Η αλφάβητος του ESG

17:10 2/12/2024 - Πηγή: iEidiseis

Τι είναι ESG με απλά λόγια.

ESG… Ένα αρκτικόλεξο που κάπου το έχει πάρει μάλλον το μάτι μας, μπορεί να ξέρουμε τι σημαίνουν τα τρία αρχικά του, αλλά και πάλι δεν είμαστε σίγουροι τι ακριβώς αφορά. Άλλοι πάλι μπορεί να είναι εξοικειωμένοι με τον όρο, αλλά να μη γνωρίζουν τα πολλά διαφορετικά – και συνήθως απρόσμενα – πεδία στα οποία απλώνεται.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το ESG προέρχεται από τα αρχικά Environmental, Socia land Governance, δηλαδή Περιβάλλον, Κοινωνία και (εταιρική) Διακυβέρνηση. Tα κριτήρια, οι ενέργειες, οι πρακτικές

που έχουν να κάνουν με αυτές τις τρεις έννοιες έχουν αναδειχθεί σε βασικό παράγοντα καθορισμού της στρατηγικής μιας εταιρείας, όπως επίσης και της λήψης επενδυτικών αποφάσεων και άντλησης χρηματοδότησης.

Ποιες έννοιες και δραστηριότητες πάνε χέρι-χέρι με το ESG;

Η αλφάβητος του ESG

Aειφορία: Συνήθως, χρησιμοποιούμε και τον όρο Bιωσιμότητα. Ας μην προτρέχουμε, όμως, στο γράμμα Β. Η αειφορία αφορά την ισορροπία μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης, κοινωνικής δικαιοσύνης και περιβαλλοντικής προστασίας, διασφαλίζοντας ότι οι πόροι του πλανήτη θα επαρκούν για τις ανάγκες των μελλοντικών γενεών. Στο πλαίσιο του ESG, συνδέεται με στρατηγικές που μειώνουν την περιβαλλοντική επιβάρυνση και προωθούν υπεύθυνες επιχειρηματικές πρακτικές.

Βιοποικιλότητα: Και όμως, οι εταιρείες (πρέπει να) ασχολούνται με τα φυσικά οικοσυστήματα και τα έμβια όντα. Είτε πρόκειται για μια αναδάσωση, είτε για τον καθαρισμό μιας ακτής, πρακτικές με στόχο την προστασία της βιοποικιλότητας ενισχύουν τους περιβαλλοντικούς στόχους των επιχειρήσεων και των κοινοτήτων.

Γυναίκες στην ηγεσία: Η συμμετοχή γυναικών σε ηγετικές θέσεις αποτελεί σημαντικό δείκτη προόδου στα κριτήρια ESG, ειδικά στον πυλώνα της κοινωνικής υπευθυνότητας (S - Social). Προωθεί τη διαφορετικότητα, τη συμπερίληψη και την ισότητα φύλων, θρυμματίζοντας μια και καλή τη «γυάλινη οροφή» και δημιουργώντας ένα πιο ισορροπημένο εργασιακό περιβάλλον.

Διακυβέρνηση: Ίσως ο λιγότερο ορατός στο ευρύ κοινό από τους τρεις πυλώνες του ESG, αλλά είναι εξαιρετικά σημαντικός για την ορθή λειτουργία μιας εταιρείας. Ουσιαστικά, αφορά όλους αυτούς τους κανόνες -νομικούς, οικονομικούς και ηθικούς- που καθορίζουν τη διαχείριση, τον έλεγχο και τη στρατηγική καθοδήγηση ενός οργανισμού. «Κλειδί» για τη διακυβέρνηση είναι μια άλλη λέξη που αρχίζει από Δ: η διαφάνεια, δηλαδή η απόλυτη ειλικρίνεια όσον αφορά τα οικονομικά στοιχεία και τα δεδομένα ESGπου εφαρμόζει η εκάστοτε επιχείρηση.

Εκπομπές άνθρακα: Από τα νο 1 στοιχεία που ανακοινώνουν οι επιχειρήσεις στις εκθέσεις βιώσιμης ανάπτυξής τους. Η μείωση των εκπομπών CO2 έρχεται σε συμφωνία με εθνικούς, ευρωπαϊκούς και παγκόσμιους στόχους για τη διατήρηση της θερμοκρασίας κάτω από τον 1,5 βαθμό Κελσίου και την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα.

Ηλεκτροκίνηση: Ένα παράδειγμα μείωση των εκπομπών άνθρακα είναι η ηλεκτροκίνηση. Η μετάβαση σε καθαρές μεταφορές ενισχύει την ενεργειακή ανεξαρτησία και τη βιωσιμότητα.

Ισότητα: Είτε είναι μεταξύ των δύο φύλων, είτε μεταξύ εργαζομένων με διαφορετικό οικονομικό, θρησκευτικό, πολιτικό ή κοινωνικό background, όλες οι εταιρείες οφείλουν να αντιμετωπίζουν ισότιμα τους εργαζόμενούς τους και να «γιορτάζουν» τη διαφορετικότητά τους.

Κοινωνία: Ο πυλώνας Κοινωνία (Social) του ESG αναφέρεται στις στρατηγικές που επικεντρώνονται στους ανθρώπους: εργαζόμενους, καταναλωτές, κοινότητες και ευρύτερη κοινωνία. Περιλαμβάνει την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των ανθρώπων εν γένει, την προώθηση της ισότητας, την ενίσχυση της διαφορετικότητας και τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας.

Λογοδοσία: Πρόκειται για τη δέσμευση των επιχειρήσεων να αναλαμβάνουν την ευθύνη για τις αποφάσεις και τις επιπτώσεις τους σε περιβαλλοντικό, κοινωνικό και διακυβερνητικό επίπεδο. Η λογοδοσία διασφαλίζει ότι οι οργανισμοί λειτουργούν με διαφάνεια και υπευθυνότητα απέναντι στους μετόχους, εργαζομένους, πελάτες και την κοινωνία.

Μείωση αποβλήτων: Περιλαμβάνει δράσεις για τη μείωση της ποσότητας υλικών που απορρίπτονται, προκρίνοντας την ανακύκλωση, την επαναχρησιμοποίηση και την αποφυγή της υπερπαραγωγής. Με αυτό τον τρόπο, ενισχύεται την κυκλική οικονομία και μειώνεται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των οργανισμών.

Oικοσυστημικές υπηρεσίες επί πληρωμή: Τα λεγόμενα Paid Ecosystem Services, μια σχετικά άγνωστη υπηρεσία στην Ελλάδα και εξαιρετικά ανερχόμενη στο εξωτερικό. Ουσιαστικά, κράτη αλλά και εταιρείες πληρώνουν ανθρώπους που ζουν κοντά σε ένα οικοσύστημα για τις υπηρεσίες που αυτό παράγει, πχ. είτε εκμεταλλεύονται τουριστικά την περιοχή, είτε ψαρεύουν από τα νερά της, είτε απολαμβάνουν τους καρπούς της γης. Με αυτό τον τρόπο, αυτοί που πληρώνουν μπορούν να βελτιώσουν τη δημόσια εικόνα τους, να χτίσουν δεσμούς με την τοπική κοινωνία, αλλά και να μειώσουν εμμέσως το ανθρακικό τους αποτύπωμα.

Περιβάλλον: Είναι το… α και το ω του ESG, καθώς από τη μάχη κατά της κλιματικής κρίσης δεν θα μπορούσε να λείψει ο εταιρικός τομέας. Πώς μπορεί να βοηθήσει; Με τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την αποδοτική χρήση ενέργειας, την υπεύθυνη διαχείριση των φυσικών πόρων, την προστασία της βιοποικιλότητας και των φυσικών οικοσυστημάτων.

Ρυθμιστικό Πλαίσιο: Όπως και με όλες τις άλλες λειτουργίες τους, οι επιχειρήσεις οφείλουν να τηρούν τους νόμους, κανονισμούς και οδηγίες που ρυθμίζουν τη συμμόρφωσή τους με τις απαιτήσεις ESG. Το ρυθμιστικό πλαίσιο καθορίζει τις απαιτήσεις που πρέπει να πληρούν οι επιχειρήσεις για να παραμείνουν ανταγωνιστικές και να διασφαλίσουν την αξιοπιστία τους στην αγορά.

Tεχνολογία (και ESG): Η τεχνολογία προσφέρει εργαλεία και καινοτομίες που συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη και στην ορθή διαχείριση των κριτηρίων ESG. Mε καινοτομίες όπως το blockchain, η τεχνητή νοημοσύνη και οι αυτοματισμοί, η παρακολούθηση της σωστής τήρησης των κριτηρίων αυτών γίνεται ακόμα πιο εύκολη και διαφανής.

Υποδομές: Οι υποδομές μιας επιχείρησης δεν αρκεί να είναι λειτουργικές, μοντέρνες και φιλικές προς τον εργαζόμενο. Πρέπει να κατασκευάζονται με γνώμονα τον σεβασμό στο περιβάλλον, αλλά και να εφαρμόζουν κανόνες ενεργειακής αποδοτικότητας ώστε να μειώνουν το κόστος για την εταιρεία και τις αρνητικές επιπτώσεις τους στον πλανήτη.

Φυσικοί Πόροι και Χρήση τους: Η υπερβολική ή αλόγιστη χρήση συνάδει στην απώλεια της βιοποικιλότητας και την επιδείνωση της κλιματικής αλλαγής. Πρακτικές όπως η περιορισμένη χρήση χαρτιού, η ανακύκλωση, η αποδοτική χρήση νερού μέσω τεχνολογιών επαναχρησιμοποίησης, η αειφόρος γεωργία και δασοκομία και η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας είναι μερικά από τα μέτρα που μπορούν να εφαρμόσουν οι επιχειρήσεις για να προστατεύσουν το περιβάλλον.

Ψηφιακή Διακυβέρνηση: Αφορά τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών και εργαλείων για την ενίσχυση των διαδικασιών διακυβέρνησης, την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Σημαντικό κομμάτι σε αυτό παίζει η προστασία και η υπεύθυνη διαχείριση των προσωπικών δεδομένων πελατών, υπαλλήλων και συνεργατών.