονόματος δεν γίνεται με τον ίδιο τρόπο από όσους το φέρουν. Το βάρος του περάσματος από την πρωθυπουργία δημιουργεί διαφορετικές υποχρεώσεις, σε όσους το σήκωσαν.

Αυτή τη φορά όμως είχε έναν επιπλέον λόγο: το περιεχόμενο του ιδίου του βιβλίου που παρουσίαζε. Όχι μόνο γιατί ο συγγραφέας του υπήρξε μέλος των κυβερνήσεων του, φίλος και συνομιλητής του σε αυτά τα θέματα. Όσο ο Μολυβιάτης, ο Παυλόπουλος και ο Χηνοφώτης που στον τομέα τους τα παίζουν στα δάκτυλα. Πρωτίστως γιατί είναι «πλήρης οδηγός πορείας» στα ελληνοτουρκικά, από κάποιον που μάλλον είναι ο καλύτερος στην Ελλάδα σ’ αυτό το θέμα.

Ο καθηγητής Βαληνάκης δεν είναι σχολιαστής της ελληνοτουρκικής ατζέντας. Τη χειρίσθηκε ως υφυπουργός Εξωτερικών, τη μελέτησε ως ακαδημαϊκός και την υπερασπίσθηκε για λογαριασμό της ελληνικής διπλωματίας, ως πολιτικός.

Δεν κατεβάζει θεωρίες. Συλλαμβάνει τι ακριβώς σημαίνει για την Ελλάδα και για την Τουρκία - η διαρκώς αναβαθμισμένη στην άλλη πλευρά του Αιγαίου - «Γαλάζια πατρίδα» και προτείνει μια συγκροτημένη στρατηγική αναχαίτισης του τουρκικού αναθεωρητισμού από την Ελλάδα με χειροπιαστές τακτικές κινήσεις.

Το βιβλίο είναι ιστορικό, πολιτικό, νομικό, διπλωματικό - αλλά και… γεωγραφικό - εγχειρίδιο υψηλής ποιότητας και συγχρόνου πατριωτισμού. Τροφοδοτεί με ισχυρά σημερινά επιχειρήματα την εθνική γραμμή, που διαμορφώσαν οι θεμελιωτές της μεταπολιτευτικής Ελλάδας.

Η πολιτική που προτείνει είναι υποδειγματική και η υλοποίηση της δίνει στη χώρα στιβαρά πλεονεκτήματα στη συγκυρία: με αξιοποίηση του Διεθνούς δικαίου κατ’ αντίστροφο τρόπο από την τρέχουσα κυβερνητική μέθοδο - που το επικαλείται σαν λόγια και το θυσιάζει στην πράξη.

Αν ήταν μάθημα εξωτερικής πολιτικής - που είναι - θα άρχιζε ως εξής: όσα κατά τις Συνθήκες ανήκουν στην Ελλάδα, ανήκουν στην Ελλάδα, όσα ανήκουν στην Τουρκία, ανήκουν στην Τουρκία - τέλεια και παύλα. Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις αν δεν αρχίζουν από αυτό το σημείο, δεν υπάρχουν, ή πρόκειται να απολήξουν σε βάρος της χώρας και του ελληνισμού.