Δικαίωμα στο όνειρο – Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

09:58 14/3/2021 - Πηγή: tomanifesto

«Ήθελα να κάνω μια ταινία για την επιδίωξη του ονείρου», λέει σε συνέντευξή της στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η Mayye Zayed, σκηνοθέτρια του ντοκιμαντέρ «Lift it like a girl» (Σήκωσέ το σαν κορίτσι), που προβάλλεται στο 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Μιλά επίσης για τη φεμινιστική της ματιά που βγαίνει και στην ταινία, για τις αλλαγές που έφερε η πανδημία στον κινηματογράφο, για τη σχέση της με τη Θεσσαλονίκη

και για την εκστρατεία της -με αφορμή την ταινία- να ενθαρρύνονται τα εφηβικά όνειρα.

Τα γυρίσματα διήρκησαν τέσσερα χρόνια, διάστημα ικανό να αναπτυχθεί μια ουσιαστική σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στο κινηματογραφικό συνεργείο της Zayed και τους χαρακτήρες. «Μέσα σε αυτό το διάστημα προσπαθούσα να είμαι ανοιχτή και προσαρμοστική στις αλλαγές που συνέβησαν στις ζωές των χαρακτήρων μου», εξηγεί η σκηνοθέτρια. Φεμινίστρια η ίδια, δεν θα μπορούσε παρά να αποτυπωθεί η οπτική της αυτή και στο ντοκιμαντέρ, στο οποίο ξεδιπλώνεται η ιστορία της Ζεμπίμπα, που θεωρείται το επόμενο αστέρι στην ένδοξη παράδοση της γυναικείας άρσης βαρών στην Αίγυπτο. «Ως φεμινίστρια, πιστεύω ότι είναι μια φεμινιστική ταινία. Αλλά νομίζω ότι κάθε άτομο μπορεί να το παρακολουθήσει από πολύ διαφορετική οπτική γωνία. Δεν ήταν ο στόχος μου να κάνω μια φεμινιστική ταινία. Ήθελα απλώς να κάνω μια ταινία για την επιδίωξη του ονείρου, ανεξάρτητα από οτιδήποτε άλλο. Ωστόσο, δεδομένου ότι έχω τις δικές μου πεποιθήσεις ως άτομο, φυσικά αυτές οι πεποιθήσεις αντικατοπτρίζονταν στην ταινία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο».

Το «Σήκωσέ το σαν κορίτσι» είναι μια ιστορία αφοσίωσης και εσωτερικών συγκρούσεων, που αντανακλά τις ανεξερεύνητες πτυχές και τις αντιφάσεις μιας πολύπλοκης κοινωνικής πραγματικότητας στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, σε μια γωνιά της πόλης που δεν την πιάνει καλά καλά το μάτι και εκεί λειτουργεί ένα φυτώριο πρωταθλητών. «Ήθελα να συλλάβω την πραγματικότητα όσο περισσότερο μπορώ, χωρίς να τη “ γλυκάνω” με κάποιον τρόπο. Όπως η πραγματική ζωή, έχει πάντα καλές και κακές στιγμές», λέει η δημιουργός της ταινίας. Αυτή είναι η στάση της και απέναντι στους χαρακτήρες που επιλέγει για τις ταινίες της. Σημειώνει ότι απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ είναι να αγαπάει ο/η σκηνοθέτης/-τρια τους χαρακτήρες του. «Δεν χρειάζεται να είναι τέλειοι ή άψογοι, αλλά πρέπει να μην τους κρίνεις, να είσαι υπομονετικός και αποφασισμένος να εξερευνήσεις τον κόσμο τους για να πεις την ιστορία που έχεις στο μυαλό σου. Εάν το σταματήσεις αυτό σε οποιοδήποτε σημείο, τότε δεν υπάρχει ταινία», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Mayye Zayed.

Η σκηνοθέτρια θέλει να χρησιμοποιήσει την ταινία ως αφορμή για μια εκστρατεία ενθάρρυνσης των εφήβων ώστε να ακολουθούν τα όνειρά τους, ακόμη και αν αυτά τα όνειρα δεν είναι κοινά για την κοινωνία γενικότερα. Δουλεύει για την εκστρατεία αυτή, αλλά δεν έχει ακόμη ξεκινήσει να τρέχει επίσημα, λόγω της πανδημίας. Ωστόσο από την προβολή της ταινίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Καΐρου, από τα σχόλια του κοινού, όπως και από την κάλυψη των μέσων ενημέρωσης, εκτιμά ότι υπάρχει ενδιαφέρον να «τρέξει» αυτή η καμπάνια. «Η ανταπόκριση που δέχτηκε η ταινία ήταν πέρα από τις προσδοκίες μου», σημειώνει, προσθέτοντας ότι η ιστορία «άγγιξε» ανθρώπους κάθε ηλικίας και από διαφορετικά υπόβαθρα. Ενδεικτικό εξάλλου είναι ότι στο Φεστιβάλ του Καϊρου απέσπασε τρία βραβεία, ανάμεσά τους και το Βραβείο Κοινού. «Αυτό πιστεύω ότι είναι ένα τεράστιο βήμα όχι μόνο για το “ Lift it Like a Girl” αλλά και για όλα τα αιγυπτιακά ντοκιμαντέρ», υπογραμμίζει. Προσθέτει, ωστόσο, ότι «η Αίγυπτος είναι μια πολύ μεγάλη χώρα, οπότε αυτό που μπορεί να είναι εύκολο στο Κάϊρο ή στην Αλεξάνδρεια, μπορεί όμως να είναι αρκετά δύσκολο σε χωριά και άλλες πόλεις».

Οι αλλαγές που έφερε η πανδημία

Δεν φανταζόταν ποτέ ότι θα αναγκαστεί να ολοκληρώσει κάποια κομμάτια του ντοκιμαντέρ μακριά από την ομάδα της. «Η πανδημία μας έχει πλήξει όλους μαζικά. Συνειδητοποίησα ότι θεωρούσα πολλά πράγματα δεδομένα και αυτό φυσικά άλλαξε την αντίληψή μου για τον κόσμο. Εξαιτίας της πανδημίας, η χρωματική επεξεργασία και η μίξη του ήχου για το “ Lift it like a girl” έγινε από απόσταση, κάτι που δεν θα φανταζόμουν ποτέ. Ήταν μια πολύ έντονη εμπειρία για μένα ως σκηνοθέτρια και παραγωγός, αλλά αυτό που βοήθησε ήταν ότι εμπιστεύομαι πραγματικά την ομάδα μου. Έπρεπε να μάθω πώς να δουλεύω μαζί τους χωρίς να κάθομαι στο ίδιο δωμάτιο». Δεν παραλείπει να συμπληρώσει και τα θετικά που έφερε αυτή η νέα κατάσταση στον κινηματογράφο. «Έχει αλλάξει ο τρόπος προβολής των ταινιών. Όσο κι αν μου λείπει να κάθομαι σε έναν κινηματογράφο και να παρακολουθώ την ταινία με πραγματικό κοινό, πρέπει να ομολογήσω ότι μετά από αρκετές διαδικτυακές προβολές άρχισαν να μου αρέσουν επειδή με αυτόν τον τρόπο μπορείς να προσεγγίσεις μεγαλύτερο κοινό», τονίζει.

Η σχέση της με τη Θεσσαλονίκη

Γεννημένη και μεγαλωμένη στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, η Zayed σημειώνει ότι η σχέση της με την Ελλάδα ήταν πάντα ιδιαίτερη. Την έχει επισκεφτεί πολλές φορές, όπως και τη Θεσσαλονίκη, όπου έχει βρεθεί και για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Αυτό άλλωστε τη βοήθησε πολύ και για το πρότζεκτ στο οποίο δουλεύει τώρα, το «Rainbows Don’t Last Long» (Τα ηλιοβασιλέματα δε διαρκούν πολύ), το οποίο έχει λάβει το 2017 στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης δύο βραβεία της Αγοράς, το αναπτυξιακό κομμάτι του Φεστιβάλ. Έχει μάλιστα σε αναμονή ένα πρότζεκτ, στο οποίο ο πρωταγωνιστής ζει στη Θεσσαλονίκη.

Η ταινία «Lift it like a girl» (Δανία – Αίγυπτος – Γερμανία, 2020, 93΄) είναι διαθέσιμη μέχρι τα μεσάνυχτα της Δευτέρας 15 Μαρτίου 2021 στην ιστοσελίδα του ΦΚΘ: https://online.filmfestival.gr/film/sekose-to-san-koritsi-lift-like-a-girl/

Η επίσημη ιστοσελίδα της ταινίας: https://www.liftlikeagirlfilm.com/

Το άρθρο Δικαίωμα στο όνειρο – Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης εμφανίστηκε πρώτα στο tomanifesto.gr.