Ποιος είναι ο Φρίντριχ Μερτς: Περίμενε 25 χρόνια να γίνει καγκελάριος της Γερμανίας και τώρα έρχεται η ώρα του

16:52 12/11/2024 - Πηγή: iEidiseis

Από «μαύρο πρόβατο» της Μέρκελ στην ηγεσία του CDU και ολοταχώς για την ηγεσία της Γερμανίας. 

Περίμενε σχεδόν 25 χρόνια για να γίνει καγκελάριος της Γερμανίας και τώρα φαίνεται πως έρχεται η ώρα του Φρίντριχ Μερτς. Η καγκελαρία για τον ηγέτη των χριστιανοδημοκρατών απέχει μόλις τρεις μήνες. Ποιος είναι ο άνθρωπος, που εκτός συγκλονιστικού απροόπτου θα αναλάβει τα ηνία

της χώρας;

Ο κύβος ερρίφθη. Εκπρόσωποι των Σοσιαλδημοκρατών και των Χριστιανοδημοκρατών συμφώνησαν οι πρόωρες κάλπες, μετά την κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού υπό τον Όλαφ Σολτς, να στηθούν στις 23 Φεβρουαρίου. Τυπικά, ο απερχόμενος καγκελάριος θα πρέπει πρώτα να υποβάλει ψήφο εμπιστοσύνης, κατά την οποία θα καταψηφιστεί και ακολούθως θα διαλυθεί η Βουλή ανοίγοντας και επίσημα την προεκλογική περίοδο.

Ο Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU/CSU) του Φρίντριχ Μερτς είναι το ακλόνητο φαβορί για την νίκη στις εκλογές και το βασικό ερώτημα είναι τι ποσοστό θα συγκεντρώσει και με ποιους θα μπορούσε να συμμαχήσει για τον σχηματισμό μιας νέας κυβέρνησης.

Η κεντροδεξιά συμμαχία προηγείται σχεδόν με διπλάσιο ποσοστό 30-34%. Δεύτερη πολιτική δύναμη αναδεικνύεται η ακροδεξιά «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) με 16% έως 19%. Το SPD του Σολτς βρίσκεται στο 14-18%, ενώ οι Πράσινοι στο 9-12% και το FDP μόλις στο 3-5%, κινδυνεύοντας να μείνει εκτός Βουλής, καθώς το όριο είναι το 5%.

Ο Μερτς ετοιμάζεται να ηγηθεί της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης, η οποία διανύει τη χειρότερη μεταπολεμική της περίοδο αντιμέτωπη με κρίσιμα δομικά προβλήματα.

Ο πόλεμος με τη Μέρκελ

Ο Μέρτς είναι ένα από τα παραδοσιακά στελέχη του συντηρητικού χώρου. Είναι κοντά στην επιχειρηματική ελίτ και οικοδόμησε την πολιτική του καριέρα γύρω από την αντίθεσή του για το δημόσιο δανεισμό και τη μετανάστευση, θέσεις που τον έφεραν σε σύγκρουση με την «σιδηρά κυρία» της γερμανικής πολιτικής και του CDU, Άνγκελα Μέρκελ.

Ο 68ρονος πλέον πολιτικός είναι γνωστός για τα διχαστικά του σχόλια και την τραχιά πολιτική ρητορική του. Δεν είναι τυχαίο που παρότι το κόμμα του έχει τεράστια διαφορά στις δημοσκοπήσεις, η δημοτικότητα του ίδιου είναι χαμηλή, αλλά τουλάχιστον υψηλότερη από αυτή του Σολτς των Σοσιαλδημοκρατών και του Χάμπεκ των Πρασίνων.

Το 2002, ο Μερτς είχε απομακρυνθεί από την ηγεσία της κοινοβουλευτικής ομάδα του CDU ύστερα από απόφαση της Άνγκελα Μέρκελ, με την οποία ήταν αντίθετος τόσο ως προς τις θέσεις, όσο και ως προς το ύφος της πολιτικής της. Στον πραγματισμό της και στη κεντρώα στρατηγική της, αντιπαρέθετε έναν επιθετικό οικονομικό φιλελευθερισμό και έναν ακραίο συντηρητισμό. Έχασε τη μάχη εξουσίας στο κόμμα, απομονώθηκε πολιτικά από τη ηγέτιδα της κεντροδεξιάς, της οποίας υπήρξε σφοδρός εσωκομματικός επικριτής, και εκτοπίστηκε από την κεντρική πολιτική σκηνή.

Η Μέρκελ παρέμεινε στην ηγεσία της χώρα για 16 ολόκληρα χρόνια. Ο ίδιος, το 2009, εγκατέλειψε προσωρινά την πολιτική και εργάστηκε σε συμβουλευτικά και εποπτικά συμβούλια πολλών μεγάλων εταιρειών από την Commerzbank έως τη BASF. Διετέλεσε επίσης πρόεδρος του γερμανικού βραχίονα της BlackRock, του μεγαλύτερου διαχειριστή κεφαλαίων στον κόσμο. Όπως έχει παραδεχτεί, από τις δραστηριότητές του στον ιδιωτικό τομέα κέρδιζε περίπου 1 εκατ. ευρώ ετησίως.

Μετά την ήττα των Χριστιανοδημοκρατών από τους Σοσιαλδημοκράτες, το 2021, ο Μερτς επέστρεψε δριμύτερος στο προσκήνιο καταφέρνοντας να αναρριχηθεί και στην ηγεσία του κόμματος. Ακυρώνοντας την κατεύθυνση που είχε δώσει η Μέρκελ έστριψε το κόμμα προς τα δεξιά. Ως επικεφαλής της αντιπολίτευσης κατακεραύνωνε την κυβέρνηση για τη μεταναστευτική πολιτική και την ασθμαίνουσα οικονομία της Γερμανίας.

«Τολμήστε περισσότερο καπιταλισμό»

Η οικονομία θα είναι και η μεγαλύτερη δοκιμασία για τον Μερτς εάν εκλεγεί καγκελάριος της Γερμανίας. Και οι προκλήσεις είναι πολλές. Ο βιομηχανικός τομέας, ιδιαίτερα η αυτοκινητοβιομηχανία, βρίσκονται σε παρακμή και το ενδεχόμενο επιβολής δασμών από τη νέα αμερικανική κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ θα δυσκολέψει ακόμη περισσότερο την ανάκαμψη, υπογραμμίζει το Bloomberg. Εν τω μεταξύ ο εξελισσόμενος πόλεμος στην Ουκρανία απαιτεί μια συνεχή χρηματοδότηση του Κιέβου, που στερεί κεφάλαια από τον γερμανικό προϋπολογισμό.

Έχοντας στενούς δεσμούς με τον χρηματοπιστωτικό τομέα, οι θεμελιώδεις αρχές του βασίζονται στον παραδοσιακό νεοφιλελευθερισμό, όπως τις παρουσίαζε και στο βιβλίο του «Τολμήστε περισσότερο Καπιταλισμό»: Αυτορρύθμιση της αγοράς, λιγότεροι φόροι, τερματισμός κρατικών παρεμβάσεων και περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες. Με αυτή την πολιτική υπόσχεται την πολυπόθητη ανάκαμψη της γερμανικής οικονομίας, ωστόσο πολλοί αναλυτές προειδοποιούν πως στην τρέχουσα κατάσταση αυτή η πολιτική θα μπορούσε να πυροδοτήσει και κοινωνικές εντάσεις.

Πρόσφατα προκάλεσε αντιδράσεις όταν απαίτησε από την απερχόμενη κυβέρνηση Σολτς να «σεβαστεί» τους ανθρώπους που «απολαμβάνουν τον πλούτο τους». Οι επικριτές του τον κατηγορούν πως δεν έχει επαφή με τους απλούς Γερμανούς πολίτες και ότι εκπροσωπεί τα συμφέροντα της οικονομικής ελίτ. Στον αντίποδα, οι υποστηρικτές του ισχυρίζονται πως η εμπειρία του στον ιδιωτικό τομέα μπορεί να τον βοηθήσει να επανεκκινήσει τη στάσιμη γερμανική οικονομία. Έχει επίσης δεσμευτεί για απλοποίηση του περίπλοκου φορολογικού συστήματος της Γερμανίας και έχει αντιταχθεί στην απομάκρυνση της Γερμανίας από την πυρηνική ενέργεια.

«Διώξτε μετανάστες»

Ο Μερτς υπήρξε παραδοσιακά πολέμιος της πολιτικής των «ανοιχτών θυρών» της Άγκελα Μέρκελ στο μεταναστευτικό. Η αντιμεταστευτική ρητορική του εντάθηκε με την ανάληψη της ηγεσίας του CDU, φιλοδοξώντας με αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με το Reuters, να φέρει ξανά στους κόλπους των Χριστιανοδημοκρατών τους ψηφοφόρους που μετακινήθηκαν προς την ακροδεξιά «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD). Θα πρέπει λοιπόν να θεωρείται δεδομένο πως με την εκλογή του στην καγκελαρία θα ακολουθήσει πολιτικές για τον περιορισμό της μετανάστευσης στη Γερμανία.

Ούτε λόγος για κοινό ευρωπαϊκό χρέος

Παρότι ο Μερτς ξεκίνησε την πολιτική του σταδιοδρομία ως μέλος του ευρωκοινοβουλίου και διατηρεί ακόμη στενές επαφές με αξιωματούχους στις Βρυξέλλες, δεν συγκαταλέγεται στους υπέρμαχους της εμβάθυνσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και ανήκει στην ομάδα των πολέμιων για προώθηση κοινού δανεισμού από τα κράτη μέλη της ΕΕ. Αντίθετα υποστηρίζει μια εμβάθυνση σε θέματα άμυνας και εξωτερικής πολιτικής. Οι δε σχέσεις του με την Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, σύμφωνα με το Bloomberg, δεν είναι και οι καλύτερες, καθώς η πρόεδρος της Κομισιόν υπήρξε στενή σύμμαχος της Άνγκελα Μέρκελ.

Υποστηρικτής του Κιέβου

Ο Μερτς είναι από τους γερμανούς πολιτικούς που τάσσονται υπέρ της συνέχισης της υποστήριξης στην Ουκρανία. Μάλιστα σε αντίθεση με τον Σολτς έχει υποστηρίξει την παροχή στο Κίεβο πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς Taurus και ευθυγραμμίζεται με τον Γάλλο Πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, σε μια πιο επιθετική στρατηγική έναντι της Μόσχας. Ο ηγέτης του CDU θέλει επίσης να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες της Γερμανίας από 52 δισεκατομμύρια ευρώ σε περίπου 80 δισεκατομμύρια ευρώ, χωρίς όμως να έχει διευκρινίσει από που θα αντληθούν τα απαιτούμενα κεφάλαια.

Καλύτερος συνομιλητής του Τραμπ

Ο Όλαφ Σολτς δεν έκρυψε ποτέ την αρνητική άποψή του για τον Ντόναλντ Τραμπ. Ήδη με την εκλογή του νέου προέδρου των ΗΠΑ, ο στενός συνεργάτης του και μεγιστάνας της τεχνολογίας, Έλον Μασκ, χαρακτήρισε τον γερμανό καγκελάριο «ανόητο». Αντίθετα ο Μερτς φαίνεται να μπορεί να αναπτύξει μια καλύτερη επικοινωνία με τον νέο ηγέτη των ΗΠΑ. «Ο Μερτς θα μπορούσε να μιλήσει με τον Πρόεδρο Τραμπ στο ίδιο επίπεδο», έχουν υποστηρίξει στελέχη του CDU.

Επιπλέον, οι Μερτς και Τραμπ φαίνεται να συντάσσονται και σε στη στάση έναντι της Κίνας. Ο ηγέτης του CDU έχει χαρακτηρίσει επανειλημμένα την Κίνα ως κίνδυνο για τη Γερμανική ασφάλεια, επικρίνοντας τον Σολτς για την παθητική πολιτική του έναντι του Πεκίνου.