Γιατί ο Τραμπ θέλει τη Γροιλανδία – Η απάντηση της Δανίας και οι Γροιλανδοί που… το σκέφτονται

17:58 7/1/2025 - Πηγή: iEidiseis

Η Γροιλανδία είναι μια περιοχή πλούσια σε φυσικούς πόρους αλλά και με μεγάλη στρατηγική σημασία. 

Πριν ακόμη ορκιστεί Πρόεδρος των ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ έχει «ταράξει τα νερά» της διεθνούς πολιτικής σκηνής. Είτε πρόκειται για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και το μέλλον του ΝΑΤΟ, είτε για την επιβολή δασμών, ο νέος Αμερικανός ηγέτης έχει θορυβήσει τους συμμάχους των ΗΠΑ. Τελευταία «βόμβα» που

έριξε ήταν η πρόθεσή του να αγοράσει τη Γροιλανδία, την αυτοδιοικούμενη περιοχή της Αρκτικής, η οποία ανήκει επί της ουσίας στη Δανία.

«Για λόγους εθνικής ασφάλειας αλλά και διατήρησης της ελευθερίας σε όλο τον κόσμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής πιστεύουν ότι η ιδιοκτησία και ο έλεγχος της Γροιλανδίας είναι απόλυτη αναγκαιότητα», έγραψε ο εκλεγμένος πρόεδρος στο Truth Social, τη δική του πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης.

Η απάντηση που έστειλε η Μέτε Φρεντέρικσεν, πρωθυπουργός της Δανίας, στην οποία ανήκει η Γροιλανδία, ήταν σαφής: «Η Γροιλανδία δεν είναι προς πώληση». «Η Γροιλανδία ανήκει στους Γροιλανδούς», είπε. Ωστόσο αυτοί φαίνεται πως βλέπουν το μέλλον τους χωρίς τον έλεγχο της Κοπεγχάγης. Ενδεικτικό του κλίματος στην ηγεσία της Δανίας είναι η απόφαση του βασιλιά να αλλάξει το οικόσημο του βασιλείου ώστε να προβάλλονται εμφανέστερα η Γροιλανδία και τα Νησιά Φερόε, με μεγαλύτερα τα σύμβολα της πολικής αρκούδας και του κριαριού αντίστοιχα.

«Θέλουμε ανεξαρτησία» - «Η Δανία μας εκμεταλλεύεται»

Η Γροιλανδία υπήρξε αποικία της Δανίας μέχρι το 1953. Πλέον είναι αυτοδιοικούμενο έδαφος του δανέζικου βασιλείου και το 2009 κέρδισε το δικαίωμα να επιδιώξει την ανεξαρτησία της με δημοψήφισμα. Ενώ η πλειονότητα των 57.000 κατοίκων της φαίνεται να υποστηρίζει μια ανεξάρτητη πορεία, υπάρχουν και αυτοί που μέχρι σήμερα εξέφραζαν κάποιες επιφυλάξεις σχετικά με τις επιπτώσεις που θα έχει στο βοιωτικό τους επίπεδο. Όμως με την υποστήριξη των ΗΠΑ αυτές οι ανησυχίες μπορούν να καμφθούν σε μεγάλο βαθμό.

Ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας Μούτε Εγκεντε, αν και έχει υποστηρίξει πως αυτή «δεν πωλείται», κατά την ομιλία του για το νέο έτος εξέφρασε ανοιχτά την επιθυμία για ανεξαρτητοποίηση από τη Δανία και την ενίσχυση της «συνεργασίας» με άλλες χώρες. «Είναι η ώρα να κάνουμε ένα βήμα και να διαμορφώσουμε το μέλλον μας, και σε σχέση με ποιους θέλουμε να συνεργασθούμε στενά και σε σχέση με το ποιοι θέλουμε να είναι οι εμπορικοί μας εταίροι», είπε και όπως ήταν αναμενόμενο τα βλέμματα όλων στράφηκαν προς τις ΗΠΑ.

Ο Ντόναλντ Τραμπ συνόδευσε το μήνυμά του για τη Γροιλανδία και με ένα βίντεο, στο οποίο εμφανίζεται ένας Γροιλανδός να να ζητάει από τον νέο Αμερικανό πρόεδρο να προχωρήσει στην εξαγορά της περιοχής. «Αν μπορούσατε να πείτε κάτι στον Τραμπ, τι θα ήταν αυτό;» ακούγεται να ρωτά μια γυναίκα τον άνδρα, ο οποίος πριν απαντήσει φοράει ένα καπέλο «MAGA» (Make America Great Again), το κίνημα του Τραμπ.

«Αγοράστε μας. Αγοράστε τη Γροιλανδία», λέει προσθέτοντας ότι «αγαπά τους Αμερικανούς» και θέλει να απελευθερωθεί από την κυβέρνηση της Δανίας. «Δεν θέλουμε να είμαστε πλέον αποικία της κυβέρνησης της Δανίας. Κάθε χρόνο μας αρπάζουν τα ορυκτά μας. Είμαστε το πλουσιότερο έθνος στον κόσμο και δεν μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε. Η Δανίας μας εκμεταλλεύεται τόσο πολύ!», αναφέρει.

Γιατί είναι τόσο σημαντική η Γροιλανδία

Ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται πως δεν σκοπεύει να χάσει χρόνο. Σε πρώτη φάση αποφάσισε να στείλει τον γιο του στο παγωμένο νησί της Αρκτικής. Ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ έφτασε με ιδιωτικό τζετ στην πρωτεύουσα της Γροιλανδίας, στο Νουκ, την Τρίτη (7/1). Παρότι ο ίδιος ισχυρίστηκε πως πρόκειται για μια ιδιωτική επίσκεψη, το ταξίδι του ενίσχυσε τα σενάρια για το μέλλον της εξαιρετικά πλούσιας σε φυσικούς πόρους περιοχής.

{https://twitter.com/DonaldJTrumpJr/status/1876624138174976459}

Εκτός από κοιτάσματα πετρελαίου, φυσικού αερίου, ουρανίου και χρυσού, το έδαφος της Γροιλανδίας είναι πλούσιο σε σπάνιες γαίες, όπως το νεοδύμιο και το δυσπρόσιο. Πρόκειται για μέταλλα τα οποία έχουν πάρει τεράστια αξία λόγω της χρήσης τους σε προϊόντα της σύγχρονης τεχνολογίας και διεθνώς τα μεγαλύτερα αποθέματα ελέγχονται κυρίως από την Κίνα και τη Ρωσία.

Επίσης ο αμερικανικός στρατός διαθέτει ήδη μια βάση στο νησί, στην Pituffik, που αποτελεί στρατηγική τοποθεσία για την αντιπυραυλική άμυνα των ΗΠΑ αλλά και τις διαστημικές επιχειρήσεις. Πρόκειται για μια βάση που δημιουργήθηκε τα πρώτα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου και καθώς ο κόσμος έχει επιστρέψει στις ίδιες γεωπολιτικές συνθήκες, έχει αποκτήσει εκ νέου μεγάλη στρατηγική σημασία. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Ντόναλντ Τραμπ επικαλέστηκε λόγους «εθνικής ασφάλειας» για να υποστηρίξει την πρόθεσή του να αγοράσει τη Γροιλανδία.

Η κλιματική κρίση «αναθερμαίνει» το ενδιαφέρον για την Αρκτική

Καθώς η κλιματική κρίση αλλάζει το περιβάλλον στην παγωμένη Αρκτική, η Γροιλανδία θα μπορούσε να αποδειχθεί κομβική στο μέλλον για την παγκόσμια ναυτιλία και το εμπόριο. Η κίνηση των πλοίων στον παγωμένο βόρειο πόλο έχει αυξηθεί κατά 37% την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Αρκτικού Συμβουλίου. Η περαιτέρω μείωση του θαλάσσιου πάγου θα μπορούσε να ανοίξει ακόμη περισσότερους εμπορικούς δρόμους.

Οι ισχυρότερες δυνάμεις επιδιώκουν να επεκτείνουν την εμβέλειά τους στον Αρκτικό Κύκλο. Ρωσία και Κίνα έχουν εντείνει εδώ και καιρό το ενδιαφέρον τους για την Αρκτική, ενισχύοντας από κοινού την παρουσία τους με τη Μόσχα να δηλώνει μάλιστα «έτοιμη για σύγκρουση» με το ΝΑΤΟ στην Αρκτική.

Τον Νοέμβριο συμφώνησαν να ενισχύουν τη συνεργασία για να εκμεταλλευτούν τις αρκτικές διαδρομές που ανοίγονται, οικοδομώντας έναν «Πολικό Δρόμο του Μεταξιού», που θα εξυπηρετεί οικονομικούς, γεωπολιτικούς και στρατιωτικούς στόχους. «Οι δρόμοι της Αρκτικής αλλάζουν λόγω της κλιματικής αλλαγής. Για αυτό και δείχνουμε ολοένα και μεγαλύτερη προσοχή και η νέα αμερικανική κυβέρνηση θα πρέπει να αντιμετωπίσει αυτό το ζήτημα στο μέλλον», είπε ο Jose W. Fernandez, υφυπουργός οικονομικής ανάπτυξης, ενέργειας και περιβάλλοντος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Εξαιτίας της υπερθέρμανσης, εκτιμάται επίσης ότι ήδη, τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, μια έκταση περίπου 28.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων έχει «απαλλαχθεί» από πάγους. Και καθώς αυτοι συνεχίζουν να υποχωρούν έρχονται στην επιφάνεια εδάφη τα οποία θα μπορούσαν να είναι εκμεταλλεύσιμα για γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά και για εξορύξεις σπάνιων γαιών.

Αξίζει να σημειωθεί πως ο Τραμπ δεν είναι η πρώτη φορά που εκφράζει την επιθυμία του να αγοράσει την Γροιλανδία. Το ίδιο είχε ανακοινώσει και το 2019, κατά την πρώτη του θητεία ως Πρόεδρος των ΗΠΑ, ωστόσο τότε ήταν δεν υπήρξε κάποια κίνηση. Σήμερα εμφανίζεται πιο έτοιμος να προχωρήσει τους σχεδιασμούς του.

«Η Γροιλανδία είναι ένα υπέροχο μέρος και ο κόσμος της θα επωφεληθεί τα μέγιστα εάν και όταν γίνει κομμάτι της χώρας μας. Θα την εκτιμήσουμε και θα την προστατέψουμε από έναν πολύ επικίνδυνο εξωτερικό κόσμο. Ξανακάντε Μεγάλη τη Γροιλανδία!», έγραψε χαρακτηριστικά.