Το παρασκήνιο της επίθεσης Τραμπ: Ο ορυκτός πλούτος των 500 δισ. και το «όχι» του Ζελένσκι

18:35 20/2/2025 - Πηγή: iEidiseis

Το παρασκήνιο της σύγκρουσης και το «deal» που θέλει ο Τραμπ με την παρούσα ή τη νέα ηγεσία της Ουκρανίας. 

Το τελευταίο 48ωρο - για όσους είχαν ακόμη οποιαδήποτε αμφιβολία – ήταν αποκαλυπτικό των προθέσεων του Ντόναλντ Τραμπ για την Ουκρανία. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ φρόντισε να κάνει σαφές σε Κίεβο και ΕΕ πως στην «πόλη υπάρχει νέος σερίφης», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά και ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς, και τα δεδομένα έχουν πλέον αλλάξει ριζικά.

Για

τη νέα αμερικανική ηγεσία, η Μόσχα όχι μόνο δεν είναι «απομονωμένη», αλλά αποτελεί έναν κρίσιμο συνομιλητή και ο τερματισμός του πολέμου περνάει μέσα από την ικανοποίηση των αιτημάτων της. Αυτό, βάσει και του σχεδίου που προωθεί ο Τραμπ, επιγραμματικά σημαίνει πως η Ρωσία θα διατηρήσει τα εδάφη που έχει καταλάβει και η Ουκρανία θα μείνει εκτός ΝΑΤΟ.

Οι ΗΠΑ, όπως έχουν επισημάνει επανειλημμένα Αμερικανοί αξιωματούχοι, έχουν άλλα σημαντικότερα πεδία ενδιαφέροντος και η Ευρώπη θα πρέπει στο εξής να πληρώνει για την άμυνά της και να φροντίσει μόνη της για την ασφάλειά της, χωρίς τις «πλάτες» των ΗΠΑ. Εξάλλου τόσο οι ουκρανοί, όσο και οι ευρωπαίοι, έχουν παραδεχτεί πως χωρίς τους Αμερικάνους ο πόλεμος δεν μπορεί να συνεχιστεί.

Όσο για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μόλις αντέδρασε για τον παραγκωνισμό του από τις συνομιλίες με τη Ρωσία, ο Ντόναλντ Τραμπ του έδειξε με απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς την «πόρτα της εξόδου». Τον αποκάλεσε «δικτάτορα», καθώς όπως είπε παραμένει στην εξουσία χωρίς να έχει λαϊκή υποστήριξη και αποφεύγει τις εκλογές, παρουσίασε ως καταστροφική τη διακυβέρνησή του και τον ίδιο ως αποτυχημένο. Του χρέωσε κατασπατάληση της οικονομικής βοήθειας που του προσέφεραν οι ΗΠΑ, επιρρίπτοντάς του ευθύνες και για το ξέσπασμα του πολέμου. Γενικά, όπως είπε, «έχει κάνει μια απαίσια δουλειά».

Επιπλέον, κατά τον Ντόναλντ Τραμπ, ο Ζελένσκι έχει να εξοφλήσει και ένα «χρέος» για την οικονομική βοήθεια εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχει λάβει όλο αυτό το διάστημα. Για τις «υπηρεσίες» τους, όπως δήλωσε πριν από λίγο καιρό ο Αμερικανός Πρόεδρος, οι ΗΠΑ θα πρέπει να πάρουν ένα κομμάτι από τους τεράστιους φυσικούς πόρους της Ουκρανίας (λίθιο, πετρέλαιο, φυσικό αέριο κ.α.). «Είπα στον Ζελένσκι ότι θέλω το ισοδύναμο, όπως σπάνιες γαίες, αξίας 500 δισεκατομμύριων δολαρίων, ώστε να μην αισθανόμαστε ηλίθιοι», τόνισε.

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι αρχικά συμφώνησε, ζητώντας ωστόσο αυτή η παραχώρηση να συνοδευτεί με εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ. «Οι Αμερικάνοι», είχε δηλώσει, «βοήθησαν περισσότερο, και ως εκ τούτου θα πρέπει να κερδίσουν και τα περισσότερα. Προσφέρουμε πολύτιμους φυσικούς πόρους. Οι αμερικανικές εταιρίες θα έχουν κέρδη και εμείς θα έχουμε ασφάλεια και θέσεις εργασίας».

Το παρασκήνιο και το «όχι» του Ζελένσκι

Η σύγκρουση του τελευταίου 48ωρου συνδέεται σε σημαντικό βαθμό και με αυτή τη συμφωνία. Η πρόταση του Ζελένσκι για το «deal» με τον ορυκτό πλούτο παραδόθηκε στο επιτελείο του Τραμπ στο Συμβούλιο Ασφαλείας την περασμένη Παρασκευή (14/02). Η απάντηση που έλαβε φαίνεται να τον… «σόκαρε». Παρά τις αξιώσεις για τον ορυκτό πλούτο, οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να παρέχουν τις εγγυήσεις ασφαλείας που ζητάει το Κίεβο.

Το ακριβές περιεχόμενο της πρότασης παραμένει ασαφές, αν και οι διαρροές και οι πληροφορίες αναφέρουν πως προβλέπει αποκλειστικά και «αιώνια» δικαιώματα μεγάλου ποσοστού του φυσικού πλούτου της Ουκρανίας, ακόμη και υποδομών. Οι επικριτές το χαρακτήρισαν «εκβιαστικό» και «αποικιοκρατικό», ενώ αξιωματούχοι των ΗΠΑ υπογράμμισε πως η συμφωνία συνδέει άμεσα την οικονομία της Ουκρανίας με αυτή των ΗΠΑ και κάλεσαν την ουκρανική ηγεσία να μην είναι «κοντόφθαλμη».

Το κρίσιμο όμως για το Ζελένσκι ήταν και παραμένει το ζήτημα των εγγυήσεων ασφαλείας. Θέλησε μάλιστα να επισημάνει αυτή την προτεραιότητα και δημοσίως, υπογραμμίζοντας ωστόσο πως δεν επιθυμεί να δώσει στη δημοσιότητα το σχέδιο που του κατατέθηκε από τις ΗΠΑ, καθώς αυτό δεν θα βοηθούσε στις σχέσεις των δύο χωρών.

«Εντάξει, ας κάνουμε μια συμφωνία. Ας το μοιραστούμε [τον ορυκτό πλούτο], ανάλογα και με την επένδυση … αλλά χρειαζόμαστε εγγυήσεις ασφαλείας», τόνισε και πρόσθεσε: «Το κρίσιμο είναι ότι δεν υπάρχει ούτε μια λέξη για τις εγγυήσεις ασφαλείας. Κοιτάξτε, όλοι θέλουμε μια νίκη. […] Ας βάλουμε κάτω τα ποσοστά. Αυτή ήταν λοιπόν η πρότασή μου. Προστατεύω την Ουκρανία, δεν μπορώ να την ξεπουλήσω».

Η άρνηση του Ζελένσκι φαίνεται πως ήταν αυτή που εξόργισε και τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος δεν θέλει να βλέπει να χαλάνε… οι δουλειές του. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ απασφάλισε κατά του Ουκρανού Προέδρου και αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου, με διαδοχικές παρεμβάσεις, του συνέστησαν «να μην προκαλεί», καθώς αυτό θα αποδειχθεί μια καταστροφική στρατηγική για τον ίδιο.

«Ηρέμησε και υπόγραψε»

Το τελευταίο μήνυμα ήρθε από τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, Μάικ Βαλτς. Μιλώντας στο Fox News την Πέμπτη (20/02) προέτρεψε τον Ουκρανό Πρόεδρο να «ρίξει τους τόνους, να διαβάσει προσεκτικά τη συμφωνία και να την υπογράψει». Χαρακτήρισε δε «απαράδεκτη» τη στάση του Ζελένσκι δεδομένων όλων όσων έχουν κάνει οι ΗΠΑ για την Ουκρανία.

Το σίγουρο είναι πως ο Ντόναλντ Τραμπ - και για εσωτερικούς επικοινωνιακούς λόγους - έχει «βάλει στο μάτι» τον ορυκτό πλούτο της Ουκρανίας και θα προσπαθήσει να κλείσει το «deal» με την παρούσα ή με την επόμενη ουκρανική ηγεσία. Για αυτό φρόντισε να υπενθυμίσει στον Ζελένσκι πως ο πολιτικός του χρόνος τελειώνει. «Ο Ζελένσκι», προειδοποίησε, «θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα, διαφορετικά δεν θα του μείνει χώρα».