Χέδερ Κόνλεϊ: Οι ΗΠΑ διαφωνούν για δύο κράτη στην Κύπρο

11:35 7/2/2021 - Πηγή: tomanifesto

Η Χέδερ Κόνλεϊ είναι γνωστή στην Ελλάδα. Ως την εκδήλωση της  πανδημίας συνήθιζε να επισκέπτεται τη χώρα μας μία φορά τον χρόνο, ενώ συμμετείχε στο Φόρουμ των Δελφών του 2019 – το τελευταίο που πραγματοποιήθηκε στους Δελφούβ. Η κ. Κόνλεϊ είναι Senior αντιπρόεδρος για την Ευρώπη, την Ευρασία και την Αρκτική και διευθύντρια του προγράμματος Ευρώπη, Ρωσία και Ευρασία στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS). Μιλάει στην «Καθημερινή»

και τον Παύλο Παπαδόπουλο για το νέο κεφάλαιο της πολιτικής των ΗΠΑ για την Ευρώπη, το ΝΑΤΟ και την Τουρκία που αναμένεται να ανοίξει ο πρόεδρος Μπάιντεν.

Πώς θα διαχειριστεί ο πρόεδρος Μπάιντεν την Τουρκία;

Ο πρόεδρος Μπάιντεν έχει ήδη σηματοδοτήσει μια νέα αυστηρότητα σε ό,τι αφορά τη θέση των ΗΠΑ για την Τουρκία. Αλλά τώρα η τουρκική κυβέρνηση προσπαθεί να ξεκινήσει έναν νέο διάλογο με την Ε.Ε. Πιστεύω ότι οι κυρώσεις για τους S-400 είναι μέρος της αξιολόγησης της Τουρκίας. Εάν η Τουρκία επιμείνει σε αποφάσεις που αντιβαίνουν στα συμφέροντα των ΗΠΑ και αν δεν επιθυμεί να αλλάξει αυτές τις αποφάσεις, τότε οι ΗΠΑ θα πρέπει να ενεργήσουν προς το δικό τους συμφέρον – πράγμα που σημαίνει ότι θα είναι επίσης πιθανό η Τουρκία να καταστεί λιγότερο ασφαλής επειδή οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ δεν θα την υποστηρίζουν στρατιωτικά, πολιτικά και οικονομικά. Οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να εργάζονται πολύ σκληρά για να επανασυνδέσουν την Τουρκία με την ευρωατλαντική κοινότητα. Νομίζω ότι το ερώτημα είναι αν η ίδια η Τουρκία επιθυμεί να παραμείνει στην Ευρωατλαντική Κοινότητα.

Μήπως θα ήταν πιο σοφό εάν οι ΗΠΑ και η Ευρώπη φροντίσουν να επιτύχουν έναν πολιτικό συντονισμό σε ό,τι αφορά την Τουρκία;

Το ζήτημα της Τουρκίας είναι σίγουρα μια διατλαντική συνομιλία. Θα ήταν υπέροχο αν μπορούσαμε να επιτύχουμε μεγαλύτερη ευθυγράμμιση. Αλλά η Γαλλία και η Γερμανία βρίσκονται σε πολύ διαφορετικές πλευρές αυτής της εξίσωσης. Οσον αφορά τις ΗΠΑ, πιστεύω ότι αυτό που κάνουμε χωρίς να το ομολογούμε είναι ότι έχουμε προχωρήσει σε μια νέα εξισορρόπηση στην περιοχή. Η Ελλάδα σίγουρα είναι ωφελημένη από μια ισχυρότερη σχέση με τις ΗΠΑ που έχει αναπτυχθεί. Οι ΗΠΑ προσπαθούν να οικοδομήσουν πόλους σταθεροποίησης γύρω από μια ολοένα και πιο ασταθή τουρκική περιφερειακή πολιτική.

Οι ΗΠΑ θα αποδέχονταν ή θα εμπόδιζαν το ενδεχόμενο δύο κρατών στην Κύπρο;

Δεν υπάρχει καμία ανακοίνωση από τις ΗΠΑ που να πλησιάζει οπουδήποτε κοντά στην ιδέα της λύσης των δύο κρατών στην Κύπρο. Η λύση παραμένει μια Δικοινοτική Ομοσπονδία. Επομένως, δεν πιστεύω ότι η θέση μας έχει αλλάξει με οποιονδήποτε τρόπο. Φυσικά, τα πράγματα έχουν αλλάξει στον βορρά της Κύπρου. Η αλλαγή ηγεσίας είναι σημαντική και θα κάνει τα πράγματα πολύ πιο δύσκολα. Και από την άλλη πλευρά υπάρχει μια κυβέρνηση συνασπισμού στην Αγκυρα που εστιάζει πολύ στην Κύπρο από εθνικιστική άποψη. Εννοώ, λοιπόν, ότι υπάρχουν δύο δυναμικές που έχουν δημιουργήσει αυτήν την επιθυμία για λύση δύο κρατών. Θα δούμε αν οι επικείμενες συνομιλίες των Ηνωμένων Εθνών αποφέρουν καρπούς, αλλά δεν αισθάνομαι καμία αλλαγή στη θέση των ΗΠΑ.

Μετά μία τετραετία ψυχρών σχέσεων με την Ευρώπη, μπορούμε να αναμένουμε ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν θα ανανεώσει τους «όρκους πίστεως»;

Πιστεύω ότι θα δοθεί έμφαση στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και της αξιοπιστίας των ΗΠΑ ως ηγέτιδας δύναμης στο ΝΑΤΟ. Ο πρόεδρος Τραμπ έπληξε την αξιοπιστία καθώς και την εμπιστοσύνη στην εγγύηση ασφάλειας των ΗΠΑ. Η εμπιστοσύνη πρέπει τώρα να ανανεωθεί. Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, με την Πρωτοβουλία «ΝΑΤΟ 2030» σηματοδοτεί τη μετεξέλιξη του ΝΑΤΟ σε ένα πιο πολιτικό φόρουμ. Ο στρατιωτικός ρόλος -η συλλογική άμυνα και η αποτροπή- θα είναι πάντα ουσιαστικός, αλλά πρέπει να αποκαταστήσουμε την κεντρική θέση του ΝΑΤΟ ως γεωπολιτικού φόρουμ. Η νέα σχέση θα στηριχθεί πρωτίστως επάνω στο θέμα του εμπορίου. Και φυσικά, το ζήτημα της Κίνας θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο.

Ενα νέο ΝΑΤΟ, που στόχο θα έχει τη «συγκράτηση» τόσο της Ρωσίας όσο και της Κίνας, ίσωε εγείρει επιφυλάξει και διλήμματα στην Ευρώπη…

Από το 2014 το ΝΑΤΟ επικεντρώνεται στην ενίσχυση της αποτροπής και της συλλογικής άμυνας ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα. Αυτό θα συνεχιστεί. Εκείνο που ξεκίνησε υπό τον πρόεδρο Τραμπ και θα συνεχιστεί είναι ο ανασχεδιασμός του ΝΑΤΟ με τη σκέψη στην Κίνα. Το ΝΑΤΟ εξελίσσεται σε παγκόσμιο ΝΑΤΟ. Αρχίζουμε να διακρίνουμε μια παγκόσμια Δύση. Οι προκλήσεις ασφάλειας που αντιμετωπίζει η Ευρώπη είναι παρόμοιες με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Αυστραλία. Τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ θα πρέπει να κάνουν δύσκολες επιλογές λόγω της Κίνας. Πρέπει να γίνουν επιλογές μείωσης των οικονομικών σχέσεων με την Κίνα προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση των κοινών αξιών και κανόνων.

Η Ευρώπη και οι ΗΠΑ συσσωρεύουν χρέος εκτυπώνοντας χρήμα σε πρωτοφανή επίπεδα, ενώ την ίδια στιγμή η Κίνα φαίνεται ότι κατάφερε να αντιμετωπίσει την πανδημική απειλή. Ανησυχείτε μήπως η πανδημία επηρεάσει την παγκόσμια ισορροπία ισχύος;

Αυτό για το οποίο ανησυχώ τώρα είναι ο εμβολιαστικός εθνικισμός καθώς και ο μεγαλύτερος αυταρχισμός. Η Κίνα σίγουρα μοιάζει πιο δυνατή μετά τη δοκιμασία. Αλλά νομίζω ότι υπάρχουν στην κινεζική οικονομία δομικές αδυναμίες που γνωρίζουμε εδώ και μία δεκαετία, παρά το γεγονός ότι εξακολουθούν να μην επηρεάζουν τις επιδόσεις. Δεν γνωρίζουμε εάν αυτό μπορεί να συνεχιστεί.

Μέχρι το 2016, οι ΗΠΑ με την πολιτική και τη στάση τους σε ολόκληρο τον κόσμο προσέφεραν απλόχερα εγγυήσεις σταθερότητας. Ολοι οι περιφερειακοί παίκτες γνώριζαν καλά ότι οι ΗΠΑ δεν θα ανέχονταν υπερβολές και μονομερείς επιλογές. Θα επιστρέψει η Ουάσιγκτον σε αυτόν τον ρόλο;

Σίγουρα υπάρχει προθυμία στην Ουάσιγκτον για μια μεγαλύτερη εμπλοκή με τον υπόλοιπο κόσμο. Αλλά και πάλι, είναι άδικο να κατηγορούμε μια προεδρία, την προεδρία Τραμπ, για κάτι που συμβαίνει εδώ και 10-15 χρόνια. Δεν έχουμε σήμερα έναν Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ που θα εμφανιστεί στη μέση μιας κρίσης και θα την τερματίσει. Σίγουρα η διοίκηση Μπάιντεν θα είναι πιο ενεργή σε ρητορικό επίπεδο. Νομίζω ότι θα δείτε ανθρώπους, διαδικασίες και ειδικούς απεσταλμένους. Αλλά και πάλι, δεν ξέρω πόση ενέργεια μπορεί να αφιερώσει αυτή η διοίκηση στα διεθνή ζητήματα. Δεν επιστρέφουμε εύκολα στις μέρες που άνοιγαν οι πόρτες, ερχόταν ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ και όλα άρχιζαν να μπαίνουν σε τάξη. Πρέπει πρώτα να ξεκινήσουμε σταδιακά να συμμετέχουμε στο τραπέζι του διαλόγου με τον υπόλοιπο κόσμο.

Υπάρχει «δόγμα Μπάιντεν» για τη Δύση;

Είναι λίγο νωρίς. Αυτό που θα περιέγραφα ως «δόγμα Μπάιντεν» είναι η αποκατάσταση της αξιοπιστίας της Αμερικής, της συμμαχικής της δομής και της επιστροφής της στην πολυμέρεια. Αλλά το επίκεντρο της διοίκησης αυτή τη στιγμή είναι στο εσωτερικό. Είναι η αντιμετώπιση της πανδημίας και η στήριξη της οικονομίας.

 

Το άρθρο Χέδερ Κόνλεϊ: Οι ΗΠΑ διαφωνούν για δύο κράτη στην Κύπρο εμφανίστηκε πρώτα στο tomanifesto.gr.