Τι σημαίνει κατάσταση έκτακτης ανάγκης

19:03 6/2/2025 - Πηγή: iEidiseis

Για ποιους λόγους κηρύσσεται η κατάσταση έκτακτης ανάγκης και η σύνδεσή της με τους σεισμούς στη Σαντορίνη.

Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύχθηκε ο Δήμος Θήρας το μεσημέρι της Πέμπτης (6/2), λόγω της πυκνής και έντονης σεισμικής δραστηριότητας των τελευταίων ημερών στη Σαντορίνη και την ευρύτερη περιοχή.

«Με απόφαση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, ο δήμος Θήρας κηρύσσει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, για την αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών και την διαχείριση των συνεπειών που προέκυψαν από την σεισμική

δραστηριότητα που εκδηλώνεται το τελευταίο διάστημα στην παραπάνω περιοχή. Η εν λόγω κήρυξη θα ισχύει από την 1η Φεβρουαρίου και θα διαρκέσει για έναν μήνα δηλαδή έως την 1η Μαρτίου», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.

Μάλιστα, ο Δήμος Θήρας σε ανάρτησή του στα social media σχετικά με την κήρυξη της Σαντορίνης σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης., σημειώνει ότι «αποτελεί μια καθαρά διοικητική απόφαση εκ μέρους της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, η οποία αποσκοπεί στην επιτάχυνση των διαδικασιών που απαιτούνται για τη λήψη άμεσων και αποτελεσματικών μέτρων.

Στόχος αυτής της απόφασης είναι η διευκόλυνση του συντονισμού των αρμόδιων φορέων και η ταχύτερη αντιμετώπιση ζητημάτων που σχετίζονται με τη σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή.

Οι αρμόδιες αρχές βρίσκονται σε συνεχή επαγρύπνηση, παρακολουθώντας στενά την κατάσταση και ενεργώντας με γνώμονα την προστασία της Σαντορίνης και των πολιτών της».

Γιατί κηρύσσεται κατάσταση έκτακτης ανάγκης

Ωστόσο, έχει ενδιαφέρον το σκέλος του γιατί μια περιοχή κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και ποιοι είναι οι λόγοι που οδηγούν σε μια τέτοια απόφαση.

Σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας:

1. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας συντρέχει σε περίπτωση συντελεσθείσας φυσικής και τεχνολογικής καταστροφής ευρείας κλίμακας στον πληθυσμό και στις υποδομές, για την αντιμετώπιση της οποίας δεν επαρκούν οι άμεσα διαθέσιμοι πόροι, μέσα και υλικά των Φορέων διαχείρισης σε τοπικό, περιφερειακό, ή εθνικό επίπεδο, και απαιτείται η λήψη έκτακτων μέτρων αποκατάστασης ορισμένης χρονικής διάρκειας, έτσι όπως ορίζεται στο κείμενο θεσμικό πλαίσιο, από τις κατευθυντήριες οδηγίες, τις εγκυκλίους και τις κανονιστικές πράξεις της διοίκησης, αναφορικά με την κήρυξη περιοχών σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας. Τυχόν ειδικότερα ζητήματα που δεν συμπεριλαμβάνονται στα ανωτέρω, ρυθμίζονται με κοινή απόφαση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη και του εκάστοτε συναρμόδιου Υπουργού.

2. Η κήρυξη μιας περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας από φυσικές, τεχνολογικές και λοιπές καταστροφές αίρεται αυτοδικαίως με την πάροδο εξαμήνου, δύναται δε να ανανεώνεται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, ύστερα από βεβαίωση των κατά περίπτωση αρμόδιων αποκεντρωμένων οργάνων πολιτικής προστασίας ότι εξακολουθούν να υφίστανται οι λόγοι κήρυξης, καθώς και με ειδική αιτιολογία για τους λόγους για τους οποίους οι επιπτώσεις από τις καταστροφές δεν έχουν ακόμη αντιμετωπισθεί.

Έννοιες και ορισμοί που συνδέονται με την κήρυξη κατάστασης εκτάκτου ανάγκης είναι:

1. Κίνδυνος (Hazard): ένα δυνητικά καταστροφικό γεγονός, φαινόμενο ή ανθρώπινη δραστηριότητα που μπορεί να προκαλέσει απώλειες ζωής ή τραυματισμούς, ζημιές σε περιουσίες, κοινωνικές και οικονομικές διαταραχές ή περιβαλλοντική υποβάθμιση. 2. Τρωτότητα (Vulnerability): οι συνθήκες που καθορίζονται από φυσικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες ή διεργασίες που αυξάνουν την ευπάθεια μιας κοινωνίας στις επιπτώσεις των κινδύνων. 3. Ευπάθεια (Susceptibility): οι παράγοντες που δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την εξέλιξη ενός κινδύνου σε καταστροφή. 4. Ανθεκτικότητα (Resilience): η ικανότητα ενός συστήματος ή μιας κοινωνίας, εν δυνάμει εκτεθειμένη σε πιθανούς κινδύνους, να αντιστέκεται ή να προσαρμόζεται με στόχο να διατηρήσει ένα αποδεκτό επίπεδο λειτουργίας και συνοχής. 5 .Καταστροφή (Disaster): η σοβαρή διαταραχή της λειτουργίας της κοινωνίας, που προκαλεί εκτεταμένες ανθρώπινες, υλικές και περιβαλλοντικές απώλειες, οι οποίες ξεπερνούν την ικανότητα της πληγείσας κοινωνίας να τις αντιμετωπίσει με ίδια μέσα και πόρους. 6. Έγκαιρη προειδοποίηση (Early Warning): η παροχή έγκαιρης ειδοποίησης και επαρκούς πληροφόρησης, μέσω των αρμόδιων Φορέων, που δίνει τη δυνατότητα δρομολόγησης συγκεκριμένων δράσεων για την αποφυγή, ή τη μείωση των επιπτώσεων του κινδύνου και την προετοιμασία για αποτελεσματική αντιμετώπιση. 7. Συντονισμός (Coordination): η οργάνωση, προτεραιοποίηση και παρακολούθηση των απαιτούμενων δράσεων, καθώς και η εξασφάλιση της διαλειτουργικότητας, της εφαρμογής των κανόνων επιχειρησιακής δράσης και της συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων Φορέων για τη επίτευξη κοινού σκοπού. 8. Πρόληψη (Prevention): το σύνολο των δράσεων και μέτρων που στοχεύουν στην απόλυτη αποφυγή των δυνητικών επιπτώσεων των κινδύνων και στην ελαχιστοποίηση των φυσικών, τεχνολογικών καταστροφών και λοιπών απειλών. 9. Ετοιμότητα (Preparedness): το σύνολο δράσεων και μέτρων που λαμβάνονται εκ των προτέρων για να διασφαλίσουν αποτελεσματική αντίδραση σε περιπτώσεις καταστροφών. 10. Αντιμετώπιση (Response): περιλαμβάνει τις δράσεις, κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά την καταστροφή, για την προστασία της ζωής και της υγείας των ανθρώπων, για την αντιμετώπιση άμεσων αναγκών διαβίωσης του και για τη διασφάλιση παροχής αρωγής και υποστήριξης για τη μετρίαση των επιπτώσεων της καταστροφής. 11. Βραχεία αποκατάσταση (Short-term Relief): περιλαμβάνει δράσεις μετά από μία καταστροφή με στόχο την αποκατάσταση ή τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης κατά τις πρώτες ώρες και ημέρες μετά την εκδήλωση της. 12. Κύκλος διαχείρισης καταστροφών (Disaster Management Cycle): το σύνολο των τακτικών και διαχειριστικών αποφάσεων και επιχειρησιακών δραστηριοτήτων σε όλα τα στάδια και φάσεις του κύκλου της καταστροφής, ήτοι της πρόληψης, ετοιμότητας, αντιμετώπισης και αποκατάστασης. 13. Οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση πολιτών (Evacuation): περιλαμβάνει το σύνολο των ενεργειών για την προληπτική απομάκρυνση των πολιτών που βρίσκονται σε κίνδυνο εξαιτίας της παραμονής τους πλησίον περιοχής που απειλείται από ένα καταστροφικό φαινόμενο που είναι σε εξέλιξη. 14. Ομάδες πρώτης (1ης) απόκρισης (First Responders): οι κατά περίπτωση καθ’ ύλην και κατά τόπον αρμόδιοι, επιχειρησιακά, που επιλαμβάνονται πρώτοι του καταστροφικού συμβάντος. 15. Εμπειρογνώμονες Πολιτικής Προστασίας (Civil Protection Experts): ο ειδικός επιστήμονας ή το πιστοποιημένο στέλεχος σε θέματα που αφορούν στη διαχείριση και αντιμετώπιση καταστροφών και στον υπολογισμό κρίσιμων παραγόντων, όπως, η εκτίμηση των επικινδυνοτήτων, των εν γένει κινδύνων, της τρωτότητας, της έκθεσης στον κίνδυνο. 16. Έκτακτη ανάγκη (Emergency): η ξαφνική και απρόβλεπτη απειλητική κατάσταση που απαιτεί την άμεση λήψη μέτρων για την ελαχιστοποίηση των δυσμενών επιπτώσεων της. 17. Εθνική Πολιτική Μείωσης Κινδύνου Καταστροφών (National Hazard Mitigation Policy): σχέδιο ενεργειών που καθορίζει σε εθνικό επίπεδο τους τελικούς και ενδιάμεσους στόχους για τη μείωση της διακινδύνευσης από καταστροφές, καθώς και τους αντίστοιχους δείκτες αξιολόγησης και χρονοδιαγράμματα. Περιλαμβάνει όλες τις απαραίτητες ενέργειες, διαδικασίες και προγράμματα που αφορούν όλες τις φάσεις του κύκλου καταστροφών, και ειδικότερα στην πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση, αποκατάσταση, καθώς και την ανατροφοδότηση του σχεδιασμού σε τοπικό και εθνικό επίπεδο για τη μείωση του κινδύνου και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας. 18. Διακινδύνευση (Risk): οι πιθανές ανθρώπινες, υλικές ή περιβαλλοντικές απώλειες σε καθορισμένη χρονική περίοδο, οι οποίες είναι αποτέλεσμα του συνδυασμού κινδύνων, συνθηκών τρωτότητας και ανεπάρκειας ικανότητας ή κατάλληλων μέτρων για τη μείωση των δυνητικών αρνητικών συνεπειών.